به گزارش راهبرد معاصر، طرح گسترده بیمه همگانی سازمان تامین اجتماعی با عنوان «بیمه خانواده ایرانی» خبری بود که چندی پیش از سوی میرهاشم موسوی، سرپرست سازمان تامین اجتماعی اعلام شد و براساس گفته موسوی قرار است این طرح به زودی اجرایی شود. این طرح تنها خبر بیمه ای تأمین اجتماعی در ماه اخیر نبود؛ چراکه چندی پیش نیز شرایط بیمه شدن «زنان خانه دار» و «دختران» مورد توجه قرار گرفت و همزمانی این دو طرح موجب شد تا سؤالات بسیاری در رابطه با همپوشانی و تفاوت های آنها ایجاد شود.
بررسی جزئیات طرح بیمه خانواده ایرانی نشان از این واقعیت دارد که طرح مذکور در راستای همان مسیر بیمه زنان خانه دار، بیمه دانشجویی و بیمه های صاحبان حرف و مشاغل آزاد است و برخلاف تصور ایجاد شده، قرار نیست این طرح اتفاق جدیدی را رقم بزند و تنها با قرار دادن بیمه های مختلف در کنار هم، اندکی شرایط برای انتخاب بیمه و تحت پوشش قرار گرفتن افراد به عنوان خانواده ایرانی تسهیل می شود؛ نکته ای که مهدی شکوری، مدیرکل امور فنی بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی نیز در گفت وگو با همشهری بر این موضوع صحه گذاشت.
طرح بیمه خانواده ایرانی چه ایده ای را پیگیری می کند؟
در این طرح بیشتر موضوع بیمه افراد خانواده مورد پیگیری قرار می گیرد. زمانی که از بیمه خانواده صحبت می کنیم بحث این است که به بنیان خانواده ارج گذاشته شود. بسیاری از خانم های خانه دار احساس می کنند چون در خانه به سرمی برند از برخی امکانات حوزه بیمه و رفاه اجتماعی محروم هستند، اما با تکیه بر چنین طرح ها و بیمه هایی می توان تمام افراد خانواده را تحت پوشش بیمه قرار داد.
بیمه زنان خانه دار که پیش از این مطرح شده بود، سؤال این است که بیمه خانواده ایرانی چه تفاوتی با بیمه زنان خانه دار و دختران دارد؟
بهتر است بیمه را در قالب تمامی افراد خانواده ببینیم. درواقع بیمه زنان خانه دار در ذیل بیمه خانواده ایرانی قرار می گیرد و تنها به زنان محدود نمی شود؛ به این شکل پدر، مادر، فرزندان (دختر و پسر) خانواده اگر تحت پوشش بیمه ای قرار ندارند، می توانند بیمه شوند. دختر خانواده قبل از آنکه تشکیل خانواده بدهد یا اشتغال یابد، می تواند از این بستر بیمه شدن استفاده کند تا در آینده زودتر بازنشسته شود و همینطور پسران مانند دخترها می توانند تحت پوشش بیمه دانشجویان قرار بگیرند یا اگر مشغول به کاری هستند، خود را در قالب خوداظهاری شغلی بیمه کنند.
درواقع بیمه خانواده ایرانی، یک بسته بیمه ای است که انواع بیمه های افراد خانواده ازجمله پدران، فرزندان، زنان خانه دار و دانشجویی که پیش از این موجود بودند را در خود جای داده است؟
بله! اینطور است. این طرح مقداری گسترده است؛ هر چند به طور مشخص اخیراً بیمه زنان خانه دار و دختران برجسته شده، اما بحث خوداظهاری در این طرح برای مردها نیز مورد توجه قرار گرفته است. پدرها نیز درصورت نداشتن بیمه می توانند از این امکانات استفاده کنند. دانشجویان و زنان خانه دار در دسته افراد شاغل قرار نمی گیرند؛ چرا که منظور از شغل برای بیمه، کسب درآمد است؛ به همین منظور برای آنکه ارج و منزلتی برای زنان و فرزندان خانواده نیز فراهم شود، این پوشش بیمه تأمین اجتماعی را رقم زدیم.
این بیمه مانند بیمه افراد شاغل است؟
بله! ذیل بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار می گیرد. خانه داری و دانشجویی را در قالب خوداظهاری مدنظر قرار دادیم؛ نه به عنوان شغلی که منبع درآمد داشته باشد، اما باقی افراد که شاغل هستند، می توانند در دسته شغلی خود تحت پوشش بیمه قرار بگیرند؛ به عنوان مثال نویسندگان، تراشکاران و... با تکیه بر اظهارات فرد زمینه بیمه شدنشان فراهم می شود. اگر فردی کسب وکار و درآمدزایی دارد و برای خود کار می کند، می تواند بیمه خویش فرما در قالب خوداظهاری داشته باشد.
وضعیت بیمه زنان خانه دار و دختران در این طرح چگونه است؟
زن خانه دار که در خانواده ایفای نقش می کند، اما در جامعه بازتاب اجتماعی و اقتصادی کم رنگی دارد، می تواند از این بیمه استفاده کند. زنان خانه دار وقتی در آینده به سن بازنشستگی رسیدند، می توانند علاوه بر حقوق بازنشستگی همسرشان از حقوق بازنشستگی خودشان نیز استفاده کنند. درواقع این نوع بیمه می تواند در تنگناهای اقتصادی به کمک زنان خانه دار بیاید. دخترها هم در قالب طرح بیمه خانواده مدنظر قرار می گیرند و به این ترتیب دخترهایی که در حال تحصیل هستند یا فارغ التحصیل شده اند، اما بیکارند، پیش از تشکیل خانواده یا پیدا کردن شغل، می توانند از این بستر بیمه استفاده کنند. این افراد می توانند با پرداخت حق بیمه خود را در قالب بیمه زنان خانه دار، بیمه کنند. در این میان نباید فراموش کرد که فرزندان دانشجوی خانواده نیز می توانند از طریق خوداظهاری از بیمه دانشجویی استفاده کنند. فرزندان ذکور تا ۱۹ سال تمام، تحت تکفل پدر هستند. بعد از ۱۹سالگی یا در دانشگاه تحصیل می کنند که می توانند از بیمه دانشجویی استفاده کنند یا مشغول کار می شوند که کارفرما باید برای آنها بیمه پرداخت می کند. اگر فرزند ذکور دارای شغل آزاد است، می تواند به صورت بیمه خوداظهاری در ذیل بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد خود را بیمه کند. افراد در هر فعالیت رسمی که اشتغال دارند، می توانند خود را بیمه کنند.
به این ترتیب افراد فعال در شبکه های اجتماعی نیز می توانند تحت پوشش بیمه خانواده ایرانی قرار بگیرند؟
بله، متقاضیانی که از طریق فضای مجازی نسبت به ارائه خدمات اقدام می کنند نیز مشمول این طرح می شوند.
اگر متقاضی تحت تکفل همسر یا پدر خود بوده و از خدمات درمانی برخوردار باشد، آیا مختار است بیمه درمانی را در بیمه خانواده ایرانی انتخاب نکند؟
حسن بیمه زنان خانه دار و دانشجویی این است که اگر شوهر یک زن خانه دار بیمه بوده و تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی باشد، می تواند از طریق همسر خود تحت پوشش درمان قرار بگیرد. به عبارت دیگر این فرد نیاز ندارد که برای بیمه درمانی مبلغی را پرداخت کند؛ چراکه تحت پوشش بیمه همسر خود قرار دارد، اما برای بازنشستگی می تواند حق بیمه پرداخت کند و در آینده از مزایای بازنشستگی استفاده کند.
در این بیمه شرایطی فراهم شده است که خانم های خانه دار بتوانند فرزندان خود را تحت تکفل بگیرند و بیمه کنند؟
خانم های خانه داری که همسرشان فاقد حمایت بیمه ای است، از طریق بیمه زنان خانه دار می توانند فرزندان تحت تکفل خود را بیمه کنند و در مورد همسرشان نیز اگر وی بالای ۶۰ سال داشته یا از کار افتاده باشد، می تواند تحت پوشش بیمه همسر خود قرار گیرد. درواقع زن اگر سرپرست خانواده شناخته شود، می تواند همسرش را بیمه کند که از خدمات درمانی بهره مند شود.
هم اکنون چه تعداد زن در کشور تحت پوشش بیمه زنان خانه دار هستند؟
۳۴۰ هزار زن و دختر در کشور از این بیمه استفاده می کنند. تمام بانوان ۱۸ سال تمام تا ۵۰ سال تمام می توانند از این بیمه استفاده کنند. درصورتی که بیش از ۵۰ سال داشته باشند، درصورت دارا بودن سوابق قبلی، معادل سال های بیمه پردازی به شرط سنی افزوده می شود.
در رابطه با حق بیمه توضیح می دهید؟
برای سال جاری اگر نرخ ۱۲ درصد (حمایت بازنشستگی) انتخاب شود، حدود ۳۱۸ هزار تومان باید پرداخت کنند. درصورتی که نرخ ۱۴ درصد (حمایت بازنشستگی و فوت) انتخاب شود، ۳۷۲ هزار تومان و با انتخاب نرخ ۱۸ درصد (شامل حمایت های بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی) باید ۴۷۸ هزار تومان پرداخت شود.
نحوه پرداخت حق بیمه چگونه است؟
متقاضیان می توانند با ورود به سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تامین اجتماعی به نشانی es.tamin.ir پس از ثبت اطلاعات موردنیاز با انتخاب منوی بیمه شدگان – بیمه شدگان خاص – انعقاد قرارداد بیمه مشاغل آزاد نسبت به انعقاد قرارداد براساس عنوان شغلی (زنان خانه دار، دانشجویان یا شغلی که اشتغال دارند) اقدام کنند./همشهری آنلاین