سرنوشت اختلافات برجامی آمریکا و دیگر طرفین در شورای امنیت مشخص نیست

به گزارش راهبرد معاصر؛ درسال گذشته با توجه به شهادت سردار سلیمانی گام پنجم کاهش تعهدات برجامی برداشته شده، گامی که ظاهرا خارج از برنامه بود که همین امر موجب ترس کشورهای اروپایی عضو برجام بودند شد. همین ترس باعث مطرح کردن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران همچنان زیر سایه تحریم ها هست و هر شخصی که وارد کاخ سفید می شود با هر گرایش سیاسی این تحریم ها را تشدید می کند و یا از قالبی به قالب دیگری می برد. ظاهرا گام پنجم اخرین گامی هست ایران در عرصه تحریم ها برداشته است ولی تا به امروز که این چندگام برداشته خروجی خاصی نداشته است. ایران باید چه استراتژی داشته باشد و باید چه اقداماتی در این زمینه پیاده کند. در همین باره خبرنگار راهبرد معاصر با  امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل امریکا به گفت و گو پرداخته است:

* ایران اعلام کرده بود بیش از پنج گام بر نمی دارد در این خصوص وضعیت ایران در آینده به چه شکلی خواهد بود؟

ایران یک سال بعد از خروج آمریکا از توافق هسته ای به تعهدات خود در ذیل برجام عمل کرد. گزارش های آژانس بین المللی اتمی حکایت از این دارد که ایران به طور کامل به تعهدات خود در برجام عمل می کند بعد از یک سال آمریکایی ها تحریم نفتی ایران را به اجرا درآوردند این تحریم هم با توافق برجام مغایرت داشت و هم با قطعنامه 2231 مغایرت داشت. آمریکا با این اقدام خود هم برجام و هم قطعنامه شورای امنیت را نقض کرد و ایران از اروپا خواست جبران کنند و در غیر این صورت گام به گام از تعهدات خود خارج خواهد شد تا اینکه بعد از گام پنجم اعلام شد گام دیگری وجود ندارد و ایران به لحاظ فنی تمام تعهدات خود در برجام را کنار گذاشته است. در حال حاضر فقط بخش نظارتی برجام توسط ایران به اجرا در می آید. این پیامی به اروپا بود ولی اروپا اقدامی نکرد و اینستکس مطالبات ایران را تامین نکرد و اروپا نسبت به این موضوع معترض بود ولی بر خلاف اصرار آمریکا اروپاییان به مکانیسم حل اختلاف متوصل نشدند. آمریکا تهدید کرده است که تا 27 مهر قصد دارند به قطعنامه 2231 متوسل شوند و تحریم ها بر علیه ایران برگردانده شود. اروپا و روسیه و چین در این خصوص با آمریکا مخالف هستند و سرنوشت این موضوع در صحن شورای امنیت روشن نیست.

* ایران در این زمینه چه استراتژی در پیش می گیرد؟

به عقیده من، استراتژی هسته ای ایران در نهادهای مسئول و توسط افراد مسئول تدوین و پیگیری می شود. شاخص ترین نهادی که در این زمینه فعالیت می کند شورای عالی نظارت بر حسن اجرای برجام است که با حکم رهبر معظم انقلاب بوجود امده و اعضای ان مشخص شده اند. این نهاد طی سه سال گذشته به دفعات وظایف خود را انجام داده است. این استراتژی درست است و بر فشار در برابر فشار مبتنی است. آمریکایی ها سیاست خود را به عنوان فشار حداکثری مطرح کرده اند و این تحریم ها در همه حوزه ها ادامه دارد و حتی به ترور سردار سلیمانی منجر شد ایران بعد از یک سال تحمل و صبر انتظار سیاست فشار در برابر فشار را در پیش گرفته است و به تعهدات خود کاهش داد و در حوزه های غیر هسته ای هر اقدام او در سطح خود و به شکل متقابل با واکنش روبرو شد. مساله توقیف نفت کش انگلیسی و موشک باران عین الاسد از این دست است. بحث هسته ای نیز به همین شکل خواهد بود و اتخاذ سیاست فشار در برابر فشار آمریکا را متوجه می کند که در مسیر رسیدن به یک توافق نیست و این استراتژی در سطح کلان مسیری درست دارد. شاید در اجرا تاکتیک ها به اصلاحاتی نیاز داشته باشد. در بحث هسته ای نیز به همین صورت عمل می کنیم و آمریکا آمادگی رسیدن به توافق را از دست خواهد داد. الگوی ترامپ در خصوص کشور کره شمالی این بود که کیم جون اون تمام داشته هایش را از دست بدهد و سپس آمریکایی ها تحریم را بردارند و نه کره شمالی و نه جمهوری اسلامی هیچ یک این را نمی پذیرند.

* خروج ترامپ از برجام چهره آمریکا در جامعه بین المللی را مخدوش کرد و سیاستمداران این کشور را به افرادی غیر قابل اعتماد تبدیل کرد این چهره چقدر می تواند باعث سقوط ترامپ و عدم رای آوری جمهوری خواهان در انتخابات پیش رو باشد؟

مسائل خارجی در انتخابات آمریکا حاشیه ای هستند که کمتر مورد توجه مردم این کشور قرار می گیرد مگر اینکه آن موضوعات بر اقتصاد مردم کشور تاثیر بگذارد. و یا جان سربازان آمریکایی را به خطر بیندازد در غیر این صورت ارتباطات آمریکا با سایر کشورها مسائل مورد توجه مردم این کشور نیست. مگر اینکه خصومت امریکا با کشوری جان شهروندان آمریکایی را تهدید کند و اقتصاد این کشور را به خطر بیندازد ولی امروز هیچ کدام از این شاخص ها وجود ندارد. بنابراین سرنوشت برجام برای مردم این کشور اهمیتی ندارد.