چرا در مدیریت شبکه‌های اجتماعی مشکل داریم؟-راهبرد معاصر
زن ۸۳ ساله به دست پسرش کشته شد پمپئو به ترامپ چراغ سبز نشان داد کدام پنیرها برای کاهش وزن مفید است؟ وضعیت بازار مسکن در سال جدید / زمان خرید خانه است؟ خبر خوش برای نکونام در آستانه شروع دوباره لیگ برتر واریز سود جاماندگان و متوفیان در مرحله سوم بولتون: ترامپ مصمم به خروج از ناتو است جزئیات جدید از فوت دکتر پرستو بخشی در نورآباد شب‌های قدر هیئت کجا برویم؟ + آدرس و جزئیات آغاز افت تولید گاز پارس جنوبی از 1404 دستگیری عاملان جنایت هولناک در بوستان نهج البلاغه کوثری: دشمن اگر با ساخت مساجد مخالفت نکند باید تعجب کنیم توضیحات سختگوی وزارت بهداشت درباره علت مرگ دکتر بخشی ماجرای فرار دختر ۲۰ ساله در تهران توضیحات سخنگوی شهرداری تهران درباره ساخت مسجد قیطریه اعلام موضع پوتین درباره ارسال جنگنده‌های اف-16 از سوی غرب به اوکراین شمار شهدای غزه به 32 هزار و 623 نفر رسید چرا بعضی‌ها در خواب می‌میرند؟ قیمت نفت بیش از یک دلار بالا رفت اردوغان با بایدن دیدار می‌کند واکنش ایران به ماجراجویی خطرناک اسرائیل در استان حلب سوریه آیت‌الله خاتمی: مسئولان باید موانع تولید را از سر راه بردارند بنیانگذار صرافی ارز دیجیتال به ۲۵ سال زندان محکوم شد رژه دریایی ۳ هزار شناور مردمی جبهه مقاومت در روز قدس تمدید ۵ساله قرارداد صادرات گاز ایران به عراق مصرف کدام ویتامین‌ها برای مردان ضروری است؟ بایدن: عربستان برای اولین بار آماده است اسرائیل را کاملاً به رسمیت بشناسد تاکید چین بر اهمیت رزمایش‌ها با ایران و روسیه برای امنیت منطقه لاوروف: آمریکا برای جلوگیری از آبروریزی بیشتر قطعنامه آتش بس غزه را وتو نکرد خبرگزاری رسمی سوریه از حمله اسرائیل به مناطقی در حلب خبر داد واکنش ایران به اقدام انسان‌دوستانه نیروی دریایی پاکستان در نجات ۸ ماهیگیر ایرانی تحویل کارت سوخت در ۱ هفته تا آخر اردیبهشت هواشناسی امروز 10 فروردین 1403/پیش‌بینی آسمان صاف تهران طی ۲ روز آینده آیت الله رئیسی: ایستادگی غزه تفوق گفتمان مقاومت را اثبات کرد اسماعیل هنیه با سرلشکر باقری دیدار کرد علت گرفتگی و سفتی دست‌ها در هنگام صبح‌ چیست؟ انصارالله: تا کنون به ۸۶ کشتی مرتبط با اسرائیل حمله کرده‌ایم جزئیات روند سرمایه گذاری خارجی در یک دهه اخیر آمریکا: به روسیه در رابطه با احتمال وقوع حمله تروریستی هشدار داده بودیم مادرانی که در بارداری استامینوفن مصرف کنند کودکانشان دچار این مشکل می شوند مدعی تجاوز جنسی به صهیونیست‌ها در هفت اکتبر کلاهبردار از آب درآمد اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید قیمت خودرو‌های ایران خودرو و سایپا امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳+ جدول قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳+ جدول قیمت دلار و یورو و نرخ ارز امروز ۱۰ فروردین ۱۴۰۳+ جدول ضعف و بیحالی در ماه رمضان را با خوردن این مواد غذایی در سحری برطرف کنید نفخ معده را جدی بگیرید نشانه این بیماری هاست! عصاره این میوه ترش و شیرین را بخورید سریعتر می دوید با خوردن روزانه این نوع سرکه به راحتی ٨ کیلو وزن کم کنید شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان+ جزئیات افزایش حقوق بازنشستگان منطق ساخت مساجد در پارک‌های بزرگ چیست؟ دیدار نوروزی امیر آشتیانی و قالیباف آیت الله رئیسی: انفعال برخی کشورهای اسلامی در قبال ملت فلسطین موجب تأسف است آنچه که باید از کنکور ۱۴۰۳ بدانیم/ مهمترین تغییر آزمون امسال کدام استان‌ها بیشترین و شدیدترین تصادفات نوروزی را داشتند؟ صدور 230 هزار فقره چک الکترونیکی در شبکه بانکی قالیباف: نتیجه عملیات طوفان الاقصی تحت هیچ شرایطی قابل تغییر نیست واعظ آشتیانی: نمایندگان جدید توصیه‌های رهبر انقلاب را نصب‌العین قرار دهند رهبر انقلاب : غزه، تا این لحظه پیروز اصلی میدان است آخرین وضعیت توافقات و قراردادهای بین‌المللی دولت بررسی شد وزیر دفاع: امسال هم تولید تجهیزات و تسلیحات جدید را با قدرت ادامه می‌دهیم لایحه عفاف و حجاب به دلیل برخی از ایرادات دوباره به مجلس برگشت داده شد اعلام تمهیدات ترافیکی شب‌های قدر در تهران برنامه آموزش و پرورش برای استخدام ۷۲ هزار معلم جدید جریمه تخلفات حادثه‌ساز ۵برابر شد/ اعمال از هفته آینده تغییرات کابینه در سال ۱۴۰۲/ چه کسانی از دولت جدا شدند؟ اسماعیل هنیه با قالیباف دیدار کرد دوندگی‌های وزارت علوم در تأمین خوابگاه متأهلی به کجا رسید آیا حمام کردن و یا شنا در استخر، روزه را باطل می‌کند؟ واکنش وزیر آموزش و پرورش به لو رفتن سوالات امتحانات نهایی تعداد کشته‌های تصادفات نوروزی به ۵۱۰ نفر رسید حکم قطعی پرونده فوت ۶ کارگر معدن طزره دامغان صادر شد اسنپ گزینه "عجله دارم" را حذف کرد! وزیر آموزش و پرورش: دشمن بداند راهبرد شهید سلیمانی شکست ناپذیر است نحوه فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها در ماه رمضان عباس ایروانی عظام‌خودرو به ۶۵ سال حبس محکوم شد آغاز پخش ویژه برنامه‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳ از تلویزیون سومین سالگرد آیت‌الله مصباح یزدی با حضور رئیس‌جمهور اولویت فیش عمره و حج چگونه استعلام شود؟ لوح| شکست خوردگان در باتلاق نسل کشی اطلاع نگاشت| کودکان غزه زیر آوار جنگ کاریکاتور| آمریکا؛ شریک جرم قطعی پیکر آتیلا پسیانی بعد از چند روز به ایران رسید + عکس مرتضی پورصمدی درگذشت سروده‌هایی در رثای عباس‌بن علی(ع)/ از مشک پاره اشک فرات است می‌چکد؛ غیر از لب تو نیست مگر آرزوی آب برای درخواست گذرنامه زیارتی به این 2 هیأت مراجعه کنید اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است

چرا در مدیریت شبکه‌های اجتماعی مشکل داریم؟

آنچه وجه همت مسئولان طی سالهای اخیر بوده، عمدتاً مباحث فنی و زیرساختی مرتبط با آنها بوده است. و کمتر توجه ای به ابعاد معنایی فرهنگ در این بستر و اینکه برای تأمین محتوای آن چه سیاستی را باید در پیش بگیریم تا حداقل بتوان مخاطرات آن را کم کرد شده است.
تاریخ انتشار: ۱۲:۲۶ - ۰۵ فروردين ۱۳۹۸ - 2019 March 25
کد خبر: ۶۸۸۰

به گزارش راهبرد معاصر؛ فضای مجازی امروزه به بخش جدایی ناپذیر از زندگی طیفی عمده از مردم جامعه ایران تبدیل شده است! به گونه‌ای که بخشی قابل ملاحظه از زندگی روزانه آنها در این فضای اسرارآمیز غیر ملموس و غیر فیزیکی می‌گذرد. این سیاحت در دنیای متهور نو هرچه به نسل‌های جدیدتر می‌رسد از کمیت و عمق بیشتری برخوردار می‌شود. به گونه ای که می توان مدعی شد بخش قابل ملاحظه ای از جامعه پذیری نسل‌های جدید در این فضا شکل می گیرد. حتی به نظر می رسد آنها بیشتر برای این فضای جدید جامعه پذیر می شوند تا جامعه ی فیزیکی ای که آنها را احاطه کرده است.

 

 تحولات ناشی از این بستر رسانه ای و پیامد‌هایی که در سپهر فرهنگ، سیاست، اقتصاد و... جوامع از آن ناشی شده است حتی در جوامعی نیز که به نحوی مولد و موطن تکنولوژی مدرن به حساب می آیند و این پدیده در بستر فرهنگی آن‌ها و بر اساس نیازها و مقتضیات اجتماعی آنها شکل گرفته و پدید آمده است، نمود، و باعث ایجاد چالش هایی در روند عادی امور اجتماعی شده است، همگان را به نحوی به چاره اندیشی در باب چگونگی مواجهه با آن واداشته است.

 

 در ایران نیز علاوه بر قوانینی که از مجرای قوه مقننه‌، تصویب می شوند، به طور اختصاصی «شورای عالی انقلاب فرهنگی» متصدی سیاستگذاری و تصمیم سازی در عرصه ی فرهنگ می باشد. با این حال فضای مجازی آنقدر مهم تلقی شده است که برای تصمیم گیری و سیاستگذاری در راستای ساماندهی آن، شورای عالی دیگری تحت عنوان "شورای عالی فضای مجازی" برای سامان بخشی و سیاست گزاری و برنامه ریزی آن تشکیل شده است.

 

 با  این اوصاف نگاهی اجمالی  انداخته می شود به چگونگی مواجهه نهادهای متصدی با این فضای نوظهور و به طور خاص نقد این سیاست گذاری ها در ارتباط با تحولات فرهنگی و اجتماعی برخاسته از این پدیده به ویژه در ارتباط با نسل های جدیدی که تاثیر فضای مجازی بر آن ها عمیق تر و نافذتر از نسل های قبل تر می باشد.

 

سردرگمی و واکنش منفعلانه در برابر دنیای متهور نو

 به مثابه بسیاری دیگر از تکنولوژی هایی که وارد جامعه ایران شده‌اند فضای مجازی نیز در یک بستر حقیقی نیاز  بلکه در فرآیندی وارونه شده است. این فقدان نیاز حقیقی باعث می شود تا آن تکنولوژی یا ابزار نه در جایگاه حقیقی و برای برآوردن کارکردی که در جامعه موطن خود آن را محقق می سازد، بلکه با پیش کشیدن نیازهای کاذب و ای بسا همراه با کژ کارکردهای مورد استعمال قرار گیرد. این نحوه ورود و آن نحوه استعمال و نیز احساس خطر هایی که از ناحیه فضای مجازی عمدتاً با سویه ی سیاسی و امنیتی احساس می شود، در اولین واکنش ها، مداخله‌ای امنیتی، محدودیت ساز و سانسوری دولت را می‌تواند برانگیزد. کما اینکه فقدان یک برنامه ریزی صحیح، عدم شناخت و درک ماهیت فراگیر رسانه های مدرن، فقدان سیاست گذاری مبتنی بر آینده پژوهی و از همه مهمتر اینکه مسیر تحول تکنولوژی به کلی در خارج از حیطه مدیریت و برنامه‌ریزی ماست، همه و همه باعث می شوند تا این مواجهه سیاسی و امنیتی، در رویکردی محدودیت ساز بخش قالب و عمده سیاست های فرهنگی ما را تشکیل بدهد. به همه این دلایل البته فقدان هر گونه نوآوری فرهنگی و فراهم آوردن تکنولوژی بومی در بستر مقتضیات فرهنگ بومی و به عبارت بهتر عدم نیاز آفرینی فرهنگی در قالب فرهنگ ایرانی اسلامی و یا پاسخگویی مناسب به آنها را باید افزود.

 

 بنابراین در اولین گام از آنجایی که نمیدانیم فضای مجازی چه قدرت تکنولوژیکی را پشتیبان خود می‌بیند و در آینده به کدام سمت و سو می رود و چه ابعادی از زندگی انسان را تحت سیطره خود در می آورد، و شبیه سازی های ما در بهره گیری از این فضا نیز مبتنی بر همان نیازهایی است که چنین رسانه هایی را پدیدار شده است و در نتیجه پاسخ های ارائه شده نیز از الزامات و اقتضائات تکنولوژیک آن مستثنی نشده است، عملاً عملکردی منفعلانه را در پیش گرفته می شود.

 

 در حقیقت حتی اگر برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های ما بر سبیل صحیح هم باشد از آنجایی که مسیر تحولات تکنولوژیک در جایی خارج از حیطه دسترسی های ما قرار دارد و در بستر فرهنگی دیگری زاده می‌شود و با سرعتی بنیان برافکن همه جوامع را در می نوردد، به لحاظ فرهنگی ما همواره نسبت به آن تاخیر قابل ملاحظه ای داریم و تا دریابیم به کدام سیل بنیان برافکن دچار بحران شده ایم اساساً تاثیرات مخرب هجوم فرهنگی آن که امروز به طور قطع و یقین بخش اصلی هجمه علیه جامعه ایران را تشکیل می‌دهد، آشکار گردیده است. بگذریم از اینکه به دلایل گوناگون علاوه بر آن که مواجهه عالمانه و صحیحی نداریم به دلایل گوناگون سرعت درک، و عکس العمل ها بروز یافته هم به شدت پایین است. (البته اگر از کنار عدم درک یا سعی در بی اهمیت جلوه دادن این تحولات از سوی برخی از نهادها و دست‌اندرکاران و متصدیان امر چشم‌پوشی کنیم.)

در حقیقت حتی اگر برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های ما بر سبیل صحیح هم باشد از آنجایی که مسیر تحولات تکنولوژیک در جایی خارج از حیطه دسترسی های ما قرار دارد و در بستر فرهنگی دیگری زاده می‌شود و با سرعتی بنیان برافکن همه جوامع را در می نوردد، به لحاظ فرهنگی ما همواره نسبت به آن تاخیر قابل ملاحظه ای داریم و تا دریابیم به کدام سیل بنیان برافکن دچار بحران شده ایم

 

کشمکش سیاسی در عرصه فرهنگ

دومین نکته در باب سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی به صورت عام، و سیاست گذاری فرهنگی در عرصه فضای مجازی به صورت خاص، وجود دستگاه‌های مختلف موازی است که هر کدام ساز جداگانه‌ای را کوک می کنند. به عنوان مثال دولت تداوم حیات سیاسی و تحقق منویات فرهنگی اش را در گرو گسترش همین فضای از هم گسیخته مجازی می‌بیند و فارغ از هرگونه تصرف محتوایی یا سیاستگذاری آینده نگرانه، زیرساخت‌های فنی را به نحو گسترده‌ای گسترش می‌دهد و عملاً جاده را برای هجوم فراگیرتر فراهم می‌آورد. در نقطه مقابل نهادهای امنیتی و قضایی با درک تهدیداتی که از این ناحیه در وقوع برخی رخدادهای سیاسی و یا امنیتی خود را نشان داده‌اند، به ضرورت محدودیت در این عرصه پی می‌برند و سیاست‌های محدودیت ساز را در پیش می‌گیرند، حال آنکه تکنولوژی محدودیت ساز آنها، در مقابل تکنولوژی به روز تر و کارآمدتر صاحبان و تصمیم‌گیران فضای مجازی که امکان دور زدن این محدودیت ها و شکستن حصار های فیلترینگ را فراهم می آورد، محکوم به ناکارآمدی خواهد بود.

 

در اثر همین ناهماهنگی ها، سردرگمی ها و تحلیل های صرفاً برآمده از مسائل سیاسی و امنیتی در فقدان یک درک صحیح از عمق فرهنگی مسئله است که به عنوان مثال در عرصه مواجهه با پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی مشاهده می شود ابتدا با تبلیغ خطر امنیتی نرم افزار «وایبر» کوچه مجازی ایرانی ها به «تلگرام» رقم می خورد و پس از چند سال ظاهراً خطر امنیتی تلگرام برای ما آشکار می‌شود و سعی در ترویج پیام رسان های داخلی می شود و این همه در حالی رقم می‌خورد که دولت به عنوان مجری تصمیم های کلان جامعه که خود علاوه بر حضور پررنگ در نهادهای سیاست گذار فرهنگی نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی، قدرت تصمیم گیری مستقل را نیز دارد، در اقدامی که خطرات فرهنگی اش به شدت عمق لایه های فرهنگی جامعه را هدف قرار می دهد و البته آن ها یا آن را درک نمی کنند یا ضرورتی به درک آن را احساس نمی کنند، اما حداقل مخاطرات سیاسی و امنیتی اش بعد از چندی دامنگیر خود دولت نیز می شود، در اقدامی عجیب، زیرساخت فنی و پهنای باند گسترده ای را در اختیار این پیام رسان قرار داده بود.

 

فهم مهندسی زده از فرهنگ و سیاست گذاری فنی در فضای مجازی

 نکته‌ای دیگر در باب سیاست گزاری فرهنگی جمهوری اسلامی که مقدم بر همه مسائل و معضلات دیگر در این عرصه است درک صرفاً سخت‌افزاری از فرهنگ و فقدان توجه به ابعاد درونی و معنایی و محتوایی آن می‌باشد. به عبارت دیگر می‌توان گفت زمانی که سخن از ترویج کتابخوانی در جامعه می شود نگاه دستگاه‌های متولی این نیست که چه کتابی و با چه محتوایی خوانده شود بلکه مسئله محوری برای آنان در برنامه ریزی‌های شان می‌شود ساخت کتابخانه و تجهیز آن، گسترش انتشارات،  و ... در این میان اساساً آن مولفی که باید محتوای کتاب را فراهم کند و اینکه آن مولف اساساً در چه راستایی قلم می زنند و یا اینکه چه شرایطی را باید در یک برنامه ریزی بلند مدت برای تربیت مولف‌، فیلمنامه نویس، کارگردان و ... متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی فراهم شود، چندان به چشم نمی‌آید.

 

آنچه وجه همت مسئولان طی سالهای اخیر بوده، عمدتاً مباحث فنی و زیرساختی مرتبط با آنها بوده است. و کمتر توجه ای به ابعاد معنایی فرهنگ در این بستر و اینکه برای تأمین محتوای آن چه سیاستی را باید در پیش بگیریم تا حداقل بتوان مخاطرات آن را کم کرد شده است. در یک کلام در اینجا نیز این نگاه تکنولوژیک و مهندسی زده از فرهنگ مقدم بر همه چیز است.

 همین مسئله در مورد فضای مجازی نیز صادق است و به نظر می رسد آنچه وجه همت مسئولان طی سالهای اخیر بوده، عمدتاً مباحث فنی و زیرساختی مرتبط با آنها بوده است. و کمتر توجه ای به ابعاد معنایی فرهنگ در این بستر و اینکه برای تأمین محتوای آن چه سیاستی را باید در پیش بگیریم تا حداقل بتوان مخاطرات آن را کم کرد شده است. در یک کلام در اینجا نیز این نگاه تکنولوژیک و مهندسی زده از فرهنگ مقدم بر همه چیز است.

 

 اما نکته کلیدی که نباید از آن به سادگی گذشت و در ابتدای این گفتار نیز به اجمال از آن سخن گفت این است که سهم فضای مجازی به طور عام و شبکه‌های اجتماعی به صورت خاص در زندگی ما ایرانی ها به صورت چشمگیری در حال گسترش است و در بی سامانی و عدم توانایی ما در مهار یا تصرف تکنولوژی‌های ارتباطی این سهم برای نسل‌های جوان‌تر چشمگیرتر و افزون تر نیز می شود؛ مسئله ای که جامعه پذیری آنان را با توجه به غالب بودن محتوای فرهنگ های بیگانه یا برآمده از فرهنگ های مغایر با فرهنگ ایرانی اسلامی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، بیش از پیش از بستر فرهنگ خودی کنده و به محتوای فرهنگی فضای مجازی منتقل می کند. این مسئله در اولین گام ما را با معضلی تغییر سبک زندگی آنان مواجه می سازد که تا حدودی امروزه قابل درک است. اما این تحولات صرفاً به لایه سبک زندگی به عنوان بیرونی ترین و ظاهری ترین لایه فرهنگ محدود نمی‌شود و لایه‌های عمیق‌تر فرهنگ شامل ارزش‌ها، نظام اعتقادی و نظام های معرفتی و هستی‌شناختی را نیز مورد هجمه قرار می دهد، مسئله‌ای که هرچند شاید در نسل های قدیمی تر جامعه به علت شکل گیری این هسته ای سخت فرهنگ در بستر فرهنگ سنتی بیشتر دوام بیاورد اما در نسل های جوان تر به علت فقدان یک سیستم جامعه پذیری مناسب از یک سو و سخت نشدن این لایه های فرهنگی از سوی دیگر از آسیب پذیری بیشتری برخوردار است.

 

این مسئله اهمیت خود را آنگاه آشکار می سازد که در یابیم در اثر فضای آزادی که در فضای مجازی در اختیار عموم قرار می گیرد عرصه برای طرح همه جور مباحثی فراهم می آید و از سوی دیگر عمده استفاده ایرانیان از این فضا نیز نه جنبه علمی و تخصصی آن بلکه وجه تفننی و تفریحی اش می باشد. در این فضا که از قضا دشمن نیز آن را عرصه ی مناسبی برای پیگیری خواسته هایش تشخیص داده است، امکان لازم برای طرح هر نوع شائبه، شایعه و شبهه ای فراهم می آید. اموری که به مدد تکنولوژی های رسانه ای و قدرت تصویر و صدا و در هم آمیزی واقعیت و فراواقعیت، صورتی حقیقی به خود می گیرند و می توانند ذهن و روح مخاطب را به تسخیر خود درآورند. در این میان علاوه بر آن که امکان برخورد عالمانه با حجم انبوهی از اطلاعات برای مخاطب عام وجود ندارد، فقدان سواد رسانه ای و قدرت تشخیص درست از غلط نیز خود عامل اصلی تاثیرپذیری و نفوذ پذیری خواهد بود. از این روی به نظر می رسد در فضایی که عملاً مداخلات حکومتی، ناهماهنگ و متداخل و متعارض و برخوردهای سیاسی و امنیتی و قضائی با تظاهرات فرهنگی این فضا، فیلترینگ و... عملاً ناکارآمدی خود را نشان داده و ما نیز حداقل در کوتاه مدت یارای در اختیار گرفتن لگام تکنولوژی مدرن و تحولات آن را نداریم، راه حل بیمه کردن جامعه در برابر مخاطرات این فضا تلاش برای افزودن سواد رسانه ای جامعه و بالا بردن قدرت تشخیص صحیح از غلط و واقعیت از غیر از آن است.

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
تحلیل های برگزیده