به گزارش راهبرد معاصر؛ انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا مانند بسیاری از دیگر کشورها هر چهار سال یک بار در ماه نوامبر آخرین سال دوره ریاست جمهوری وقت برگزار می شود و هر فرد می تواند دو دوره متوالی به عنوان رییس جمهور انتخاب شود. سال آینده میلادی، در تاریخ 3 نوامبر (برابر با 13 آبان 1399) برای بار پنجاه و نهم، رییس جمهور جدید آمریکا و معاون اول او انتخاب خواهند شد.

رییس جمهور در آمریکا به صورت غیرمستقیم و در واقع توسط «الکترال ها» انتخاب می شود. تعداد الکترال ها 538 نفر است و فرد منتخب باید حدقل 270 رای به دست بیاورد. در غیر این صورت، مجلس نمایندگان این کشور رئیس‌جمهور و سنای ایالات متحده معاون رئیس‌جمهور را انتخاب خواهند کرد.

روند نامزدی در انتخابات آمریکا غیرمستقیم است، به این شکل که رای‌دهندگان به فهرستی از نامزدهای حزبی برای ارائه به کنوانسیون رأی می‌دهند (انتخابات مقدماتی). پس از این مرحله و مشخص شدن نامزدهای هر حزب برای ریاست جمهوری و معاون وی، اسامی آنان از سوی احزاب به کنوانسیون ملی معرفی می شود و رقابت انتخاباتی در زمانی حدود شش الی هشت ماه برای تصدی پست ریاست جمهوری آغاز می گردد.

یادداشت حاضر با عنوان «انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا؛ احتمال پیروزی مجدد ترامپ» اولین سری از یادداشت هایی است که به بررسی سناریوهای مختلف انتخابات ریاست جمهوری 2020 در ایالات متحده آمریکا می پردازد. در اولین شماره از این سلسله یادداشت ها، میزان شانس دونالد ترامپ برای انتخاب مجدد مورد بررسی قرار گرفته است.

رقبای جدی ترامپ از حزب دموکرات

با توجه به ساختار انتخاباتی آمریکا و رقابت بین دو حزب اصلی جمهوری خواهان و دموکرات ها، کاندیدای اصلی جمهوری خواهان برای ریاست جمهوری شخص دونالد ترامپ و برای معاون اول رییس جمهور «ویلیام ولد»[1] خواهند بود (در انتخابات های ریاست جمهوری آمریکا، حزبی که رییس جمهور به آن تعلق دارد معمولا کاندید دیگری برای رقابت های انتخاباتی معرفی نمی‌کند). اما در مقابل لیست بلندبالایی از دموکرات ها برای تصدی پست ریاست جمهوری وارد عرصه این رقابت شده اند. بررسی ها نشان می دهد که اصلی ترین چهره های حزب دموکرات عبارتند از: «جو بایدن» معاون سابق رئیس جمهوری، «کامالا هریس» سناتور کالیفرنیا، «کرستن جیلیبرند» سناتور نیویورک، «برنی سندرز» سناتور ورمانت، «جان هیکنلوپر» فرماندار سابق کولورادو، «اندرو یانگ» تاجر، «مریان ویلیامسون» نویسنده، «اریک سوالول» نماینده کالیفرنیا، «پیتر بوتجیج» شهردار ساوث بند، «الیزابت وارن» سناتور ماساچوست، «بتو اورورک» نماینده سابق تگزاس، «تیم رایان» نماینده اوهایو، «جان دیلینی» نماینده سابق مریلند، «کوری بوکر» سناتور نیوجرزی، «جولین کاسترو» وزیر سابق مسکن، «ایمی کلوبچار» سناتور مینسوتا، «جی اینزلی» فرماندار واشنگتن، «تالسی گابارد» نماینده هاوایی، «بیل دوبلازیو» شهردار نیویورک و «مایکل بنت» سناتور کولورادو.

بر طبق ساختار انتخاباتی حزبی، تا پیش از برگزاری انتخابات انجمن‌های حزبی (caucuses) دوازده مناظره مقدماتی برگزار می شود و پس از یک دوره پنج ماهه که به عنوان انتخابات مقدماتی (primary election) شناخته می شود، تعداد محدودی از کاندیدها جهت حضور در رقابت های اصلی انتخاب می شوند..

لازم به ذکر است که از بین 24 داوطلبی که برای حضور در مناظره اول نامزدهای انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا اعلام آمادگی کرده بودند، چهار نفر («وین مسام» شهردار میرامار، «استیو بولاک» فرماندار مونتانا، «سث مولتن» نماینده ماساچوست و «مایک گرَوِل» سناتور سابق آلاسکا) در همان ابتدا از عرصه رقابت خارج شدند.

 به منظور انتخاب بهترین نامزدهای حزب دموکرات تا کنون دو مناظره در روزهای پنجم و ششم تیرماه در میامی فلوریدا با حضور افراد یاد شده برگزار شد که بر طبق برخی نظر سنجی ها، «جو بایدن» -معاون آقای اوباما- در مقایسه با دیگر رقبای هم‌حزبی خود جایگاه بهتری دارد.

پیش بینی های صورت گرفته چه می گویند؟

در این دوره از انتخابات نیز همچون دوره های قبلی، بازار نظرسنجی ها و پیش بینی ها در خصوص برنده انتخابات داغ است. اگرچه همه نظرسنجی های مذکور بازگو کننده حقایق نبوده و دیدگاه دقیق افکار عمومی و نخبگان را منعکس نمی کنند، اما به هر ترتیب تا حدی نمایانگر فضای موجود هستند. در این راستا، «هافینگتون پست» در تحلیلی که در ارتباط با انتخابات ارائه کرده، مدعی شده است که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جمهوریخواه آمریکا از هم‌اکنون رقابت ۲۰۲۰ را به رقبای خود از حزب دموکرات واگذار کرده است.

بر طبق مدل ارائه شده در نشریه مذکور که بر گرفته از مدل «خانم رِیچِل بایتکوفِر»[2] استاد دانشگاه «کریستوفر نیوپورت» در ایالت ویرجینیای آمریکا است، ترامپ آراء ۳ ایالت «پنسیلوانیا»، «میشیگان» و «ویسکانسین» را که از موثرترین ایالت ها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ هستند را از دست خواهد داد و به همین دلیل در انتخابات پیش رو شکست خواهد خورد. نشریه «هافینگتون پست» ادعا می کند در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره که سال ۲۰۱۸ برگزار شد از همین مدل استفاده کرده و توانسته پیروزی دموکرات ها را به درستی پیش بینی کند.

بر طبق مدل ارائه شده در «هافینگتون پست»، رقیب دموکرات ترامپ هرکه باشد پیروز انتخابات خواهد شد. از دید آنها مهمترین عامل پیروزی ترامپ در انتخابات سال ۲۰۱۶، تعلل رای‌دهندگان دموکرات برای حضور در مراکز رای‌دهی بود؛ زیرا آنها باور داشتند که هیلاری کلینتون پیروز انتخابات خواهد شد. اما احتمالا در انتخابات پیش رو چین اتفاقی رخ نخواهد داد و حضور حداکثری طرفداران این حزب نتیجه را تغییر خواهد داد. این نشریه آمریکایی حتی پا را فراتر گذاشته و تعداد آراء الکترال نمایندگان دو حزب را نیز پیش بینی کرده است. بر طبق پیش‌بینی مذکور، تعداد رای الکترال نامزد حزب دموکرات‌ در انتخابات پیش رو ۲۷۸ و تعداد آراء ترامپ 197 خواهد بود.

روزنامه «واشنگتن‌پست» و شبکه خبری «ان‌بی‌سی» نیز اقدام به برگزاری نظرسنجی عمومی کرده بودند که یافته های آنان حکایت از آن دارد که در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا «جو بایدن» ۵۳ درصد و «دونالد ترامپ» ۴۳ درصد از آراء را به خود اختصاص خواهند داد و حدود سه درصد از شرکت کنندگان نیز اعلام کردند که هنوز تصمیم نگرفته‌اند.

«فاکس‌نیوز» نیز که از شبکه های خبری مشهور آمریکایی به حساب می آید، در اقدامی مشابه نتایج به دست آمده از نظرسنجی خود را منتشر کرده است. بر طبق نظرسنجی این شبکه خبری، جو بایدن 49 درصد از آراء را به خود اختصاص داده و دونالد ترامپ 39 درصد از آراء مردمی را کسب نموده است که فاصله معناداری را نشان می دهد. در این نظر سنجی که به صورت یک به یک بین ترامپ و نامزدهای احتمالی دموکرات صورت گرفته، حتی دیگر کاندیدهای حزب دموکرات در مقایسه با ترامپ وضعیت بهتری داشته اند؛ به طوری که سناتور «برنی ساندرز» ۴۹ درصد از حمایت مردمی برخوردار بوده و در مقابل حمایت از ترامپ ۴۰ درصد بوده است. همچنین در این نظرسنجی حمایت از «الیزابت وارن» ۴۳ درصد بوده در حالی که ۴۱ درصد از ترامپ حمایت می‌کردند.

گفتنی است هجمه زیادی از سوی نامزدهای دموکرات علیه ترامپ وجود دارد. به طوری که جو بایدن که به نظر می رسد نامزد نهایی از حزب دموکرات باشد، در توئیتی درباره دلیل اعلام نامزدی‌اش گفته بود: «ارزش‌های اصلی این ملت، جایگاه آمریکا در جهان، دموکراسی ما و هر آنچه آمریکا را آمریکا کرده، در خطر است. اگر به دونالد ترامپ فرصت هشت سال حضور در کاخ سفید بدهیم، او برای همیشه و از پایه و اساس، شخصیت ملت آمریکا را تغییر خواهد داد».

میزان شانس ترامپ برای پیروزی در انتخابات

البته برخلاف نتایج ذکر شده در نظرسنجی های صورت گرفته در بخش قبلی، نظرسنجی های دیگری هم وجود دارند که وضعیت ترامپ را خوب ارزیابی می کنند. به عنوان مثال، نتایج یک نظرسنجی که اخیر از سوی نشریه «هیل» صورت گرفته نشان می دهد 44 درصد از رای دهندگان به ترامپ، از رییس جمهور خود راضی هستند و در بسیاری از ایالت های غربی و مرکزی ایالات متحده، آمار از این هم بالاتر است.  

شبکه خبری «سی ان ان» نیز تلاش کرده در حوزه پیش بینی نتایج انتخابات از دیگر رقبای خود عقب نماند و به همین دلیل یک نظرسنجی انجام داده که نتایج آن نشان می دهد بیش از نیمی از شرکت کنندگان معتقدند که ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ مجدداً پیروز خواهد شد و ۴۱ درصد او را بازنده این انتخابات می‌دانند.

دونالد ترامپ که تبحر بالایی در جلب توجه رسانه ها و افکار عمومی دارد، روز ۱۸ ژوئن (برابر با ۲۸ خرداد) در جمع هوادارانش در شهر اورلاندو گفته بود که به رقبای دموکراتش که قصد دارند کشور را نابود کنند، اجازه این کار را نخواهد داد. وی در اظهارات خود گفته بود: «ما با همدیگر قدرت مستقر سیاسی که در هم شکسته بود را پایین کشیدیم و دولتی را جایگزین آن کردیم، برآمده از مردم و برای مردم. تا زمانی که شما همین هیئت را سر جایش نگه دارید، راهی فوق‌العاده در پیش خواهیم داشت. آینده ما هرگز تا این اندازه روشن و شفاف نبوده است».

ترامپ با بیان اینکه شعارش در سال 2016 «بازگرداندن عظمت به آمریکا» بود، در این سخنرانی اعلام کرد شعارش برای انتخابات سال 2020 «عظمت آمریکا را حفظ خواهیم کرد» است.

در مقابل دیدگاه های ضد ترامپ، برخی چهره های سرشناس نیز از جمله سناتور «تد کروز» (جمهوریخواه از  ایالت تگزاس) معتقد است که شانس ترامپ برای پیروزی در این رقابت ۵۰-۵۰ است. از نظر این سناتور آمریکایی، دمورکات ها به دلیل عصبانیتی که از ترامپ دارند، سعی می کنند میزان مشارکت رای دهندگان حزب دموکرات را افزایش داده و مانع پیروزی مجدد او شوند.

علاوه بر این، دونالد ترامپ با توجه به ویژگی شخصیتی و استفاده از مسائلی که برای افکار عمومی آمریکا اهمیت دارد، در توئیتی نوشته بود که «جو بایدن» همچون همه دموکرات‌ها در صورت رسیدن به ریاست جمهوری قصد دارد مالیات‌ها را به طور اساسی افزایش دهد. در مقابل، ترامپ سه موضوع اصلی شامل «مبارزه با مهاجرت غیرقانونی»، «شکوفایی اقتصاد» و «ارتقا سلامت» را به عنوان برنامه خود برای دور آتی عنوان کرده است.

در خصوص مهاجرت غیر قانونی، ترامپ معتقد است کشور آمریکا جایگاه شهروندان پایبند به قانون است نه جای خارجی های مجرم. درخصوص اقتصاد نیز وی مدعی شده پایین ترین نرخ بیکاری و رشد قابل توجه تولید ناخالص داخلی در دولت او اتفاق افتاده است. رییس جمهور آمریکا در مورد جنگ تجاری با چین نیز مدعی شده که نتایج اعمال تعرفه‌ها علیه این کشور مثبت است.

او در حوزه سلامت نیز قول داده تجهیزات پزشکی مناسب برای آمریکایی ها فراهم کند و از مراقبت های پزشکی و امنیت اجتماعی برای سالمندان آمریکایی حمایت کند. وی اظهار داشت: ترامپ مدعی شده که در دوران او آمریکا از عهده درمان بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان بر خواهد آمد و بیماری ایدز ریشه کن خواهد شد.

نتیجه گیری

پیش بینی نتایج انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا امری بسیار سخت و مولفه های زیادی از جمله جنگ، تنش های جدی در حوزه سیاست خارجی، مسائل مهم اقتصادی، حملات تروریستی و .... می توانند بر آن تاثیرگذار باشند.

اما در نهایت باید توجه داشت، علیرغم مطالبی که در مورد ترامپ ذکر می شود، او همواره غیرقابل پیش بینی بوده و توانسته اکثر بحران هایی را که پیش بینی می شد جایگاه او را تضعیف خواهد کرد، پشت سر گذاشته است.

نکته حاتز اهمیت دیگر این است که اکثر نظرسنجی های صورت گرفته قابل اتکا نیستند و یا در خوشبینانه ترین حالت می توان گفت قابل تعمیم دادن نیستند؛ به عبارت دیگر، اتفاقات مهمی هستند که می توانند رویه را تغییر دهند و این امری است که در هیچ یک از نظر سنجی ها و پیش بینی ها نمی توان با دقت در موردش صحبت کرد. پیروزی ترامپ در انتخابات 2016، خود به عنوان مثال نقضی بر ناکارامدی نضرسنجی ها به حساب می آید.  

اما آنچه که در بین افکار عمومی برای ترامپ یک ویژگی به شمار می رود، عمل کردن به تمام وعده هاست. آغاز جنگ تجاری با چین، خروج از بر جام، خروج از برخی معاهدات بین امللی مثال هایی از این دست هستند.  از همین رو احتمالا او در نزد عامه مردم آمریکا از اقبال خوبی برخوردار است؛ هرچند که بسیاری از نخبگان تصمیمات و اقدامات او را فاقد عقلانیت می دانند. 

[1] William F. Weld

[2] Rachel Bitecofer