چه تعداد خارجی در ایران مشغول به تحصیلند؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ آمارها و نمودارهای جهانی نشان می‌دهد تعداد قابل توجهی از دانشگاه‌های ایران در چند سال اخیر جزو دانشگاه‌های برتر دنیا قرار گرفته‌اند و با تلاش‌هایی که جهت معرفی خود انجام می‌دهند این عدد بالاتر هم خواهد رفت.

«عبدالحمید علیزاده» روز یکشنبه اظهارذ داشت: این دانشجویان از مسیرهای شرکت در کنکور سراسری، غیربورسیه شهریه پرداز و بورسیه وارد دانشگاه‌های کشور شده‌اند.

وی افزود: از این تعداد دانشجوی خارجی، ۲۹ هزار نفر در دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم هستند و با احتساب دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی و آزاد اسلامی حدوداٌ ۴۰ هزار دانشجوی بین المللی شاغل به تحصیل در کشور داریم.

مدیرکل امور دانشجویان خارجی وزارت علوم یادآور شد: موسسات جذب دانشجوی خارجی به منظور ساماندهی نحوه جذب و پذیرش متقاضی بین المللی در دانشگاه های کشور ایجاد می شوند؛ این مسئله با الهام از موسسات اعزام دانشجو به خارج که در کشور فعال است و اعزام را با نظم و نظام مشخصی سر و سامان می دهند، صورت می گیرد.

علیزاده به گام دوم آموزش عالی کشور اشاره کرد و گفت: در این گام، آموزش عالی فراملی و تقویت دیپلماسی علمی کشور از مسیر بین المللی سازی آموزش عالی است و برای حرکت در مسیر پذیرش دانشجوی بین المللی از ظرفیت های مراکز جذب دانشجوی بین المللی می توان با یک مدیریت منسجم استفاده بهینه کرد.

وی درباره آیین نامه راه اندازی موسسات جذب دانشجوی بین الملل در کشور اظهارداشت: آیین نامه ای برای راه اندازی مراکز جذب دانشجوی بین المللی تنظیم و به تصویب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده است که بزودی بر اساس فراخوانی که توسط سازمان امور دانشجویان اعلام می شود، متقاضیان راه اندازی این مراکز می توانند برای ثبت موسسات به سازمان امور دانشجویان مراجعه کنند.

جذب فرامرزی دانشجویان بین الملل
مدیرکل امور دانشجویان خارجی وزارت علوم جذب دانشجوی بین المللی را مسئله ای فرامرزی دانست و خاطرنشان کرد: مقوله جذب فرامرزی است و بخش عمده ای از جذب دانشجویان بین المللی می تواند از مسیر تقویت و به روزرسانی آمار و اطلاعات پورتال های دانشگاه ها و استادان صورت گیرد؛ این شیوه لازم است اما کافی نیست و برای دست یافتن به اهداف برنامه ششم توسعه در جذب این دانشجویان باید پا را فراتر گذاشته و در آن سوی مرزها با استفاده از تمام توان و ظرفیت کشور بین المللی سازی را مجدانه دنبال کنیم.

علیزاده افزود: موسسات جذب دانشجوی بین المللی، در صورت حمایت و نظارت می توانند جذب دانشجو از حوزه خارج از کشور را رونق و نظم بیشتری ببخشند و با تعریف درستی از امر، دانشگاه ها می توانند با مشارکت موسسات مجاز در حوزه جذب و بین المللی سازی اقدامات موثرتری انجام دهند.

وی یادآورشد: با همکاری این مراکز در کشورهای مختلف که متقاضیان زیادی برای تحصیل در ایران دارند، ارتباطات خوبی می توان تعریف کرد تا مسیر جذب متقاضیان در دانشگاه های داخل سهل تر و سریع تر از شرایط فعلی شود.

بین المللی سازی؛ اولویت وزارت علوم
این مسئول سازمان امور دانشجویان همچنین اظهار داشت: هدف اصلی، حرکت در راستای اجرای برنامه ششم توسعه به ویژه جدول ۱۱ ماده ۶۶ همچنین تحقق برنامه های اعلامی از سوی وزیر علوم در مسیر بین المللی سازی آموزش عالی کشور است.
علیزاده ادامه داد: اسناد بالادستی دیگری نیز وجود دارند که بر جذب، آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص خارجی به عنوان سفیران فرهنگی و علمی ایران تاکید دارند.

وی افزود: برنامه ششم توسعه آموزش عالی ایران را مکلف کرده است که در پایان برنامه بالغ بر ۱.۸ درصد دانشجویان شاغل به تحصیل در سراسر دانشگاه های کشور از دانشجویان بین المللی تشکیل شده باشند.

گام به گام با برنامه ششم توسعه
مدیرکل امور دانشجویان بین المللی سازمان امور دانشجویان وزارت علوم خاطرنشان کرد: در پایان سال های اول و دوم برنامه توسعه گام به گام با این برنامه حرکت کردیم و امیدواریم با علاقه مندی و برنامه ریزی هایی که از سوی دانشگاه های کشور برای جذب دانشجوی خارجی و ارتقای جایگاه بین المللی دانشگاه ها مشاهده می کنیم، در ادامه برنامه ششم بتوانیم گام به گام با برنامه حرکت کرده و امسال هم به درصد پیش بینی شده در برنامه سال سوم توسعه دست یابیم.

علیزاده گفت: پیش بینی ما این است که از تاسیس موسسات جذب دانشجوی خارجی استقبال خوبی به عمل آید چرا که در حال حاضر نیز به صورت پراکنده فعالیت افراد بسیاری به عنوان کارگزار در جذب دانشجوی بین المللی را شاهد هستیم که با توجه به مشکلات و حواشی امر قطعا نیاز به ساماندهی، حمایت و نظارت دارد.

وی ادامه داد: به همین منظور و برای ساماندهی و پاسخگویی مناسب، آیین نامه مذکور تنظیم شده است که به زودی اجرایی خواهد شد. نکته مهم تر این است که با رعایت این آیین نامه، بخش خصوصی می تواند در تعامل قانونمند با دانشگاه های کشور دانشجوی مورد نیاز دانشگاه را شناسایی، جذب و معرفی کند که این امر در کنار تحقق ضوابط و مقررات آموزش عالی به نوعی تقویت بخش خصوصی متعامل با دانشگاه ها است.

مدیرکل امور دانشجویان بین المللی سازمان امور دانشجویان وزارت علوم تاکید کرد: دانشگاه ها از طریق این مسیر تعریف شده و مشخص می توانند از بخش خصوصی کمک بگیرند و در راستای افزایش کمی تعداد دانشجویان بین المللی خود اقدام کنند بدون آنکه حواشی و مشکلات احتمالی را داشته باشند.

علیزاده گفت: از منظر مسائل مالی و درصد هزینه های که موسسات از متقاضی می گیرند سالیانه بر اساس تعرفه مشخصی صورت می گیرد که قرادادهای مربوطه باید به تایید سازمان امور دانشجویان برسد و مبالغ مشخص، شفاف و قابلیت پیگیری و رسیدگی خواهند بود.

استادان خط مقدم جذب دانشجوی بین المللی
وی اظهار داشت: بسیاری از دانشگاه ها زمینه های فعالیت مستقیم اساتید در مرحله جذب دانشجوی بین المللی را فراهم کرده اند که حرکتی ارزشمند و قابل تقدیر است چرا که در تمام سیستم های آموزش عالی موفق بین المللی در دنیا، درگیر کردن و مشارکت بخشی اساتید در مقوله جذب دانشجوی خارجی حرف اول را می زند و اصطلاحا خط مقدم جذب اساتید دانشگاه هستند.

این مقام مسئول سازمان امور دانشجویان تصریح کرد: در حال حاضر در بسیاری از دانشگاه های کشور این امر به خوبی عملیاتی نشده و به توجه بیشتری نیاز دارد؛ در واقع اهمیت موضوع باید از مرحله علاقه مندی و برنامه ریزی نزد مدیران دانشگاه ها عبور کرده و وارد مرحله مشارکت دهی و درگیر کردن اساتید دانشگاه ها یا همان اجراء شود.

علیزاده افزود: این مسئله نیازمند اتخاذ سیاست های حمایتی، تشویقی و انگیزشی از سوی مدیران است و در صورت تحقق، بی گمان جهشی قابل توجه در مقوله جذب دانشجوی خارجی در دانشگاهها رقم خواهد خورد.

مدیرکل امور دانشجویان خارجی وزارت علوم با بیان اینکه مقوله بین المللی سازی آموزش عالی در کشور ما جوان است و امروز آموزش عالی در حال گذار از یک نگاه سنتی- ملی به مدرن - بین المللی است، گفت: مصادیق عملی این امر امروزه در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور و ارتباطات و تعاملات بین المللی روز افزون آنها دیده می شود.

علیزاده اظهار داشت: در برهه ای از تاریخ آموزش عالی کشور شاهد این امر بودیم که استادان دانشگاهی از مقوله صرف آموزش به مقوله آموزش توام با پژوهش روی آوردند که امروز شاهد دست آوردها و موفقیت های چشمگیر این حرکت در عرصه ملی و بین المللی هستیم.

به گفته وی، شاید به جرأت بتوان گفت که نیاز فردای آموزش عالی کشور، استفاده بهینه از ظرفیت های کشور در راستای ارتقای سطح بین المللی دانشگاه ها باشد تا تحقق اهداف اسناد بالادستی در بین المللی سازی آموزش عالی مبنی بر حفظ سرآمدی و حرکت در مرزهای علم و دانش و فناوری و البته شکوفایی اقتصاد مبتنی بر آموزش عالی ممکن شود.

وی تاکید کرد: امروز در برخی از دانشگاه ها، با اتخاذ نگرشی تازه بسیاری از اساتید در کنار مدیران دانشگاه به پذیرش دانشجوی بین المللی توجه ویژه ای دارند؛ سند این اتفاق هم رشدی است که تعداد دانشگاه های فعال در پذیرش دانشجوی خارجی در طی چند سال اخیر داشته اند.

تعداد دانشگاه های پویا در جذب دانشجوی بین المللی
مدیرکل امور دانشجویان بین المللی سازمان امور دانشجویان در این باره به افزایش علاقه مندی دانشگاه ها به تقویت زیرساخت ها، منابع انسانی و توانمندی های دانشگاه ها اشاره کرد و افزود: در سه سال اخیر شاهد جهش قابل توجهی در تعداد دانشگاه های فعال در این حوزه هستیم به طوری که تعداد ۱۷ دانشگاه پویا در مقوله جذب و پذیرش دانشجوی خارجی در اسفند ۹۵ به ۲۵ دانشگاه در اسفند ۹۶ و در اسفند ۹۷ به ۳۵ دانشگاه افزایش یافته است و در سال جاری تعداد این دانشگاه ها به ۴۳ دانشگاه پویا در مقوله دانشجوی بین المللی رسیده است.

علیزاده افزود: در شرایط فعلی دامنه فعالیت موسسات جذب و حوزه های هدف برای جذب دانشجویان بین المللی مشخص است و پیش بینی می شود در صورت مدیریت و عملکرد صحیح، موسسات جذب دامنه فعالیت شان را از کشورهای هدف و همسایه به سایر کشورها گسترش دهند چرا که برخی از ظرفیت های ویژه در نظام آموزش عالی کشور انحصاری است و علاقه مندان خاص خود را در سرتاسر دنیا می تواند داشته باشد.

وی درباره توسعه مراکز ارائه خدمات کنسولی به دانشجویان بین المللی در کشور اظهار داشت: موضوع با اهمیت تفویض اختیار و استقرار مراکز امور کنسولی در دانشگاه های مادر واقع در مراکز استان ها ضرورت مراجعه دانشجو از استان ها به حوزه ستادی در تهران را تقریبا به صفر می رساند. در دو سال اخیر با همراهی بخش های دست اندرکار نظیر مراجع ذیصلاح، وزارت امور خارجه و نیروی انتظامی با سازمان امور دانشجویان موفق به راه اندازی ۱۸ مراز و شعبه استانی در کشور شدیم که این مراکز در دانشگاه مادر هر استان مستقر شده و به تمام دانشجویان خارجی شاغل به تحصیل در دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد خدمات کنسولی نظیر تسهیل روند صدور ویزای دانشجوی، اقامت تحصیلی و... ارائه می دهد.