به گزارش راهبرد معاصر، مازوت، نوعی سوخت سنگین حاصل از پالایش نفت خام است که بهطور معمول در نیروگاهها و صنایع سنگین استفاده میشود. این سوخت با داشتن گوگرد بالا، یکی از آلایندهترین انواع سوخت محسوب میشود و استفاده گسترده از آن میتواند اثرات زیانباری بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشد.
ابتدای آبان ماه بود که سخنان سخنگوی دولت درباره وضعیت مازوت و آثار آن بر مردم، واکنشهای زیادی برانگیخته است. وی با اشاره به استفاده گسترده از مازوت در نیروگاهها، این شرایط را به معنای «تنفس سم» برای شهروندان دانسته و قطعیهای مکرر برق را نتیجه بحران سوخت در نیروگاهها عنوان کرده است. این اظهارات در حالی مطرح شد که آلودگی هوای کلانشهرها به سطح هشداردهندهای رسیده و شهروندان در روزهای اخیر با مشکلاتی همچون افزایش بیماریهای تنفسی دستوپنجه نرم میکنند.
از سوی دیگر روزهای اخیر، وزیر نفت دولت چهاردهم، محسن پاکنژاد، در اقدامی که بسیاری آن را دستاوردسازی تلقی کردهاند، از «رکوردزنی در مصرف مازوت» بهعنوان یک موفقیت یاد کرده است. مطابق آمار در روزهای اخیر مصرف مازوت نیروگاه ها فراتر از 40 میلیون متر مکعب در روز رسیده است.
این اظهارات، انتقادات فراوانی را به دنبال داشته است، چرا که بسیاری از کارشناسان معتقدند این رکوردزنی نهتنها یک دستاورد نیست، بلکه نشانهای از ضعف در مدیریت تأمین سوخت نیروگاهها است.
آلودگی هوای تهران، اصفهان، اهواز و دیگر شهرهای بزرگ کشور در هفتههای اخیر بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. مصرف بیسابقه مازوت بهعنوان سوخت جایگزین گاز طبیعی، یکی از اصلیترین عوامل این بحران زیستمحیطی است. استفاده از این سوخت آلاینده، علاوه بر آثار مخرب زیستمحیطی، موجب افزایش هزینههای سلامت عمومی و آسیب به زیرساختهای نیروگاهی شده است.
همچنین گزارشها حاکی از آن است که ذخایر سوخت نیروگاهی، بهویژه گازوئیل، در سه ماه نخست فعالیت دولت چهاردهم با کاهش 650 میلیون لیتری مواجه شده است. این کاهش ذخایر سوخت در حالی رخ داده که نیروگاهها با بحران کمبود گاز طبیعی روبهرو هستند و استفاده از مازوت بهعنوان تنها گزینه پیشرو در دستور کار قرار گرفته است. بسیاری از منتقدان عملکرد وزارت نفت را عامل اصلی این بحران میدانند و معتقدند که برنامهریزی ناکارآمد و ضعف در مدیریت تأمین سوخت، وضعیت فعلی را به وجود آورده است.
کاهش ذخایر سوخت نیروگاهها و مصرف بیسابقه مازوت در دوره اخیر، نشاندهنده چالشهای جدی در تأمین انرژی کشور است. این وضعیت، علاوه بر افزایش نارضایتی عمومی، لزوم بازنگری در سیاستهای تأمین سوخت و برنامهریزی بلندمدت در حوزه انرژی را برجسته میکند./ تسنیم