یادداشت اختصاصی بشیر اسماعیلی، کارشناس مسائل بین‌الملل؛
6 پیش شرط برای موثر بودن سفر بورل به تهران
سفر جوزپ بورل به ایران تنها در صورتی ثمربخش خواهد بود که موارد ذیل در آن مراعات شود: 1. غرب به دنبال فریب ایران با هدف کند کردن فعالیت هسته‌ای نباشد، 2. از مداخلات لابی رژیم صهیونیستی و سعودی ممانعت به عمل آورده شود، 3. غرب به این نتیجه رسیده باشد خرابکاری در داخل ایران به نتیجه نخواهد رسید، 4. غرب بپذیرد ماهیت فعالیت‌های نظامی و نیابتی ایران، بازدارنده و تدافعی است، 5. به ایران به عنوان قدرتی منطقه‌‌ای که می‌تواند معادلات غرب آسیا را متوازن کند، نگاه شود و 6. طرف ها در مذاکرات به «نقطه زینی» دست یابند، یعنی «کمینه - بیشینه» امتیازات مشخص شود.
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سرنوشت مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای اروپایی و آمریکا مشخص نیست و تحلیل اخبار آن تا حدی دشوار به نظر می آید. در عین حال اخبار ضد و نقیض شنیده شده بر جنبه‌های ابهام آمیز موضوع می افزاید. در حالی که در برخی از مقاطع از توافق قریب الوقوع و اعلام نهایی احیای برجام خبر می رسید، اکنون سیگنال های غیر منتظره‌ای مانند صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی چالش هایی را به وجود آورده است.
علاوه بر این، تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای بر هم زدن دیپلماسی و نگاه داشتن ایران در شرایط بحران همچنان ادامه دارد. این رژیم کوشیده است با جاسوسی و خرابکاری تا اعمال فشار به مقام های آمریکا و اروپا به وسیله لابی‌های سیاسی یهودی در دستیابی به توافق نهایی مانع ایجاد کند.
جمهوری اسلامی ایران دستیابی به توافق با نتیجه اقتصادی ملموس را به عنوان معیار مذاکرات تعیین کرده است و به نظر نمی‌آید از آن عقب نشینی کند
با این تفاسیر خبر رسید جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به احتمال زیاد اوایل هفته جاری به تهران سفر خواهد کرد تا درباره توافق هسته‌ای و ازسرگیری مذاکرات رفع تحریم ها در وین گفت و گو کند. در این گفت و گو‌‌ها چه گفته خواهد شد و آیا گره مذاکرات بر سر رفع تحریم ها (احیای برجام) در دوره رکود باز می‌شود؟
آنچه باعث حفظ تکاپوی اروپایی ها و آمریکا برای بازگشت به برجام شده، هراس از رسیدن ایران به مرحله غیر قابل بازگشت اتمی و خروج تدریجی از تعهدات آژانس است. در عین حال امیدواری همیشگی غرب به فروپاشی داخلی ایران که در 40 سال گذشته با وجود حربه‌های جنگ نرم، تحریم اقتصادی و پروژه نفوذ پیگیری می‌شده، همچنان بی نتیجه مانده و اینک غرب چاره‌ای جز بازگشت به مذاکره ندارد.
جمهوری اسلامی ایران دستیابی به توافق با نتیجه اقتصادی ملموس را به عنوان معیار مذاکرات تعیین کرده است و به نظر نمی‌آید از آن عقب نشینی کند.
تجربه برجام بی‌ثمر که به طور بالقوه به وسیله دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا لغو شد و جو بایدن، رئیس جمهور کنونی آمریکا همین مسیر را ادامه می دهد، جمهوری اسلامی ایران را به پافشاری بر خواسته‌های معقول خود در مذاکرات واداشته است. بنابراین در سفر پیش روی جوزپ بورل به ایران فرصت مناسب دیگری برای تداوم دیپلماسی در مقابل هر دو طرف قرار خواهد گرفت.
تجربه برجام بی‌ثمر که به طور بالقوه به وسیله دونالد ترامپ لغو شد و جو بایدن همین مسیر را ادامه می دهد، ایران را به پافشاری بر خواسته‌های معقول خود در مذاکرات واداشته است
در عین حال اگر نگرش طرف غربی همچنان بر سیاق پیشین باشد، این دیدار‌ها به جز اتلاف زمان نتیجه دیگری دربر نخواهد داشت. مختصر اینکه سفر جوزپ بورل به ایران تنها در صورتی ثمربخش خواهد بود که موارد ذیل در آن مراعات شود:
- غرب به دنبال فریب ایران با هدف کند کردن فعالیت هسته‌ای نباشد و نیت و هدف آن یک دیدار دیپلماتیک واقعی با هدف حصول به نتیجه باشد
- از مداخلات لابی رژیم صهیونیستی و سعودی ممانعت به عمل آورده شود
- غرب به این نتیجه رسیده باشد خرابکاری در داخل ایران به نتیجه نخواهد رسید و در آینده با اقدام قاطع جمهوری اسلامی طرف خواهد بود.
- ماهیت برداشت ادعایی کنونی از ایران به عنوان کشوری ماجراجو و توسعه طلب تغییر یابد و غرب بپذیرد ماهیت فعالیت‌های نظامی و نیابتی ایران، بازدارنده و تدافعی است
- به ایران به عنوان قدرتی منطقه‌‌ای که می‌تواند معادلات غرب آسیا را متوازن کند و فروپاشی آن به فاجعه‌ای جهانی ختم می‌شود نگاه شود، نه کشوری که تضعیف آن در دستور کار است
- طرف ها در مذاکرات به «نقطه زینی» دست یابند، یعنی «کمینه - بیشینه» امتیازات مشخص شود و هر دو طرف به اعطای امتیاز در قبال دریافت امتیاز متقابل راضی شوند