هروله غرب برای مذاکره با روسیه

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ هدف قرار دادن خاک روسیه در نوامبر گذشته با موشک‌های انگلیسی خارج از محاسبات دولت حزب کارگر نبود، زیرا به دنبال آن بودند مسکو را به دادن امتیاز وادار کنند تا دولت جدید آمریکا در راستای منافع کی یف مجاب به پایان دادن به جنگ اوکراین شود.

راهبرد اروپا پس از اینکه دشواری دستیابی به پیروزی مطلق برایش روشن شد، با توجه به مواضع دولت جدید آمریکا که ترجیح می دهد به جنگ اوکراین پایان دهد، تغییر کرد

هدف قرار دادن با موشک های آمریکایی و انگلیسی به معنای عبور از خطوط قرمز مسکو و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه تهدید کرده بود، کشورهایی که اجازه استفاده از موشک هایشان را علیه کشورش بدهند، هدف قرار می دهد. در این راستا سفیر روسیه در انگلیس گفت، استفاده از موشک های انگلیسی به معنای دخالت مستقیم این کشور در جنگ علیه روسیه است.

مدت زیادی از اظهارات مقام های روس نگذشته بود که موشک مافوق صوت Orchikin برای نخستین بار رونمایی شد و چندین سایت نظامی اوکراین را نوامبر گذشته هدف قرار داد؛ موضوعی که باعث تغییر محاسبات اروپایی ها شد و آنها را وادار به تجدیدنظر در راهبردها نسبت به مسکو کرد.

اروپا که راهبرد تقابل یا به تعبیر بوریس جانسون، نخست وزیر سابق انگلیس «جنگ نیابتی علیه روسیه» در پیش گرفته است، پس از اینکه دشواری دستیابی به پیروزی مطلق برایش روشن شد، رویکردش با توجه به مواضع دولت جدید آمریکا که ترجیح می دهد به جنگ اوکراین پایان دهد، تغییر کرد. کشورهای اروپایی تمایل دارند سیاست سازگاری با شرایط جدید اتخاذ کنند و سیطره روسیه را بر بخش های روس نشین اوکراین که ناشی از جنگ بود، بپذیرند؛ این موضوع از لابلای اظهارات اخیر مقام های غربی مشخص می شود.

اروپایی ها اکنون به جای شعار «شکست دادن روسیه» که آغاز جنگ اوکراین مطرح شده بود، شعار «تلاش برای بهبود شرایط کی یف در میز مذاکره با روسیه» سر می دهند و اقدامات غرب برای حل بحران اوکراین بیشتر می شود. بیانیه اخیر کرملین در تبیین پذیرش واقعیت های موجود به وسیله غرب واضح بود، زیرا اعلام کرد: توافقات احتمالی (برای پایان دادن به جنگ اوکراین) باید دربرگیرنده منافع امنیتی فدراسیون روسیه باشد و مهم تر از همه، به ریشه های درگیری بپردازید.

به نظر می آید ابتکار آلمان برای برقراری ارتباط با کرملین با چراغ سبز اروپا بوده است، زیرا این ابتکار با بیانیه های انگلیسی که نشان دهنده تغییر عمده در رویکرد آنها نسبت به بحران اوکراین است، تطابق دارد. برای نخستین بار، کایر استارمر نخست وزیر انگلیس سوم دسامبر گفت، اوکراین باید در قوی ترین موقعیت ممکن برای مذاکره باشد. تغییر عمده در رویکرد یکی از بزرگترین حامیان اوکراین در جنگ نشان دهنده تغییر اساسی در راهبرد غرب علیه روسیه است. 

نزدیک یا تسلیم شدن به کرملین

اعترافی که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در مصاحبه تلویزیونی خود 29 نوامبر کرد و گفت، 20 درصد از اراضی اوکراین تحت کنترل روسیه است تا در ازای دستیابی به توافق آنجا را ترک کند، بسیار چشمگیر بود. زلنسکی در مصاحبه با شبکه انگلیسی اسکای نیوز عنوان کرد: اگر می‌خواهیم مرحله داغ جنگ را متوقف کنیم، باید خاک اوکراین را که در کنترل ماست، زیر چتر ناتو قرار دهیم.

«اراضی به کنترل روسیه درآمده را می توان به شیوه دیپلماتیک بازگرداند. زلنسکی باید این مناطق را با روش دیپلماتیک آزاد کند». مارک روته، دبیرکل جدید ناتو این اظهارات را در جریان اجلاس وزیران امور خارجه ناتو و در پاسخ به این پرسش مطرح کرد، «آیا آمادگی روند صلح وجود دارد که به روسیه اجازه دهد سرزمین هایی را که در کنترل خود دارد، حفظ کند یا خیر»؟ . این موضع گیری دلالت بر این دارد، حامیان اوکراین در جنگ به شکست در تحقق اهدافشان برای مقابله همه جانبه با روسیه اعتراف کرده اند. دبیرکل جدید ناتو گفت: وقتی چند کشور فوریه 2022 به زلنسکی پیشنهاد کردند که وی را به جای دیگری برساند، به آنها گفت، «من هواپیما نمی‌خواهم. مهمات می خواهم و می توانم به شما بگویم اوکراین ایده هایی درباره روند صلح نمی خواهد».

چندین منبع گفتند، این اعتقاد میان مقام های ناتو وجود دارد که امکان دستیابی به پیروزی مطلق در اوکراین و عقب نشینی نیروهای روسیه از آنجا وجود ندارد. پیچیدگی هایی در روند دستیابی به صلح با روسیه به ویژه میان کشورهای غربی با توجه به مکانیسم پایان جنگ میان سران ناتو حال آشکار شدن است. بدیهی است مسکو به هیچ وجه پیوستن اوکراین به ناتو را نخواهد پذیرفت.

برخی اطلاعات درباره پذیرش فرمولی که به اوکراین تضمین های امنیتی ارائه کند، به وسیله زلنسکی منتشر می شود. ازجمله پیشنهادهای اروپایی، دستیابی به ترتیبات امنیتی با طرف روسی شامل انعقاد قراردادهای دوجانبه میان روسیه و برخی کشورهای اروپایی مانند انگلیس، آلمان، فرانسه و لهستان است که طی آن مسکو با استقرار نیروی این کشورها در مرز اوکراین موافقت کند.

پایتخت‌های اروپایی با چالش‌های بزرگی مواجه هستند؛ ازجمله اینکه درباره نحوه مدیریت مذاکرات و سازوکار خروج از بن‌بست اوکراین و نیز بحران‌های داخلی کشورها ازجمله آلمان نظر مشترک ندارند. آلمان در انتظار انتخابات قانونگذاری است که امکان دارد در این فرایند اولاف شولتز صدراعظم این کشور برکنار شود. امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز به نوبه خود با بحران داخلی مواجه است.

چندین منبع گفتند، این اعتقاد میان مقام های ناتو وجود دارد که امکان دستیابی به پیروزی مطلق در اوکراین و عقب نشینی نیروهای روسیه از آنجا وجود ندارد

فضای حاکم بر اروپا حاکی از حرکت به سمت آتش بس با روسیه برای توقف جنگ اوکراین است و نه روند سیاسی برای دستیابی به صلح موقت میان کی یف و مسکو. دبیرکل جدید ناتو هشدار داد: خطر جنگ اوکراین به سرعت متوجه ما می‌شود و آنچه در کی یف رخ می‌دهد، ممکن است اینجا نیز رخ دهد. صرف نظر از نتیجه جنگ اوکراین، ما باید برای خطرات پیش رو آماده باشیم تا بتوانیم فضایی امن‌تر فراهم کنیم.

وی افزود: می‌توانیم این کار را انجام دهیم و از هرگونه جنگ در قلمرو کشور عضو ناتو جلوگیری کنیم. برای صلح بیشتر اولویت انگلیس تمرکز بر اهدافی است که به تازگی به رأی دهندگان انگلیسی اعلام کرده است، مانند افزایش استانداردهای زندگی، کاهش لیست های انتظار در بیمارستان ها و ساختن خانه های بیشتر.

تحولات اخیر اروپا و درک اینکه دستیابی به پیروزی نظامی کامل برای اوکراین بعید است، باعث تمایل کشورهای غربی به مذاکره با مسکو به جای افزایش تنش نظامی شده است. با وجود این، به دلیل چالش های سیاسی داخلی و خارجی که هر دو طرف با آن مواجه هستند، مسیر مذاکره همچنان پیچیده خواهد بود.