حضور رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل و فرصت‌های فراروی ایران

به  گزارش «راهبرد معاصر»؛ هر سال اواخر شهریور نیویورک شاهد حضور هیئت های سیاسی از کشورهای مختلف است که به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و نیز دیدار با شخصیت های سیاسی دیگر کشورها راهی آمریکا می شوند.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد سالانه از سومین هفته سپتامبر کار خود را آغاز می کند و سران سیاسی دنیا و به‌طور عمده رؤسای جمهور این کشورها سخنرانان اصلی نشست هستند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از پنج رکن اصلی تشکیل‌دهنده این نهاد بین المللی و به بیان بهتر، تنها رکنی از سازمان ملل متحد است که تمامی اعضا از حق رأی یکسان در آن برخوردارند. 

این مجمع پس از چند سال برگزاری مجازی به واسطه همه‌گیری ویروس کرونا، سال جاری به صورت حضوری میزبان سران جهان است. پیشینه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد به 71 سال پیش و دهم ژانویه ۱۹۴۶ برمی گردد، زمانی که این نشست برای نخستین بار در سالن مرکزی کلیسای متدیست لندن و با حضور نمایندگان ۵۱ کشور برگزار شد. از ابتدای شکل گیری مجمع عمومی سازمان ملل متحد بنا بود مجمع  محلی برای صدور بیانیه‌ها و برگزاری بحث‌های جدی بر سر موضوعات جهانی ازجمله  فقر و توسعه تا صلح و امنیت باشد. 

این نهاد مشورتی سازمان ملل متحد با حضور تمامی اعضای آن نشست‌های سالانه خود را از سپتامبر تا دسامبر در مقر سازمان در نیویورک برگزار می‌کند. از میان پنج نهاد اصلی تشکیل دهنده سازمان ملل متحد، مجمع عمومی تنها جایی است که تمامی اعضای سازمان در آن حضور دارند. شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، دبیرخانه و دیوان بین‌المللی دادگستری چهار نهاد اصلی  دیگر سازمان ملل متحد را تشکیل می دهند. 

در منشور سازمان ملل متحد کارکرد مجمع عمومی این‌گونه تعریف شده است: رایزنی، بررسی و ارائه توصیه‌هایی درباره موضوعاتی نظیر صلح و امنیت بین‌الملل، خلع سلاح، حقوق بشر، راهکارهایی برای حل و فصل اختلافات کشورهای متنازع.

انتخاب اعضای غیردائم شورای امنیت و دیگر نهادهای سازمان ملل متحد نظیر شورای حقوق بشر و نیز انتخاب دبیرکل سازمان ملل متحد طبق توصیه شورای امنیت، از دیگر کارکردهای این نهاد است. در مجمع عمومی تمامی 193 عضو سازمان ملل متحد از حق رأی یکسان برخوردارند. رئیس مجمع به‌ صورت فصلی  و از سوی خود مجمع انتخاب می‌شود و تصویب قطعنامه‌ها در نشست های آن مستلزم  آرای دوسوم اکثریت اعضای آن است.

بنا به اعلام سخنگوی دولت سیزدهم، برنامه ریزی های مقدماتی برای حضور آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور کشورمان در نیویورک برای حضور در هفتاد و هفتمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حال انجام است. 

«راهبرد معاصر» برای بررسی اهمیت حضور آیت‌الله رئیسی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به سراغ سید رضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌الملل رفته است.

راهبرد معاصر: اهمیت سفر رئیس جمهور کشورمان را به نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد چگونه ارزیابی می‌کنید؟ 

صدرالحسینی: با توجه به اینکه مقدمات حضور رئیس جمهور در نیویورک در حال فراهم شدن و مجمع عمومی سازمان ملل متحد یکی از مهمترین تریبون هایی است که جمهوری اسلامی در بیش از 40 سال گذشته توانسته مطالب و موضوعات مهم مورد نظر خود را از آن مطرح کند و با عنایت به زمانی که برای رؤسای جمهور همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد در نظر گرفته می شود، قطعاً برای همه رؤسای جمهور فرصت بسیار مناسبی است.

رئیس جمهور کشورمان می تواند در این سفر ملاقات هایی با رؤسای جمهور دیگر کشورها ترتیب دهد، مواضع جمهوری اسلامی به آن کشورها نزدیک شود و آنها سخن حق انقلاب و جمهوری اسلامی را بشنوند که سفر به نیویورک از این منظر بسیار حائز اهمیت است

آمریکایی ها سعی کرده اند در چهار دهه گذشته جمهوری اسلامی را با تهمت های مختلف منزوی کنند و تصور آنها بر این بوده که صدای جمهوری اسلامی به گوش مخاطبین  و به‌ویژه مقام‌های عالی رتبه دیگر کشورهای دنیا نمی رسد. البته این تریبون می تواند بسیاری از مسائل مهم و اساسی مورد نظر جمهوری اسلامی را به عنوان انقلابی فراگیر در سراسر دنیا به گوش بسیاری در دنیا برساند و ایران در این روزها از فرصت موجود به خوبی استفاده کرده است. 

راهبرد معاصر: چرا حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای ایران مهم تلقی می‌شود؟ 

صدرالحسینی: رئیس جمهور کشورمان می تواند در این سفر ملاقات هایی با رؤسای جمهور دیگر کشورها ترتیب دهد، مواضع جمهوری اسلامی به آن کشورها نزدیک شود و آنها سخن حق انقلاب و جمهوری اسلامی را بشنوند که سفر به نیویورک از این منظر بسیار حائز اهمیت است. 

آیت‌الله رئیسی می تواند در این سفر مسائل کلان و اساسی کشور و نیز مسائل کلان مورد توجه انقلاب اسلامی را به گوش بسیاری از انسان‌ها، چه از رسانه ها و چه با گفت‌وگو با مقام‌ها و مسئولان آن کشورها برساند و در واقع می‌توانیم از این فرصت برای حل بسیاری از معضلات و مشکلات جهانی که در اسلام و انقلاب اسلامی برای آن راه حل عقلایی وجود دارد، استفاده کنیم.

راهبرد معاصر: چه موضوعاتی باید در این سفر مدنظر رئیس جمهور قرار بگیرد؟ 

صدرالحسینی: صلح بین المللی، فلسطین، مسائل حقوق بشر، تفاوتی که میان شمال و جنوب از نظر فقر و غنا وجود دارد، مسائل مهمی که امروز جهان با آن دست به گریبان است، از جمله مقابله با بیماری کرونا و دیگر مطالب مهم روز، اینکه احتمال درگیری و فراگیری جنگ اوکراین به دلیل دخالت های ناتو در شرق اوکراین وجود دارد، موضوعات مختلف مربوط به کمبود آب در کشورهای مختلف جهان و قلدری برخی کشورها در تعامل با کشورهای ضعیف از موضوعاتی است که می تواند در سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شود.

مشکلات زیست محیطی ازجمله مسئله انرژی، تحریم های وضع شده ناجوانمردانه و ظالمانه قدرت های بزرگ علیه دیگر کشورها نیز می تواند از موضوعات مدنظر در این سفر باشد. نکته بعدی که وجود دارد، این است در حاشیه این سفر ممکن است رئیس جمهور کشورمان با رؤسای جمهور برخی کشورها دیدارهایی انجام دهد، به‌ویژه دیدار با سران کشورهای عضو برجام.

در هر صورت این سفر فرصتی برای مطرح شدن مواضع جمهوری اسلامی در قبال کسانی است که به ظاهر با ملت ها و با ملت ایران دوستی دارند و از پشت به منافع ملی این ملت‌ها و ایران خنجر می زنند. نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرصتی است که رئیس‌جمهور کشورمان این مسائل و مواضع بر حق جمهوری اسلامی را در حوزه برجام بدون واسطه با رؤسای جمهور کشورها مطرح کند. 

هرچند مواضع جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر به‌وسیله وزارت امور خارجه و مصاحبه های گوناگون بیان شده است، اما گفت‌وگوی رو در رو می تواند موضع بر حق ایران را به آنها گوشزد کند. 

آمریکایی ها ثابت کرده‌اند لیاقت و شایستگی آن را ندارند با توجه به اینکه سیاست های کلان آنها در سطح بین المللی و در ارتباط با جمهوری اسلامی هنوز تغییری نکرده است، با مقام‌های ارشد ایران ملاقات کنند

راهبرد معاصر: نظر شما درباره احتمال دیدار رؤسای جمهور ایران و آمریکا در نیویورک چیست؟ 

صدرالحسینی: در این سفر دیدار با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا یا مقام‌هایی از این کشور در برنامه های هیئت ایرانی حاضر در نیویورک جا نخواهد داشت، زیرا آمریکایی ها ثابت کرده‌اند لیاقت و شایستگی آن را ندارند با توجه به اینکه سیاست های کلان آنها در سطح بین المللی و در ارتباط با جمهوری اسلامی هنوز تغییری نکرده است، با مقام‌های ارشد ایران ملاقات کنند.

راهبرد معاصر: آیا مذاکرات رفع تحریم‌ها می‌تواند متأثر از سفر رئیس‌جمهور به نیویورک باشد؟ 

صدرالحسینی: ایران مواضع خود را در سالیان گذشته و به‌ویژه در دوره دولت سیزدهم درباره برجام با شفافیت کامل به اطلاع طرف های مقابل رسانده است و در تمامی مراحل اعلام کرده‌ایم امکان گفت‌وگوهای مجدد و ازسرگیری مذاکرات وجود دارد. قطعاً این موضوع بار دیگر به صورت شفاف از سوی رئیس جمهور به اطلاع رؤسای جمهور دیگر کشورها که در نیویورک با آنها دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد، تکرار خواهد شد.