به گزارش «راهبرد معاصر»؛ برای ساختار متزلزل سازمان تجارت جهانی گویی شهاب سنگی با زمین برخورد کرد و هر چیزی که پیش تر رویش بود، نابود کرد؛ اما تفاوت مهمی وجود دارد. اگر قرار باشد شهاب سنگی به زمین برخورد کند، دست کم به وسیله نیروهای غیرقابل کنترل کیهانی ایجاد می شود، ولی حمله به سازوکار سازمان تجارت جهانی اقدامی کاملاً عمدی است که به وسیله یک نفر و یک دولت انجام شد.
تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای اعمال تعرفه بر همه کشورهای جهان حماقتی فاحش و خطرناک، تصمیمی یکجانبه و غیرقابل توجیه است. وی به تازگی آن را با زبانی غیرقابل دفاع بیان کرد و متحدان آمریکا را متقلب و لاشخور خواند که آمریکا را غارت و تجاوز کرده اند.
دولت ترامپ در حال لغو سازوکار سازمان تجارتی است که پس از جنگ جهانی دوم به رهبری ایالات متحده در برتون وودز ایجاد شده بود
بسیاری از محاسباتی که ترامپ در اعمال تحریم های خود بر آن تکیه کرد، اشتباه است. تعرفه ها به این معنی است قیمت ها بخش به بخش، در ایالات متحده و جاهای دیگر افزایش می یابد و تورم و احتمالاً رکود را تشدید می کند. ترامپ قرار است همانطور که درباره افزایش قیمت خودروهای خارجی از وی پرسیده شد، پاسخ دهد، «به من ارتباطی ندارد».
این تعرفه ها دست کم 10 درصد بر تمام واردات کالاها به ایالات متحده است و با تعرفه های بالاتر بر 60 کشوری اعمال می شود که ترامپ آنها را «بدترین متخلفان» توصیف کرد. تعرفه های گمرکی همانند بمبی در قلب سازمان تجارت جهانی عمل می کند. حتی برای کشورهایی مانند بریتانیا که از تعرفه های بالا در امان مانده اند، این افزایش ها زیاد است، نه کم. این تعرفه ها هیچ تمایزی میان بخشها ندارد و به شدت علیه همه کشورها تبعیضآمیز اعمال شد، حتی علیه جزایر غیر مسکونی قطب جنوب.
دولت ترامپ در حال لغو سازوکار سازمان تجارتی است که پس از جنگ جهانی دوم (به رهبری ایالات متحده) در برتون وودز ایجاد شده بود. در واقع، ملتی که 80 سال گذشته از اقتصاد جهانی حمایت کرده اند، خود را از سازمان تجارت جهانی که همواره رهبری میکردند، بیرون راندند. اکنون اصل اساسی این ساختار، یعنی اینکه کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی باید با یکدیگر یکسان رفتار کنند، تضعیف شده است.
مراسم اعلام این خبر با قلدری ترامپ و خوی سلطه گرش همراه بود. یک ماه پس از قطع کمک های توسعه ای ایالات متحده، فهرست تحریم های وی نشان دهنده تحقیر ویژه فقرای جهان است؛ به عنوان نمونه، تعرفه های 47 درصدی بر ماداگاسکار نهمین کشور فقیر جهان یا 44 درصد بر میانمار ویران شده.
با نمایانتر شدن تبعات اقتصادی تعرفههای گمرکی ترامپ، چندین شهر اروپا شاهد تظاهرات علیه سیاستها و تعرفههای گمرکی بود. بازار سهام نیز در دو سوی اقیانوس اطلس شاهد بزرگترین ریزش در یک روز از زمان شیوع کرونا و آغاز دوران قرنطینه بود.
عواقب تعرفه های ترامپ تنها محدود به تجارت جهانی نخواهد بود، بلکه به طور کلی بر سازوکار اقتصاد جهانی تأثیر خواهد گذاشت
پس از آنکه در اقدامی تلافیجویانه چین نیز تعرفههای گمرکی را افزایش داد، کارشناسان اقتصادی میگویند کشاورزان آمریکایی متحمل فشار زیادی خواهند شد. نمادهای آمریکایی نظیر اپل و محصولات ورزشی نایکی نیز از گزند افزایش تعرفهها در امان نماندند و شرکت اپل اعلام کرد قصد دارد بخشی از خط تولید محصولاتش را به برزیل منتقل کند.
با وجود این، اقتصاددانانی ازجمله جروم پاول، رئیس بانک مرکزی و خزانه فدرال آمریکا میگویند هنوز زود است تا ابعاد گسترده این تصمیم ترامپ در دنیا نمایان شود.
در حالی که بسیاری از لفاظی های قبلی ترامپ متوجه چین بود، برخی از سخت ترین تعرفه ها بر کشورهایی مانند کامبوج، ویتنام، تایلند و لائوس اعمال شده است. تأثیر این تعرفه ها بر قدرت نرم آمریکا احتمالاً ویرانگر خواهد بود.
عواقب تعرفه های ترامپ تنها محدود به تجارت جهانی نخواهد بود، بلکه به طور کلی بر سازوکار اقتصاد جهانی تأثیر خواهد گذاشت. این لحظه ای حساس است و نیاز به پاسخ های جامع دارد.