طنین نقاره‌های توس در ولادت عالم آل محمد (ص)
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ امروز صدای نقاره‌های توس به شادباش ولادت هشتمین اختر امامت و ولایت می‌نوازند و مشهد الرضا را پر از نور و سرور می‌کند؛ سرودی که دل هر شنونده‌ای را ربوده و چشمانش را به یُمن وجود این اختر تابناک در قلب خراسان بارانی می‌کند.
«ای راهب کلیسا دیگر مزن به ناقوس» «خاموش کن صدا را نقاره می‌زند توس»
مشهد دیر زمانی است که به خود می‌بالد چرا که به فرموده پیامبرمکرم اسلام قطعه‌ای از بهشت را در سینه دارد؛ مرقد نورانی آقایی از تبار خورشید و هشتمین اختر از خاندان آل محمد(ص) در شرق ایران و مشهدی است که به واسطه وجود شمس الشموس امروز لقب مقدس را گرفته است. حالا 21 خرداد مصادف با 11 ذی القعده روز ولادت این آقای مهربان است و بار دیگر نقاره خوان‌ها می‌خوانند تا طنین این آوای قدسی گوش فلک را پرکند. آقای مهربانی که از زمان هجرتش از مدینه به مرو تا امروز دل های عاشقان بسیاری را شفا داده و کرامات بی شماری از آن حضرت از شفای کور مادرزاد تا معلول و مجنون روایت شده است.
رضا به معنای خوشنودی
حضرت علی‌بن موسی الرضا (ع) در مدینه متولد شدند. یازدهم ذی القعده سال 148 هجری مدینه الرسول نورانی از وجود طفلی شد که با ولادتش صدای بال فرشتگان را به ارمغان آورد طفلی که به نقل از مادرشان نجمه خاتون در بطن مادر ذکر و تسبیح حق تعالی را می‌گفتند و به محض ولادت به سوی پروردگارش سجده کردند.
پدرشان امام موسی کاظم و مادرشان نجمه خاتون بود و کنیه ایشان ابوالحسن نام داشت. و خداوند او را «رضا» به معنای خوشنودی، لقب نهاد زيرا خداوند در آسمان و رسول خدا و ائمه اطهار در زمين از او خشنود بوده‌اند و ايشان را برای امامت پسنديده‌اند و همينطور به خاطر خلق و خوی نيكوی امام هم دوستان و نزديكان و هم دشمنان از ايشان راضی و خشنود بودند.
عالم آل محمد و مناظره با علمای ادیان
امام هشتم (ع) همچنین عالم آل محمد لقب گرفته بودند چنانچه نقل شده است که امام کاظم (ع) به فرزندانش می‌گفت: «برادر شما علی بن موسی، عالم آل محمد است.» و این لقب از آنجایی به امام هشتم داده شده بود که علم و دانش نزد ایشان فراوان بود و عالم ترین مرد بود. اين لقب نشانگر ظهور علم و دانش ايشان می‌باشد؛ جلسات مناظره متعددی که امام با دانشمندان بزرگ عصر خويش به ويژه علمای اديان مختلف انجام داد و در همه آن‌ها با سربلندی تمام بيرون آمد، دليل کوچکی بر اين سخن است.
اين توانايی و برتری امام در تسلط بر علوم، يكی از دلايل امامت ايشان است و با تأمل در سخنان امام در اين مناظرات اين مطلب كاملا روشن می‌گردد كه اين علوم جز از يک منبع وابسته به الهام و وحی نمی‌تواند سرچشمه گرفته باشد.
امام رضا (ع) پس از شهادت پدرشان امام کاظم (ع) در سال ۱۸۳ امامت را عهده‌دار شدند و مدت این امامت ۲۰ سال تا زمان شهادتشان به دست مامون عباسی در سال 203 هجری قمری بود این مدت با خلافت هارون الرشید (۱۰ سال)، محمد امین (حدود ۵ سال)، مأمون (۵ سال) همزمان بود.
علی‌ابن موسی الرضا(ع) تا پیش از هجرت به مرو در زادگاهشان مدينه ساكن بودند و به هدايت مردم و تبيين معارف دينی و سيره نبوی می‌پرداختنند. مردم مدينه امام رضا (ع) را بسیار دوست می‌داشتند و به ايشان همچون پدری مهربان می‌نگريستند. هر چند امام رضا(ع) تا قبل از سفر به مرو بیشتر سالهای عمرش را در مدينه گذرانده بود اما در سراسر مملکت اسلامی، پيروان بسياری داشتند که گوش به فرمان اوامر امام بودند.
امام هشتم در خراسان
امام رضا (ع) در سال ۲۰۰، یا ۲۰۱ قمری از مدینه به مرو هجرت کرد. پس از تصمیم مأمون مبنی بر دادن پیشنهاد ولایتعهدی به امام، او یکی از افراد خویش به نام رجاءبن ابی ضحاک را به مدینه فرستاد تا امام را به مرو محل اقامت مأمون بیاورد.
هنگامی كه امام در مسير حركت خود وارد نيشابور شدند در حالی كه در محملی قرار داشتند از وسط شهر نيشابور عبور می كردند. مردم زيادی كه خبر ورود امام به نيشابور را شنيده بودند همگی به استقبال حضرت آمدند. امام در این دیدار حدیث معروف سلسله الذهب را بر مردم خواندند.
ایشان فرمودند: «شنیدم از پدرم موسی بن جعفر (ع) که فرمود شنیدم از پدرم جعفر بن محمّد (ع) که فرمود شنیدم از پدرم محمّد بن علی (ع) که فرمود شنیدم از پدرم علی بن الحسین (علیهما السّلام) که فرمود شنیدم از پدرم حسین بن علی (ع) فرمود شنیدم از پدرم امیرالمؤمنین علی بن أبی طالب (ع) که فرمود شنیدم از رسول خدا (ص) که فرمود شنیدم از جبرئیل که گفت شنیدم از پروردگار عزّ و جلّ فرمود: «کَلِمَةُ لا إلهَ إلّا اللّهُ حِصنی فَمَن دَخَلَ حِصنی اَمِنَ مِن عَذابی بِشُروطِها وَ أنَا مِن شُروطِها»، «کلمه «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ» دژ و حصار من است. پس هر کس داخل دژ و حصار من شود، از عذاب من ایمن خواهد بود با شروط آن و من یکی از آن شروط هستم.»
امام رضا(ع) عالم‌ترین دانشمندان و عالمان بودند و مامون هر چه تلاش کرد علم لدنی امام را با برپایی مناظرات گوناگون با دانشمندان دیگر فِرق و مذاهب به چالش بکشاند موفق نشد و سرانجام امام را در سحرگاه روز 29 صفر سال 203 هجری قمری به زهر کین به شهادت رساند.
امروز بارگاه منور علی ابن موسی الرضا(ع) در مشهد الرضا زیارتگاه عاشقان اهل البیت(ع) از سراسر دنیا است همان اتفاقی که مامون عباسی از آن می‌ترسید و مدام سعی در پراکنده کردن مردم از گِرد امام و مجالس علمی و دینی ایشان داشت.