استدلال سازمان حمایت برای افزایش 50 درصدی قیمت روغن موتور چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر  در حال حاضر چهار شرکت نفت ایرانول، نفت پارس، نفت سپاهان و نفت بهران، تولیدکنندگان اصلی روغن موتورهای بنزینی و دیزلی از لوبکات حاصل از نفت هستند. لوبکات جزء اصلی و ماده اولیه تولید روغن موتور است که حدود ۸۵ الی ۹۵ درصد آن را تشکیل می‌دهد. این ماده یکی از برش‌های نفتی است که به عنوان فرآورده ویژه در پالایشگاه‌های نفت تولید می‌شود.

بررسی صورت‌های مالی این چهار شرکت بزرگ تولیدکننده روغن‌های موتور نشان می‌دهد که این شرکت‌ها سود بالایی از طریق صادرات محصولات تولیدی به دست می‌آورند. اما علیرغم سود بالای این شرکت‌ها از طریق صادرات روغن‌های پایه موتوری و دیزلی و ثابت بودن قیمت مواد اولیه مصرفی آنها (لوبکات)، اخیرا سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با صدور بخش‌نامه‌ای مجوز افزایش قیمت 53 درصدی روغن‌ موتورهای دیزلی و 40 درصدی روغن‌ موتورهای بنزینی را برای مصرف داخلی این محصولات صادر کرده است.

در واقع سوال اصلی این است درحالیکه چهار شرکت تولیدکننده روغن موتور حاشیه سود بالایی دارند، افزایش قیمت 50 درصدی برای فروش داخلی روغن‌های موتور با چه هدفی انجام شده است؟ آیا هدف سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان صرفا افزایش سودآوری این شرکت‌ها بوده است؟ بدون اینکه به این موضوع توجه داشته باشد این افزایش سودآوری به جیب مصرف‌کنندگان فشار مضاعفی وارد می‌کند.

در این راستا علیرضا نیک آیین رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو با اشاره به تبعات منفی افزایش 50 درصدی قیمت روغن‌های پایه گفت: « با افزایش قیمت روغن موتور میزان مراجعات مردم به تعمیرگاه ها کاهش قابل توجهی خواهد یافت. نسبت به سال گذشته میزان مراجعه مردم برای تعمیر خودروها تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کرده که این موضوع نشان می دهد اکثر خودروها به صورت معیوب و با ایراد در حال تردد در سطح کشور هستند».

وی در ادامه اظهار داشت: «وقتی مردم نتوانند روغن موتور با قیمت بالا خریداری کنند مجبور به خرید روغن‌های ارزان تر که بعضا بی‌کیفیت و فاقد استاندارد هستند می‌شوند. در نتیجه فروش روغن‌های تقلبی بی‌کیفیت و فاقد استاندارد به صورت ارزان در بازار رونق پیدا کرده است که این موضوع خطرات زیادی را برای رانندگان و سرنشینان دارد».

* سود کلان شرکت‌های چهارگانه تولیدکننده روغن موتور

بررسی صورت‌های مالی چهار شرکت نفت ایرانول، نفت پارس، نفت سپاهان و نفت بهران در سایت کدال به خوبی بیانگر سودآوری بالای این چهار شرکت است. تصویر 1 مربوط به صورت مالی شرکت نفت ایرانول است. بر این اساس میزان سود این شرکت در سال 98، 300 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 97، بالغ بر 62 درصد افزایش یافته است.

نکته جالب توجه اینکه سودآوری شرکت نفت ایرانول در 6 ماهه اول سال جاری تقریبا به اندازه کل سودآوری سال گذشته این شرکت برآورد می‌شود. طبق اسناد حسابرسی نشده در سایت کدال میزان سودآوری این شرکت در 6 ماهه سال جاری حدود 265 میلیارد تومان بوده است. دلیل سودآوری بالای این شرکت را می‌توان در صادرات روغن‌های تولیدی و افزایش نرخ ارز جستجو کرد.

در این راستا امیر عظیمی معاون فروش شرکت نفت ایرانول با بیان اینکه شرکت نفت ایرانول از منظر رشد صادراتی شرکت‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل بالاترین میزان رشد را داشته است، گفت: «بر اساس آمار منتشر شده شرکت نفت ایرانول در مقایسه با مدت مشابه در سال 98 رشد 17درصدی را در فروش صادراتی تجربه کرده است. از نظر میزان صادرات پس از ایرانول به ترتیب شرکت نفت بهران با 9 درصد رشد، شرکت نفت پارس با 7 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال 98 در جایگاه های دوم و سوم قرار دارند».

تصویر 1- صورت مالی شرکت نفت ایرانول

طبق صورت‌ مالی شرکت نفت پارس (تصویر 2)، میزان سودآوری این شرکت در سال 98، 337 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 97، بالغ بر 97 درصد افزایش یافته است. طبق این سند سودآوری این شرکت در 6 ماهه اول سال جاری 345 میلیارد تومان بوده است، یعنی سود این شرکت در 6 ماه اول امسال از کل سال گذشته بیشتر بوده است.

البته این میزان سود قبل از بخش‌نامه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مبنی بر افزایش 50 درصدی قیمت روغن موتور برای فروش داخلی است و قطعا در صورت اجرای این ابلاغیه سودآوری 6 ماهه دوم شرکت نفت پارس از 6 ماهه اول آن بیشتر هم خواهد شد.

تصویر 2- صورت مالی شرکت نفت پارس

طبق صورت‌ مالی شرکت نفت بهران (تصویر 3)، میزان سودآوری این شرکت در سال 98، بالغ بر 871 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 97، 90 درصد افزایش یافته است. طبق این سند سودآوری این شرکت در 6 ماهه اول سال جاری 762 میلیارد تومان بوده است که رقمی نزدیک به کل سودآوری سال گذشته این شرکت است.

تصویر 3- صورت مالی شرکت نفت بهران

در بین شرکت‌های تولیدکننده روغن موتور، شرکت نفت سپاهان بیشترین سودآوری را دارد. طبق صورت‌ مالی شرکت نفت سپاهان (تصویر 4)، میزان سودآوری این شرکت در سال 98، بیش از هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 97، 21 درصد افزایش یافته است. همچنین میزان سود این شرکت در 6 ماهه اول سال جاری 620 میلیارد تومان بوده است که این رقم در  6 ماهه دوم با افزایش قیمت روغن پایه برای فروش داخل نیز افزایش خواهد یافت.

تصویر 4- صورت مالی شرکت نفت سپاهان

* افزایش سود تولیدکنندگان روغن موتور با مصوبه غیرقابل توجیه سازمان حمایت

در مجموع بررسی صورت مالی چهار شرکت تولیدکننده روغن موتور نشان می‌دهد که سودآوری این شرکت‌ها در سال 98 تقریبا دو برابر سال 97 بوده است و با توجه به گزارش 6 ماهه از صورت حساب‌های مالی این چهار شرکت کاملا محتمل است که سودآوری آنها در سال جاری نیز به دو برابر سال گذشته برسد. همانطور که اشاره شد این افزایش سودآوری ناشی از صادرات روغن موتور توسط این شرکت‌ها و افزایش نرخ ارز در سال‌های اخیر رقم خورده است.

حال سوال اساسی این است که با توجه به اینکه لوبکات موردنیاز این شرکت‌ها از داخل تامین می‌شود و قیمت آن نیز ثابت مانده و از طرفی سودآوری این شرکت‌ها نیز افزایش دو برابری پیدا کرده است، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با چه استدلال و منطقی بخشنامه افزایش 50 درصدی قیمت روغن پایه در داخل کشور را صادر کرده است؟ آیا در شرایطی که معیشت مردم در تنگنا قرار گرفته و هزینه‌های تعمیرات خودرو نیز سرسام‌آور است، افزایش سودآوری شرکت‌هایی که همین الان هم سودهای کلانی به جیب می‌زنند تصمیمی در راستای حمایت از معیشت مردم محسوب می‌شود؟

فارس