عوامل زمینه‌ساز کاهش قدرت دلار در جهان

به گزارش «راهبرد معاصر»؛  اندیشکده آمریکایی «ریسپانسیل استیت کرفت» مستقر در واشنگتن دی‌سی آمریکا اعلام کرد: روند دلارزدایی در جهان توقف‌ناپذیر و برتری بی‌چون و چرای واشنگتن در جهان در حال محو شدن و این موضوع نتیجه قدرت‌نمایی آمریکا با استفاده از دلار است. اکنون کشور‌های جهان تمایل زیادی به کاهش وابستگی به دلار نشان داده‌اند. 

اندیشمندان آمریکایی با توجه به آمار جهانی می‌گویند: سهم ذخایر ارزی مشتمل بر دلار در جهان از ۷۳ درصد در سال۲۰۱۱ میلادی به ۵۸ درصد در سال جاری میلادی کاهش یافته است. این روند از هنگامی که دولت جو بایدن تصمیم گرفت تحریم‌های گسترده‌ای را علیه روسیه اعمال و این کشور را از نظام پولی جهان جدا کند، سرعت یافت. 

این اندیشکده تأکید کرد، تنها راه برای آمریکا همکاری در اصلاح نظام پولی جهان با توافق کشور‌های در حال توسعه است. در غیر این صورت، آمریکا با زوال کنترل‌ناپذیر برتری اقتصادی‌اش مواجه خواهد شد که عواقب فاجعه‌باری به‌دنبال خواهد داشت.

اوضاع آن‌قدر بغرنج شد که حتی کارشناسان آمریکایی و مشاور سابق سازمان سیا اعتراف کردند پایان سلطه دلار به شدت نزدیک است

حمیدرضا ترقی، کارشناس مسائل سیاسی درباره دورنمای پایان سلطه دلار و شواهد آشکاری که به بیان این موضوع از سوی نخبگان، کارشناسان و مسئولان آمریکایی منجر شده است، به «راهبرد معاصر» گفت: اینکه عده ای تا ماه ها و هفته های پیش گمان می کردند افول دلار به این زودی ها رقم نمی خورد و دلار همچنان ارزی خواهد بود که در صحنه های مختلف تجارت خارجی و بین المللی یکه تازی می کند. 

وی افزود: برخلاف این تصور، اوضاع آن‌قدر بغرنج شد که حتی کارشناسان آمریکایی و مشاور سابق سازمان سیا اعتراف کردند پایان سلطه دلار به شدت نزدیک است.

کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: به گفته  کارشناسان آگاه به تحولات آمریکا، حتی می توان انتظار داشت پایان سلطه دلار در کمتر از چند ماه آینده یعنی سه ماه دیگر رقم بخورد، زیرا مشکلات درونی اقتصادی آمریکا و اتحاد قدرت‌های نوظهور اقتصادی زمینه ساز شکست دلار در عرصه های تجارت خارجی شده است.

ترقی گفت: تشکیل سازمان های منطقه ای اقتصادی ازجمله بریکس، آ. س.آن، شانگهای و … متشکل از قدرت های نوظهور اقتصادی و نگرانی این کشورها بابت تحریم های اقتصادی بی دلیل آمریکا باعث شده است به دنبال ایجاد ارز تجاری جدیدی میان خود باشند و کشورهای مایل به همکاری با خود را نیز به عضویت بپذیرند تا دایره این کشورها روز به روز گسترده تر شود؛ ارزی که بتواند جایگزین دلار شود.

کارشناس سیاست خارجی معتقد است: به نظر می‌آید علاوه بر موضوعات سیاسی و بین‌الملل شاهد افول هژمونی آمریکا در موضوع اقتصادی به‌وسیله غول‌های اقتصادی آینده جهان هستیم.

وی تأکید کرد: وقتی دلار از معاملات سازمان های همکاری اقتصادی منطقه ای و بین المللی حذف شود، به این معناست که محوریت دلار در این معاملات پایان یافته، پس یک طرف قضیه حل شده است و آنها یک گام به شکست دلار در مبادلات خارجی به عنوان ارز مهم نزدیک تر شده اند.

وقتی دلار از معاملات سازمان های همکاری اقتصادی منطقه ای و بین المللی حذف شود، به این معناست که محوریت دلار در این معاملات پایان یافته است

کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: عامل دیگری که موجب کاهش قدرت دلار می شود، مشکلات اقتصادی داخلی آمریکاست؛ به نحوی که گرانی های اخیر در این کشور دولت را مجبور به جمع آوری اسکناس ها از جهان کرده تا به نوعی از این راه قادر به حل بخشی از تورم موجود شود.

ترقی معتقد است: این موارد بخشی از عوامل زمینه ساز کاهش قدرت دلار است، بنابراین اتحاد کشورهای مختلف بر سر حذف دلار از مبادلات اقتصادی و تجاری میان خود و مشکلات داخلی آمریکا نیز بر روند کاهش قدرت دلار بسیار کمک می کند.

کارشناس مسائل سیاسی گفت: بسیاری از کشورهای دنیا شاهدند زورگویی های آمریکا و تحریم های دلاری به شوک های اقتصادی منجر شده است. هر چند تحریم های آمریکا در سال های اخیر خاصیت و کارکرد خود را از دست داده است، اما اینکه دلار در جای دیگری مدیریت می شود و اقتصاد جهان را دچار تکانه های متعددی می کند؛ موضوع شوک آوری است که طبعاً کشورها را به این فکر وا می‌دارد دلار را از عرصه مناسبات مالی خود خارج کنند. 

ترقی عنوان کرد: وقتی دلار از چرخه مبادلات اقتصادی کشورهای مختلف بیرون رانده شود، یعنی ابزار اصلی فشار آمریکا بر کشورهایی که به خواست آمریکا تحریم می شوند از این کشور گرفته می شود؛ لذا وقتی مبادلات اقتصادی کشورهای مختلف یا کشورهای تحریم شده از کانال ارز دیگری به غیر از دلار باشد، دست آمریکا بسته می‌شود و تحریم های قبلی نیز بی خاصیت و بی نتیجه تر از قبل باقی خواهد ماند.