باید و نبایدهای تعامل با سیاست جدید عربستان در منطقه

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ عربستان سعودی آماده دعوت از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه برای شرکت در نشست ماه آینده سران کشورهای عربی در ریاض می‌شود. رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش کرد: وزیر امور خارجه عربستان در هفته‌های آینده به دمشق می‌رود تا به صورت رسمی از بشار اسد برای حضور در این نشست دعوت کند.

 
حضور اسد در اجلاس سران اتحادیه عرب، مهم‌ترین پیشرفت در بازگشت دمشق به جهان عرب از سال ۲۰۱۱، یعنی زمانی است که عضویت سوریه در این سازمان تعلیق شد.

در منطقه شاهد بودیم اعراب در نخستین گام از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه برای سفر به امارات دعوت کردند و در حال حاضر  نیز وزیر امور خارجه عربستان، بشار اسد را برای حضور در اجلاس شورای سران‌ خلیج فارس یا نشست سران عرب دعوت کرده است

ابوالفضل ظهره وند، کارشناس مسائل سیاسی درباره دعوت عربستان از رئیس جمهور سوریه برای شرکت در نشست اتحادیه سران عرب به «راهبرد معاصر» گفت: بعد از نزدیک شدن روابط پکن-ریاض و ریاض-تهران شاهد افزایش روند عادی سازی ارتباط میان عربستان سعودی با کشورهای منطقه ازجمله سوریه هستیم؛ به طوری که مشهود است سعودی‌ها توافقات را جدی‌تر دنبال می کنند و با کشورهای مختلف در زمینه اقتصادی همچون تجارت با یوان و فروش نفت به چین توافقاتی انجام داده اند.

وی با بیان اینکه چین در زمینه سیاسی با کشورهای منطقه دستاوردهای تازه ای کسب کرده است و به تحقق اهداف خود می اندیشد، افزود: به نظر می‌آید سعودی ها برنامه بلندمدتی برای دستیابی به پیشرفت مورد نظر خود در حوزه‌های مختلف دارند، لذا این راهبرد کماکان در دستور سران سعودی قرار دارد.

 
کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: در موضوعات منطقه ای شاهد بودیم اعراب در نخستین گام از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه برای سفر به امارات دعوت کردند و در حال حاضر  نیز وزیر امور خارجه عربستان، بشار اسد را برای حضور در اجلاس شورای سران‌ خلیج فارس یا نشست سران عرب دعوت کرده؛ موضوعی که گویای جدی بودن طرف سعودی برای تحقق اهدافی است که در نقش منطقه‌ای خود دنبال می کند. درواقع تحرکات سعودی ها مانند برگرداندن دمشق به اتحادیه عرب و همچنین کمک به بازسازی سوریه مثبت ارزیابی می شود.

 
ظهره وند گفت: آنچه حائز اهمیت است، اینکه دو سناریو پیش روی ما قرار دارد؛ نخست، اینکه امکان دارد تحرکات جدید سعودی ها در راستای دوری ریاض از آمریکا باشد. تحليلی در این حد باید بسیار دقیق و ناظر بر بررسی موضوعات مختلف باشد. دوم، اینکه ممکن است تحرکات جدید سعودی ها و تلاش آنها برای تقویت روابط منطقه ای ناشی از هماهنگی و توافق پشت پرده با آمریکا باشد.

 
وی افزود: آنچه در حال حاضر جای تأمل دارد و باید بررسی موشکافانه کرد، دنبال کردن تحرکات جدید عربستان است و اینکه آیا این تحرکات با هماهنگی آمریکاست یا خیر؟ اگر تحرکات جدید سعودی ها با هماهنگی آمریکا باشد، به زیان جریان مقاومت و ژئوپلیتیک منطقه است و منطبق با تلاش های ایران و جریان مقاومت نیست. همچنین گویای این موضوع است که احتمالاً طوفانی در بخش هایی از منطقه در راه است که پشت آن واشنگتن قرار دارد و سعودی ها مایل هستند از این طوفان آسیب نبینند.

 
کارشناس مسائل سیاسی توضیح داد: احتمال دارد سعودی ها مایل باشند ظرفیت های ایران را مهار و کنترل کنند که اگر  غیر از این باشد، جای تعجب دارد. به نظر نمی آید عربستان بخواهد از آمریکا جدا شود، زیرا تحقق این هدف در توان سعودی نیست و به سرعت نمی توان قبول کرد سعودی ها مایلند از آمریکا و غرب جدا شوند و بازیگر مستقلی در منطقه باشند، بنابراین تحرکات جدید سعودی را باید در کنار هم قرار داد و تحلیل کرد. اگر سناریوی دوم محقق شود به نفع ما و روند خوبی پیش روست، بنابراین باید روی این دو سناریو به دقت کار جدی انجام شود، زیرا مرتبط با امنیت ملی ماست.

آنچه در حال حاضر جای تأمل دارد و باید بررسی موشکافانه کرد، دنبال کردن تحرکات جدید عربستان است و اینکه آیا این تحرکات با هماهنگی آمریکاست یا خیر؟

ظهره وند تأکید کرد: اگر نگاه نخست، یعنی هماهنگی با سعودی و آمریکا را قبول کنیم و به این راهبرد متقاعد شویم باید شیوه بازی را به گونه‌ای دیگر به نفع خود در نظر بگیریم و اتفاقاً مسیر را در خط بایسته دنبال کنیم تا منافع ملی و منطقه ای ایران حفظ شود. اگر خوشبینانه نگاه و گمان کنیم آمریکایی ها در حال بیرون رفتن و حذف شدن از منطقه هستند و سناریوی دوم را جدی نگیریم که سعودی ها بدون حمایت های پشت پرده آمریکا‌ با ایران و سوریه دست آشتی داده اند، منافع ما و منطقه حفظ نمی شود. بنابراین ایران و سوریه باید مراقب گام های آتی که برداشته می شود و برمی دارند، باشند.