به گزارش راهبرد معاصر در حالی که طی چند هفته اخیر زمزمه افزایش قیمت حاملهای انرژی به خصوص گازوییل مطرح شده، اما دولت آن را به طور کلی تکذیب کرده، ولی بر اساس گفتههای نمایندگان مجلس تغییراتی در این رابطه باید صورت گیرد. در این رابطه حمیدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس میگوید: باید قیمتها تغییر یابد و پلکانی شود و قیمت حاملهای انرژی واقعی باشد. همه درآمدهای حاصل از حاملهای انرژی وارد خزانه میشود، اما نوع هزینهها باید اصلاح شود.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس نیز در برنامه گفتگوی اخیر تلویزیونی خود به طور تلویحی طرح مجلس برای بنزین را تایید کرد. وی در این زمینه گفت: از مواردی که در اصلاح ساختار بودجه باید مورد توجه قرار گیرد این است که امروز حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد خانوادهها ماشین ندارند و ما به ۵۰ درصد افرادی که ماشین دارند سوبسید انرژی و بنزین میدهیم، اما فردی که مستضعف است و در روستا یا شهرستان زندگی میکند و به حملونقل عمومی نیز دسترسی ندارد، یارانه نمیدهیم.
وی افزود: آیا این عدالت است فردی که خودش یک ماشین برای رفتن به شمال و یک ماشین برای رفتن به کویر دارد و فرزندش یک ماشین برای دوردور کردن در اندرزگو دارد هر چقدر که میخواهد بنزین ۳۰۰۰ تومانی بزند، اما یک فرد روستایی هیچ یارانهای دریافت نکند؟ چطور یک پیرمرد روستایی در زهک زابل این موضوع را متوجه میشود، اما بنده که رئیس مجلس هستم از آن درکی ندارم.
سیدحمید حسینی کارشناس اقتصاد انرژی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بحث افزایش قیمت بنزین در بودجه سال ۱۴۰۰ مطرح نیست، گفت: با توجه به افزایشی که بنزین در سال گذشته داشت و بعد از آن نیز اتفاقاتی پدید آمد، به نظر نمیرسد، حتی در دولت بعدی نیز بحث گران شدن دوباره بنزین در شرایط فعلی مطرح شود، الان بحثی که در مجلس مطرح است، پیرامون تغییر در نحوه سهمیه بندی بنزین است که از خودرو به فرد تغییر پیدا کند، در حال حاضر دولت یارانه بنرین ۱۵۰۰ تومانی را به سه دهک پایین جامعه پرداخت نمیکند.
وی افزود: به طور کلی افرادی که وسیله نقلیه ندارند، این یارانه را نمیتوانند استفاده کنند، در همین رابطه برخی از نمایندگان به دنبال این هستند که یارانه بنزین به افراد داده شود، اما این کار دو اشکال جدی دارد، اول اینکه بحث حمل و نقل عمومی در این بین تکلیفش مشخص نیست، سهمیه سوخت این وسائل قرار است که چه تغییری پیدا کند بعد از این طرح، از سوی دیگر اگر قرار باشد، حمل و نقل عمومی نیز با این طرح گران شود، در عمل برای آن سه دهکی که الان یارانه بنزین نمیگیرند، هیچ تفاوتی به وجود نمیآید.
حسینی اظهار داشت:، زیرا که آنها باید یارانهای را که میگیرند، دوباره صرف افزایش حمل و نقل عمومی کنند، دوم هم اینکه خرید و فروش این بنزینی که به همه افراد داده میشود، مشخص نیست، انجام این کار نیاز به زیرساختهای مناسبی دارد، این در حالی است که برای دهههای متمادی قیمت بنزین در ایران یک نرخ ثابتی بوده و مردم به آن عادت کرده اند، بنابراین تغییر این ذهنیت و فرهنگ سخت خواهد بود، از سوی دیگر جا انداختن این مسئله که، مردم بنزینی را که نمیخواهند میتوانند بفروشند، آن هم به طریقی که هنوز سازوکار آن مشخص نشده، با پیچیدگیهای زیادی همراه خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه انجام چنین کاری مشکلی را حل نمیکند، بلکه مشکلات را بیشتر خواهد کرد، بیان کرد: در حال حاضر چندین طرح در مورد نحوه تغییر در سهمیه بندی بنزین و همچنین پرداخت یارانه آن وجود دارد، به عنوان مثال یکی از طرحها این است که اگر مصرف بنزین تا سطح ۷۵ میلیون لیتر بود که قیمت بنزین افزایش پیدا نمیکند، اما اگر مصرف از این مقدار بیشتر شد، هر روز ۵۰ تومان به قیمت افزوده میشود، تا زمانیکه مصرف به همان سطح ۷۵ میلیون لیتر در روز برسد.
طرحهای مطرح شده در مورد بنزین انتخاباتی است
وی با تاکید بر اینکه طرحهایی که در مجلس مطرح میشود، در مورد تغییر در نحوه سهمیه بندی بنزین، انتخاباتی است، اضافه کرد: در حال حاضر تیم آقای جلیلی یک طرحی را به کمیسیون انرژی مجلس ارائه داده است در همین زمینه که مورد مخالفت نمایندگان قرار گرفت، تیم آقای قالیباف نیز طرح دیگری را در دست دارد، اما نکته مهم و مشترک بین همه این طرحها این است که نحوه سهمیه بندی بنزین تغییر کند و ملاک پرداخت یارانه بنزین دیگر خودرو نباشد، بلکه به همه افراد جامعه این یارانه تعلق گیرد، اما همانگونه که عرض کردم این مسئله مشکلات خاص خود را دارد.
حسینی ادامه داد: یک طرح دیگر نیز که مطرح شده این که قیمت بنرین آزاد شود و در مقابل آن سهام شرکت پالایش و پخش به مردم داده شود، تا آنها با افزایش قیمت سهام این شرکت ناشی از افزایش قیمت بنزین منتفع شود، اما این کار نیز تبعات تورمی دارد و در صورت افزایش قیمت بنزین، کالاهای دیگر نیز با افرایش روبرو میشوند، در حال حاضر نکته مهم این است که بنزین با نرخ سه هزار تومان به نرخ فوب خلیج فارس و جهانی نزدیک است، اما قیمت گازوییل پایین است، اما الان کسی جزئت ندارد که قیمت گازوییل را گران کند.
این کارشناس انرژی ادامه داد: استدلال آقایان این است که اگر گازوییل گران شود، حمل و نقل به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد و قیمت آن با افزایش زیادی روبرو میشود، این در حالی است که الان به دلیل پایین بودن قیمت گازوییل با پدید قاچاق آن نیز روبرو هستیم که این موضوع برای کشور خسارت بار است، در هر صورت با توجه به وضعیت فعلی کشور، افزایش بهای حاملهای انرژی به خصوص بنزین منتفی به نظر میرسد.
تابناک