به گزارش راهبرد معاصر ، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در نشست سالانه مقامات عالیرتبه شورای اقتصادی - اجتماعی ملل متحد، به نیویورک سفر کرده است، در مصاحبه با خبرنگار رادیو ملی آمریکا (NPR) اعلام کرد با توجه به بدعهدی آمریکا در برجام و کوتاهی اروپاییها از اجرای تعهداتشان ذیل این توافق چندجانبه، تفکر تعامل با غرب اعتبار خود را در ایران از دست داده است.
ظریف در پاسخ به سؤال خبرنگار آمریکایی مبنی بر اینکه آیا شخص وی بهعنوان کسی که نقش محوری در توافق هستهای داشته، پس از خروج آمریکا از برجام و مشخص شدن ناکامی این توافق بخشی از اعتبار خود در ایران را از دست داده است، گفت: «تفکر تعامل [با کشورهای غربی] اعتبار خود را در ایران از دست داده است. نگاه مردم ما دیگر به سمت تعامل با جامعه بینالملل نیست؛ با آمریکا به این دلیل که به قولش پایبند نبود و با کشورهای اروپایی به این دلیل که نتوانستند روی حرف خود [در برابر آمریکا] پافشاری کنند. بنابراین، هم تعامل اعتبار خود را از دست داده و هم من به تبع آن اعتبارم را از دست دادهام.»
توافق هستهای موسوم به برجام در ماه جولای سال 2015 (تیرماه 1394) پس از چندین سال مذاکره در سطوح مختلف سیاسی و فنی بین ایران و کشورهای 1+5 (شامل پنج عضو دائم شورای امنیت+آلمان) منعقد شد و بر اساس آن ایران پذیرفت برخی فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند و در مقابل، سایر طرفهای برجام نیز متعهد شدند که تمامی تحریمها علیه ایران را برداشته و روابط تجاری با ایران را به حالت عادی بازگردانند.
اجرای رسمی برجام از اوایل سال 2016 (اواخر دیماه 1394) آغاز شد و ایران مطابق تعهداتی که ذیل برجام پذیرفته بود، فعالیتهای هستهای خود را تعدیل کرد و مازاد آب سنگین و اورانیوم غنیشده 3.67 خود را به خارج از کشور انتقال داد. در ادامه اگرچه صادرات نفت ایران بهتدریج به وضعیت عادی بازگشت اما کوتاهی کشورهای غربی در اجرای تعهدات دیگر، بهویژه در زمینه بانکی و روابط تجاری، باعث شد که ایران نتواند آنطور که مقامات دولت به مردم وعده داده بودند، از برجام منتفع شود.
در ادامه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا که در مبارزات انتخاباتی خود در سال 2016 برجام را یک «توافق وحشتناک» خوانده و وعده خروج از آن را داده بود، در اردیبهشت 97 فرمان خروج کشورش از برجام را صادر و تحریمهای اقتصادی مختلفی را علیه ایران وضع کرد. تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران از یک سو و کوتاهی طرفهای دیگر برجام در تأمین از حقوق مشروع ایران طبق برجام باعث شده است که توافق هستهای سال 2015 در وضعیت بغرنجی قرار گیرد.
منبع : فارس