صالحی: کتاب، دیوار بی‌اعتمادی، تکفیر و تحریم را فرومی‌ریزد
به گزارش راهبرد معاصر؛ سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آئین افتتاحیه سی و دومین نمایشگاه کتاب تهران اظهار داشت: خوشحالیم همزمان با ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب اسلامی سی و دومین نمایشگاه کتاب را آغاز می‌کنیم.
وی افزود: کتاب پدیده بشری و خارق‌العاده‌ای شبیه خود انسان است. همانطور که انسان پدیده‌ای است با لایه‌های بسیار متنوع و کارکردهای بسیار گوناگون، کتاب هم مخلوق این انسان است چون انسان با کارکردهای بسیار متنوع فعال است و شاید هیچ پدیده‌ای پدیده بشری مثل کتاب نباشد که آئینه خود انسان است.
به گفته وزیر ارشاد کارکردهایی از قبیل تولید علم، از جمله این مسائل است چرا که دانش بشری بر مرکب کتاب حرکت کرده و به انسان رسیده اما از دیگر کارکردهای آن می‌توان به پالایش زبان اشاره کرد زیرا زبان ملل بر اساس کتاب پرورش و پالایش یافته است. اگر تاریخ بیهقی،گلستان، بوستان و مثنوی نبود زبان فارسی به این نقطه نمی‌رسید. در هر ملتی هم این چنین است زیرا کتاب مسیری است که پرورش زبان را فراهم می‌کند.
صالحی تصریح کرد: اگر انسان دو ساحت مهم وجودی یعنی تفکر و عواطف را دارد کتاب این دو بال را با هم پیش می‌برد اما در ادامه می‌توان فهرست بلند بالایی از کارکردهای کتاب را در طول تاریخ بشریت ذکر کرد.
وی به دو نکته و عدم حضور رئیس‌جمهور در مراسم افتتاحیه اشاره کرد و گفت: قرار بر این بود که رئیس‌جمهور در جمع ما امروز حضور داشته باشند اما به اعتبار برنامه‌ای پیش‌بینی نشده عذر خود را به جمع حاضر منتقل کردند. بنده نیز قرار بود در حضور ایشان به جایگاه نشر در مقطع کنونی اشاره کنم. اما به دلیل برنامه پیش‌بینی نشده ایشان نتوانستند در این مراسم حضور یابند.
وی افزود: باید به نقش کتاب در حوزه اقتصاد و صنعت توجه کرد. رهبر انقلاب امسال را سال رونق تولید نام نهادند. در این عنوان مهم صنعت نشر را نباید نادیده گرفت زیرا این صنعت در اقتصاد ملی کشورها جایگاه مهمی داشته و دارد چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم، به شکل مستقیم درآمدی در اقتصاد ملی ایجاد می‌کند سازمان وایپو آماری ارائه می‌کند که در آن از ۱۱ کشوری که صنعت نشر در این کشورها درآمد ایجاد کرده گزارش می‌دهد. در این گزارش آمده ۴۶ میلیارد دلار درآمد حاصل از این صنعت است. همچنین سهم قابل توجهی صنعت نشر در حوزه حلقه اشتغال دارد.
این مقام مسئول ضمن اشاره به آمار وایپو از سال ۲۰۱۶ گفت: کشور چین مهمان این دوره از نمایشگاه کتاب ماست. در آمار وایپو آمده در این کشور ۴۶ میلیون نفر به عنوان کسانی که در صنعت نشر چین حضور دارند در حال فعالیت هستند. یعنی رقم قابل توجهی را صنعت نشر با حلقه‌های متنوعی که دارد می‌تواند در اشتغال مستقیم سهیم باشد اما تاثیرات اشتغال غیرمستقیم هم دارد که بسیار اساسی است.
صالحی در بخش دیگری از سخنان خود به آتش‌سوزی در کلیسای نوتردام در فرانسه اشاره کرد و گفت: این کلیسا در ۱۸۳۱ ساخته شد اما کمتر مورد توجه بود ولی وقتی ویکتورهوگو کتاب گوژپشت نوتردام را نوشت این رمان باعث شد کلیسا مجددا مورد توجه قرار گیرد و در سال ۱۸۴۴ بازسازی شود. هر چند این بازسازی ۲۵ سال به طول انجامید. اما سرانجام این بنا به کلیسای مؤثر در صنعت گردشگری فرانسه مبدل شد و این نشان می‌دهد یک کتاب چگونه فرصت اقتصادی برای یک کشور ایجاد می‌کند.
وی در ادامه با بیان اینکه کتاب و صنعت نشر علاوه بر کارکردهایی که ذکر شد کارکردهای مهم دیگری دارد، گفت: کتاب به عنوان یک رسانه قدیمی در آموزش و جامعه‌پذیری تاثیرگذار است و صنعت نشر را در حوزه اقتصاد باید جدی گرفت و اگر ما از رونق تولید سخن می‌گوییم نباید کتاب را فراموش کنیم.
صالحی تصریح کرد: کتاب به عنوان یک سفیر و سفارتخانه باید مورد توجه باشد. امروز از دیپلماسی عمومی زیاد سخن گفته می‌شود زیرا پایدار و مستمر است. دیپلماسی فراگیر است و در میان دیپلماسی عمومی دیپلماسی فرهنگی و کتاب و نشر سهم اصلی را در دیپلماسی عمومی دارد و تصویری که از ما در جهان وجود دارد این است که ایران را به شاهنامه، مثنوی،گلستان و بوستان، شفای بوعلی و ... می‌شناسند. همانطور که ما ملل دیگر را به کتاب‌هایشان می‌شناسیم. خط ارتباطی وجودی و ذهنی ما با ملل دیگر از طریق کتاب است بنابراین کتاب یک سفیر سیار و فعال است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین با بیان اینکه اگر بدخواهان می‌خواهند دیوار ما را با جهان بلند و بلندتر کنند دیپلماسی کتاب است که آجرها را برمی‌دارد و دیوارها را فرو می‌پاشد، گفت: اگر کسانی می‌خواهند ملت با تمدنی چون ایران را منزوی کنند این کتاب و ارتباط با کتاب است که این توهم را از بین می‌برد. بنابراین دیوار بی‌اعتمادی،تکفیر، تحریم با کتاب فرو می‌ریزد و نابود می‌شود. سابقه تاریخی بشر چنین بوده و امروز هم ما می‌توانیم در این دوره سخت که بدخواهان ایران تلاش می‌کنند کمربند تحریم را دور ما محکم‌تر کنند این کمربندها با تفکر و کتاب باز و بازتر می‌شود و این چیزی است که به نظر می‌آید در سال ۹۸ ایران باید بیشتر مورد توجه قرار دهد و آن دیپلماسی فعال فرهنگی به ویژه کتاب است. ما با کاغذ جاده‌ها را ساخته و ابریشمی کرده‌ایم. امیدواریم مسیر پیش رو را هم اینگونه پیش ببریم.
نماینده هیأت چین در مراسم افتتاحیه با بیان اینکه ما در این نمایشگاه با بیش از ۴ هزار عنوان و ۱۵ هزار جلد شرکت کرده‌ایم، گفت: هیأت ناشران و نویسندگان چین بیش از ۵۰ برنامه را برای بازدیدکنندگان در نظر گرفتند. ما در این حضور بیش از ۲۰ نویسنده، تصویرگر و دانشمند چینی را همراه خود به تهران آورده‌ایم.
وی گفت: جهان رنگارنگ و بسیار زیباست و فرهنگ‌های گوناگون در آن وجود دارد و صنعت چاپ و نشر در این میان تبادل تمدن‌ها را بر دوش دارد. ما امیدواریم همواره با همکاران خود در ایران و دیگر کشورها ضمن پایبندی به توافقات جاده ابریشم از تجارب متقابل آنها استفاده کرده و به سود برسیم. ما باید صدای توسعه دوستانه مردم دو کشور را به گوش جهانیان برسانیم.
مهدی اسماعیلی‌راد معاون اجرایی نمایشگاه کتاب نیز در سخنان کوتاهی با اشاره به فضای کاری نمایشگاه سی و دوم آن را ۱۱۰ هزار متر مربع دانست و گفت: ما در فضایی به مساحت ۵۵ هزار متر و ۵۰۰ متر غرفه‌بندی داشته‌ایم. ناشران داخلی در بخش عمومی ۱۵۰۰ ناشر هستند، در بخش کودک ۳۵۵ ناشر، دانشگاهی ۵۰۰ ناشر، آموزشی ۱۰۹ ناشر و دیجیتال ۱۰۰ ناشر ثبت‌نام داشتند. متراژ تخصیص یافته در بخش عمومی ۱۴ هزار و ۲۰۰ متر، در بخش عمومی ۵ هزار و ۹۰۰ متر و بخش دانشگاهی که در چادرها مستقر هستند ۶ هزار و ۲۲۵ متر فضا تخصیص یافته است.
وی ادامه داد:۸۰۰ ناشر خارجی در این دوره شرکت کردند که ۱۵۰ ناشر عرب، و ۶۵۰ ناشر لاتین هستند. در این بخش ۱۳۸ هزار عنوان کتاب ارائه شده که ۳۵ هزار عنوان عربی و ۱۰۳ هزار عنوان لاتین هستند. ۱۱۰ غرفه در این بخش با حضور ۳۰ کشور فعال است.
اسماعیلی‌راد گفت: ۵۰ درصد بن‌کارت‌های این دوره در قالب کارت‌های ملی هوشمند ارائه شده است.
بخش مهم صحبت‌های معاون اجرایی نمایشگاه کتاب به طرح هدفمندی یارانه‌ها اختصاص داشت که گفت: امسال برای اولین بار طرح هدفمندی یارانه‌ها در دو بخش بین‌الملل و دانشگاهی در جهت شفاف‌سازی اجرایی خواهد شد تا هدفمندی بهتر انجام شود. ولی امیدواریم از سال آینده تمام نمایشگاه تحت این طرح قرار بگیرند.