چرا مرغداران جوجه‌های یکروزه را معدوم می‌کنند؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ انتشار بحث‌برانگیز تصاویر معدوم‌سازی هزاران جوجه یکروزه و دفن آن‌ها زیر خاک که به ادعای مسببان آن به دلیل نبود دان و خریدار انجام شده، این سوال را در اذهان عمومی ایجاد کرده که چرا نهاده‌های آن‌ها تامین نمی‌شود و چرا دستگاه‌های مرتبط اقدامی برای جلوگیری از این دست معدوم‌سازی‌ها نمی‌کنند؟ در همین رابطه «راهبرد معاصر» با هدایت اصغری، مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری مرغ تخم‌گذار به گفته پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم؛

اعتقاد من بر این است این اتفاقاتی که در معدوم کردن جوجه‌ها صورت گرفت یک بی‌تدبیری بود. وقتی که بحث ارز آزاد مطرح شد و ارز ترجیحی را برداشتند مسئولان ذی‌ربط در جهاد کشاورزی بجای اینکه به کف قیمت‌ها بپردازند و یک قیمت‌هایی را بدهند که در توان جامعه باشد و آنها بتوانند این قیمت‌ها را بپذیرند، یک بازار هیجانی ایجاد کرده‌اند.

هدایت اصغری، مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری مرغ تخم‌گذار در گفت‌و‌گو با «راهبرد معاصر» در خصوص معدوم کردن جوجه‌های یک روزه گفت: اعتقاد من بر این است این اتفاقاتی که در معدوم کردن جوجه‌ها صورت گرفت یک بی‌تدبیری بود. وقتی که بحث ارز آزاد مطرح شد و ارز ترجیحی را برداشتند مسئولان ذی‌ربط در جهاد کشاورزی بجای اینکه به کف قیمت‌ها بپردازند و یک قیمت‌هایی را بدهند که در توان جامعه باشد و آنها بتوانند این قیمت‌ها را بپذیرند، یک بازار هیجانی ایجاد کرده‌اند.

وی افزود: اعتقاد من بر این است که وزارت جهاد کشاورزی بجای اینکه بعد از آزاد سازی ارز سقف قیمتی اعلام کند، مثلا تخم‌مرغ را هرشانه‌ای 98 هزارتومان و مرغ هم 60 هزارتومان اعلام کرد باید یک کف قیمت تمام شده‌ای را اعلام می‌کرد و به مرغدار این اطمینان را می‌داد اگر یک روز در جامعه کشش خرید وجود نداشت ما تضمین می‌دهیم محصول شما را بخریم و یا یک مشوق صادراتی به شما می‌دهیم. اما متاسفانه این کار نکردند.

اصغری با بیان اینکه تصمیمات اشتباه در وزارت جهادکشاورزی سبب شد جوجه‌ریزی انجام نشود، گفت: مسئولان وزارت جهاد کشاورزی یک اشتباه راهبردی کردند و آن این بود که قیمت‌های حداکثری را لحاظ کردند و درنهایت شاهد بودیم جز همان هفته اول که یک هیجانات کاذب به وجود آمد در بازار هیچکس با این قیمت‌های اعلام شده خرید نکرد. نتیجه این شد که تمایل به جوجه ریزی پایین آمد. اگر جوجه یک‌روزه جذب نشود باید آن را معدوم یا پودر گوشت کنند. در نتیجه کشش‌پذیر نبودن بازار منجر به معدوم یا همان زنده به گور کردن جوجه‌ها شد.

وی ادامه داد: امروز مرغی که در بازار می‌آید ماحصل ارز 4200 تومانی است، تولید کننده امروز محاسبه می‌کند اگر ذرت را 12 هزارتومان و کنجاله سویا را 17 هزار تومان بخرد و محصولشان آماده عرضه شود اما مردم با این قیمت نخرند یک ورشکستگی بزرگ برای آن‌ها اتفاق خواهد افتاد بنابراین خیلی‌ها که اقدام به جوجه‌ریزی می‌کردند دست نگه داشته‌اند تا ببینند بازار به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد.

دولت دو راهکار دارد؛ یک آنکه خرید تضمینی انجام دهد که من آن را توصیه نمی‌کنم چون منجر به تضییع بیت‌المال می‌شود. دو آنکه دولت باید مازاد محصول را با برقراری مشوق‌های صادراتی حمایت کند تا محصول صادر شود.

مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری مرغ تخم‌گذار با تاکید بر اینکه دولت باید به تولیدکننده مشوق‌های صادراتی بدهد، گفت: ما از تجربه‌های کشورهای مختلف را باید استفاده کنیم که یک نمونه کشور ترکیه است. دولت باید مراقبت کند که تولید در کشور انجام شود. دولت دو راهکار دارد؛ یک آنکه خرید تضمینی انجام دهد که من آن را توصیه نمی‌کنم چون منجر به تضییع بیت‌المال می‌شود. دو آنکه دولت باید مازاد محصول را با برقراری مشوق‌های صادراتی حمایت کند تا محصول صادر شود.

اصغری خاطر نشان کرد: ما اگر بتوانیم مسیر صادرات  10 تا 15 درصد تولید خود را هموار کنیم منجر به یک اتفاق خوب خواهد شد. یعنی تولید انجام می‌شود و مازاد آن صادر می‌شود و هم بازار داخل تنظیم می‌شود و هم عملا در بازارهای جهانی حضوری فعال پیدا می‌کنیم. ما به مسئولان وزارت جهاد در زمان آزاد سازی ارز توصیه کردیم که اگر این مسیر مدیریت نشود دو اتفاق بد خواهد افتاد. اتفاق اول این است که دولت مجبور است کسری بازار را با واردات جبران کند که این برخلاف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است آنهم برای کشوری که پایه آن کشاورزی است و مازاد مرغ و تخم مرغ دارد و اتفاق دوم هم این است که دولت مجبور است ارز ترجیحی را برای مرغ و تخم مرغ برقرار کند.

وی با تاکید بر اینکه ارز 4200 فسادآور است، اظهار کرد: من با حذف ارز 4200 موافق بودم چون این یک گلوگاه فساد بود. علتش هم این است که دولت یا به موقع نهاده دامی را تامین نمی‌کرد یا به اندازه کافی تامین نمی‌شد. دولت به بهانه اینکه من به تولید کننده ارز 4200 تومانی می‌دهم قیمت‌های دستوری را تحمیل می‌کرد که بازار هم از آن تمکین نمی‌کرد. در نتیجه این ارز خیلی خوب به دست تولیدکننده نمی‌رسید. دولت می‌توانست با یک شیوه مدبرانه‌تری این ارز را حذف کند که تاثیران آن خیلی ملموس نباشد.

وی خاطر نشان کرد: امروز مردم مشکلات مالی زیادی دارند. اگر دولت کالا برگ به مردم بدهد آن‌ها مجبور هستند با کالا برگ کالای مختص به آن کالا برگ را بخرند. اما اگر یارانه را به صورت مستقیم به مردم بدهند این پول در جاهای دیگر هزینه می‌شود چون اولویت مردم  مرغ و تخم مرغ نیست. روزی 3 هزار تن تولید تخم مرغ در کشور است و بین 7600 تا 8000 تن تولید گوشت مرغمان است. اگر این کالا برگ داده شود بخشی از مشکلات حل خواهد شد. چون با این کار تولیدکننده محصولش در بازار جذب می‌شود و عرضه و تقاضا به نوعی متعادل می‌شود.

اصفری در پایان اظهار کرد: درحال حاضر مشکل نهاده وجود ندارد. الان معضل اصلی، قیمت تمام شده‌ای است که مردم با آن قیمت نه تمایل به خرید دارند و نه قدرت خرید آن را دارند. الان این تولید در بازار جذب نمی‌شود و اگر این شرایط ادامه پیدا کند مرغداران جوجه‌ریزی نمی‌کنند، تولید کم می‌شود و دوباره قیمت‌ها بالا می‌روند و یک مشت دلال و واسطه مرغ از خارج کشور وارد می‌کنند و تنها کسانی هم که ضرر می‌کنند تولیده کننده و مردم هستند.