استفاده از تراستر‌های فضایی و سنسور ستاره در «ماهواره نور 3»

به گزارش راهبرد معاصر،سردار علی جعفرآبادی فرمانده فضایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران در نشست بررسی ظرفیت های کاربردی فضا با همگرایی فناوری گفت: عمر کم ماهواره‌ها این فرصت را ایجاد نکرد تا یک ماهواره عملیاتی داشته باشیم تا بتوانیم به عنوان یک محصول از آن استفاده کنیم.

وی افزود: دولت روحانی یک مقدار فیتیله‌های فضایی پایین کشیده شد و نهضت خوبی که شروع شده بود ادامه پیدا نکرد ولی سال 1395، فرمانده کل قوا واکنش نشان دادند و گفتند که این موضوع اتفاق خوبی نیست و باید به این مسائل جدی‌تر نگاه شود.

سردار جعفرآبادی با بیان اینکه تا مقطع مذکور نگاه فرماندهی فضایی نیروی هوافضای سپاه در آن مقطع بیشتر بر ماهواره معطوف بود، تصریح کرد: ماهواره‌بر پس از شهادت شهید طهرانی مقدم چندان جدی دنبال نمی‌شد ولی از سال 1395 به ماهواره‌بر نیز یک نگاه جدی شد تا بتوانیم مستقل از دولت مطابق با تدابیر فرماندهی کل قوا کار صنعت فضایی را ادامه داده و زنجیره را تکمیل کنیم.

وی ادامه داد:‌ نتیجه این شد که «ماهواره نور ۱» را در سال ۱۳۹۹ به فضا پرتاب کردیم.

فرمانده فضایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران در ادامه با اشاره به «ماهواره نور ۳» بیان کرد: ما در ماهواره نور ۳ گام بلندتری را برداشتیم و متخصصان ما جرات پیدا کردند که چند پله در حوزه ساخت ماهواره به پیش بروند. در حوزه الگوریتم کنترل ماهواره (ADCS) در «ماهواره نور 2» نسبت به «ماهواره نور 1» پیشرفت بیشتری داشتیم و «نور 2» را در طول دو هفته کاملاً به پایداری رساندیم و ماهواره شروع به کار کرد.

سردار جعفرآبادی در تشریح عملکرد «ماهواره نور ۳» گفت:‌ الگوریتم در «ماهواره نور ۳» به قدری اتوماتیک و رباتیک شده بود که هنگام پرتاب ماهواره، ماهواره‌بر آن را به صورت آرام در فضا دوران داد. این‌گونه بود که در دور بعد که یک و نیم ساعت پس از پرتاب ما در تبریز داده‌های تله متری ماهواره را دریافت کرده بودیم، ماهواره کاملاً پایدار شده بود. یعنی چرخش ۵ درجه بر ثانیه و ۳ درجه بر ثانیه در سایر محورها کاملاً پایدار شده بود و یک ساعت و نیم بعد ماهواره آماده بود تا وارد فازهای دیگری شود.

وی ادامه داد:‌ این موضوع افتخار و دستاورد بزرگی برای کشور است که ما توانسته‌ایم به صورت کاملاً بومی و بدون کمک از هیچ کشور دیگری به الگوریتم‌ کنترل ماهواره به صورت کاملاً پایدار البته با استفاده از همه ظرفیت‌های کشور در «ماهواره نور ۳» به کار گرفته شد و همان شب قبل ماهواره نسبت به زمین، کنترل وضعیت، تعیین وضعیت توجیه شد. اکنون هنگامی که ماهواره عبور می‌کند متخصصان به آن جهت دهی می‌کنند که سمت یک ایستگاه زمینی مشخص دوران داشته باشد یا سمت یک نقطه مشخص چرخش انجام دهد و عکس برداری کند.

فرمانده فضایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران از کاربری سنسور ستاره در «ماهواره نور 3»‌ خبرداد و تصریح کرد: ما به «ماهواره نور 3» سنسور ستاره را اضافه کرده‌ایم. اهمیت استفاده از سنسور ستاره اینجاست که اگر سنسور ستاره در یک ماهواره نباشد وضعیت ماهواره رو به زمین دقتی در حد نیم یا یک درجه دارد ولی هنگامی که شما ماهواره را به سنسور ستاره مجهز می‌کنید، ماهواره با استفاده از ناوبری ستاره‌ای و نجومی با دقت صدم درجه متوجه می‌شود که از روی ستاره‌ها در چه نقطه‌ای قرار دارد. سپس با دقت دهم درجه خود را در نقطه‌ای که شما می‌خواهید قرار می‌دهد‌.

وی ادامه داد: در روی زمین بسیار بر روی این الگوریتم کار شده بود ولی برای اولین بار در ماهواره نور ۳ بود که برای اولین بار کشور توانست در الگوریتم (ADCS) از سنسور ستاره استفاده کند. «ماهواره نور 3» اکنون با دقت بسیار خوبی هر دستوری که به آن داده شود می‌تواند خود را پوینت کرده و به سمت نقطه خاصی نشانه‌روی کند.

سردار جعفرآبادی با اشاره به سایر بخش‌های «ماهواره نور 3»، تصریح کرد: توانمندی دیگری که در ماهواره نور ۳ استفاده شد و آن هم کاملاً بومی به دست آمده، استفاده از تراسترهای فضایی بود.‌ هنگامی که شما ماهواره را تزریق می‌کنید، اگر رها شده باشد در مدار می‌چرخد ولی اگر بخواهید تغییراتی در آن ایجاد کنید و یا نزول ارتفاع آن که در حال نزول است را بخواهید جبران کنید نیاز دارید که یک تراستر و موتور هم در این ماهواره وجود داشته باشد تا این افت ها را جبران کند.

وی افزود:‌ اینجا در کشور در جاهای مختلفی کار شده بود و بر روی یک ماهواره هم گذاشته شده است و قرار است هنگامی که پرتاب شد بر روی ماهواره‌ها تست شود. «ماهواره نور 3» در این قضیه پیشگام شد و این تراستر هم اکنون روی ماهواره نصب است و با توجه به فشار چند ده بار که بر روی مخزن تراستر سوار هست در این مدت دو هفته دیتاهای تله‌متری نشان می‌دهد چون شرایط خلع مطلق در آنجا حاکم است، بیم این می‌رفت که به مقدار کم نشتی داشته باشد ولی تاکنون بسیار خوب عمل کرده است. اما نمی‌خواهیم اکنون از آن استفاده کنیم بلکه می‌خواهیم وقتی یک مدت از عمر ماهواره گذشت و یا ارتفاع آن کاهش پیدا کرد، تراسترها قرار است فعالیت کنند./