به گزارش راهبرد معاصر؛سفر گروسی به ایران و مذاکره با مقامات کشورمان در شرایطی انجام شد که واقعیت هایی درباره فعالیت های هسته ای ایران وجود دارد که بررسی آنها می تواند در تحلیل علت این سفر گره گشا باشد.
اول: شتاب چشمگیر ایران در غنی سازی بعد از خروج آمریکا از برجام
9 اسفند ماه یعنی چند روز پیش از سفر گروسی به ایران، آژانس بین المللی انرژی اتمی آخرین گزارش خود را درباره تاسیسات هسته ای ایران منتشر کرد. بر اساس این گزارش میزان ذخائر اورانیومغنیشده ایران ۱۸ برابر سقف مشخصشده در توافق هستهای برجام است. همچنین میزان اورانیوم غنی شده 20 درصد ایران مجموعا 472.4 کیلوگرم و اورانیوم غنی شده 60 درصد ایران 87.5 کیلوگرم است.
دوم: بندهای غروب آفتاب در برجام
بر اساس برجام برخی محدودیت های ایران باید در زمان مشخص برداشته شود. اولین تاریخ مهر ۱۳۹۹ (اکتبر ۲۰۲۰) بود که طبق آن تحریم تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران برداشته شد.
دومین تاریخی که به آن نزدیک شده ایم مهر ۱۴۰۲ (اکتبر ۲۰۲۳) است. 6 ماه آینده با فرارسیدن این بند تاریخی از برجام، در صورتی که طرف غربی به تعهدش عمل کند باید محدودیت سازمان ملل در برنامه موشکهای بالستیک ایران برداشته شود. همچنین تحریمهای نفتی، مالی و اشخاص مرتبط با برنامه هستهای ایران نیز برداشته میشود.
سوم: دست خالی آژانس در اتهام زنی به ایران
همانگونه که سیدمصطفی خوش چشم می گوید « آژانس در حقیقت بخشی از جنگ ترکیبی آمریکاست که در ۱۲ تا ۱۴ حوزه نبرد بر ضد جمهوری اسلامی ایران انجام میشود و یکی از آن حوزهها مربوط به فشار سیاسی و دیپلماتیک است که آژانس بخشی از فشار سیاسی دیپلماتیک علیه ایران است.» با این حال آژانس طی سالهای گذشته هر چه توانسته رو کرده و اکنون هیچ بهانه جدیدی برای اتهام زنی علیه ایران وجود ندارد.
آخرین موردی که بهانه جوسازی علیه ایران بود پیدا شدن تعداد بسیار محدودی ذره بالای 60 درصد غنی شده در چرخه غنی سازی ایران بود که ایران در گفت و گویی فنی این مسئله را با آژانس حل و فصل کرد.
مسئله مهم در این حوزه این است که اساسا آژانس تجربه فنی و صلاحیت علمی کافی برای نظارت بر تاسیسات هسته ای ایران را ندارد. توان علمی دانشمندان ایرانی بالا رفته و بازرسان آژانس هیچ تجربه ای در نظارت بر تاسیسات غنی سازی بالای 20 درصد را ندارند چرا که هیچ کشوری که با این سطح از تکنولوژی اجازه بازرسی به آژانس نداده است و ایران تنها کشوری است که در این سطح با آژانس همکاری میکند. به گفته برخی مقامات کشورمان این دانشمندان ایرانی هستند که باید بازرسان آژانس را توجیه و متوجه مسائل فنی بکنند.
چهارم: شکست جنگ ترکیبی غرب علیه ایران
تحریم اقتصادی، فشار سیاسی بین المللی، تلاش برای انزوای ایران، فعال سازی 300 رسانه فارسی زبان با هزینه های هنگفت، فعال کردن تیم های ترور، حمایت از داعش در عملیات های داخل مرز ایران و اجرای پروژه های آشوب و انقلاب مانند آنچه در پاییز امسال رقم خورد بخشی از پروژه های ترکیبی غرب علیه ایران بود. با این حال پاسخ ایرانیان به تمام این پروژه ها در راهپیمایی 22 بهمن امسال شفاف و روشن به دنیا مخابره شد.
یکی از دیپلمات های با سابقه کشورمان درباره نحوه تعامل غربی ها با ایران بعد از 22 بهمن امسال به خبرنگار فارس گفت: رفتار اغلب دیپلمات ها با ما تغییر اساسی کرده است. سردرگمی همراه با رعایت ملاحظات متعدد کاملا در رفتار غربی ها مشهود است. زبان گفت و گوهای بین المللی تا قبل از 22 بهمن با ما یک جور بود و روز بعد از آن جور دیگری شد.
نیاز غرب به مذاکره
تمام موارد بالا در سخنان مقامات غربی قابل رد یابی است. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در اشاره به گزارش اخیر آژانس بینالملل انرژی اتمی، تحولات برنامه هستهای ایران را «بسیار نگرانکننده» خواند.
کالین کال معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی نیز گفت: پیشروی برنامه هستهای ایران از زمان خروج ما از برجام قابل توجه بوده است. ضمن اینکه فکر میکنم هنوز این دیدگاه مطرح است که اگر بتوان این مسئله را به صورت دیپلماتیک حل کرد و محدودیتهای برنامه هستهای ایران را برگرداند، بهتر از گزینههای دیگر است. با این حال، برجام الان در وقفه است.
رافائل گروسی نیز در اجلاس سران گروه تماس جنبش عدم تعهد در باکو به خبرنگاران گفت: حفظ تماسها و گفتوگو با ایران در بالاترین سطح برای ما مهم است.
رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز پیش از سفر گروسی به ایران گفت: با متحدان خود در اروپا و سراسر جهان که از برنامه هستهای ایران نگران هستند، از نزدیک در تماس هستیم و پس از گزارش مدیرکل آژانس از سفر خود تصمیمگیری خواهیم کرد.
جمله معروف اوباما در سال 1392 همچنان دارای اعتبار است. اوباما آذرماه 92 در جلسه گفت و شنود مرکز سابان اندیشکده بروکینگز گفت: اگر گزینه ای وجود داشت که این امکان را بوجود بیاوریم که تک تک پیچ و مهره های برنامه هسته ای ایران را حذف کنیم و احتمال داشتن برنامه هستهای ایران را کلاً از بین ببریم تا در نتیجه قابلیتهای نظامی آن را هم نداشته باشند، آن را انتخاب میکردم.
یادآوری به مقامات ایران: آژانس خط قرمز مهمی را رعایت نمی کند
گزارش هایی که آژانس از تاسیسات هسته ای ایران منتشر می کند با جزئیات بالا است. بسیاری از این جزئیات جنبه محرمانه برای ایران دارد و آژانس هیچ اعتنایی به این محرمانگی نمی کند. علاوه بر احتمال خرابکاری در تاسیسات هسته ای کشورمان مسئله بازرگانی در این جزئیات به طور جدی مطرح است.
لو رفتن برخی اطلاعات حساس در گذشته نیز هزینه های سنگینی روی دست ایرانیان گذاشته است. شهادت برخی از دانشمندان مهم هسته ای کشورمان تجربه تلخی از دسترسی نهادهای بین المللی به اطلاعات محرمانه کشورمان را در اذهان ایرانیان رقم زده است که باید به طور اساسی این مسئله را جدی گرفت./ فارس