سرمایه‌گذاری عربستان روی «هیدروژن سبز»

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ با سرعت گرفتن روند تحولات جهانی به سمت انرژی پاک، هیدروژن سبز به عنوان یکی از امیدوارکننده‌ترین جایگزین‌ها برای سوخت‌ های فسیلی در حال پیدایش است و برخی آن را «نفت جدید» می‌نامند.

عربستان سعودی با سرمایه گذاری در تولید و صادرات هیدروژن سبز به عنوان بخشی از چشم انداز 2030 که هدفش کاهش وابستگی به نفت و تنوع بخشی به منابع درآمدی است، نقش مهمی در این تحول ایفا می کند.

عربستان در حال ساخت تأسیسات مدرن تولید هیدروژن، توسعه بنادر و مراکز صادراتی پیشرفته است و از نوآوری و توسعه فناوری‌های تولید هیدروژن، از جمله فناوری الکترولیز حمایت می‌کند

حرکت عربستان به سمت هیدروژن سبز بخشی از تغییر راهبردی آن به سمت انرژی های تجدیدپذیر است و موقعیتش را به عنوان عامل تأثیرگذار در بازار انرژی پاک تقویت می کند. این کشور در راستای پروژه‌های بلندپروازانه، توافق‌نامه‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری‌های عظیم در حوزه فناوری، خود را به عنوان یکی از بزرگترین تأمین‌کنندگان «نفت جدید» جهان معرفی می‌کند.

راهبرد عربستان

پادشاهی سعودی تلاش کرده است با راه اندازی پروژه های بزرگ و توسعه پروژه های کلان، مانند پروژه هیدروژن سبز NEOM که یکی از بزرگترین پروژه های دنیا با همکاری Air Products و ACWA Power است، به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان هیدروژن سبز جهان تبدیل شود.

عربستان همچنین در حال ساخت تأسیسات مدرن تولید هیدروژن، توسعه بنادر و مراکز صادراتی پیشرفته است و از نوآوری و توسعه فناوری‌های تولید هیدروژن، از جمله فناوری الکترولیز حمایت می‌کند.

سال 2022 شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان متعهد شد کشورش با توجه به رقابت جهانی بر سر کاهش گازهای گلخانه ای، پرچمداری بازار جهانی هیدروژن سبز را که به «نفت قرن 21» تبدیل می شود، برعهده بگیرد.

تا سال 2050 تقاضای جهانی برای هیدروژن سبز از 530 میلیون تن در سال فراتر خواهد رفت که معادل حدود هفت درصد مصرف انرژی اولیه جهان است و جایگزین نزدیک به 10 میلیارد بشکه نفت خام در سال خواهد شد که بیش از یک سوم تولید کنونی جهانی نفت خام است.

این کشور در راستای جاه طلبی هایش برای افزایش سهم منابع انرژی تجدیدپذیر در ترکیب برق به 50 درصد در سال، بر روی اجرای مدل اقتصاد دایره ای کربن با هدف تحقق تعهداتش برای کاهش 278 میلیون تنی انتشار گازهای گلخانه ای سالانه تا سال 2030 کار می کند.

هیدروژن سبز به عنوان آهنربای سرمایه گذاری کلان و سوخت و انرژی آینده در بازاری به ارزش 1.4 تریلیون دلار در سال تا سال 2050 به شمار می رود. کارشناسان اقتصادی می گویند، عربستان ظرفیت زیادی برای تبدیل شدن به تأمین کننده جهانی هیدروژن سبز دارد و در قرن گذشته توانسته است که به تأمین کننده شماره یک نفت تبدیل شود.

عربستان دارای بستری مناسب برای تولید هیدروژن است و توانایی های مالی در این زمینه به ریاض کمک می کند تا بتواند مناطق وسیعی را برای تأسیس کارخانه های عظیم تأمین انرژی پاک به ویژه در زمینه برق اختصاص دهد.

انتظار می‌رود عربستان مهم‌ترین منبع هیدروژن به‌ویژه برای کشورهای صنعتی آسیایی، به‌ویژه چین و کره جنوبی باشد و نیاز کشورهای اروپایی را که مشتاق تنوع بخشیدن به منابع انرژی، به‌ویژه منابع پاک هستند، تأمین کند.

سرمایه گذاری روی «هیدروژن سبز» یکی از پروژه‌های جاه‌طلبانه‌ای است که عربستان به سمت آن می‌رود تا جایگاه خود را میان فهرست کشورهای پیشرو در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر تثبیت کند.

قراردادها و مشارکت های بین المللی

عربستان به عنوان بخشی از راهبرد صادرات هیدروژن سبز چندین توافق نامه امضا کرده که ازجمله مهم ترین آنها «پل هیدروژن سبز عربستان و آلمان» است. دو کشور فوریه 2025 توافق نامه ای برای صادرات سالانه 200 هزار تن هیدروژن سبز امضا کردند. ژانویه 2025 نیز یادداشت تفاهمی برای تسهیل صادرات هیدروژن عربستان از بنادر ایتالیا به اروپا امضا شد.

عربستان دارای بستری مناسب برای تولید هیدروژن است و توانایی های مالی در این زمینه به ریاض کمک می کند تا بتواند مناطق وسیعی را برای تأسیس کارخانه های عظیم تأمین انرژی پاک به ویژه در زمینه برق اختصاص دهد

در مجمع سرمایه گذاری میلان که سال 2023 برگزار شد، شرکت ACWA Power عربستان و غول انرژی ایتالیایی Eni یادداشت تفاهمی برای پروژه «هیدروژن سبز» در خاورمیانه و آفریقا امضا کردند. سعودی ها آمادگی خود را برای مشارکت و همکاری با همه کشورها برای انتقال هیدروژن به شکل آمونیاک از خطوط لوله اعلام کرده اند.

وزیر انرژی عربستان 28 آوریل 2024 در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در نشستی با عنوان «همکاری جهانی، رشد و انرژی برای توسعه» گفت: عربستان آماده مشارکت با همه کشورها و عرضه انواع انرژی پاک به جهان است.

وی تأکید کرد، حرکت به سمت انرژی سبز باید تحت کنترل های عملی و واقع بینانه باشد و نیاز به افزایش آگاهی زیست محیطی به عنوان مسئولیت جمعی حس می شود.

صنعت تولید هیدروژن سبز سال 2024 شاهد تحولات قابل توجهی بود که انتظار می رود رشد شتابان آن سال 2025 نیز ادامه یابد. طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی، تولید هیدروژن کم آلاینده سال 2024 به حدود 1 میلیون تن رسید. انتظار دارد تولید این محصول تا سال 2030 به 49 میلیون تن در سال افزایش یابد که در مقایسه با سال 2024، 48 برابر است.