دور هشتم مذاکرات وین؛ گردنه سخت تصمیمات سیاسی

به گزارش راهبرد معاصر، دور هشتم مذاکرات را اهالی رسانه حساس و زمانی برای اتخاذ تصمیمات سخت سیاسی می‌دانند. این دور از ماراتن مذاکرات را به جز طرف‌های مذاکره کننده حاضر در وین تحلیلگران نیز مثبت ارزیابی کرده اند.

تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده ایرانی از جدیت آن‌ها برای هرچه سریع‌تر رسیدن به نتیجه حکایت دارد. همکاری داوطلبانه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حساسیت زدایی غرب از اقدامات صلح آمیز هسته‌ای کشورمان در همین راستا ارزیابی می‌شود و نکته جالب توجه دیگر ناکام گذاشتن غرب در جوسازی سازی‌های رسانه‌ای با بی اهمیت جلوه دادن آن‌ها بود.

هشتمین دور از گفتگو‌های رفع تحریم عصر روز هشتم دی‌ماه با برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام به ریاست علی باقری مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز شد. در این نشست روند مذاکرات مورد ارزیابی قرار گرفت و درباره نحوه ادامه گفتگو‌ها نیز بحث و تبادل نظر شد.

تمامی هیئت‌ها در این نشست به پیشرفت حاصل شده در دور پیشین گفتگو‌ها اشاره کرده و برای ادامه رایزنی‌های فشرده اعلام آمادگی کردند. همچنین عنوان شد که اغلب پیشنهادات ایران، در متن جدید گنجانده شده است.

گزارش‌ها حاکی است که نقاط اختلافی میان کشور‌های مشارکت کننده در گفتگو‌ها به نسبت دور قبل رو به کاهش گذاشته و روند مذاکرات روان‌تر شده است. هم زمان جلسات کارشناسی میان ایران و گروه ۱+۴ نیز با تمرکز بر محور رفع تحریم‌ها جریان دارد و طرف‌ها به پیشرفت‌های مطلوبی دست پیدا کرده‌اند.


قریب به اتفاق هیات‌ها بر لزوم تداوم گفتگو‌ها تا رسیدن به توافق نهایی برای احیای توافقات سال ۹۴ تاکید دارند.

علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران بعد از دیدار با انریکه مورا و تروئیکای اروپا گفت: در عرصه لغو تحریم‌ها مکاتباتی بین دو طرف انجام گرفت و پیشرفت‌های به نسبت خوبی در این چند روز آغازین دور هشتم صورت گرفت.

باقری می‌گوید امیدوارم پس از تنفس چند روزه به دلیل تعطیلات پایان سال میلادی کار جدی‌تری در موضوع لغو تحریم‌ها توسط طرف‌های مختلف پیگیری شود.



حنیف غفاری کارشناس روابط بین الملل با اشاره به شروع مذاکرات دور هشتم در وین می‌گوید دور جدید مذاکرات ایران و اعضای ۴+۱ در حالی در وین برگزار شد که طرف غربی به سبک آنچه در دو دور اخیر مشاهده کردیم سعی دارد فرامتن را بر متن مذاکرات ارجحیت دهد، به این معنا که در عمل اقدامی انجام دهد که مطالبات رسمی و حقوقی و خطوط قرمزی که ایران در مسیر احیای توافق تعریف کرده تبدیل به نقاطی کمرنگ و قابل گذار بشوند.

در مقابل مشاهده کردیم که تیم مذاکره کننده ایرانی در بحث ارائه پیش نویس‌ها بیان مطالبات کشورمان با جدیت از حقوق خود دفاع کرده و همین امر باعث شده که افرادی مانند جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا یا برخی از سران اروپایی سعی می‌کنند با جوسازی‌های سیاسی این معادله حقوقی را هدایت کنند. این جمله را غفاری می‌گوید و ادامه می‌دهد رمز موفقیت ایران در مذاکرات، بی اعتنایی به بازی‌های سیاسی طرف غریی خواهد بود. تا زمانی که برجام احیا نشود و کشورمان نسبت به تامین منافع خود مطمئن نشود دلیل ندارد که ما به محدودیت‌های فراپروتکلی مانند آنچه که در برجام آمده تن بدهیم. در خصوص همکاری‌ها با آژانس نیز ملاحظات امنیتی و داخلی و منافع ملی را اولویت می‌دهیم.


به بیان غفاری هنوز در ابتدای مسیر قرار داریم به این معنی که ایالات متحده و تروئیکای اروپایی تاکتیک بازگشت پوچ به برجام را دنبال می‌کنند. مطابق این تاکتیک آن‌ها می‌خواهند ایران کامل به تعهدات برجامی خود برگردد و در مقابل فرآیند تعلیق تحریم‌ها به صورت قطره چکانی انجام شود.
نزدیک شدن به نتیجه مطلوب در مذاکرات با بکارگیری روش‌های فنی و حقوقی

کیومرث یزدان پناه دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران هم می‌گوید روند مذاکرات هسته‌ای ایران در وین به گونه‌ای است که عزم و اراده جمهوری اسلامی ایران را در دولت سیزدهم به خوبی نشان می‌دهد. با توجه به پشتوانه‌ای که در همه جهات برای به سرانجام رسیدن مذاکرات ایجاده شده است.

این کارشناس سیاست خارجی می‌گوید به نظر می‌رسد تیم مذاکره کننده ایران جسورانه و با اراده‌تر از هر زمان دیگری برای ضمن متقاعد کردن طرف‌های مذاکره کننده شرایط را برای به نتیجه رساندن مذاکرات فراهم کند.


این مسئله در جدیت تیم مذاکره کننده ایرانی به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه موید همین واقعیت است که جمهوری اسلامی ایران در این مقطع زمانی مهم تصمیم گرفته است مذاکرات هسته‌ای را به سرانجام برساند بدون اینکه خدشه‌ای به منافع کشورمان وارد شود. این جمله را یزدان پناه می‌گوید و ادامه می‌دهد همچنین بدون اینکه بهانه و دستاویزی در اختیار قدرت‌های غربی قرار بگیرد که کشورمان را مورد هجمه قرار دهند. این‌ها نکات امیدوار کننده‌ای است که احساس مثبتی نسبت به به فرجام خواهی این دوراز مذاکرات را انعکاس می‌دهد.

آنچه مسلم است این نکته است که ترکیب، ماهیت و کیفیت تیم مذاکره کننده ایرانی هر دوره با تغییراتی مواجه می‌شود و در مقطعی با بهره‌گیری از قدرت کارشناسی منتخب در این مذاکرا ت حضور پیدا می‌کنند نشان دهنده این نیست که ایران با افزایش تعداد افراد به اصطلاح به دنبال شلوغ کردن مذاکرات است، بلکه به منزله تدابیر فنی ایران در این دور از مذاکرات است که با اتخاذ روش‌های فنی و حقوقی مناسب مذاکرات را به نتیجه مطلوب نزدیک کند.

او دور هشتم از مذاکرات را مهم توصیف کرد و گفت: اراده کشور برای گرفتن نتیجه بسیار جدی است، اینکه کشورمان به طور داوطلبانه با آژانس همکاری کرده و درخواست‌های آن‌ها را تا حد امکان عملی می‌کند و همچنین اجازه نصب دوربین در مجتمع هسته‌ای کرج را داوطلبانه می‌پذیرد و به آژانس بین المللی انرژی اتمی از روی اعتماد فرصت می‌دهد نشان دهنده گام روبه جلوی ایران است.

نکته مهم و مشخص این است که جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که اگر طرف‌های مقابل، مذاکراتی را که در این مرحله شروع شده است را با حسن نیت ادامه بدهند، دست یافتن به یک توافق خوب برای همه طرف‌ها شدنی است و می‌توانیم این هدف را محقق کنیم./باشگاه خبرنگاران