به گزارش راهبرد معاصر، از متداول ترین و جذابترین رویداد های نجومی خورشید گرفتگی یا کسوف است که البته انواع دارد. آخرین خورشید گرفتگی به صورت جزئی در تیر ماه 1399 در ایران قابل رویت بود و درسال 1400 و 1406نیز خورشید گرفتی جزئی خواهیم داشت و خورشید گرفتگی کامل در سال 1412 در کشورمان قابل رویت است . برای اطلاع از انواع خورشید گرفتگی و تاریخ خورشید گرفتگی در سال 1400 با ما همراه باشید.
خورشید گرفتگی تنها در زمان ماه نو رخ میدهد. حدود ۳۰ روز طول میکشد تا ماه یک گردش کامل به دور زمین انجام دهد و در هر بار گردش یک بار ماه نو رخ خواهد داد. اما چرا هر ماه این پدیده روی نمیدهد؟
دلیل این امر این است که مدار ماه و زمین با هم زاویه دارد و در بسیاری از حالات ماه از بالا یا پایین قرص خورشید میگذرد. مدار زمین و ماه در دو نقطه به هم بر خورد میکنند که به این دو نقطه گرههای مداری میگویند و ماه هرگاه در این گره با زمین و خورشید در یک خط قرار بگیرد خورشید گرفتگی صورت میگیرد؛ و معمولا در هر سال دو یا سه بار این اتفاق روی میدهد.
خورشید گرفتگی حلقوی:
این نوع از گرفتگی، هنگامی رخ میدهد که از سطح زمین اندازه ظاهری ماه کوچکتر از اندازه ظاهری خورشید دیده شود. در این وضعیت، در مکانهایی از کره زمین که به خط واصل مرکز خورشید و مرکز کره ماه خیلی نزدیک هستند، تنها حلقه پر نوری از خورشید دیده میشود و درون حلقه (که روی تاریک ماه است) کاملا تاریک دیده میشود.
خورشید گرفتگی کلی:
این نوع از خورشید گرفتگی، هنگامی رخ میدهد که از سطح زمین اندازه ظاهری ماه اندکی بزرگتر از اندازه ظاهری خورشید دیده شود. در این وضعیت، در مکانهایی از کره زمین که به خط واصل مرکز خورشید و مرکز کره ماه خیلی نزدیک هستند، تمام سطح خورشید توسط روی تاریک ماه پوشانده میشود.
در این نوع خورشید گرفتگی امکان رؤیت جو خورشید وجود دارد که زیبایی این پدیده عمدتا به همین موضوع بر میگردد. معمولاً هر یک و نیم سال یک بار یک خورشید گرفتگی کلی روی میدهد، اما هر انسان در طول عمرش شاید یک بار شانس تماشای این پدیده را داشته باشد چرا که این موضوع وابسته به مکان ناظر است. نمونه چنین کسوفی در سال ۱۳۷۸ در ایران اتفاق افتاد.
خورشید گرفتگی جزئی:
هر گاه خورشید گرفتگی اتفاق میافتد، در مکانهایی از سطح کره زمین که از خط واصل مرکز خورشید و مرکز ماه دور هستند، امکان رؤیت گرفت کلی یا گرفت حلقوی وجود ندارد. در چنین نقاطی (که شامل مساحت بیشتری از زمین میشود) دو قرص خورشید و ماه هم مرکز دیده نمیشوند و در نتیجه روی تاریک ماه، تنها قسمتی از قرص خورشید را میپوشاند که به این حالت گرفت جزئی میگویند.
اولین خورشیدگرفتگی در سال ۱۴۰۰
صبح پنجشنبه ۱۰ ژوئن ۲۰۲۱ برابر با ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ این نوع خورشید گرفتگی با طلوع آفتاب در اونتاریو کانادا شروع میشود و در گرینلند شمالی به اوج خود میرسد و در نهایت در شمال شرقی سیبری به پایان خواهد رسید.
بعد از آخرین خورشیدگرفتگی قرن که در اول تیرماه ۱۳۹۹به صورت جزئی در ایران هم قابل رویت بود. در سال جاری خورشیدگرفتگی ازهرنوع نخواهیم داشت ودر سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۶ خورشیدگرفتگی جزئی و در ۱۴۱۲ خورشیدگرفتگی کامل که در کشورمان رویت میشود خواهیم داشت.
زمان کسوف سال 1400 : خورشیدگرفتگی 4 دسامبر 2021
دومین خورشیدگرفتگی سال 1400 یک خورشیدگرفتگی کامل است. خورشیدگرفتگی 4 دسامبر 2021 یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی کامل است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ 4 دسامبر 2021 میلادی مقارن با 13 آذر 1400 خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت 7:34:38 بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی 1 دقیقه و 54 ثانیه خواهد بود.
خورشیدگرفتگی 25 اکتبر 2022
یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی جزئی است که در تاریخ 25 اکتبر 2022 مصادف با 3 آبان 1403 رخ خواهد داد. اوج این پدیده در ساعت ۱۱:۰۱:۲۰ خواهد بود.
خورشیدگرفتگی 2 اوت 2027
این خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی کامل است و در تاریخ 2 اوت 2027 میلادی مقارن با 11 مرداد 1406 خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۱۰:۰۷:۵۰ به ساعت جهانی خواهد بود. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی 6 دقیقه و 23 ثانیه خواهد بود.
خورشیدگرفتگی 1 ژوئن 2030
خورشیدگرفتگی ۱ ژوئن ۲۰۳۰ یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی حلقوی است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ ۱ ژوئن ۲۰۳۰ میلادی مصادف با ۱۱ خرداد ۱۴۰۹ خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۶:۲۹:۱۳ به ساعت جهانی است. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی ۵ دقیقه و ۲۱ ثانیه خواهد بود.
خورشیدگرفتگی 21 مه 2031
این خورشیدگرفتگی یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی حلقهای است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ 21 مه 2031 میلادی مقارن با 31 اردیبهشت 1410خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۷:۱۶:۰۴ بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی ۵ دقیقه و ۲۶ ثانیه خواهد بود.
خورشیدگرفتگی 3 نوامبر 2032
این خورشیدگرفتگی یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی جزئی است که در تاریخ 3 نوامبر 2032 میلادی مصادف با 13 آبان 1411 خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۵:۳۴:۱۳ بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است.
خورشیدگرفتگی 20 مارس 2034
یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی کامل است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ 20 مارس 2034 میلادی (30 اسفند 1412 خورشیدی) روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۱۰:۱۸:۴۵ بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی ۴ دقیقه و ۹ ثانیه خواهد بود.
این خورگرفت از میانه آبهای اقیانوس اطلس آغاز شده سپس به ترتیب از میانه آفریقا، شمال عربستان، جنوب غرب تا میانه شرق ایران، میانه افغانستان، شمال پاکستان گذشته و در میان کشور چین خاتمه مییابد.
خورشیدگرفتگی 16 ژانویه 2037
کسوف 16 ژانویه 2037 یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی جزئی است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ 16 ژانویه 2037 میلادی مصادف با 27 دی 1415 خورشیدی روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۹:۴۸:۵۵ بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است.
خورشیدگرفتگی 2 ژوئیه 2038
کسوف 2 ژوئیه 2038 یک خورشیدگرفتگی از نوع خورشیدگرفتگی حلقهای است. این خورشیدگرفتگی در تاریخ 2 ژوئیه 2038 میلادی (11 تیر 1417خورشیدی) روی خواهد داد که زمان اوج آن، ساعت ۱۳:۳۲:۵۵ بهوقت ساعت هماهنگ جهانی است. مدت زمان و طول این خورشیدگرفتگی ۱ دقیقه و ۰ ثانیه خواهد بود. این خورشید گرفتگی در ایران به صورت جزیی قابل رویت است.
در اینجا و پیش از ادامه بحث اما توصیه می کنیم برای اطلاعاتی کامل تر درباره سال پیش رو نگاهی به تقویم و مناسبت های ماه رمضان 1400، پیشگویی و طالع بینی سال 1400 و پیشگویی نوستراداموس 2021 داشته باشید. همچنین برای دانلود تقویم سال جدید پیشنهاد ما بهترین تقویم فارسی یعنی تقویم باد صبا 1400 است.
حالا که از بحث زمان کسوف سال 1400 فارغ شدیم شاید بد نباشد برای علاقه مندان پرشمار نجوم، یک تقویم نجومی از سایر اتفاقات جذاب سال جدید ارائه دهیم.
5 مارس : دیدار مشتری و عطارد
مشاهده دو سیاره مشتری و عطارد در زمان طلوع آفتاب از افق شرقی-جنوبی شرقی بسیار مشکل خواهد بود، اما علاقهمندان در بامداد روز پنجم مارس میتوانند آنها را در فاصله بسیار نزدیک از یکدیگر مشاهده کنند. در این تاریخ این سیارهها فقط ۰.۳۵ درجه از هم دور خواهند بود. همچنین عطارد در سمت چپ بالای سیاره مشتری بسیار درخشانتر قابل رصد خواهد بود. علاقهمندان میتوانند با دوربین شکاری این دو سیاره را در پس زمینه روش گرگ و میش حدود ۳۰ دقیقه پیش از طلوع آفتاب مشاهده کنند.
25 مه : ابرماه
ساعت 10 شب 25 ام مه 2021 شاهد پدید ابرماه خواهیم بود که در این ساعت و این روز ماه در نزدیکترین فاصله با زمین قرار خواهد گرفت. این موضوع میتواند جزر و مدهای زیادی در پی داشته باشد.
11 آگوست : بارش شهابی برساوشی
کانون این بارش در ناحیه صورت فلکی برساوش و در نزدیکی مرز آن با ناحیه صورت فلکی ذاتالکرسی واقع شدهاست، به همین دلیل است که به آن بارش شهابی برساوشی میگویند. علاقه مندان میتوانند در این روز پس از تاریکی کامل شاهد این پدیده زیبا باشند.
19 نوامبر: خسوف کامل
علاقهمندان در آمریکای شمالی میتوانند این خسوف تقریبا کامل را به خوبی مشاهده کنند. در این پدیده نور به اندازه کافی به ماه میرسد و درخشش مسی ضعیفی را ایجاد میکند که اصطلاحا به آن ایجاد اثر فانوسی ژاپنی میگویند. این منظره بسیار زیبا با چشم غیر مسلح، دوربین شکاری یا یک تلسکوپ کوچک نیز قابل مشاهده است.
14 دسامبر : بارش شهابی جوزایی
در ساعات پایانی 14 دسامبر 2021 شاهد به اوج رسیدن بارش شهابی جوزایی خواهیم بود که در زمان اوج در هر ساعت 60 تا 120 شهاب قابل رصد خواهد بود. این بارش شهابی حتی پیش از نیمه شب نیز در آسمان قابل رصد خواهند بود، اما در سال 2021 به دلیل نور ماه گیبوس مشاهده این پدیده کمی دشوار خواهد بود.