به گزارش راهبرد معاصر، بیش از دو دهه از فوت دارندگان سهام عدالت میگذرد و فقدان سازوکاری مناسب، مانع انتقال این سهام به وراث آنها شده است. اما سازمان بورس و اوراق بهادار طی بخشنامهای با استفاده از ظرفیت موجود در کارگزاریهای منتخب، شرایطی را فراهم کرده که مطابق بخشنامه، وراث میتوانند با انجام چند مرحله نسبت به انتقال سهام عدالت متوفیان مبادرت ورزند.
۱. مراجعه به درگاه یکپارچه ذینفعان و بررسی زمان تشکیل پرونده متوفی از طریق بخش «استعلام نوبت پرونده قهری»
۲. در صورت تایید زمان تشکیل پرونده، فهرست کارگزاران منتخب نمایش داده میشود.
۳. متقاضی میتواند با همراه داشتن اسناد و مدارک مورد نیاز، به صورت حضوری به یکی از دفاتر کارگزاریهای منتخب مراجعه کند.
۱. تصویر کارت ملی و صفحه اول شناسنامه متوفی
۲.اصل یا تصویر برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیینی در گواهی حصر وراثت (با این توضیح که رسید متقاضی کارت ملی یا گواهی شماره ملی ممهور به مهر سازمان ثبت احوال میتواند جایگزین کارت ملی باشد).
۳.اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی انحصار وراثت (در صورتی که مادر متوفی طبق گواهی انحصار وراثت، از ورثه باشد، همراه داشتن شناسنامه مادر و پدر متوفی الزامی است)
۴.در صورتی که متوفی داراي وصیتنامه رسمی باشد که در گواهی انحصار وراثت نیز به آن اشاره شده است، أخذ و ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل وصیتنامه نیز ضروری است.
۵.مطابق تبصره سه ماده دو آیین نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت، تقسیم سهام عدالت متوفیانی که تاریخ فوت آنها بعد از 1399/05/01 باشد، منوط به پرداخت مالیات بر ارث است؛ لذا در این فرض، ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی پرداخت مالیات بر ارث مندرج به سهام عدالت نیز ضرورت دارد.
۶.در صورتی که تاریخ فوت متوفی قبل از تاریخ 1399/05/01 باشد، سهام عدالت متوفی، معاف از مالیات تبصره ذیل ماده 17 قانون مالیات مستقیم است و در این فرض احراز پرداخت مالیات موضوعیت ندارد.
سایت میراث سهام عدالت در جهت تسهیم هوشمند و انتقال مکانیزه دارایی متوفیان از سوی سازمان سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار در اختیار وراث متوفیان قرار می گیرد تا از این طریق بتوانند تکلیف دارایی سهام عدالت متوفی را مشخص کنند. با اعلام آمار دقیق در خصوص تعداد افراد دارای سهام عدالت که از سال 1384 درگذشته اند و نیز تعداد افرادی که در سامانه سجام ثبت نام کرده اند، می توان پیش بینی نمود که حدود 15 میلیون نفر دغدغه دریافت و انتقال سهام عدالت متوفیان خود را دارند.
در واقع با بررسی فرآیند انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث یک فرصت بزرگی برای کلیه کارگزاران مشارکت کننده در طرح انتقال هوشمند و مکانیزه دارایی متوفیان به وجود می آید. بنابراین، کارگزاران می توانند در جهت جذب مشتریان جدید برنامه ریزی لازم را برای بهره مندی از این فرصت های ایجاد شده انجام دهند. در واقع با اعلام زمانبندی مراجعه وراث به سامانه میراث سهام عدالت از سوی سازمان اوراق بهادار، داوطلبان می توانند به صورت الکترونیکی نسبت به تسهیم هوشمند و انتقال مکانیزه دارای متوفیان سهام عدالت اقدام کنند.
سامانه میراث سهام عدالت همان درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه می باشد. بنابراین، داوطلبان می توانند برای اعلام درخواست انتقال سهام عدالت متوفیان خود و نیز تسهیم و انتقال دارایی سهام عدالت متوفیان به وراث به آدرس سایت مزبور ddn.csdiran.ir مراجعه نمایند و با درج اطلاعات لازم به امکانات مختص به امور سهام عدالت متوفی دسترسی داشته باشند.
برای انتقال سهام عدالت فوت شدگان در سامانه میراث نیاز به پرداخت هیچ هزینه ای نیست. کارمزد انتقال سهام عدالت فوت شدگان از سوی شرکت سپرده گذاری مرکزی میشود و وراث نباید هزینهای واریز نمایند.
وراث پس از مراجعه به شعب موردنظر کارگزاری ها یا مراکز دیگر مشخص شده و انجام اقدامات مربوط به انحصار وراثت سهام عدالت، میتوانند روند پیگیری امور را از طریق سامانه ذینفعان ملاحظه نمایند. برای این منظور، ابتدا باید وارد درگاه یکپارچه ذینفعان شوید و گزینه «امور سهام عدالت متوفی» را انتخاب نمایید.، اطلاعات پرونده خود را در بخش «استعلام وضعیت پرونده» مشاهده نمایید.
پس از تکمیل مراحل مربوط به انحصار وراثت سهام عدالت متوفی و تخصیص آن، وراث میتوانند دارایی خود را در سامانه ذینفعان مشاهده کنند. به این نکته توجه داشته باشید که در حال حاضر، فرایند انحصار وراثت سهام عدالت آن دسته از متوفیانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده بودند، در حال انجام است.
بنابراین در صورتی که وراث نیز قبلا روش غیرمستقیم را انتخاب کرده باشند، این دارایی به نماد سهام عدالت استانی آنها اضافه خواهد شد. همچنین اگر مدیریت سهام عدالت آنها مستقیم باشد، سهام عدالت متوفی در قالب نماد صندوق استانی و به صورت جداگانه به سبد دارایی آنها اضافه خواهد شد.
برای مشاهده سهام عدالت، ابتدا وارد درگاه یکپارچه ذینفعان شوید. سپس به پنجره «دارا» مراجعه و گزینه «گزارش سبد دارایی» را انتخاب کنید. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، تمام داراییهای تحت مالکیت شما در این بخش به نمایش در میآید.
نکته: پس از اضافهشدن نماد مربوط به سهام عدالت در بخش دارا، سهامدار باید از طریق کارگزاری خود، برای این نماد درخواست تغییر کارگزار ناظر ثبت کند.
نکته: لازم به ذکر است که پس از طیکردن فرایند انحصار وراثت، تنها ۶۰ درصد از سهام عدالت فرد متوفی در سامانه ذینفعان وراث نمایش داده شده و قابل معامله خواهد بود. (در صورتی که نماد مربوط به سهام عدالت استانی در وضعیت مجاز باشد، افراد میتوانند دارایی خود را به فروش برسانند.)
نکته: افرادی که پروسه تقسیم سهام عدالت متوفی خود را تا تاریخ ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ انجام داده بودند. سود سهام عدالت سال ۱۴۰۲ برای آنها واریز شده است. در خصوص افرادی که بعد از این تاریخ اقدام کردهاند، اطلاعیهای مبنی بر تاریخ پرداخت سود سهام عدالت متوفی اعلام نشده است.