بورس زیر فشار سنگین شایعات

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ این هفته بازار سرمایه همانگونه که پیش‌بینی می‌شد با ارزش معاملات کم و البته ریزش سراسری در ابتدای معاملات هفته (دوشنبه) آغاز شد، هفته گذشته بورس به علت تعطیلات تنها 3روز کاری فعال بوده و در روز اول با ریزش 1.81 درصدی و قرمز بودن بیشتر نمادهای بورسی کار خود را آغاز کرد.

اخذ مالیات از سهامداران

شایعات زیادی در بازار سرمایه بازتاب داشت، ابتدا بحث اخذ مالیات از سهامداران در بازار سرمایه منتشر شد و برخی از فعالان بازار سرمایه از ترس این شایعات به صف فروش نشستند، البته مسئولان بارها گفته‌اند که در شرایط فعلی تنها بحث مالیات از سود سپرده بانکی مطرح است (بعد آن را نیز تکذیب کردند) و به دنبال اخذ مالیات از سهامداران نیستند اما سهامداران به نوعی اعتماد کافی به مسئولان مربوطه نداشته و نگران اخذ مالیات بر سهام هستند. (زیرا بر این تصور هستند همچون دیگر موارد مسئولان اقتصادی یک موضوع را تکذیب کرده اما سپس آن رااجرا می‌کنند.)

البته در شرایط فعلی دولت قصد ندارد از سهامداران مالیات اخذ کند و اخذ مالیات و گران کردن هزینه انرژی را از شرکت‌های بورسی در سال 99 آغاز کرده و بسیاری از شرکت‌ها با هزینه‌های 3 برابری انرژی و سوخت و حتی مالیات بیشتر نسبت به سال 99 صورت‌مالی خود را منتشر کرده‌اند.

افزایش نرخ بهره بانکی

عامل منفی دیگر شایعه افزایش نرخ بهره بانکی بود که البته در هفته گذشته این شایعه تایید نشد، دولت‌ها معمولا بعد از افزایش نرخ ارز در بازار آزاد برای کنترل وضعیت دست به افزایش نرخ بهره بانکی برده و پول‌ها را در بانکها محبوس می‌کنند، متاسفانه این سیاست نه تنها چاره‌ساز نیست بلکه باعث جمع شدن فنر نرخ ارز شده و به یک باره نرخ ارز را افزایش می‌دهد، این سیاست در دولت اول روحانی نیز اتفاق افتاده و باعث افزایش قیمت چندین برابری دلار شد، لذا به گفته کارشناسان راهکار کنترل نرخ ارز افزایش نرخ بهره نیست.

البته دولت تا امروز نیز اعلام نکرده، که قصد افزایش سود بانکی را دارد، افزایش نرخ بهره علاوه بر فشردن فنر نرخ دلار باعث تحمیل رکود به صنایع کشور شده و بازار سرمایه را نیز فلج می‌کند، با خارج شدن منابع مالی از بازار سرمایه به سمت بازار بانکی تراز صورت‌مالی بانک‌ها باز هم دچار اختلال شده و موجب افزایش زیاندهی بانک‌ها خواهد شد و از طرف دیگر تامین مالی از بازار سرمایه برای شرکت‌های بورسی و به ویژه دولت نیز مختل می‌شود و صنایع ضررهای سنگینی را متحمل خواهند شد، بانک‌‎ها هم برای خارج شدن از زیان‌دهی نرخ تسعیر ارز را به دولت پیشنهاد می‌کنند و متاسفانه دولت نیز مجبور به قبول آن شده تا بانکها را از زیان‌دهی خارج کند بنابراین راهکار افزایش نرخ بهره در شرایط فعلی بسیار خطرناک است.

قطعی برق

این روزها برخی اظهارات غیرکاشناسی موجب تحمیل خسارت‌هایی به اقتصاد کشور می‌شود، به عنوان مثال اظهارات یکی از مسئولان که در صحبت‌های خود از قطعی برق گسترده در صنایع گفته، همین اظهارات موجب افزایش ریسک در بازار سرمایه شده است، شرکت‌های فولادی کشور از آن دسته شرکت‌هایی هستند که فعالیت آنان به برق وابسته شدید دارد و قطعی برق می‌تواند از حاشیه سود شرکت‌ها به شدت کم کرده و حتی برخی را وارد زیان کند.

صنعت دیگر که نگرانی از قطع برق دارد صنعت سیمان بوده که این صنعت نیز یکی از صنایع وابسته مستقیم به صنعت برق است، در شرایط فعلی تنها چاره کار افزایش تعداد نیروگاه‌های برق و بحث مشوق‌ها برای ساخت نیروگاه هاست که مهمترین مشوق آن هم واقعی کردن نرخ برق برای مصرف کننده است که دولت آن را آغاز کرده و امید می‌رود بتواند این نقیصه مهم را در کشور برطرف کند.

هراس از مطرح کردن پرونده ایران در شورای امنیت

بحث دیگر نیز تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام انرژی اتمی بود که با فضاسازی رسانه‌های بیگانه درخصوص پیامدهای این قطعنامه و احتمال ارجاع پرونده ایران به در شورای امنیت سازمان ملل بازار و سهامداران را دچار هراس کرد، و بسیاری از فعالان بازار سرمایه به امید حصول توافق و برخی دیگر از بیم شکست توافق فعالیت‌های خود را در این بازار محدود و یا متوقف کردند تا از نوسان‌های این بازار در برهه کنونی در امان باشند..

تفکر سود چند درصدی و راهکار آن

 تفکر سود چند درصدی این روزها در بازار سرمایه بسیار رایج شده است که البته نباید فعالان بازار سرمایه را از این تفکر سرزنش کرد، در بازارهای بورس دنیا فعالان بازار می توانند هم از ریزش بازار و هم از رویش بازار سود کنند، معاملات دو طرفه با آپشن‌های سل و بای در تمام بورس‌های دنیا فعال است، اما در بازار بورس ایران تنها گزینه خرید یا بای فعال بوده و گزینه سل یا پیش فروش فعال نیست.

با وجود اینکه کمیته فقهی بازار سرمایه مشکل شرعی معاملات پیش فروش را از بین برده است اما بازار فروش تعهدی یا همان گزینه سل در بازار بورس ایران هنوز فعال نشده است و سازمان بورس باید برای احیای آن فکر کند. اگر بازار بورس ایران دوطرفه شود سرمایه‌گذاران می‌توانند آن را جایگزین بازار دوطرفه رمزارزها کرده و منابع خوبی وارد این بازار کنند.

با افزایش تورم در جامعه و گرانی در محصولات اولیه بسیاری از فعالان خرد بازار سرمایه و حتی فعالان بزرگ نیز به فکر ذخیره سودهای پنج تا 10 درصدی هستند و به سهم‌ها اجازه رشد نمی‌دهند.

البته عامل دیگر نیز کمبود نقدینگی در بازار سرمایه بوده و ریسک‌های این بازار به گونه‌ای است که پول‌های درشت که آن را جهت می‌دهند امروز یا در صندوق‌های با درآمد ثابت هستند و یا در بانک و ملک و طلا  بلوکه شده‌اند.

دولت می‌تواند با جذاب کردن بازار سرمایه روند معاملات را به معاملات خرد روزانه بالای 10 هزار میلیارد تومان رسانده تا پول‌های فعالان محتاط نیز به بازار تزریق شده و چرخ تولید صنایع مختلف کشور بچرخد.

وضعیت شاخص‌های بازار چگونه است؟

در روز چهارشنبه  ارزش معاملات خرد تنها 3373 میلیاردتومان و خروج نقدینگی و یا به عبارتی خرید حقوقی  261 میلیارد تومان بود و ورود نقدینگی به صندوق های درآمد ثابت  235 میلیارد تومان بود.

روز چهارشنبه نمادهای کوچک و متوسط تقاضای بیشتری به نسبت نمادهای شاخص‌ساز داشته‌اند.

ارزش معاملات خرد عدد 3373 میلیارد تومان را به ثبت رسانده است که نسبت به میانگین هفتگی، 17% و نسبت به میانگین ماهانه 36% کاهش داشته است.

در یک هفته گذشته برآیند معاملات در بازار سهام، خروج نقدینگی حقیقی (فروش حقیقی به حقوقی) به ارزش 2146 میلیارد تومان را نشان می‌دهد. چهارشنبه نیز روند خروج نقدینگی حقیقی برای نهمین روز متوالی با ثبت رقم 261 میلیارد تومان همچنان ادامه دارد. در یک هفته گذشته بر شدت خروج هم نسبت به میانگین ماهانه افزوده شده است.

 برآیند معاملات صندوق‌های درآمد ثابت نیز در یک هفته گذشته حاکی از 562 میلیارد تومان ورود نقدینگی حقیقی به این صندوق‌ها است در روز چهارشنبه با ورود 235 میلیارد تومان نقدینگی حقیقی برای دومین روز متوالی  به صندوق‌های درآمد ثابت، دریافت سود ثابت همچنان مورد استقبال حقیقی‌ها قرار دارد. در یک هفته گذشته شیب ورود به این صندوق‌ها هم نسبت به میانگین ماهانه، در حال افزایش است.

بیشترین ارزش معاملات را گروه شیمیایی با ثبت رقم 322 میلیارد تومان (0.7 برابر میانگین هفتگی) به خود اختصاص داده است. پس از آن گروه‌های فلزات اساسی با ارزش معاملات 307 میلیارد تومان (0.7 برابر میانگین هفتگی) و خودرویی با ارزش معاملات 288 میلیارد تومان (0.7 برابر میانگین هفتگی) قرار دارند.

گروه زغال سنگ با ارزش معاملات 38 میلیارد تومان (3.7 برابر میانگین هفتگی) بیشترین ارزش معاملات را نسب به میانگین هفتگی داشته است. پس از آن گروه کاشی و سرامیک با ارزش معاملات 31 میلیارد تومان (1.5 برابر میانگین هفتگی) و گروه بیمه با ارزش معاملات 118 میلیارد تومان (1.4 برابر میانگین هفتگی) قرار دارند.