چرا ریال ایران بی ارزش ترین پول دنیا شد بی ارزش است؟
اخیراً خبری در فضای مجازی دست به دست شده که در آن ریال ایران به عنوان بی‌ارزش‌ترین پول جهان معرفی شده است. این نوع رده بندی پول‌های ملی خودش بی‌ارزش‌ترین نوع رده بندی محسوب می‌شود.
به گزارش راهبرد معاصر؛ اخیراً خبری در فضای مجازی دست به دست شده که در آن ریال ایران به عنوان بی‌ارزش‌ترین پول جهان معرفی شده است. 180 پول ملی در دنیا بر اساس ارزش برابری خود با دلار آمریکا سنجیده شده‌اند که در آن ریال ایران به دلیل تعداد ارقام بیشتری که در برابر یک دلار آمریکا دارد به‌عنوان بی‌ارزش‌ترین پول ملی معرفی شده است.
در واقع باید گفت این نوع رده بندی پول‌های ملی خودش بی‌ارزش‌ترین نوع رده بندی محسوب می‌شود که هیچ جایگاهی در تعیین و تعریف شرایط اقتصادی یک کشور و مقایسه وضعیت اقتصادی کشورها با هم ندارد.
غلط بودن این رده بندی از جهات مختلف قابل بحث است اما ما در اینجا فقط به یک مورد اشاره می‌کنیم. از دهه 1940 به این سو کشورهای بسیاری به دلیل مواجه شدن با تورم فزاینده و کاهش شدید ارزش واحد پول ملی خود اقدام به حذف صفر از این پول‌ها کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در مجموع بیش از 400 صفر از مقابل واحدهای پولی کشورها طی این مدت حذف شده است.
سهم ایران از این 400 صفر هیچ بوده است. در واقع ریال ایران با وجود اینکه قدمتی بسیار بیشتر از بسیاری پول‌های ملی دیگر دارد اما تاکنون هیچ صفری از آن حذف نشده است. نتیجه آن، این می‌شود که پولی مثل دلار زیمبابوه که از سال 1980 راه‌اندازی شده یعنی 51 سال از ریال ایران جوان‌تر است و ابرتورم‌های سنگین را تجربه کرده، حتی در بین 10 پول بی‌ارزش دنیا قرار نگرفته است.
اما یک شاخص مهم برای مقایسه اوضاع اقتصادی ملت‌ها، میزان درآمد ملی سرانه آنها بر اساس شاخص قدرت خرید است. سازمان ملل در گزارش خود از سلسله گزارش‌های توسعه انسانی میزان درآمد سرانه ملی 193 کشور جهان در سال 2021 و بر اساس شاخص قدرت خرید را اعلام کرده است.
این گزارش درآمد سرانه ملی ایران را 13001 دلار محاسبه کرده است که با وجود اعمال سخت‌ترین تحریم‌ها علیه اقتصاد ایران این رقم بیشتر از درآمد سرانه ملی 101 کشور جهان است؛ یعنی حداقل، می‌توان گفت اوضاع درآمدی ایرانی‌ها و قدرت خرید آنها به طور متوسط همچنان از 101 ملت دنیا بیشتر است و قرار داشتن چند صفر اضافی روی اسکناس‌ها نمی‌تواند ملاک خوبی برای سنجش وضعیت اقتصادی مردم کشورهای مختلف باشد.
درآمد سرانه ملی ایران حتی از برخی کشورهای بزرگ صادرکننده نفت نیز بیشتر است که از آن جمله می‌توان به الجزایر اشاره کرد که با درآمد سرانه ملی 10800 دلاری در رتبه 105 جهان قرار گرفته است یا عراق که با 9977 دلار رتبه 110 را به خود اختصاص داده است و یا نیجریه که با درآمد سرانه ملی 4790 دلاری در رتبه 142 قرار گرفته است.
از دیگر کشورهایی که درآمد سرانه ملی کمتری نسبت به ایران در سال 2021 داشته‌اند عبارت‌اند از: آفریقای جنوبی با درآمد سرانه ملی 12948 دلاری، مصر با 11732 دلار، اندونزی با 11466 دلار، ازبکستان با 7917 دلار، هند با 6590 دلار، مراکش با 7303 دلار و پاکستان با 4624 دلار.
دینار اردن در رده بندی پول‌های دنیا به عنوان چهارمین پول با ارزش دنیا معرفی شده است. هر دینا اردن در برابر 0.71 دلار معامله می‌شود اما نمی‌توان گفت مردم اردن به لحاظ اوضاع اقتصادی در رتبه چهارم جهان قرار دارند. در واقع درآمد سرانه ملی اردن از 110 کشور جهان از جمله ایران کمتر است. این کشور با درآمد سرانه ملی 9924 دلاری در رتبه 111 جهان قرار گرفته است.
لیختن‌اشتاین بیشترین درآمد سرانه ملی را در جهان دارد. درآمد سرانه ملی این کشور با جمعیت 38 هزار نفری در سال 2021 بالغ بر 146830 دلار بوده است. سنگاپور، قطر، لوکزامبورگ، ایرلند، سوئیس، آمریکا، نروژ، بورونئی دارالسلام و هنگ‌کنگ به ترتیب در رتبه‌های دوم تا دهم قرار گرفته‌اند.
مردم بروندی با درآمد سرانه ملی 732 دلاری نیز به عنوان کم‌درآمدترین مردم جهان شناخته‌شده‌اند./ تسنیم