به گزارش راهبرد معاصر؛ دیدار دربی درحالی برگزار شد که قضاوت این مسابقه از هرحیث با حاشیههای زیادی همراه بود. در این گزارش به ابعاد این موضوع و حواشی قضاوت این دربی جنجالی نگاهی میاندازیم. در مورد پروسه انتخاب داور دربی، برخلاف تصور عموم که فکر میکنند این کار در روزهای آخر منتهی به دربی شک میگیرد، اما این کار از هفتهها قبل برنامهریزی میشود و دقیقا برای تحقق این امر علاوهبر مسئولان مربوطه، برخی افراد بالادستی دیگر هم به آنها سفارشهایی را انجام میدهند. با این احوال رئیس کمیته داوران در این بین نقش اساسی را بازی کرده و خیلی راحت میتواند کاندیدای اصلی خود را برای بازی انتخاب کند. به این شکل که با انتخاب سایر کاندیداها قبل از این بازی برای دیدار سرخابیها مقابل حریفانشان، اصطلاحا آنها را بسوزاند. بههمیندلیل داوران دوست ندارند قبل از دربی برای این دو تیم داوری کنند تا شانس خود را از دست ندهند.
حیدری کاندیدای پوششی دربی
نگاهی به قضاوتهای اشکان خورشیدی این موضوع را تایید میکند؛ چراکه تا قبل از دربی این داور هیچ قضاوتی را برای این دو تیم انجام نداده بود. البته مهمترین نفری که میتوانست این دیدار را قضاوت کند بهجز خورشیدی، بیژن حیدری دیگر داور کماشتباه فصل گذشته بود، اما قضاوت دیدار پرسپولیس و نساجی که قهرمان را هم تعیین میکرد شانس قضاوت حیدری را از وی گرفت تا تنها گزینه باقیمانده اشکان خورشیدی باشد. درواقع رئیس کمیته داوران با کاندیداهای پوششی نفر اول خودش را برای دربی انتخاب کرد تا بیژن حیدری کاندیدای پوششی و سوخته شده دربی 100 و 101 باشد.
علی میرزابیگی، کارشناس داوری در گفتوگو با «فرهیختگان» در این زمینه معتقد است: «خورشیدی بهدلیل آسیبدیدگی قدیمی نتوانسته بود در نیمفصل اول تستهای خود را پاس کند و در نیمفصل دوم به چرخه قضاوتکنندگان در لیگ برتر اضافه شد. این در شرایطی است که در نیمفصل دوم تستها بهسختی تست ابتدای فصل نیست و داوران شانس بیشتری دارند تا به لیست اضافه شوند.»
ایلدروم گزینه مورد وثوق یکی از اعضای کمیته داوران
اما کمکهای جنجالی خورشیدی برای این دیدار چطور انتخاب شدند؟ ایلدروم و ظهیری از کمکهای باتجربه فوتبال ایران محسوب میشوند. این درحالی است که ایلدروم در دربی صدم نیز بهعنوان کمک ذخیره انتخاب شده و حال اینکه چرا دوباره این فرد برای دربی 101 انتخاب شد این موضوع نشان میدهد کمیته داوران اعتماد زیادی به سایر داورانش ندارد. ضمن اینکه شنیده میشود او گزینه مورد وثوق یکی از اعضای کمیته داوران است.
کمکداور سابق فوتبال ایران در این مورد میگوید: «ابوالفضلی و منصوری در دربی 100 کمکهای پیام حیدری بودند و بهتر بود برای این بازی سعید قاسمی نفر دوم لیست بینالمللی بهجای ایلدروم انتخاب میشد.»
قبل از گل استقلال خطایی رخ نداد
اما حساسیتهای این دیدار میطلبید یک داور با آمادگی جسمانی بالا برای این بازی انتخاب شود. خورشیدی همه توانش را گذاشت و تصمیمات خوبی را هم در نیمهاول گرفت اما در نیمهدوم قوای جسمانی وی تا حدودی تحلیل رفته و در حساسترین دقایق دیگر نتوانست به کار ادامه دهد تا برای اولینبار در تاریخ دربی شاهد تعویض داوری باشیم. نکته قابل توجه اینکه بعد از اینکه زاهدیفر بهعنوان داور بهجای خورشیدی به زمین رفت، ایلدروم احساس کرد با تصمیمها و پرچمهایش باید کمک بیشتری به داور بازی کند. میرزابیگی در این خصوص ادامه میدهد: «توصیه ناظران به کمکها این است که در مواقع ضروری به داوران کمک کنند و دست داور را بگیرند، نه اینکه پای او را گرفته و باعث شوند تا اتفاقات بدتری در جریان بازی در امر داوری رخ دهد. بارزترین تصمیمی که ایلدروم در این دیدار گرفت روی گل استقلال بود. جایی که خطایی رخ نداده و او پرچمش را به نشانه خطا بالا میبرد. درنهایت هم بدترین اتفاق رقم خورده و این توپ وارد دروازه پرسپولیس میشود تا بازی به تساوی کشیده شود.»
نقش پررنگ ایلدروم در نتیجه و حواشی دربی
اما اتفاقهای اصلی بلافاصله بعد از این گل رخ میدهد. جایی که عوامل و کادرفنی استقلال بهخاطر هیجانات بالایی که وجود داشت بعد از گل به زمین میریزند. شادی بعد از گل یک امر طبیعی محسوب میشود که در سراسر دنیا رخ میدهد و تیمهایی که تحت فشار هستند وقتی در ثانیههای پایانی گل میزنند بهصورت طبیعی وارد زمین میشود و به داوران توصیه میشود در این مواقع با تیمها حس مشترک داشته باشند و به آنها اجازه شادی را بدهند. میرزابیگی در این مورد تاکید میکند: «اشتباه محرزی که قبل از گل ایلدروم انجام داده ذهن این کمک را مشغول کرده و او را بههم میریزد، چون اشتباه او در نتیجه بازی تاثیرگذار واقع میشود. اما ایلدروم اینبار اشتباه بعدی را انجام و احتمالا قصد داشته اشتباه قبلی خود را جبران کند. وی قبل از شروع دوباره بازی داور را صدا زده و مجددا در کار داوری دخالت ویژهای را انجام میدهد و از زاهدیفر میخواهد تا ساپینتو را اخراج کند. در ادامه داور بهسمت سرمربی استقلال رفته و با کارت قرمز مستقیم او را اخراج میکند. این درحالی است که طبق قوانین 11گانه برای اخراج عوامل فنی تیم، ما نکته حائز اهمیتی که ساپینتو انجام داده که مستحق اخراج باشد را نمیبینیم. مربیای که فقط برای شادی گل وارد زمین شده اما بهصورت مستقیم از روی نیمکت تیمش اخراج میشود. ایلدروم مسبب اتفاقات بعدی بود و در نتیجه و حواشی دربی نقش پررنگی داشت تا جایی که ناظر داوری هم بهخاطر اشتباهات ایلدروم به وی تذکر داد.»
ساپینتو بیدلیل اخراج شد
در ادامه درگیری و جر و بحثی بین عطایی کمکداور ذخیره که جایگزین ترابیان شده بود با ساپینتو رخ میدهد. در این صحنهها نشان داده میشود که دست عطایی با ساپینتو برخورد کرده و این سرمربی نیز بهسمت وی آبدهان پرتاب میکند. رفتار پرخاشگرایانه ساپینتو که بهصورت مداوم در بازیهای مختلف تکرار شده در هیچ جایی قابل دفاع نیست، اما اگر به عوامل تحریک این سرمربی بپردازیم شاید در نوع خود قابل توجه باشد. کارشناس داوری فوتبال ایران میافزاید: «مربی برای شادی گل وارد زمین شده است. کمکداور در یک تصمیم غلط از داور میخواهد او را اخراج کند. در ادامه وقتی ساپینتو میبیند بدون دلیل دارد اخراج میشود به خودش اجازه میدهد به شدیدترین شکل ممکن اعتراض کرده تا اتفاقات بعدی نیز رخ دهد.»
ظهیری و خورشیدی عکسهایشان را محکوم میکنند
میرزابیگی در ادامه به «فرهیختگان» میگوید: «اتفاقات بازی به اینجا ختم نمیشود. در تصاویر عکاسان میبینیم که کمک دوم بازی در جشن قهرمانی پرسپولیسیها شرکت کرده است. ظهیری از کمکهای باتجربه محسوب میشود، اما او اگر خودش هم این تصاویر را ببیند این رفتار خودش را قابل توجیه نمیبیند و آن را محکوم میکند. در عکسهای دیگر هم میبینیم که خورشیدی با عوامل یکی از تیمها درحال بگوبخند است و او هم این حرکت را توجیهپذیر نمیبیند. یکی از اصلیترین دلایل این اتفاقات کمیته داوران، برخی از اعضای آن و شخص خداداد افشاریان بهعنوان رئیس است. وی اصلا جرأت پیگیری برای محرومیت مربیانی ندارد که به داورانش حمله میکنند تا به این ترتیب مربیان به خود اجازه دهند تا در بازیهای بعدی با حرکتهای اعتراضی از داور امتیاز بگیرند. اینکه چرا پیکان انتقادها بهسمت داوری میرود بهدلیل قصور کمیته داوران و افشاریان است. اگر به داوران توجه و از آنها حمایت شود، اگر آموزش بهتری داده شود و اگر با انتخابهای بهتر برای بازیهای حساس دقت بیشتری به خرج داده شود هیچکدام از این اتفاقات نخواهد افتاد.»
میرزابیگی در پایان تاکید میکند: «از خداداد افشاریان که احترام زیادی برای شخصیت ایشان قائلم، از آقای اسماعیل صفیری عضو فرهیخته کمیته داوران که برای ایشان هم احترام خاصی قائلم خواهشمندم و استدعا دارم بهمنظور اعتلای فوتبال، اعتلای داوری، بالا بردن استانداردهای داوری، از بین رفتن ابلاغهای نوبتی به داوران، رساندن حق واقعی تیمها، عدمتاثیرگذاری مستقیم در نتایج بازیها، دادن آرامش به هواداران، برگرداندن اعتمادبهنفس از دست رفته داوران، مبارزه با هرگونه فساد و عدماستفاده از افراد نالایق از سمت خود استعفا داده و دست مدیران ارشد فدراسیون را برای انتخاب اصلح باز بگذارند و اجازه دهند خون جدیدی در رگهای داوری تزریق شود، اگرچه میدانیم که ایشان بسیار توانمند و علاقهمند به خدمت در داوری هستند درعینحال اجازه دهند افراد دیگری بر سر کار بیایند.»/ فرهیختگان