سه فرضیه محتمل پیرامون سفر غیرمنتظره مایک پمپئو به عراق

به گزارش راهبرد معاصر؛ مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، شامگاه سه شنبه ۱۷ اردیبهشت در سفری غیر منتظره و از پیش اعلام نشده به بغداد، پایتخت عراق رفت. در واقع این دومین سفر پمپئو به عراق در سال 2019 به شمار می‌رود، وزیر خارجه آمریکا پیش‌تر در 9 ژانویه 2019 و در سفر منطقه‌ای خود به بغداد نیز سفر کرده بود.

به هر ترتیب، مایک پمپئو پس از ورود به بغداد با عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق، برهم صالح، رئیس جمهور عراق و محمدعلی الحکیم وزیر امور خارجه عراق دیدار کرد. پیش از این اعلام شده بود که پمپئو سفر خود به آلمان و دیدارش، با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان را به طور ناگهانی لغو و هواپیمای حامل وی به مقصدی نامعلوم پرواز کرده است. حتی به خبرنگارانی که همراه پمپئو در حال سفر بودند، اعلام نشده که مقصد سفر کجاست و همچنین به آنها هشدار داده شده که ممکن است نتوانند تا پایان ترک مقصد، محلی که در آن بوده‌اند را گزارش کنند.

گمانه‌زنی‌ها پیرامون سفر شبانه و غیر منتظره مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به عراق همچنان ادامه دارد؛ زیرا بغداد تاکنون جزئیاتی از مذاکرات وزیر امور خارجه آمریکا با مقام‌های این کشور را منتشر نکرده است. از این رو نمی‌توان به ضرس قاطع در مورد انگیزه اصلی وزیر خارجه آمریکا به عراق سخن گفت. لیکن می‌توان به چند فرضیه و سناریو اشاره کرد که در ادامه به آنها اشاره می‌گردد.

فرضیه نخست: این است که با توجه به تشدید تنش بین ایران و آمریکا، پمپئو با سفر شبانه و غیر منتظره به عراق به دنبال آن بود که با هدف فرافکنی علیه ایران از دولت عادل عبدالمهدی درخواست کند تا از حمله احتمالی گروه های متحد ایران در عراق علیه منافع و نیروهای آمریکا در عراق جلوگیری کند. هشدار مارکو روبیو، عضو کمیسیون نیروهای مسلح سنا پیرامون احتمال حمله «کتائب حزب الله» و «عصائب اهل حق» به سربازان آمریکایی در عراق یک روز پس از سفر پمپئو به عراق و تصمیم واشنگتن در تشدید تدابیر امنیتی در سفارت و پایگاه ها و مراکز نظامی خود در عراق در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است.

فرضیه دوم: تلاش برای دور کردن عراق از مدار ایران است. در واقع هدف از سفر پمپئو این بوده است که از عراق بخواهد موضع خود را نسبت ایران مشخص کند و بین ایران و آمریکا یکی را نتخاب کند. در این بین اگر عراق تمایلی به پیوستن به محور آمریکا و هم پیمانان منطقه اش ندارد حداقل از ایران و محور مقاومت فاصله بگیرد.

فرضیه سوم: امضای قراردادهای تجاری و اقتصادی به خصوص در حوزه انرژی میان آمریکا و عراق از دیگر سناریوهای مطرح در سفر پمپئو به بغداد بوده است. این احتمال نیز مطرح است که در صورت موافقت بغداد با عقد قرارداد با شرکت «اکسون موبیل»، واشنگتن به عراق تا زمانی که شرکت های امریکایی پروژه های صنعت برق را به بهره برداری برسانند معافیت خرید برق و گاز از ایران را تمدید کند.

در پایان می‌توان گفت که از سفر غیر منتظره پمپئو به بغداد واضح به نظر می‌رسد که ایالات متحده آمریکا قصد دارد در شرایط اعمال تحریم‌های بیشتر علیه جمهوری اسلامی ایران، فشارهای خود بر بغداد به منظور فاصله گرفتن آن از تهران را تشدید کند؛ فشارهایی که البته به نظر نمی‌رسد در سایه روابط و مناسبات نزدیک دولت عراق با ایران و حمایت جریان‌های سیاسی عراقی از این مناسبات به نتیجه مورد نظر واشنگتن برسد.