وضعیت بازگشایی مدارس در جهان و ایران

به گزارش راهبرد معاصر، شروع سال 1401 فصل جدیدی در سال تحصیلی توأم با کرونا بود و سرانجام بعد از چندین بار بازگشایی نه چندان موفق مدارس، جدیدترین مصوبه ستاد ملی کرونا مبنی بر بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها از 14 فروردین، مصوبه‌ای جدی‌تر در مقام اجرا بود و نسبت به دفعات گذشته آموزش حضوری مدارس و دانشگاه‌ها با جمعیت بیشتری از سر گرفته شد.

این موضوع در حالی پیش می‌رود که از گوشه و کنار صدای اعتراضاتی شنیده می‌شود تا یک‌بار دیگر آموزش حضوری مدارس را به تعطیلی بکشاند.

با این وجود کارشناسان آموزشی در تمام دنیا، بازگشایی مدارس را ضرورتی انکارناپذیر از حیث آموزشی و پرورشی می‌دانند و قریب به اتفاق کشورهای دنیا هم با وجود شرایط کرونا، آموزش حضوری دانش‌آموزان را از سر گرفته‌اند.

یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش هم چند روز گذشته در سخنانی با استناد به آمار رسمی یونسکو اعلام کرد که اکنون 96 کشور آموزش حضوری و 10 کشور آموزش مجازی دارند.

در این مطلب به بررسی وضعیت بازگشایی مدارس در سایر کشورها و تدابیر خاصی که کشورها برای بازگشایی مدارس در پیش گرفتند (به عنوان مثال تست هفتگی رایگان برای شناسایی دانش‌آموزان مبتلا به کرونا) و هشدار سازمان‌های جهانی نسبت به تبعات ادامه تعطیلی مدارس بر کودکان و نوجوانان پرداخته‌ایم.

نابودی نیمی از ساعت آموزشی دانش‌آموزان در دوران کرونا

داده‌های کشورها در مورد تأثیر همه‌گیری کووید-19 و تعطیلی مدارس بر دانش‌آموزان همچنین بررسی وضعیت یادگیری کودکان قبل از همه‌گیری کرونا، نشان می‌دهد که 147 میلیون کودک در طول 2 سال گذشته بیش از نیمی از فرصت آموزش حضوری خود را از دست داده‌اند که این معادل 2 تریلیون ساعت یادگیری حضوری از دست رفته در سطح جهان است.

کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف گفت: زمانی که دانش‌آموزان اصلاً قادر به تعامل با معلمان و همسالان خود نباشند، ناتوانی در یادگیری ممکن است دائمی شود. «این نابرابری فزاینده در دسترسی به یادگیری به این معنی است که آموزش و پرورش خطر تبدیل شدن به بزرگ‌ترین عامل تبعیض را دارد و دیگر بزرگ‌ترین تساوی‌کننده نیست. وقتی دنیا نتواند فرزندانش را آموزش دهد، همه ما رنج می‌بریم.

رشد 3 برابری بازماندگان از تحصیل در آفریقا طی دوران همه‌گیری

علاوه بر داده‌های مربوط به کاهش یادگیری، شواهد نشان می‌دهد بسیاری از کودکان با بازگشایی کلاس‌هایشان به مدرسه بازنگشتند. داده‌های لیبریا نشان می دهد که 43 درصد از دانش‌آموزان مدارس دولتی پس از بازگشایی مدارس در دسامبر 2020 بازنگشتند.

تعداد کودکان خارج از مدرسه در آفریقای جنوبی بین مارس 2020 تا ژوئیه 2021 سه برابر شد و از 250 هزار به 750 هزار نفر رسید. در اوگاندا، حدوداً از هر 10 دانش‌آموز، یک نفر در ژانویه 2022 پس از دو سال تعطیلی مدارس، به مدرسه مراجعه نکرد. در کنیا، نظرسنجی از 4000 نوجوان 10 تا 19 ساله نشان داد که 16 درصد از دختران و 8 درصد از پسران با بازگشایی مدارس برنگشتند.

آسیب‌های بسیار در کمین کودکان خارج از مدرسه

کودکان خارج از مدرسه از آسیب‌پذیرترین و به حاشیه رانده‌ترین کودکان جامعه هستند. داده‌های پیش از همه‌گیری از 32 کشور و منطقه که سطح یادگیری بسیار ضعیفی داشتند، نگرانی فزاینده بابت وضعیت آموزش را ایجاد می‌کند و محتمل است که شرایط یادگیری در دوران همه‌گیری کرونا بغرنج‌تر شده باشد.

طبق اعلام یونیسف؛ با ورود کرونا به سال سوم به یک استاندارد جدید نیاز داریم که شامل مواردی مانند حضور کودکان در کلاس‌های درس، ارزیابی موقعیت یادگیری آنها، ارائه خدمات حمایتی برای جبران عقب‌ماندگی‌های تحصیل، آمادگی معلمان برای آموزش و ... است.

واکنش کشورهای پیشرفته به ضرورت بازگشت به آموزش حضوری مدارس

تمهیدات بهداشتی نظیر واکسیناسیون، تهویه هوا و رعایت بهداشت فردی پایه‌ای‌ترین مراقبت‌های بهداشتی بود که کشورهای مختلف دنیا با هر سطحی از شرایط مالی و امکانات به اجرای آن پایبند بودند و برخی کشورها آموزش را هم رکن مهمی در پیشبرد برنامه‌های ملی دانستند و بازگشایی مدارس جزو اقدامات دارای اولویت قرار گرفت.

انگلیس: بازگشت دانش آموزان به مدرسه یک مسئولیت اخلاقی است

رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی چندی قبل گفته بود که به استناد اطلاعات بین‌المللی، کشورهای انگلستان، آلمان و فرانسه، مدارس را بازگشایی کرده‌اند و بالاترین مقامات کشور انگلستان اعلام کردند که بازگشت دانش‌آموزان به مدرسه یک مسئولیت اخلاقی است.

دانش‌آموزان در انگلیس، ولز و ایرلندشمالی از ششم سپتامبر2021 به مدارس بازگشتند و اجبار استفاده از ماسک و قرنطینه هم لغو شد؛ البته اما از تمام دانش‌آموزان دبیرستانی دعوت شد که به طور منظم هر سه تا پنج روز آزمایش سریع کرونا انجام دهند.

دولت ترکیه هم از سال تحصیلی گذشته آموزش حضوری را آغاز کرد و برای حدود 58 هزار مدرسه در این کشور بودجه‌ای معادل 650 میلیون لیر اختصاص داد تا مدارس اقلام بهداشتی نظیر ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده تهیه کنند؛ همچنین برای اطمینان از موارد ایمنی و بهداشتی، 113 هزار نیروی خدماتی استخدام شدند.

آمریکا: مدارس با وجود کرونا باز هستند

آمریکا جزو کشورهایی بود که بیشترین ابتلا و مرگ و میر کرونایی را در سراسر جهان به ثبت رسانده است اما با این وجود، در نیویورک، آدامز شهردار این شهر خواستار توزیع 1.5 میلیون کیت تست سریع در مدارس است تا با وجود شیوع کرونا باز هم مدارس باز بمانند.

بر اساس نتایج مطالعه‌ای در آمریکا؛ وجود مدرسه در منطقه‌ای که در آن جابجایی‌های زیادی وجود دارد در مقایسه با مدرسه منطقه‌ای که در آن جابجایی زیادی در جامعه وجود ندارد، از نظر میزان موارد ابتلا به کرونا متفاوت به نظر می‌رسد. به همین دلیل، مهم است که هنگام ارزیابی تأثیر مدارس بر موارد ابتلا به کرونا، میزان تحرک در سطح جامعه نیز در نظر گرفته شود.

بازگشت دانش‌آموزان استرالیا به مدارس از اوایل سال 2022

در استرالیا و ایالت کوئینزلند هم که به دلیل شیوع امیکرون دانش‌آموزان خانه‌نشین شده بودند، از اوایل سال جدیدی میلادی 2022، پس از گذران تعطیلات تابستانی که به دلیل شیوع امیکرون بیش از حد معمول به طول انجامید، دانش‌آموزان مدارس دولتی به کلاس‌های درس باز می‌گردند.

مسئولان ایالت کوئینزلند در پیام خود خطاب به خانواده‌ها با توجه به بازگشایی مدارس اعلام کرده‌اند که «اگر مریض هستید، دوره مریضی را بگذرانید.» در طرح ایالت کوئینزلند، آزمایش‌های سریع (RATs) به صورت رایگان در اختیار مدارس قرار می‌گیرد تا هنگام حضور در محل به دانش‌آموزان و کارکنان علامت‌دار ارائه شود.

تأکید محققان ایتالیا بر تهویه کلاس‌های درس

در ایتالیا هم بازگشایی بخش عمده‌ای از مدارس از سیزدهم سپتامبر2021 صورت گرفت و از جمله راهکارهای این کشور برای کاهش خطر ابتلا انجام تهویه بود و در آزمایشی، محققان ایتالیایی دریافت که تهویه تا 80 درصد خط ابتلا به کرونا را کاهش می‎‌دهد و گواه این مدعا انجام آزمایشی در 10 هزار و 441 کلاس درس در منطقه مرکزی مارکه ایتالیا بود که بر اساس نتایج حاصل شده، ویروس کووید در 316 کلاس درس که سیستم‌های تهویه مکانیکی داشتند به‌شدت کمتر بود.

با این حال اکثر مدارس ایتالیا فاقد سیستم تهویه مکانیکی هستند در عوض از معلمان خواسته می‌شود تا زمانی که شرایط آب و هوایی اجازه می‌دهد، پنجره‌ها را باز نگه دارند.

آلمان: بازگشایی مدارس بدون فاصله گذاری اجتماعی

آلمان هم پس از اتمام تعطیلات تابستانی سال گذشته از اگوست 2021، با تاکید بر استفاده از ماسک و پروتکل‌های بهداشتی، مدارس را حضوری دنبال کرد در همین مورد «آنا کارلیتسک» وزیر آموزش و پرورش از حزب دموکرات مسیحی (CDU) معتقد بود که شاید نتوان قوانین فاصله‌گذاری اجتماعی را در مدارس رعایت کرد، اما خواستار اجباری شدن پوشاندن دهان و بینی دانش‌آموزان با ماسک شد.

به گفته وی با توجه به کرونا، مدارس با چالش هایی روبرو هستند که شاید پیش از این هرگز نبوده‌اند. به اعتقاد کارشناسان تماس رودررو برای موفقیت در یادگیری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از تعطیلی مدارس بیش از همه دانش‌آموزان محروم رنج می‌برند.

بازگشایی کامل مدارس در کره جنوبی

کره جنوبی از 22 نوامبر2021، به طور کامل مدارس را در سراسر کشور بازگشایی کرد؛ این تصمیم از زمانی رخ داد که قوانین جدید فاصله‌گذاری اجتماعی با هدف بازگشت تدریجی به حالت عادی به عنوان بخشی از برنامه کشور برای حرکت تدریجی به سمت زندگی با کووید-19 به دلیل نرخ بالای واکسیناسیون، اجرایی شد.

مدارس کاملاً بازگشایی شده به عنوان بخشی از طرح «زندگی با COVID-19» کره جنوبی است که پس از رسیدن به اهداف واکسیناسیون خود تصویب کرد.

دولت کره جنوبی استفاده از آزمایش‌های تشخیصی (PCR) را برای COVID-19 در مدارس سئول و مناطق همجوار گسترش می‌دهد و پرسنل بیشتری را برای پیشگیری از ویروس در مدارس شلوغ بسیج می‌کند./ تسنیم