اوج تنش در روابط هلند با صهیونیسم

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ دولت هلند به عنوان یکی از راست‌گراترین دولت‌های تاریخ این کشور، در تحولی مهم و برای نخستین بار اسرائیل را در فهرست کشورهایی قرار داده است که تهدیدی جدی برای امنیت ملی آن به شمار می رود. این اقدام پس از آن انجام شد که آژانس امنیت هلند، اسرائیل را به نفوذ بی‌مورد در این کشور و کمپین‌های دروغ‌پراکنی با هدف گمراه کردن سیاستمداران و عموم مردم متهم کرد.

در این گزارش آمده است، تهدیدهای اسرائیل علیه هلند به دو بخش تقسیم می‌شود؛ تهدیدهای مستقیم، مانند حملات سایبری، خرابکاری و جاسوسی اقتصادی و فناوری، و تهدیدهای غیرمستقیم، مانند ترور تبعیدیان و نفوذ در جوامع.

اکنون، دولت هلند به صراحت اسرائیل را به نقض جدی قوانین بین‌المللی بشردوستانه و جلوگیری از ورود کمک‌ها به نوار غزه متهم می‌کند. به باور روزنامه عبری کالکالیست، روابط اسرائیل و هلند و به طور کلی روابط اسرائیل و اروپا با تحولی بزرگ مواجه است.

سند حاوی اطلاعات شخصی درباره شهروندان هلندی است که پس از تنش‌ها آمستردام و مسابقه فوتبال میان مکابی تل‌آویو و آژاکس در نوامبر ۲۰۲۳ ایجاد شد

اطلاعات گمراه‌کننده اسرائیلی

در گزارش هماهنگ‌کننده ملی امنیت و مبارزه با تروریسم هلند (NCTV) با عنوان «ارزیابی تهدیدات از سوی بازیگران دولتی ۲۰۲۵»، رژیم صهیونیستی برای نخستین بار در فهرست کشورهایی قرار گرفت که در فعالیت‌های تهدیدکننده امنیت و ثبات هلند مشارکت دارند. این گزارش اسرائیل را به تلاش برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی در این کشور به وسیله ابزارهای تبلیغاتی فراتر از هنجارهای دیپلماتیک متهم کرد.

ازجمله شواهد مربوط به اطلاعات گمراه‌کننده اسرائیل در ارتباط با افکار عمومی هلند، سندی است که سال گذشته به وسیله وزارت «امور یهودیان خارج از کشور و مبارزه با یهودستیزی» اسرائیل به وسیله کانال‌های غیررسمی در اختیار روزنامه‌نگاران و سیاستمداران هلندی قرار گرفت.

در این گزارش آمده، سند حاوی اطلاعات شخصی درباره شهروندان هلندی است که پس از تنش‌ها آمستردام و مسابقه فوتبال میان مکابی تل‌آویو و آژاکس در نوامبر ۲۰۲۳ ایجاد شد. در این سند اسرائیلی ادعا شده بود هواداران مکابی تل‌آویو قربانی قتل عام شده‌اند، در حالی که در واقع آن‌ها عاملان قتل عام بودند؛ در شهر وحشت ایجاد کردند، به اموال آسیب رساندند و شعار «مرگ بر اعراب» و سایر شعارهای نژادپرستانه سر دادند.

این سند بعداً در پارلمان هلند برای حمایت از طرح‌های طرفدار اسرائیل استفاده شد و بحث‌های گسترده‌ای را درباره شفافیت روند سیاسی و نفوذ خارجی در این کشور برانگیخت. وزیران دادگستری، امنیت و امور خارجه هلند از این تلاش‌های مخرب اسرائیل انتقاد کردند و هشدار دادند، این اقدامات می‌تواند شهروندان هلندی را به خطر بیندازد.

نقش اسرائیل به انتشار اطلاعات نادرست داخلی محدود نشده است. این گزارش به نگرانی فزاینده درباره فشار اسرائیل و ایالات متحده بر دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) در لاهه، با هدف ایجاد اختلال در کار آن پرداخت.

به باور دولت هلند، این تهدیدها می‌تواند کار دادگاه را مختل، جایگاهش را به عنوان نهاد قضایی بین‌المللی معتبر تضعیف کند و به اعتبار حقوقی هلند به عنوان کشور میزبان چندین دادگاه بین‌المللی آسیب برساند و مسئولیت ویژه‌ای برای محافظت از آن‌ها در برابر نفوذ خارجی دارد.

تلاش‌های اسرائیل برای اعمال نفوذ بر دیوان کیفری بین‌المللی پس از آن انجام شد که این دادگاه حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر سابق ارتش را به اتهام جنایت های جنگی در غزه صادر کرد.

گرچه گزارش هلند، رژیم صهیونیستی را به عنوان تهدیدی مستقیم معرفی نمی‌کند، اما گنجاندن آن برای نخستین بار در فهرست تهدیدات امنیتی علیه هلند، تحولی قابل توجه است. این موضوع حاکی از بازترسیم روابط دو کشور پس از نسل‌کشی جاری در غزه و پیامدهای سیاسی آن در اروپاست.

پاسخ هلند

تلاش‌های اسرائیل برای اعمال نفوذ بر دیوان کیفری بین‌المللی پس از آن انجام شد که این دادگاه حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر سابق ارتش را به اتهام جنایت های جنگی در غزه صادر کرد

علاوه بر این گزارش، مقام های هلندی ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی را عناصر نامطلوب اعلام و از ورود آن‌ها به هلند جلوگیری کردند. این تصمیم به این دلیل گرفته شد که اسموتریچ و بن-گویر بارها شهرک‌نشینان را به خشونت علیه فلسطینیان تحریک و از گسترش شهرک‌های غیرقانونی و پاکسازی قومی در نوار غزه حمایت کرده‌اند.

این تصمیم هلند در راستای اقدامات مشابه ماه گذشته به وسیله بریتانیا، کانادا، استرالیا، نیوزیلند و نروژ اتخاذ شد که نشان‌دهنده‌ افزایش نارضایتی سیاسی بین‌المللی از لفاظی‌ها و اقدامات آن‌هاست. در پاسخ به این تصمیم، بن-گویر در X پستی گذاشت و نوشت: حتی اگر از ورود به تمام اروپا منع شوم، به کار برای کشورم ادامه خواهم داد.

کاسپر ولدکمپ، وزیر امور خارجه هلند در نامه‌ای به پارلمان این کشور گفت، دولت از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، تقریبا ۱۱ درخواست مجوز صادرات تجهیزات نظامی یا مواد با کاربرد دوگانه به مقصد تل‌آویو رد و عنوان کرد، هلند تنها دو مجوز مربوط به اجزای سامانه دفاع هوایی گنبد آهنین را تأیید کرده است.

فوریه ۲۰۲۴، دادگاه تجدیدنظر لاهه به دولت هلند دستور داد صادرات قطعات جنگنده اف-۳۵ را به اسرائیل متوقف کند. با وجود تصمیم دادگاه، گزارش‌هایی مبنی بر حمایت هلند از زنجیره تأمین نسخه اسرائیلی جنگنده اف-۳۵ منتشر شده است.

اقدامات تنبیهی اروپا

به دلایل فوق، تنش‌های دیپلماتیک میان هلند و اسرائیل به ویژه پس از تهدید دیک شوف، نخست وزیر هلند افزایش یافته است. براساس اظهارات شوف؛ به دلیل رفتار اسرائیل در نوار غزه، تحریم‌هایی از سوی اتحادیه اروپا علیه این کشور اعمال خواهد کرد.

وی اعلام کرد، جلسه‌ای اضطراری با وزیران ارشد برای بحث درباره شرایط فاجعه‌بار در نوار غزه برگزار و بر لزوم دسترسی فوری و بی‌قید و شرط برای کمک‌های بشردوستانه تأکید کرده است. شوف گفت: اگر اتحادیه اروپا تصمیم بگیرد اسرائیل به توافق‌نامه‌های مربوطه پایبند نیست، هلند از تعلیق مشارکت اسرائیل در برنامه تحقیقاتی اروپا حمایت می‌کند. اگر این تخلفات ادامه یابد، هلند احتمالاً اقدامات بیشتر ازجمله تجارت در نظر بگیرد.

در پاسخ به این تهدیدها، اسحاق هرتزوگ رئیس اسرائیل، نخست وزیر هلند را به تحریف محتوای تماس تلفنی خود متهم کرد و هشدار داد، اتخاذ اقدامات تنبیهی اشتباه بزرگی خواهد بود.

کمیسیون اروپا پیشنهادی برای تعلیق جزئی مشارکت اسرائیل در برنامه تحقیق و توسعه علمی خود با نام «افق اروپا» با بودجه ۱۰۰ میلیون یورو تصویب کرد. این تصمیم که در انتظار تصویب کشورهای عضو است، نخستین اقدام تنبیهی ملموس اتحادیه اروپا علیه اسرائیل از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه است.

هلند سال ۱۹۴۹ به طور رسمی اسرائیل را به رسمیت شناخت و یکی از نخستین کشورهایی بود که با این رژیم تازه استقلال یافته روابط دیپلماتیک برقرار کرد. این کشور همچنین به طور سنتی به عنوان مرکزی برای لابی‌گری طرفدار اسرائیل در نهادهای اروپایی عمل کرده که در حمایت قاطع دولت هلند از حق دفاع اسرائیل و انتقاد محتاطانه از اقدامات آن در سرزمین‌های اشغالی فلسطین مشهود است.

اما موضع در حال تغییر هلند در قبال جنگ غزه، لحظه‌ای مهم در سیاست خارجی این کشور را رقم زد. هلند، تحت تأثیر عوامل حقوقی، بشردوستانه و سیاسی، از حمایت سنتی خود از اسرائیل فاصله گرفته و به سمت رویکردی انتقادی‌تر حرکت کرده است.

با توجه به اینکه چشم‌انداز سیاسی هلند پس از انتخابات گذشته دچار شکاف شده است، دولت‌های ائتلافی نیاز به پذیرش دیدگاه‌های دیگر ازجمله خواستار رویکردی متعادل‌تر یا انتقادی‌تر نسبت به اسرائیل دارند.

تغییر موضع هلند می‌تواند پیامدهای قابل توجهی برای سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشته باشد. چنین تحولی می‌تواند اعتبار دیپلماتیک اتحادیه اروپا را در خاورمیانه تغییر دهد. با وجود این، هلند هنوز پیوستن خود به کشورهای اروپایی برای به رسمیت شناختن فلسطین را اعلام نکرده است؛ هرچند احزاب سیاسی و کمپین‌های مردمی به تازگی شروع به افزایش فشار بر دولت هلند کرده‌اند.

۲۵ ژوئیه، احزاب مخالف در پارلمان از دولت هلند خواستند تا از امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه پیروی و قصد خود را برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین اعلام کند. علاوه بر ابعاد بشردوستانه و پیامدهای جنگ ویرانگر در غزه، تغییر موضع هلند ناشی از تهدید مداوم شهروندان هلندی و همچنین برخی سیاستمداران این کشور از سوی اسرائیل است.