F-16 های بی‌خاصیت در تغییر سرنوشت جنگ اوکراین

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ کمک های غرب درباره عرضه جنگنده اف-16 ساخت آمریکا به اوکراین چندان قابل توجه نیست و حتی این اقدام ممکن است در روند جنگ به ویژه پس از تهدیدات روسیه به نشان دادن واکنش بی فایده باشد.

دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده راه را برای متحدان و شرکای غربی هموار می کند تا جنگنده های F-16 ساخت آمریکا را به اوکراین منتقل کنند، مشروط بر اینکه نیروهای آمریکایی اوکراینی ها را برای پرواز با آنها آموزش دهند.

روسیه به ایالات متحده درباره خطرات بزرگ ارسال F-16 به اوکراین هشدار داد، اما ماهیت این خطرات را مشخص نکرد.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین بلافاصله از این «تصمیم تاریخی» استقبال کرد که می تواند به طور قابل توجهی توانایی ارتش اوکراین را در آسمان افزایش دهد. با وجود این، ارزیابی هوشمندانه از قابلیت های این جنگنده ها نشان می دهد باید از انتظارات کاست تا در صورت مشاهده نتیجه کار، باعث شوک و تغییر معادلات نشود.

زلنسکی مدت‌ها برای گرفتن جنگنده های غربی التماس، اما ایالات متحده همیشه از دادن پاسخ مثبت به این درخواست خودداری می‌کرد؛ اما اکنون مشخص نیست چرا بایدن پس از 15 ماه جنگ، نظرش تغییر کرد. رئیس جمهور آمریکا حتی چند ماه پیش گفته بود اوکراین در راستای اقدامات نظامی خود به F-16 نیاز ندارد.

ایالات متحده همیشه ادعا کرده بود جنگنده‌های F-16  را به اوکراین نمی‌فرستد، زیرا ممکن است روسیه را بیش از حد تحریک کند و غرب به واگذاری تانک های مدرن، سامانه های دفاع هوایی پاتریوت و ... اکتفا کرد.

همان گونه که انتظار می رفت، روسیه به ایالات متحده درباره خطرات بزرگ ارسال F-16 به اوکراین هشدار داد، اما ماهیت این خطرات را مشخص نکرد. با وجود این، انتظار نمی رود مسکو فقط به دلیل اینکه این جنگنده ها در اختیار اوکراینی هاست، شدت جنگ را افزایش دهد.

چرخش دولت بایدن نسبت به این موضوع ابهامات زیادی ایجاد می کند که مهم ترین آنها تأثیر این هواپیمای نظامی در کمک به اوکراین برای تغییر سرنوشت جنگ به سود کی یف است. همان گونه که مشخص است، پاسخ به این ابهام چندان دلگرم کننده نیست و آموزش خلبانان، تعمیر و نگهداری جنگنده ها زمان زیادی طول خواهد کشید. به گفته وزارت دفاع آمریکا، این مدت حدود 18 تا 24 ماه خواهد بود. 

طبق ارزیابی فاش شده از سوی نیروی هوایی ایالات متحده، زمان آموزش ممکن است تنها چهار ماه نباشد. حتی اگر این مدت درست باشد، به احتمال زیاد خلبانان آمادگی لازم را برای عملیات رزمی هوایی مقابل جنگنده‌های روسی نخواهند داشت و این آمادگی احتمالاً تا سال آینده طول می کشد.

بدون شک F-16 یکی از بهترین جنگنده های نسل چهارم جهان است، اما هواپیمای نظامی فوق پیشرفته رادارگریز نیست. نیروهای مسلح آمریکا برای نخستین بار در سال 1979، جنگنده های F-16 را که عملکردی معادل جنگنده MiG-29 با توانایی مقابله مؤثر با سامانه پدافند هوایی اس-400 روسیه داشتند،  دریافت کردند.

طبق ارزیابی فاش شده از سوی نیروی هوایی ایالات متحده، زمان آموزش ممکن است تنها چهار ماه نباشد. به احتمال زیاد خلبانان آمادگی لازم را برای عملیات رزمی هوایی مقابل جنگنده‌های روسی نخواهند داشت

آمریکا سهم بزرگی از حمایت مالی و تسلیحاتی اوکراین را حتی بسیار بیشتر از متحدانش در اروپا برعهده دارد. آنها امروزه حدود 50 فروند هواپیمای نظامی F-16 ارائه می کنند تا بتوانند شانس اوکراین را در جنگ تغییر دهند، بدون اینکه به این سؤال منطقی پاسخ دهند «چگونه این جنگنده ها می توانند به طور بنیادین روند جنگ را تغیر دهند»؟ 

واشنگتن باید تمرکز خود را بر روی ابزارهای واقع بینانه و نه خیالی برای حفاظت از منافع آمریکا بگذارد، جنگ بی حاصل اوکراین را با خودداری از ارسال سلاح متوقف کند و رویکردهای راهبردی منسجم تری به جای رویکردهای غیرمنطقی ارائه دهد. این موضوع مستلزم خودداری از افزایش شدت جنگ در خارج از مرزهای اوکراین و پیگیری واقعی پایان دادن به جنگ به وسیله مذاکره است تا به این وسیله شاید تضمین های امنیتی برای ایالات متحده، اروپا و اوکراین به دست آید.