روزهای سیاه بازارهای عربی با جنگ افروزی تل‌آویو

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ بازارهای حوزه خلیج فارس اغلب به دلیل ارتباط نزدیکشان با بازارهای جهانی و قیمت نفت و نیز نزدیکی جغرافیایی به مناطق درگیری تحت تأثیر تحولات منطقه قرار گرفته اند. از زمانی که اسرائیل اکتبر 2023 جنگ علیه غزه را آغاز کرد و عواقب آن به حمله حوثی‌ها به کشتی‌های خاصی در منطقه منجر شد، بازارهای حوزه خلیج‌فارس هر از گاهی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. 
 
طبق آنچه ناظران تأیید می‌کنند، تنش‌های ژئوپلیتیکی با افزایش بی ثباتی، نوسانات نفتی و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران بر بازارهای سهام خلیج‌فارس تأثیر منفی می‌گذارد.

بی ثباتی های اخیر منطقه به دلیل ادامه تنش های ژئوپلیتیکی در سال جاری بر بازارهای حوزه خلیج فارس سایه افکنده است

اهمیت منطقه خاورمیانه

منطقه خاورمیانه به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی و تأثیرات ژئوپلیتیکی، نقش حیاتی در تأثیرگذاری بر اقتصاد کشورهای حوزه خلیج فارس دارد. کشورهای منطقه به شدت به عوامل متعدد محیطی که بر رشد اقتصادی و ثبات مالی آنها تأثیر می گذارد، وابسته اند. مهم ترین این عوامل عبارتند از:

• کشورهای حوزه خلیج فارس از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت و گاز جهان هستند و این منابع محرک اصلی اقتصادشان است.
  
  
• خاورمیانه با توجه به شرایط امنیتی و سیاسی، نقش عمده ای در جذب یا انتقال سرمایه گذاری خارجی به کشورهای حوزه خلیج فارس دارد.
  
  
• خاورمیانه کریدوری حیاتی برای حمل و نقل جهانی نفت است، هرگونه مشکل امنیتی می تواند عرضه نفت را مختل کند و در نتیجه بر اقتصاد کشورهای حوزه خلیج فارس تأثیر بگذارد. 

هرچند ارزیابی تحلیلگران اقتصادی تا پیش از حملات اسرائیل به لبنان حاکی از آن بود سال 2024 با توجه به انتظارات قبلی مبنی بر کاهش نرخ بهره به وسیله فدرال رزرو آمریکا که اوایل سپتامبر اتفاق افتاد، از نظر رشد و حرکت بازار سهام خوب خواهد بود، ولی بی ثباتی های اخیر منطقه به دلیل ادامه تنش های ژئوپلیتیکی در سال جاری بر بازارهای حوزه خلیج فارس سایه افکنده است. 

 
پیامدهای جنگ اسرائیل علیه لبنان

وضعیت بلاتکلیفی بازارهای حوزه خلیج فارس در نتیجه تداوم افزایش تنش در منطقه از سپتامبر 2023 ادامه دارد و در روزهای پایانی همان ماه، زمانی که اسرائیل آغاز به رد پیشنهادهای آتش‌بس با حزب‌الله کرد، افزایش یافت.
 
سرعت افزایش تنش افزایش یافت تا زمانی که ارتش اسرائیل حملات دقیقی انجام داد و به ترور رهبران ارشد حزب الله ازجمله سیدحسن نصرالله، دبیرکل این جنبش منجر شد. در این میان تهدیدات امنیتی منطقه با حملات اسرائیل به جنوب لبنان همچنان در حال گسترش است.

افزایش تنش به همین موضوع ختم نمی‌شود، بلکه به نظر می‌آید شکل گسترده‌تری به خود گرفته است، زیرا اسرائیل حملات هوایی به پایگاه‌های حوثی‌ها در یمن انجام و بنادر الحدیده، رأس عیسی و فرودگاه الحدیده و نیز ایستگاه های برق الحالی و رأس كثيب را هدف قرار داد.
 
ارزیابی ها نشان می دهد، اسرائیل حملات دیگری در عراق و سوریه برای ضربه زدن به مواضع شبه نظامیان مسلح وفادار به ایران انجام خواهد داد. همه این موارد منطقه را به سمت افزایش تنش های امنیتی می برد که بر بازارهای حوزه خلیج فارس تأثیر منفی خواهد گذاشت.
 

اسرائیل حملات دیگری در عراق و سوریه برای ضربه زدن به مواضع شبه نظامیان مسلح وفادار به ایران انجام خواهد داد. همه این موارد منطقه را به سمت افزایش تنش های امنیتی می برد که بر بازارهای حوزه خلیج فارس تأثیر منفی خواهد گذاشت

تحلیلگران اقتصادی معتقدند، از اواسط سپتامبر 2023 به بعد، همه کشورهای جهان به دلیل تحولات محلی، منطقه ای و بین المللی از کاهش سهام رنج می برند. اقتصادهای جهانی درهم تنیده هستند و قیمت نفت و گاز متاثر از تحولات اقتصادی، امنیتی و سیاسی است. طبعاً هرگونه تحول در منطقه به سمت جنگ باعث ترس و فرار سرمایه گذاران خواهد شد. اگر این اتفاقات به بروز مشکلاتی در تنگه هرمز و باب المندب منجر شود و جنگ منطقه ای رخ دهد، تأثیرات درگیری به داخل کشورهای حوزه خلیج فارس نیز کشیده می شود.
 
روابط اقتصادی و بین المللی کشورهای حوزه خلیج فارس تا حد زیادی تحت تأثیر تحولات منطقه ای است، به ویژه اینکه در میانشان کشورهایی وجود دارند که از نظر اقتصادی به ثبات جهانی وابسته اند. هرگونه تنش، به ویژه در منطقه عربی، بدون شک بر ذخایر حوزه خلیج فارس، به ویژه آنهایی که به طور مستقیم با عملکرد اقتصادی مبتنی بر نفت یا گاز مرتبط هستند، تأثیر خواهد گذاشت.
 
بازارهای حوزه خلیج فارس مصون نخواهند بود، بلکه بازارهای همه کشورها از بروز درگیری در منطقه متاثر خواهند شد. در این میان میزان و مدت قرار گرفتن در معرض تنش ها میان بازارهای حوزه خلیج فارس متفاوت است.