از کجا بفهمیم زیر خط فقریم ؟
گزارش‌های رسمی پارسال و محاسبه تقریبی نرخ تورم امسال نشان می‌دهد خانوادههای دو نفره باید حداقل چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومان درآمد ماهانه داشته باشند تا بتوانند از پس هزینه‌ها بربیایند.
به گزارش راهبرد معاصر ؛ خط فقر مثل نقل در دهان مسئولان می‌چرخد؛ هر کس درباره آن عددی را به زبان می‌آورد و بعضی‌ها برایش تعریف متفاوتی ارائه می‌دهد. برای من و شما که مدام خبر‌ها را بالا و پایین می‌کند، خط فقر با حسی از نگرانی در هم آمیخته است. تا کلمه خط فقر به گوش‌مان می‌خورد، درآمدمان را مرور می‌کنیم. بعد پولی که هر ماه بابت اجاره‌خانه، اقساط ماهیانه و خرید مایحتاج ضروری از جیب‌مان می‌رود مثل یک فیلم روی دور تند از جلوی چشم‌هایمان می‌گذرد.
بعد نگران می‌شویم که نکند از قافله عقب بمانیم. نکند دخل و خرج‌مان با هم نخواند. نکته مهمی که باید بدانید این است که خط فقر یک اصطلاح کاملا علمی است و نمی‌توان به همین سادگی درباره آن اظهارنظر کرد، اما حالا که بحث حساب و کتاب داغ است و مردم می‌خواهند بدانند با توجه به تغییرات نرخ ارز و رشد تورم الان کجای داستان ایستاده‌اند، توصیه می‌کنیم برای خودتان یک تست و آزمون برگزار کنید تا متوجه شویم بر اساس آمار‌های رسمی سال گذشته، محاسبه تقریبی نرخ تورم امسال، تعداد اعضای خانواده، تعداد اعضای خانواده که شاغل هستند و چیز‌هایی از این دست میزان درآمد‌ها و مخارج شما چقدر عادلانه است. حالا که داریم تا این اندازه مفاهیم را ساده‌سازی می‌کنیم اصلا بیایید این آزمون را به نوعی آزمون شخصی تعیین خط فقر درنظر بگیریم. چطور است؟
خانواده شما چند نفره است؟
گزارش‌های بانک مرکزی هزینه سالانه خانوادههای یک نفره که ۷.۶ درصد کل خانوار‌ها را تشکیل می‌دهند را در سال گذشته ۲۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان محاسبه کرده و اگر این رقم را با تورم ۳۴ درصدی امسال جمع و به تعداد ماه‌های سال تقسیم کنیم، متوجه می‌شویم هزینه ماهانه خانوادههای یک نفره در حال حاضر به سه میلیون تومان می‌رسد. یعنی کسی که تنها زندگی می‌کند باید حداقل سه میلیون تومان درآمد ماهانه داشته باشد تا بتواند از پس هزینه‌ها بربیاید. این رقم برای خانوادههای دو نفره که حدود ۲۰ درصد خانوادههای کشور را شامل می‌شوند، چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. هر چه اندازه خانوار بزرگ‌تر شود هزینه ماهانه هم بالا می‌رود. برای همین بر اساس محاسبات، هزینه ماهانه خانوادههای سه نفره در حال حاضر چهار میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است. خانوادههای چهار نفره بیشترین توزیع را در بین خانوادههای کشور دارند و حدود ۲۹ درصد خانوادههای ایرانی چهار نفره‌اند. این خانواده‌ها سال گذشته ۴۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان پول خرج کرده‌اند که اگر این رقم را ۳۴ درصد افزایش داده و تقسیم بر تعداد ماه کنیم، هزینه ماهانه این خانواده‌ها در حال حاضر به پنج میلیون و ۱۲۰ هزار تومان رسیده است. گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد هزینه‌های سالانه برای خانوادههای پنج نفره در سال ۹۶ کمتر بوده و آن‌ها در سال ۴۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان خرج کرده‌اند. با انجام محاسبات متوجه می‌شویم خانوادههای پنج نفره که ۱۰ درصد خانوادههای کشور را شامل می‌شوند، باید ماهانه پنج میلیون تومان درآمد داشته باشند. خانوادههای شش نفره و بالاتر درصد کمی از خانواده‌ها را تشکیل می‌دهند. با این حال محاسبات نشان می‌دهد در حال حاضر هزینه ماهانه خانوادههای شش نفره چهار میلیون و ۷۸۰ هزار تومان، خانوادههای هفت نفره چهار میلیون و ۲۷۰ هزار تومان، خانوادههای هشت نفره پنج میلیون و ۵۶۰ هزار تومان، خانوادههای ۹ نفره پنج میلیون و ۴۰ هزار تومان و خانوادههای ۱۰ نفره و بیشتر که تنها ۰.۱ درصد خانوادههای کشور را شامل می‌شوند، چهار میلیون و ۵۳۰ هزار تومان است.
خانواده شما چند نفر شاغل دارد؟
خانواده‌هایی که در آن سه نفر یا بیشتر کار می‌کنند و به طور میانگین پنج نفره هستند، حدود سه درصد خانوادههای کشور را شامل می‌شوند. هزینه این خانواده‌ها در سال ۹۶، ۵۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده. حالا اگر این هزینه را ۳۴ درصد افزایش دهیم و بر عدد ۱۲ تقسیم کنیم، متوسط هزینه ماهانه خانواده‌هایی که سه شاغل یا بیشتر دارند، به حدود شش میلیون تومان رسیده است. آن خانواده‌هایی که دو نفر در آن کار می‌کنند بر اساس آمار بانک مرکزی به طور میانگین ۳.۹ نفر (حدود چهار نفر) جمعیت دارند. این خانواده‌ها که ۱۴ درصد خانوادههای کشور را شامل می‌شوند، در سال ۹۶ حدود ۵۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان هزینه داشته‌اند و بر اساس محاسبات، هزینه این خانواده‌ها حالا به پنج میلیون و ۷۵۰ هزار تومان در ماه رسیده است. خانواده‌هایی که یک شاغل دارند، بیشترین سهم را بین تعداد خانوادههای کل کشور به خود اختصاص داده‌اند. چراکه حدود ۵۵ درصد خانوادههای کشور تنها یک شاغل داشته و میانگین بعد این خانواده‌ها سه تا چهار نفره است. (دقیقا ۳.۴ نفر) گزارش بانک مرکزی از درآمد‌ها و هزینه‌های خانواده‌ها نشان می‌دهد این نوع خانواده‌ها در سال ۹۶ حدود ۴۰ میلیون و ۸۷۰ هزار تومان پول خرج کردند. اگر این رقم هزینه را ۳۴ درصد افزایش دهیم و بر تعداد ماه تقسیم کنیم متوجه می‌شویم خانواده‌هایی که یک نفر در آن‌ها شاغل است و از قضا نصف خانواده‌ها را تشکیل می‌دهند حالا در ماه حدود چهار میلیون و ۵۶۰ هزار تومان هزینه می‌کنند. البته هنوز تمام نشده، حدود ۲۸ درصد خانوادههای ایرانی بدون شاغل هستند و سرپرست آن‌ها شغل معینی ندارد. این خانواده‌ها که به طور میانگین خانوادههای دو سه نفره (دقیقا ۲.۵ نفر) هستند در سال ۹۶، ۳۸ میلیون و ۷۴۰ هزار تومان هزینه داشته‌اند. حالا اگر با همان لایف استایل به زندگی ادامه داده باشند، هزینه آن‌ها ۳۴ درصد بیشتر شده و حالا مجبورند ماهانه چهار میلیون و ۳۲۵ هزار تومان پول از محل‌های مختلف دربیاورند.
خانواده شما در چه نوع خانه‌ای سکونت دارد؟
نوع خانه‌ای که در آن سکونت دارید تاثیر بسیار بالایی در میزان هزینه‌های خانواده شما دارد. شاید فکر کنید اجاره‌نشین‌ها هزینه‌های خیلی بالاتری نسبت به صاحب‌خانه‌ها دارند، اما گزارش بانک مرکزی از شیوه زندگی خانواده‌ها در سال ۹۶ نشان می‌دهد این نسبت عکس است. گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد مالک‌نشین‌ها حدود ۶۵ درصد خانوادههای کشور را تشکیل می‌دهند و در سال ۹۶ حدود ۴۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان پول خرج کرده‌اند. اگر این رقم را ۳۴ درصد افزایش دهیم و بر تعداد ماه تقسیم کنیم متوجه می‌شویم در حال حاضر متوسط هزینه ماهانه خانوادههای مالک‌نشین پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. اجاره‌نشین‌ها هزینه کمتری دارند. دلیل آن شاید این باشد که خانوادههای اجاره نشین بعد کمتری دارند و عموما دارای بیش از یک شاغل هستند. در هر صورت گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد این خانواده‌ها در سال گذشته ۳۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان پول خرج کرده‌اند. با انجام محاسبات متوجه می‌شویم در حال حاضر میانگین هزینه ماهانه خانوادههای اجاره‌نشین حدود سه میلیون و ۸۷۰ هزار تومان است.