چین همچنان خریدار نفت ایران

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ مقام های آمریکایی و چینی امکان دارد بتوانند بسیاری از اختلافات خود را برای دستیابی به توافق تجاری و جلوگیری از تعرفه‌های تنبیهی حل و فصل کنند، اما همچنان درباره یک موضوع اختلاف نظر زیادی دارند؛ درخواست آمریکا از چین برای توقف خرید نفت از ایران و روسیه.

ایالات متحده در تلاش برای محدود کردن فروش نفت روسیه و ایران، که منبع اصلی درآمد هر دو کشور است، می‌خواهد بودجه موجود برای ارتش‌هایشان را کاهش دهد

وزارت امور خارجه چین پس از دو روز مذاکرات تجاری در استکهلم، در واکنش به تهدید آمریکا مبنی بر اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی، در صفحه X خود نوشت: چین همیشه تأمین انرژی خود را به شیوه‌هایی که در راستای منافع ملی باشد، تضمین خواهد کرد. اجبار و فشار به هیچ نتیجه‌ای نخواهد رسید. چین قاطعانه از حق حاکمیت، امنیت و منافع توسعه‌ای خود دفاع خواهد کرد.

این واکنش در حالی قابل توجه است که پکن و واشنگتن پس از کاهش تعرفه‌های سرسام‌آور و محدودیت‌های تجاری شدید، خوش‌بینی و حسن نیت خود را درباره دستیابی به توافقی برای حفظ ثبات روابط تجاری دو اقتصاد بزرگ جهان نشان می‌دهند. این موضوع نشان‌دهنده اعتماد به نفس چین در بازی سرسختانه در مواجهه با دولت ترامپ است، به ویژه هنگامی که تجارت با سیاست‌های انرژی و موضوعات خارجی این کشور مرتبط است.

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا پس از خروج از مذاکرات تجاری در استکهلم گفت، وقتی صحبت از خرید نفت روسیه می‌شود، چینی‌ها حاکمیت خود را بسیار جدی می‌گیرند. ما نمی‌خواهیم مانع حاکمیت آنها شویم، بنابراین آنها مایل به پرداخت تعرفه ۱۰۰ درصدی هستند.

هفته گذشته وی مذاکره‌کنندگان چینی را «سرسخت» خواند، اما گفت مقاومت چین مذاکرات را متوقف نکرده است. بسنت تأکید کرد، «معتقدم ما مقدمات معامله را فراهم کرده ایم».

گابریل ویلدائو، مدیرعامل شرکت مشاوره تنئو گفت، شک دارد دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا واقعاً تعرفه ۱۰۰ درصدی اعمال کند. وی افزود: درک این تهدیدها تمام پیشرفت‌های اخیر را از مسیر خود خارج می‌کند و احتمالاً هرگونه شانسی را برای اعلام توافق تجاری به وسیله ترامپ و شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در صورت ملاقات پاییز سال جاری از بین می‌برد.

ایالات متحده در تلاش برای محدود کردن فروش نفت روسیه و ایران، که منبع اصلی درآمد هر دو کشور است، می‌خواهد بودجه موجود برای ارتش‌هایشان را کاهش دهد، زیرا مسکو جنگ اوکراین را دنبال و تهران از گروه‌های شبه‌نظامی سراسر خاورمیانه حمایت مالی می‌کند.

نقش آفرینی چین

وقتی ترامپ ماه آوریل از طرح گسترده تعرفه‌ها علیه ده‌ها کشور رونمایی کرد، چین تنها کشوری بود که از تلافی آن خبر داد و از تسلیم شدن در برابر فشار آمریکا خودداری کرد. تو شینکوان، مدیر مؤسسه مطالعات سازمان تجارت جهانی چین در دانشگاه تجارت و اقتصاد بین‌الملل در پکن گفت: اگر ایالات متحده مصمم به اعمال تعرفه‌ها باشد، چین تا آخر مبارزه خواهد کرد و این موضع رسمی و ثابت چین است.

شینکوان افزود: گذشته از تاکتیک‌های مذاکره، چین امکان دارد گمان کند ایالات متحده تهدید خود را عملی نخواهد کرد و اهمیتی را که ترامپ برای مقابله با روسیه قائل است، زیر سؤال ببرد.

اسکات کندی، مشاور ارشد و رئیس هیئت امنای بخش تجارت و اقتصاد چین در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی واشنگتن گفت، بعید است پکن موضع خود را تغییر دهد وقتی شاهد تناقضاتی در اهداف سیاست خارجی ایالات متحده در قبال روسیه و ایران باشد؛ در حالی که حمایت سیاسی پکن از مسکو ثابت و واضح است. همچنین امکان دارد پکن بخواهد از آن به عنوان ابزار مذاکره دیگری برای گرفتن امتیازات بیشتر از ترامپ استفاده کند.

دنی راسل، عضو ارشد مؤسسه سیاست‌گذاری انجمن آسیا گفت، پکن خود را «کسی می‌داند که در کشمکش با واشنگتن کارت‌ها در دست دارد». ترامپ آشکارا گفته خواهان توافقی جذاب با شی است، بنابراین رد درخواست آمریکا برای توقف خرید نفت از ایران یا روسیه احتمالاً به عنوان عامل برهم زننده توافق تلقی نمی‌شود، حتی اگر باعث ایجاد اصطکاک شود.

وی افزود: ادامه خرید نفت از مسکو همبستگی راهبردی شی جین پینگ با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را حفظ می‌کند و هزینه‌های اقتصادی را برای چین به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. پکن به سادگی نمی‌تواند از نفت روسیه و ایران چشم‌پوشی کند. این منبع انرژی راهبردی بسیار مهمی است و پکن آن را با قیمت‌های گزاف می‌خرد.

بعید است پکن موضع خود را تغییر دهد وقتی شاهد تناقضاتی در اهداف سیاست خارجی ایالات متحده در قبال روسیه و ایران باشد

چین به نفت ایران و روسیه وابسته است

گزارش سال ۲۰۲۴ اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده تخمین می‌زند تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد نفت صادراتی ایران به چین می‌رود و اقتصاد چین از بیش از ۱ میلیون بشکه نفت ایرانی که روزانه وارد می‌کند، سود می‌برد.

چین همچنین مشتری مهمی برای روسیه است، اما پس از هند، دومین خریدار صادرات نفت خام دریایی روسیه به شمار می رود. طبق گزارش مؤسسه KSE، مرکز تحلیلی دانشکده اقتصاد کی یف در ماه آوریل، واردات نفت روسیه به وسیله چین 20 درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافت و به بیش از 1.3 میلیون بشکه در روز رسید.

هفته گذشته ترامپ اعلام کرد، به دلیل خرید نفت روسیه به وسیله هند، ایالات متحده تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای هندی به علاوه مالیات اضافی بر واردات وضع خواهد کرد. وزارت امور خارجه هند بلافاصله اعلام کرد، روابط این کشور با روسیه «پایدار و آزموده شده» است.

استیون میلر، معاون رئیس دفتر کاخ سفید و مشاور ارشد سیاسی در برنامه «ساندی مورنینگ فیوچرز» شبکه فاکس نیوز گفت، ترامپ به صراحت گفته ادامه تأمین مالی جنگ اوکراین به وسیله هند با خرید نفت از روسیه قابل قبول نیست. مردم از شنیدن اینکه هند اساساً در خرید نفت روسیه با چین برابری می‌کند، شوکه خواهند شد. ایالات متحده باید درباره نحوه برخورد با تأمین مالی این جنگ واقع‌بین باشد.

کنگره خواستار اقدام ترامپ است

سناتور لیندسی گراهام، جمهوری‌خواه از ایالت کارولینای جنوبی در حال اعمال تحریم‌ها و تعرفه‌ها علیه روسیه و حامیان مالی آن است. وی ماه آوریل لایحه‌ای ارائه کرد که به رئیس جمهور اجازه می‌دهد نه تنها بر روسیه، بلکه بر هر کشوری که آگاهانه نفت، اورانیوم، گاز طبیعی، فرآورده‌های نفتی یا محصولات پتروشیمی از روسیه خریداری کند، تعرفه‌هایی تا سقف ۵۰۰ درصد اعمال کند.

گراهام در بیانیه‌ای ماه ژوئن گفت: هدف از این قانون، شکستن چرخه خرید نفت زیر قیمت بازار به وسیله چین از روسیه است. این لایحه در سنای ۱۰۰ کرسی‌ای، ۸۴ حامی مشترک دارد. نسخه‌ مشابهی از آن در مجلس نمایندگان نیز ارائه شده که آن هم از حمایت دو حزبی برخوردار است.

جمهوری‌خواهان می‌گویند، در صورت درخواست ترامپ آماده‌اند درباره قانون تحریم‌ها اقدام کنند، اما این لایحه فعلاً متوقف شده است.