به گزارش راهبرد معاصر سعید نمکی وزیر بهداشت در اختتامیه طرح کنترل اضافه وزن و چاقی دانشآموزان(کوچ)، اظهار کرد: واژه کوچ همواره برای ما معانی و تفاسیر مختلف دارد؛ یکی از واژههای پر رمز و راز آفرینش همین واژه کوچ است البته رمزها را میشود با عقل و علم گشود اما این راز گشودنی نیست و فکر میکنم کوچ از رازهای مگوی آفرینش است.
وی ادامه داد: امروز نه تنها ما بلکه جهان از کووید ۱۹ درسها آموخته است یکی از درسها این است که مرگومیرها در کووید به دلیل یا سن بالاست یا بیماریهای زمینهای است.
* نوجوانانی که بر اثر کرونا فوت کردند، یک بیماری مادرزادی زمینهای داشتند یا چاق بودند
نمکی افزود: تا قبل از کووید 19، حدود ۳۸۰ هزار مرگ در این سرزمین داشتیم که ۳۱۳ هزار مورد آن به دلیل بیماری های غیرواگیر بود که از این مرگها، ۹۷ هزار مرگ به دلیل پرفشاری خون و عوارض ناشی از آن بود؛ به جرأت میتوانم بگویم که درصد بالایی از این مرگها که به دلیل بیماریهای غیرواگیر رخ داد، عاملی به نام چاقی، بی تحرکی و شیوه زندگی غیرمتعادل داشت.
وی ادامه داد: در ایام کرونا آموختیم که افراد دارای بیماری غیرواگیر بیشتر میمیرند و در میان کودکان و نوجوانانی که متاسفانه گرفتار این بیماری شدند، آنهایی فوت کردند که یا یک بیماری مادرزادی زمینهای داشتند و یا چاق بودند.
* اولین کودکی که بر اثر کرونا فوت کرد فقط چاق بود
وزیر بهداشت اظهار کرد: از نخستین لحظههایی که ویروس کووید ۱۹ به اسم کرونا در دنیا بروز و ظهور کرد، پیگیر بود؛ اولین مرگ کودک که اتفاق افتاد، کودک 9 سالهای در قشم بود که مسافری از قم بود؛ این کودک فقط چاق بود و هیچ بیماری زمینهای نداشت.
وی اضافه کرد: بعد از این کودک، ما بچههای متعددی را در پی کووید 19 از دست دادیم که ام المرض آنها چاقی بود و این در حالیست که ما در جوانان، نوجوانان و کودکان و نوجوانان، ابتلا به کرونا به ندرت داشتیم.
* 87 درصد مرگها در افرادی بالای 60 سال یا دارای بیماری زمینهای رخ داده است
نمکی با بیان اینکه ۸۷ درصد مرگها در افرادی اتفاق افتاده است که بالای ۶۰ سال، سن داشته یا یک بیماری زمینهای داشتند، گفت: به همین دلیل واکسیناسیون را از این سنین شروع کردیم و دو مرحله از واکسیناسیون را دنبال میکنیم؛ مرحله اول کاهش مرگ و میرها و مرحله دوم قطع زنجیره است که در کاهش مرگ و میرها ۱۳.۵ یا ۱۴ میلیون از جمعیت هدف ما، بالای ۶۰ سال بوده یا بیماری زمینهای دارند.
وی با طرح این پرسش که چگونه میتوان با این بیماری در افتاد و آیا یک کاردرمانی است؟، ادامه داد: این اقدام یک کار 100 درصد فرهنگی است و تغییر رویکرد را در شیوه زیست انسانها میطلبد؛ اما از کجا و چه سنی باید شروع کرد که معتقدم مدرسه است.
* بچهها در جاده مجازی نشسته و رانندگی میکنند
نمکی با بیان اینکه تغییر شیوه زندگی، مبارزه با چاقی، مبارزه با خودخواهی و فزونخواهی، مبارزه با بی احترامی به حقوق اجتماعی، مبارزه با قانون شکنی و پروتکل شکنی در مدرسه تحقق مییابد، اظهار کرد: نمیشود به کسی که دهه چهارم و پنجم عمرش را سپری میکند، تغییر زندگی آموخت؛ گاهی اوقات میبینم یک عده افراد با سن بالا در پارکها می دوند البته در هر سنی تحرک خوب است اما این از ترس مرگ است اما ورزش در بچهها متفاوت است.
وی اضافه کرد: متأسفانه با تعطیلی مدارس، بچهها در جاده مجازی نشسته و رانندگی میکنند و با استرس و اضطرابی که در این بازیها پایانی ندارد، مرتب چیپس و پفک میخورند و حرص میخورند و در نتیجه چاقتر میشوند؛ پس محلی که میشود مداخله کرد همین سن و سال است.
* اگر حادثه شود، این کودک ۱۲۰ کیلویی را چه کسی میتواند جابهجا کند؟!
وزیر بهداشت تصریح کرد: یکی از نگرانیهایی که دارم نه فقط در رابطه با بیماریهای غیر واگیر است بلکه نگرانیام از بابت مدیریت بحران برای این بچههاست.
وی توضیح داد: اگر زلزله شود، اگر سیل بیاید، اگر آتش سوزی شود، این طفل معصوم ۱۲۰ کیلویی را چه کسی میتواند جابهجا کند؛ وقتی ما در سنین این بچهها بودیم از دیوار بالا میرفتیم و حتی میتوانستیم بزرگترها را جابجا کنیم اما این بچهها نمیتوانند کاری کنند و زیر آوار میمانند؛ یعنی اگر سیل، زلزله، آتشسوزی و طوفان شود، این بچهها قدرت مراقبت از خویشتن را ندارند و این آفتی است که متاسفانه گریبانگیر این نسلی شده است که فست فود میخورد.
* چرا برای مواد غذایی زیانآور جریمه نمیگذارند؟
نمکی با بیان اینکه این نسل تنقلاتی که مطلقاً برایش خوب نیست، میخورد، گفت: متاسفانه تبلیغات تلویزیونی و رسانهای ما هم برای درآمدهای سرشار از میزان تبلیغاتشان پرهیز نمیکند و از سوی دیگر جریمه هم برای مواد غذایی و کالان زیانآور نمیگذاریم.
وی تصریح کرد: در این شرایط متاسفانه نسلی را تحویل خواهیم گرفت که زودتر دیابت میگیرند و زودتر بیماریهای قلبی ـ عروقی میگیرند.
* سن بیماری قلبی و عروقی در حال کاهش است
وزیر بهداشت بیان کرد: بروید به آیسییوها و سیسییوها سر بزنید و ببنید که سن بیماری قلبی و عروقی دارد کاهش پیدا میکند؛ در گذشته به آیسییوها و سیسییوها که میرفتیم افراد بالای ۷۰ سال را میدیدیم و اکنون سن به ۲۵ سال، ۳۰ سال، ۳۵ سال و ۴۰ سال رسیده است.
وی افزود: ۳۰ سال پیش مسؤول بخش بهداشت کشور بودم و اداره کل بیماریهای غیر واگیر را انداختم برای اینکه می دانستم روزی است از چاله بیماریهای واگیردار در می آییم و به سیاهچاله بیماریهای غیرواگیر میافتیم.
* نگذاریم صبحخیزی به ظهرخیزی تبدیل شود
نمکی ادامه داد: با ۵ دلار بچههایمان را از 6 بیماری واکسینه کردیم و همه شاخصهایمان بهبود پیدا کرد؛ اما فکر میکنید برای تغییر شیوه زندگی چقدر وزارت بهداشت می تواند نقش داشته باشد؟ در تغییر نظام غذایی کشور و جایگزینی غذاهای فست فود به جای غذاهای سنتی که جهان به آن روی آورده است، وزارت بهداشت چقدر میتواند سهم داشته باشد؟ این کار عظیم بین بخشی میطلبد که همه بخشها باید به این عرصه بیایند.
وی افزود: نظام سلامت در سالهای آینده دچار چالشهای جدی خواهد شد اگر بیتحرکی ادامه پیدا کند، اگر ورزش منظم از برنامه خانواده حذف شود، اگر زندگی آپارتمانی، بچهها را بی تحرک بار آورد، اگر فضای مجازی به جای افزایش آگاهی، تنبلی را دامن بزند و اگر تعطیلی مدارس موجب شود که صبحخیزی به ظهرخیزی بدل شود.
وزیر بهداشت با بیان اینکه یک شب بستری شدن در ارزانترین آیسییوها و سیسییوهای دنیا هزار دلار آب می خورد، گفت: نظامهای سلامت دنیا با چالش عظیم هزینههای سام آور سلامت رو به رو خواهند شد و قابلیت پرداخت نخواهند داشت به همین دلیل ارزان ترین راه اجرای سندی است که دوستان با این زیبایی تدوین کردند و ما هم همراهی کردیم تا تغییر نگاه، رویکرد و شیوه زندگی را در کشور دامن بزنیم؛ آن هم از محلی که بهترین برش اجتماعی برای ورود به آن است که مدرسه است./فارس