استبدادپذیری در شبکه‌های اجتماعی

به گزارش راهبرد معاصر؛ هم‌زمان با حضور پرشکوه مردم در 22 بهمن، برگزاری اجلاس ورشو و بلافاصله پس از حمله تروریستی اخیر علیه جمعی از پاسداران انقلاب اسلامی خبری در میان رسانه ها منتشر شد که روی دیگر آزادی بیان و اندیشه را در شبکه‌های اجتماعی وابسته به غرب نشان داد. خبرهایی متفاوت از جنس خبرهای عادی شبکه های اجتماعی؛ که متاسفانه در میان هزاران خبر منتشره در روز گم شدند گرچه حکایت اصلی جریان فکری این شبکه ها را نشان می‌هد. در واقع دو اتفاق اخیر ( حذف پست اینستاگرامی شبکه خبر و توئیت منتسب به رهبر معظم انقلاب) حکایت، مصداق دیگری از تلاش توئیتر و اینستاگرام و ... دارد که تلنگری باشد برای این که به یاد داشته باشیم وظیفه دولت این است که این محیط را برای رشد واقعی سالم و پویا گرداند و با عواملی که امنیت و حریم خصوصی افراد را در فضای مجازی تهدید می‌کنند مقابله کند؛ ایضا قبل از اینکه آسیب های خدمات فضای مجازی گریبانگیر مردم شود باید با بررسی و تعیین پیوست فرهنگی، رسانه ای، امنیتی، فناوری و ... متناسب با شرایط فرهنگی مختلف در مناطق مختلف کشور این خدمات را توسعه داد. و الا صرف فریاد آزادی، چیزی جز سرسپردگی را به ارمغان نخواهد آورد.

حذف پست توئیتری منتسب به مقام معظم رهبری

در کش و قوس خبری راهپیمایی 22 بهمن و اجلاس ورشو، حذف توئیت منتسب به صفحه مقام معظم رهبری از سوی توئیتر درباره بازخوانی فتوای امام (ره) پس از 30 سال مبنی بر قتل سلمان رشدی مرتد باز آزادی بیان غربی را با دوگانگی مواجه کرد.

در توییت اکانت رسمی رهبر ایران نوشته بود: "حکم امام خمینی برای سلمان رشدی بر اساس آیات الهی بوده و درست مانند آیات الهی قاطع و غیر قابل فسخ است."

 پس از انتشار این متن، توییتر آن را مصداق بارز دعوت به مرگ توصیف کرد. سخنگوی توییتر در این باره به نشریه اینترنتی «بازفید» گفته: «این توییت نقض قوانین مربوط به ممنوعیت تهدید و خشونت یا آرزوی مرگ یا آسیب فیزیکی جدی برای یک فرد یا گروهی از افراد است.»

باید گفت این پست در حالی به دلیل نقض قانون ممنوعیت تهدید و خشونت حذف شده است که در برابر صحبت ها و نفرت پراکنی های سران امریکا و رژیم صهیونیستی واکنشی نشان نمی دهد و آن را مصداق خشونت نمی‌داند و این امر با واکنش کابران در فضای مجازی روبرو شده است.

حذف پست اینستاگرامی در مورد سید حسن نصرالله

چند روز پیشتر، مدیریت اینستاگرام اقدام به حذف پست سخنان سید حسن نصرالله در اینستاگرام خبرگزاری صداوسیما و تهدید به مسدود و محدود کردن این صفحه خبرگزاری کرد.

مصداق های دیگر در برخورد و سانسور نرم با پیام انقلاب اسلامی را در نامه رهبر انقلاب به جوانان اروپا می‌توان دید. در مورد نامه و پیام رهبر انقلاب به جوانان در کشورهای غربی هم این چنین بود و از اولین دقایق انتشار رسمی این نامه، اشتراک‌گذاری فرازهای مختلف این نامه در شبکه‌های اجتماعی آغاز شد و تا ساعت‌ها ادامه پیدا کرد. این نامه با شعار و هشتگ «#نگرانی مشترک» و به زبان انگلیسی «CommonWorry#» و به زبان عربی «#الألم_المشترک» منتشر و بازنشر داده شد اما توییتر بیشتر پیام‌هایی که حاوی این شعار بودند، حذف کرد.

افزون بر آن هم در شهریورماه 97، شرکت گوگل که صاحب یوتیوب هم هست اعلام کرد حساب‌ کاربری تعدادی از کاربران ایرانی را بسته و اطلاعات آنها را به مقامات امنیتی آمریکا ارسال کرده است. حذف و تعلیق حساب‌های کاربری در اینستاگرام هم در سال‌های قبل مشاهده شده بود. جعلی بودن و تلاش برای اثرگذاری بر انتخابات آمریکا، ادعای این شبکه‌ها در تعلیق و مسدودسازی حساب‌های کاربری است. این درحالی است که در سال‌های اخیر گرچه نقش ربات‌ها در ترند شدن هشتگ‌های ضد انقلاب توسط منافقان و سلطنت‌طلبان بارها گزارش شده، تاکنون خبری از برخورد با این دست حساب‌های کاربری توسط توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی منتشر نشده است.

سوال اینجاست که چرا این گونه از شبکه های اجتماعی به اظهارت تند ترامپ و نتانیاهو واکنشی نشان نمی‌دهند. این شبکه اجتماعی بار‌ها به دلیل عدم حذف توییتر‌های نفرت پراکنانه دونالد ترامپ مورد انتقاد قرار گرفته است.

علاوه بر آن، این اقدام توییتر در حالی صورت گرفته است که هزاران حساب کاربری غیراخلاقی و همچنین متعلق به گروه‌های افراطی و تروریستی در توییتر فعالیت‌ می‌کنند و این صفحات یکی از راه‌های اصلی عضوگیری این گروه‌هاست.

چگونه است که نوک پیکان حذف و اخطار در چنین شبکه های اجتماعی متوجه پیام هایی است که دو مفهوم اسلام و مقاومت را به یکدیگر پیوند می‌زند. نگاهی به سابقه فعالیت توئیتر و اینستاگرام در حذف پست ها، این امر را نشان می‌دهد که در برابر اشاعه مفهوم‌هایی که دلالت بر گسترش و اشاعه اسلام دارد و سعی می‌کند بن مایه مقاومت اسلامی را تبیین سازد، موضع مخالف دارد و بلافاصله اقدام به حذف می‌کند.

به همین جهت است که که اخیرا شدت برخورد اینستاگرام را نشان می‌هد، پیام اخطارآمیزی است از سوی ایسنتاگرام که مسدود سازی صفحه اجتماعی شبکه خبر را مطرح کرده است.

تلاش برای رخنه در افکار ععمومی

اگرچه در آن سو، جریان معاند به دنبال حذف پست و محدود سازی فعالیت جریان اسلام انقلابی است در سوی دیگر نیز به دنبال فعال سازی جنبش ها و هشتگ های اجتماعی است.  هشتگ هایی که سعی می‌کند ذهن مخاطب را از مسئله های اصلی روز غافل سازد و منویات دشمن را ناخواسته در مطالبات مردمی نهادینه سازد.

پروژه بی ثبات سازی؛ دشمن با استفاده از شبکه‌سازی گسترده در فضای مجازی با اهدافی چون جمع‌آوری اطلاعات، جریان سازی و جنگ روانی به دنبال بی‌ثبات‌سازی کشور است.

هدایت افکار عمومی؛ با ایجاد موج های رسانه‌ای منفی و سازمان یافته به منظور ایجاد ناامنی و سردرگمی در مخاطب به دنبال این است که نشان دهد رهبران سیاسی و نظام به نظرات و خواسته‌های اجتماعی مردم بی توجه هستند.

فروپاشی از درون؛ با توجه به ترس آمریکا و رژیم صهیونیستی از رویارویی مستقیم با ایران به دلیل غیرقابل پیش بینی بودن هزینه های این جنگ، آنها ترجیح داده اند از ضعف های موجود و طمع جریان نفوذ استفاده کرده و پیام رسان ها و شبكه‌های اجتماعی غربی را در ایران تقویت کنند.

این قبیل از رسانه های در عین حذف پیام های ناسازگار با سیاست های کلی، علیرغم ادعای آزادی و بی طرف بودن، تلاش برای تحکم بر افکار عمومی را مورد هدف قرار دارند.

به گمان، علت اصلی تعلیق حساب‌های کاربری ایرانی و انقلابی  را در چندی پیش و یا حذف چنین مطالبی را می‌توان ناشی از اثرگذاری کاربران و  انحصارشکنی فضای مجازی دانست که در واقع زنگ خطری برای گردانندگان و موسسان این شبکه‌ی اجتماعی  بوده است و در سوی تلنگر جدی باشد برای مسئولان فضای مجازی که دلخوش به این شبکه ها نباشند.