ریاض نه از اهل سنت عراق بلکه از صدر حمایت می کند

به گزارش راهبرد معاصر؛ چینش قدرت در عراق پیش از سال 018 به گونه ای بود که بلوک های سیاسی صرفا بر اساس مذهب و نژاد تعریف می شدند ولی با تحولات صورت گرفته پس از انتخابات این سال، بلوک های سیاسی، ترکیب شده و سنی و شیعه را در کنار هم آورده اند. در این میان، نگاه اهل سنت با توجه به نقش آفرینی آن ها در معادلات سیاسی عراق بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل، برای شناخت نگاه سیاسی سنی های عضو فراکسیون البناء (نزدیک به ایران)، مصاحبه ای اختصاصی با "عبدالله الخربیط" نماینده سنی پارلمان عراق از محور الوطنی و حزب القرار داشتیم که خود را در فراکسیون البناء می بیند.

سوال اول را از وضعیت بلوک سنی در پارلمان عراق آغاز می کنم. بنظر می رسد با توجه به جذب گروهی از سنی های پارلمان به ائتلاف البناء و گروه دیگری به الاصلاح، نوعی واگرایی میان این بلوک در گرفته است. آیا شما "واگرایی" را تائید می کنید؟ در هر حال آن چه که مشهود است، تفاوت دیدگاه عمیق و گاه تضاد دیدگاه دو فراکسیون بزرگ پارلمان در این رابطه است و امکان این که بگوییم گروه های جذب شده به هر یک از دو فراکسیون، هر چند که در سطح رسمی اعلام کنند، اختلاف پارادایمی با هم ندارند، سخت است.

بله! درست است. به طور کلی واگرایی در بلوک سنی اتفاق افتاده ولی این واگرایی به شکلی نیست که بتوانیم بگوییم که دو گروه جدا شده، برابر یا حتی نزدیک به برابر هستند. از تقریبا 60 کرسی که در اختیار نمایندگان سنی است، 50 تا 55 نفر از آن ها به البناء پیوسته اند. نهایتا 10 تن به الاصلاح پیوسته اند. از همین روست که تاکید داریم که وزنه دو گروه سنی در دو فراکسیون، حتی نزدیک به برابر هم نیست.

فراکسیون الاصلاح چند نماینده سنی دارد اما حداقل از نظر من جذب این دسته از آن رو انجام گرفته که الاصلاح بگوید "ما شمولیت داریم و گروه های مختلف را در خود جای داده ایم". آن ها می خواهند با جذب اندکی از سنی ها ادعا کنند که صدای تمام مردم عراق نه گروه به خصوصی هستند تا از این طریق از اتهام طایفه گرایی و فرقه گرایی که دیگران را به آن نسبت می دهند، برهند. الاصلاح با توجه به تعداد اندک نمایندگان سنی عضوش، در صدد بزرگنمایی آن هاست تا اولا نقصان بزرگ خود را جبران کند و ثانیا چنین وانمود کند که صدای اهل سنت عراق نیز هست. گذشته از این، بنظر من، گروه اندک نمایندگان به اصطلاح سنی که به الاصلاح پیوسته اند، تنها از مشی فراکسیون پیروی می کنند. به عبارت دیگر، حتی حضور آن ها در آن فراکسیون باعث نمی شود خواسته های اهل سنت عراق به آن جا وارد شود بلکه برعکس، تحمیل خواسته های آن بلوک به اهل سنت را میسر می سازد.

سوال دوم، در رابطه با موضع عربستان سعودی در قبال اهل سنت عراق است. به عنوان یک نماینده سنی، آیا شما به گزارش هایی که تصریح می کنند ریاض در تجهیز و ترویج تروریسم در عراق نقش داشته، باور دارید. با توجه به این که عربستان به الاصلاح نزدیک تر از البنا است، نگاه اعضای سنی فراکسیون البنا نسبت به ریاض به چه شکل است؟ آیا شما و هم مذهبانتان در البناء دیدگاه مثبتی نسبت به ریاض دارید یا منفی؟

روابط عراق و عربستان همانند روابط با ایران، بسیار پیچیده بوده است. آن ها هم همسایگان ما هستند، هم دشمن و دوست ما بوده اند. آن ها از گروه هایی که می پنداشتند متحد آن هاست، در داخل خاک عراق حمایت کردند ولی ای کاش متوجه بودند که با این اقدام، بیش از آن که به طرح های خود در عراق کمک کرده باشند، آسیب رسانده اند. سعودی ها از گروه های سیاسی و شبه نظامی در عراق حمایت کردند که به شیعه، سنی و کل عراق آسیب زدند. ما در ائتلاف البناء تا زمانی که رفتار آن ها به شیوه کنونی باشد، آن ها را همسایه ای دوست می بینیم. اگر رفتارشان را عوض کنند، باید بدانند که اولویت ما عراق است. ما همانقدر که پیرو ایران نیستیم، پیرو عربستان نیز نیستیم و در مورد هر دوی این کشور ها، عمل گرایانه می سنجیم.

به طور کلی، نگاه عربستان به سنی های دو فراکسیون چگونه است؟ این تصور وجود دارد که سعودی ها، دل خوشی از سنی های البناء ندارند. نظر شما در این رابطه چیست؟ آیا عربستان از جناح مخالف شما حمایت می کند؟ اگر پاسخ بله است، چگونه این کار را انجام می دهد؟

البته که عربستان با سنی های البناء نیست و تمامی این فراکسیون را "فراکسیون شبه نظامیان" می خواند. ریاض 100% با الاصلاح است. ولی این به معنای حمایت از سنی های الاصلاح نیست. عربستان از گروه های بزرگ شیعه حمایت می کند نظیر صدری ها و وابستگان به حیدر العبادی. آن ها در برهه ای از گروه های سنی حمایت کردند ولی نتیجه ای جز ترویج تروریسم نداشت در نتیجه توجه خود را به گروه های بزرگ شیعه چرخاندند. آن ها ما را هم به پیوستن به صدر تشویق می کردند ولی هرگز حامی ما نیستند.

ائتلاف ها و یا حتی اتحادهای شکننده بخشی از فرهنگ سیاسی عراق هستند. در همین رابطه، شاهد هستیم که در بسیاری موارد دشمنان دست یکدیگر را به گرمی می فشرند و در مقابل تعجب همگان، شعار "هذه السیاسة" سر می دهند. به عبارت دیگر، عبارت "هذه السیاسة"، مبین شکنندگی بسیاری از توافق ها در عراق هست. درست همانطور که دیدیم مثلا بارزانی پس از چندین سال جنگ با صدام، با وی از در دوستی در آمد و پس از چندی، دوباره دشمن صدام شد. آیا ورود نمایندگان سنی به ائتلاف البناء که غالبا شیعی است، بخشی از همین فرهنگ سیاسی است که قرار است چندان به درازا نکشد؟

بله. ما این اصطلاح را در عراق داریم. اضافه بر این، اصطلاحی دیگر داریم که می گوید: «امروز از او خیلی خوب نگو شاید فردا مجبور شوی بد او را بگویی». شاید بتوان ائتلاف های موجود امروز را هم در همین راستا تحلیل کرد. ما با عصائب اهل الحق، دولت قانون، فتح و بسیاری دیگر از گروه های البناء سابقه نزاع داشته ایم ولی به این نتیجه رسیدیم که چاره ای جز همکاری وجود ندارد. ما به این درک رسیدیم که هیچ یک از ما قادر به زدایش دیگری از سپهر سیاسی عراق نیستیم. البناء، زاده اجبار نیروهای سیاسی شیعه و سنی به همگرایی است.

اما در رابطه با این که پرسیدید آیا البناء ادامه خواهد یافت یا خیر باید بگویم از نظر من پاسخ سوال مثبت است. حداقل از نظر من انتخابات بعدی را هم با البنا وارد شویم. در البناء ما می تونیم به راحتی حرف خودمان را بزنیم. به توافق رسیدن به بدر، دولت قانون و ... در خصوص اشتباهات یکدیگر و ارائه راه حل بسیار راحت تر از الاصلاح است. صدر تنها از مشکلات سخن می گوید ولی مستقیما دیدگاهی برای حل آن ها ارائه نمی کند.

موضع شما و هم قطاران سنی در البناء در رابطه با تحریم های امریکا علیه ایران چیست؟ بنظر شما دولت عراق تا حد در مقابله با تحریم های امریکا علیه ایران جدی است؟

ما مخالف هر گونه تحریم علیه هر کشوری هستیم. ملت عراق از تحریم ها ضربه خورده و متوجه است که اولین قربانی هر تحریمی، ملت یک کشور است نه دولت آن. اما در خصوص پیروی از نظام تحریم ها بایستی اعتراف کنم که ما ناچار به پیروی از آن هستیم. درست است که پیروی از تحریم برای اقتصاد عراق زیانبار خواهد بود ولی عدم پیروی از آن، به کلی آن را نابود خواهد کرد. ایران به هر حال می تواند تحریم را مدیریت کند ولی عراق که عملا به لحاظ اقتصادی ور شکسته شده و بسیار شکننده است، در صورت مواجه شدند با یک تحریم، عملا نظام اقتصادی خود را از دست خواهد داد.

دیدگاه شما در رابطه با آینده دولت عبدالمهدی و وزرای البناء در این کابینه چیست؟

واقعیت این است که دولت فعلی، به هیچ عنوان ثبات ندارد. این دولت بر مبنای غلطی شکل گرفته و نمی تواند چندان به آن امیدوار بود. ولی با توجه به شخصیت وزرای معرفی شده، از نظر من اگر دولت عبدالمهدی بتواند دوام بیاورد، وزرای البناء در آن نیز می توانند موفق عمل کنند.