هشدار خشکسالی شدید در ایران؛ پاییز کم‌بارش در راه است
به گزارش راهبرد معاصر، احد وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی در رابطه با بارش‌های کشور طی 2 هفته آینده، اظهار کرد: در هفته جاری در غرب، شمال غرب و سواحل دریای خزر بارندگی داریم. این در حالی است که متاسفانه در نوار جنوبی بارش نخواهیم داشت.
وی ادامه داد: تقریباً از کل کشور یک سوم بارندگی نسبتاً خوب است و دو سوم بدون بارش پیش بینی می‌شود. بر این اساس جنوب تهران، قم، اصفهان، 90 درصد مساحت استان سمنان به غیر از نوار شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، کرمان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، کل استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و جنوب خوزستان بدون بارش خواهند بود.
وی افزود: در مناطق مرتفع استان‌های چهارمحال، خوزستان، کرمانشاه، شمال، ایلام، کردستان، همدان، لرستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، ارتفاعات شمالی تهران، سمنان تا خراسان شمالی بارش داریم؛ این بارش‌ها نه خیلی زیاد است و نه خیلی کم و متناسب با فصل است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با تاکید بر این‌که در استان‌های پهناور کشور طی دو هفته آینده بارندگی نداریم، اضافه کرد:با توجه به کمبودهایی که در پاییز، زمستان و بهار امسال وجود داشته و نبود بارندگی دو هفته آینده، شدت خشکسالی در این مناطق بسیار شدید می‌شود. این مناطق با خشکسالی بسیار شدید تا استثنایی مواجه خواهند شد. این یک تغییر بسیار ناخوشایندی برای این مناطق است.
وظیفه با بیان این‌که برای فصل اردیبهشت خوشبین هستیم که بارش نرمال سال را دریافت کنیم گرچه گرایش به کم‌بارشی است،گفت: در عرض‌های جنوبی کشور طی اردیبهشت ماه بارندگی نخواهیم داشت. در استان‌های هرمزگان، کرمان، جنوب فارس، سیستان و بلوچستان بوشهر بارش‌ها 50 تا 76 درصد زیر نرمال است. از این رو حتی اگر کل اردیبهشت هم در این مناطق بارندگی داشته باشیم، کم‌بارشی‌ها جبران نمی‌شود.
وی با تاکید بر این‌که بنابراین تابستان سختی را پیش رو خواهیم داشت، یادآور شد:در جنوب غرب و غرب نیز کمبود بارش‌ها جدی است. در این مناطق بارش برف خیلی کمتر از معمول بوده است. به‌عنوان مثال در تهران میزان بارش‌ها 40 درصد زیر نرمال است. یا در استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی بارش‌ها 40 تا 50 درصد زیر نرمال است.
وی با اعلام این‌که استان‌های مرکزی و قم شرایط خوشایندی به لحاظ بارش‌ها ندارند، اظهار کرد: احتمال جبران بارش‌ها در اردیبهشت خیلی ضعیف است. از سوی دیگر وضعیت سدها هم خوشایند نیست. واقعیت آن است که کمبود آب و کسری مخازن خیلی جدی است و می‌طلبد برای سپری کردن تابستان بخش‌های مختلف با همدیگر همکاری داشته باشند.
وضعیت مخازن تهران مناسب نیست
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی در ادامه با بیان این‌که وضعیت مخازن استان تهران مناسب نیست، تصریح کرد: در تهران 50 درصد آب مصرفی برای شرب و 50 درصد مابقی برای کشاورزی و صنعت است. با توجه به جمعیت بسیار متراکم تهران باید در مصرف آب صرفه جویی کنیم.
وظیفه با یادآوری این‌که کمبود برف در مناطق کوهستانی و مرتفع همه مناطق ایران باعث می‌شود رودخانه‌ها وضعیت خوبی نداشته باشند، اظهار کرد: با توجه به پیش‌بینی دما نیم تا 1.5 درجه بالاتر از نرمال، برف مناطق مرتفع زودتر آب شده و با انباشت ضعیف برف، آورده رودخانه کاهش یافته و تغذیه سدها کمترمی‌شود. دمای بالاتر از نرمال یعنی تبخیر بالاتر و تقاضای بیشتر برای آب. این وضعیت به خصوص در تهران تنش آبی را تشدید می‌کند.
چشم‌انداز بارش‌های پاییزی امسال
وی با اشاره به پیش‌بینی‌های اقلیمی برای پاییز امسال گفت: امسال انتظار داریم به دلیل پدیده لانینا، تغییرات جوی خاصی در ایران رخ دهد. در فصول اخیر، همبستگی با موسم هند و پدیده لانینا در شبه‌قاره هند باعث کاهش بارش‌ها در این مناطق، از جمله جنوب‌شرق ایران، خواهد شد. همچنین، به دلیل واچرخند قوی جنب حاره‌ای، شرایط فرونشینی ایجاد می‌شود که باعث کاهش ابرناکی و بارش‌ها می‌شود.
وظیفه افزود: این واچرخند به عرض‌های شمالی‌تر گسترش می‌یابد و به‌طور خاص موجب کاهش بارش‌ها در سواحل شمالی ایران خواهد شد. این تغییرات به همراه کاهش فعالیت موسم هند موجب خواهد شد که سامانه‌های جوی پاییزی با تأخیر وارد ایران شوند.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در ادامه گفت: پدیده‌های لانینا، به‌ویژه در سال‌هایی که این پدیده غالب است، معمولاً باعث عبور کمتر سامانه‌های جوی از روی ایران و کاهش رطوبت می‌شود. در چنین شرایطی، بارش‌ها کمتر از حد نرمال است و به‌ویژه پاییزهای ایران خشک‌تر از معمول می‌شوند.
وی با اشاره به پیش‌بینی‌های بلندمدت افزود: پاییز آینده ممکن است در شرایط لانینا تا شرایط خنثی قرار گیرد و 20 درصد احتمال ورود به وضعیت ال‌نینو وجود دارد. در صورتی که ال‌نینو وارد شود، احتمال بارش‌های کمتر از نرمال در ایران بیشتر خواهد شد که این خود هشداری جدی برای کشور است و نشان‌دهنده احتمال شرایط کم‌بارشی در پاییز است.
وظیفه تأکید کرد: برای مقابله با تنش‌های آبی و بحران‌های احتمالی، باید پیش‌آمادگی‌های لازم را از هم‌اکنون شروع کنیم. پس از تابستان، با شرایط پاییزی خشک و کم‌بارش روبرو خواهیم شد. بنابراین، لازم است که مدیریت منابع آب به‌ویژه برای تأمین آب کشاورزی و مصارف دیگر در پاییز آینده به‌طور جدی مدنظر قرار گیرد./ تسنیم