نقش یمن در تغییر هندسه قدرت

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ مجموعه تحولات یک دهه اخیر در روابط بین الملل نشان دهنده تغییر هندسه قدرت در جهان می باشد. تغییر مولفه های قدرت از قدرت نظامی به قدرت تکنولوژیکی، ظهور قدرت های جدید، تنوع قدرت های منطقه ای و ... از جمله نشانه های اصلی این تغییر هندسه قدرت است. 

جبهه مقاومت در هندسه جديد قدرت نقش اساسی را ایفا می کند. بررسی نقش  هر یک از اجزای جبهه مقاومت در هندسه آینده قدرت به نوشتار جدیدی نیازمند است؛ اما به نظر می رسد یمن در جبهه مقاومت دارای مزیت ها و ویژگیهای مختص به خود می باشد به طوری که این ویژگی های در حزب الله، حماس ، حشد الشعبی و دیگر شاخه های جبهه مقاومت مشاهده نمی شود. 

در سال 2018 مقدار 6 میلیون بشکه در روز از باب المندب عبور می کرد که این میزان در سال 2022 به 7.5 میلیون بشکه افزایش پیدا کرد

این ویژگی در واقع موقعیت ژئوپلتیک و ژئواکونومیک یمن است. به عنوان مثال فاصله از بندر راس التنوره عربستان در خلیج فارس تا بندر روتردام هلند با سرعت 50 گره دریایی از طریق باب المندب، 19 روز و چهار ساعت به طول می انجامد؛ در حالی که در صورت مسدود شدن باب المندب توسط مقاومت یمن، با توجه به اینکه باب المندب اقیانوس هند را از طریق دریای سرخ و کانال سوئز به دریای مدیترانه و جنوب اروپا متصل می کند، کشتی ها مجبور به دور زدن قاره آفریقا از طریق دماغه امید نیک هستند. 

برآوردها حاکی از آن است که این مدت به 33 روز افزایش خواهد یافت. برآوردهای اقتصادی نیز حاکی از آن است که در این صورت به دلیل افزایش چهار روزه زمان حمل و نقل و همچنین هزینه های مربوط به  بیمه کالاهای حمل شده، هزینه کالا تا 75 درصد افزایش می یابد. 

با توجه به تنش ها و چالشهای ایجاد شده بین اروپا و آمریکا و نیاز این قاره به کالا و خدمات از کشورهای غرب و جنوب شرق آسیا، این مسئله موجب افزایش شدید قیمت کالاها و خدمات در اروپا خواهد شد و این امر می تواند مشکلات سیاسی ، اقتصادی و امنیتی زیادی را برای کشورهای اروپایی به وجود آورد.

در حال حاضر 40 درصد ناوگان کشتیرانی جهان از باب المندب و کانال سوئز عبور می کند. هم اکنون  بزرگترین شرکتهای کشتیرانی جهان مثل ناوگان کشتیرانی مدیترانه، دانمارک، آلمان و فرانسه است که نزدیک 70 درصد تجارت دریایی جهان توسط ناوگان دریایی این چهار کشور انجام می شود. 

با توجه به اینکه 10 تا 12 درصد انرژی دنیا یعنی بین 6 تا 8 میلیون بشکه نفت از این تنگه عبور می کند، پنج کشور حاشیه دریای سرخ و شمال آفریقا، مصر، مراکش، الجزایر، سودان و سومالی در سال گذشته 46 میلیارد دلار از پنج کشور جنوب شرق آسیا، ژاپن، چین، کره جنوبی، اندونزی و ویتنام کالا وارد کردند که سال 2024 این مقدار به یک سوم کاهش پیدا کرد. 

این موضوع نشان دهنده نقش موثر و حیاتی باب المندب در تجارت جهانی است. همچنین در سال 2018 مقدار 6 میلیون بشکه در روز از باب المندب عبور می کرد که این میزان در سال 2022 به 7.5 میلیون بشکه افزایش پیدا کرد. در همین برهه زمانی میزان عبور نفت از دماغه امید نیک 1.5 میلیون بشکه کاهش پیدا کرد. این موضوع نشان می دهد به دلیل کوتاهی مسیر باب المندب تمایل به عبور از این تنگه در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده است.   

به طور خلاصه می توان گفت، یمن در جبهه مقاومت دارای موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک منحصر به فرد و خاص خود می باشد که می توان از آن به عنوان ویژگی های اقتدار آفرین نام برد. نقش آفرینی یمن در به مخاطره انداختن اقتصاد رژیم صهیونیستی قابل مقایسه با دیگر اجزای جبهه مقاومت نیست. 

نقشی که یمن در مختل کردن اقتصاد دریایی رژیم صهیونیستی از طریق بندر ایلات و یا ایجاد مخاطرات سرزمینی برای کشورهای همسو با این رژیم دارد را هیچکدام از اجزای جبهه مقاومت دارا نمی باشند. از طرف دیگر یمن نشان داده که در هماوردی با قدرت های منطقه ای و جهانی می تواند دست برتر را داشته باشد. 

درگیری های انصارالله یمن با رژیم سعودی و به خطر افتادن مسیر ترانزیت نفت آرامکو و همچنین زمین گیر کردن کشتی های آمریکایی و غربی در باب المندب نشان از برتری و مزیت ویژه انصارالله یمن در معادلات  نظامی و امنیتی منطقه است.  

به نظر می رسد با بالا گرفتن و تداوم درگیری و تقابل بین یمن و ائتلاف غربی به رهبری آمریکا ، انصارالله یمن می تواند از مزیت های ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود در این زمینه استفاده نماید.