نشست شورای وزیران اروپا؛ درخواست از ایران برای پایبندی یکجانبه به برجام

به گزارش راهبرد معاصر ، وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا ظهر امروز (دوشنبه) در بروکسل گردهم آمدند تا در جلسه‌ای با موضوع اصلی توافق هسته‌ای ایران، گام‌های بعدی خود برای واکنش نشان دادن به کاهش تعهدات برجامی تهران – که آنهم در پاسخ به خروج یکجانبه آمریکا از توافق و بازگرداندن تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه بود – تعیین کنند.

دیپلمات‌های عالی‌رتبه سه کشور اروپایی امضاکننده برجام (فرانسه، انگلیس و آلمان) پیش از ورود به این نشست در گفت‌وگو با خبرنگاران از لزوم پایبندی ایران به تمام تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای و عدم گزینش انتخابی اجرای بندهای برجام صحبت کردند اما چیزی درباره اقدامات غیرقانونی واشنگتن و تنش‌زایی‌های اخیر با تهران به زبان نیاوردند.

دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنی‌ها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد و نهایتا با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس‌جمهور این کشور، او سرانجام ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به طور یکجانبه از برجام خارج شده و به خزانه‌داری آمریکا دستور احیای تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را داد.

ایران نیز پس از یک سال صبوری و فرصت دادن به اروپا برای ایستادن مقابل آمریکا و عدم اجرای تحریم‌های یکجانبه واشنگتن علیه تهران، در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ از توقف برخی اقدامات ذیل برجام خبر داده و به کشورهای باقیمانده در توافق هسته‌ای ۶۰ روز فرصت داد تا تعهدات خود را اجرا کنند (+). با پایان این مهلت شصت روزه و تداوم انفعال اروپا در برابر آمریکا، ایران نیز در تاریخ 16 تیر اعلام کرد نه تنها از سقف 300 کیلوگرمی ذخایر اورانیوم غنی‌شده عبور کرده بلکه سطح غنی‌سازی را از 3.67 درصد به 4.5 درصد افزایش داده است.

«جرمی هانت» وزیر امور خارجه انگلیس – که کشورش یکی از تندترین مواضع را در بین اعضای برجام علیه گام‌های کاهشی ایران اتخاذ کرده – پیش از عزیمت به بروکسل در فرودگاه گفت که برای مباحثات فوری درباره چگونگی کاهش تنش‌ها با ایران راهی نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا است و لندن نیز به نوبه خود تلاش می‌کند که از تنش بر سر نفتکش حامل نفت ایران که در جبل‌الطارق توقیف کردند، بکاهند.

هانت: اجرای دلخواه برجام، غیرقابل قبول است

هانت همچنین پس از رسیدن به بروکسل و هنگام ورود به محل نشست در گفت‌وگوی کوتاهی با خبرنگاران، به متهم کردن ایران به نقض توافق هسته‌ای پرداخته و بدون اینکه از آمریکا بخواهد تا ضمن بازگشت به توافق، تحریم‌های احیا‌شده ذیل برجام را مجددا لغو کند؛ مدعی شد این ایران است که باید به تمام تعهداتش پایبند باشد و به دنبال تولید سلاح اتمی نرود.

وی با ادعای اینکه برجام «هنوز نمرده است»، توضیح داد: « ما از ابتدا کاملا شفاف بودیم؛ توافق، توافق است. اگر آنها توافق را نقض کنند و بگویند که ما این بخش از توافق را قبول داریم و بخش دیگری را نه، برای ما قابل قبول نیست زیرا توافق باید به‌طور کامل اجرا شود».

وزیر خارجه انگلیس همچنین ایران را ریشه اصلی تمام مشکلات در منطقه غرب آسیا دانسته و ادعا کرد: « راهکار طولانی‌مدت برای تنش‌ها در خاورمیانه که با آمریکایی‌ها بر سر آن توافق داریم، این است که ایران فعالیت‌های ثبات‌زدای خود را در عراق، سوریه، لبنان و یمن متوقف کند».

«استف بلاک» وزیر خارجه هلند – که کشورش به‌صورت خاص از امضاکنندگان توافق هسته‌ای نیست – پیش از ورود به نشست امروز، از ایران خواست تا به‌صورت یکجانبه به برجام پایبند باشد: «قطعا از وضعیت در ایران نگران هستیم. حکومت ایران باید به تعهدات خود در برجام پایبند بماند.»

بلاک نیز بدون اینکه اشاره‌ای به خروج آمریکا از برجام داشته باشد یا صحبتی درباره گام‌های احتمالی اروپا برای مقابله با تحریم‌های واشنگتن علیه تهران کند، در پاسخ به سوالی درباره احتمال فروپاشی توافق هسته‌ای گفت: « امیدوارم که اینطور نباشد. امیدوارم اینطور نباشد. فکر می‌کنم هنوز خیلی دیر نشده، اما ایران واقعا باید به تعهداتش پایبند بماند.»

«پکا هاویستو» وزیر خارجه فنلاند – که کشورش هیچ ارتباطی به توافق هسته‌ای ایران ندارد – با پیش گرفتن رویکرد انگلیس در متهم کردن ایران به نقض توافق و ابراز نگرانی از گام‌های کاهش اجرای تعهدات تهران، گفت: « قطعا مهم است که ایران به تمام قوانین برجام پایبند بماند. و قطعا ما از اخباری که در مورد غنی‌سازی و میزان آن منتشر شده و موارد دیگر، نگران هستیم.»

هاویستو که کشورش ریاست دوره‌ای شورای اروپا را بر عهده دارد اما از حمایت فنلاند از روند اجرایی‌شدن کانال ویژه تبادلات مالی اروپا با ایران موسوم به «اینستکس» خبر داد.

موگرینی: ایران به پایبندی کامل به برجام بازگردد

بعد از این دیپلمات‌ها، نوبت به «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا رسید تا پیش از ورود به نشست با خبرنگاران گفت‌وگو کند. وی با بیان اینکه برنامه این نشست بسیار فشرده بوده و می‌تواند طولانی‌ترین نشست شورای وزیران اتحادیه اروپا در 5 سال اخیر باشد، گفت: «ابتدا با مبحث ایران آغاز می‌کنیم».

موگرینی ضمن اشاره به تمرکز نشست امروز بر همکاری بین‌المللی جهت حفظ توافق هسته‌ای ایران، به‌صورت غیرمستقیم مدعی شد که ایران چند روزی است به برجام پایبند نیست: « می‌خواهیم ببینیم که چطور می‌توان با همکاری کشورهای عضو و همچنین شرکای بین‌المللی خود، توافق هسته‌ای با ایران را حفظ کنیم و تمهیداتی را اجرا کنیم که ایران به پایبندی کامل به برجام بازگردد، همانگونه که آن‌ها تا همین چند هفته و چند روز پیش [پایبند] بودند.»

«میشائیل روت» وزیر امور اروپایی آلمان، نفر بعدی بود که مقابل دوربین رسانه‌ها قرار گرفت و کاهش تعهدات ایران را غیرقابل قبول خواند: « برای ما اکنون مهم است که همچنان در مذاکره باقی بمانیم و در راستای تنش‌زدایی اقدام کنیم. اتحادیه اروپا در این زمینه مسئولیت ویژه‌ای دارد.از دید ملی و در راستای منافع کل منطقه است که نگذاریم تمامی منطقه بار دیگر بی ثبات شود.»

در ادامه ابراز نگرانی اروپایی‌ها از اقدامات کاهشی ایران و درخواست برای پایبندی یک‌جانبه به توافقی که نه تنها عایدی اقتصادی برای تهران نداشته بلکه تحریم‌های جدید نیز درپی آورده است، «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه مجددا نقش خود به‌عنوان پلیس بد را تکرار کرد.

لودریان: کاهش تعهدات ایران، پاسخ بدی بود

لودریان در جمع خبرنگاران در محل برگزاری نشست شورای وزیران اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه اروپایی‌ها باید در موضوع ایران متحد باشند، مدعی شد تصمیم ایران برای کاهش تعهدات ذیل برجام در پاسخ به خروج ترامپ، «یک پاسخ بد به یک تصمیم بد بوده است».

«مارگوت والستروم» وزیر خارجه سوئد که به‌نظر موضع متعادل‌تری نسبت به دیگر همتایان اروپای خود داشت، گفت: «امروز برای اعلام دوباره پایبندی ما به برجام بسیار مهم است و اینکه ما توافق هسته‌ای با ایران را توافق بسیار مهمی می‌دانیم. همچنین برای نشان دادن اینکه ما داریم هرآنچه در توان داریم را انجام می‌دهیم تا از ساز و کار اینستکس حمایت کنیم تا به سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند با ایران تجارت کنند و در آن کشور سرمایه‌گذاری کنند، کمک کنیم و تعهدات خود ذیل این توافق را پیگیری کنیم.»

والستروم که اولین وزیر خارجه اروپایی بود که از لزوم هشدار دادن به آمریکا درباره تنش‌زایی با ایران صحبت کرد، توضیح داد: « قطعا این مهم است و ما به گفت‌وگو با آمریکایی‌ها هم ادامه می‌دهیم تا بگوییم که این [وضعیت] تا چه حد غیرسازنده است و اینکه تشدید تنش و درگیری میان ایالات متحده و ایران به ما کمکی نمی‌کند.»

این موضع اما بعد از سوئد ادامه پیدا نکرد و «الکساندر شالنبرگ» وزیر امور خارجه اتریش با انتقاد از تصمیم ایران برای توقف برخی اقدامات برجامی، اظهار داشت: «به سیاست کاهش در برابر کاهش از جانب ایران نیاز نیست و این یعنی اینکه یک طرف از توافق هسته‌ای خارج شود و طرف دیگر هم غنی‌سازی اورانیوم را افزایش دهد. جهان به چنینی سیاستی نیاز ندارد.»

«یپه کوفود» وزیر خارجه دانمارک نیز در بدو ورود به ساختمان نشست شورای وزیران، خواستار متحد بودن اروپا در برابر ایران شد: «باید پیام محکم و منسجمی به ایران بدهیم. اینکه ایران باید به برجام احترام بگذارد. البته کاهش تنش‌ها و تداوم مذاکرات ضروری است».

این نشست در حالی برگزار شد که خبرگزاری «رویترز» پیشتر گزارش داده بود اگرچه وزرای خارجه اتحادیه اروپا امروز برای اعلام گام بعدی خود درباره توافق هسته‌ای با ایران گردهم می‌آیند اما نگران هستند که آمریکا اینستکس را هم تحریم کند.

منبع : فارس