تنش‌های پاریس و برلین بر سر پروژه جنگنده نسل ششم اروپایی/ استقلال دفاعی در خطر؟
به گزارش راهبرد معاصر، نشریه فوکوس در مطلبی نوشت: مشکلات ایجاد شده در پروژه مشترک اروپایی جت جنگنده FCAS که فرانسه، آلمان و اسپانیا در آن مشارکت دارند، نشان می‌دهد که پیشبرد پروژه‌های تسلیحاتی اتحادیه اروپا چقدر دشوار شده‌اند.
به نظر می‌رسد اختلافات بین فرانسه و آلمان در مورد مسائل مربوط به سیاست دفاعی بیشتر و بیشتر می‌شود و این مسئله اخیراً در مورد ابتکاری که برلین مطرح کرده مبنی بر اینکه کشورهای اروپایی ناتو باید سیستم‌های تسلیحاتی را از ایالات متحده برای اوکراین خریداری کنند مشهود است.
سوفی پریماس، سخنگوی دولت فرانسه در این باره گفته است که کشورش نمی‌خواهد در این امر شرکت کند و در عوض حداکثر اولویت را برای خریدهای تسلیحات اروپایی برای اوکراین قرار می دهد.
اخیرا هم یک اختلاف بزرگ بر سر پروژه مشترک تولید یک جت جنگنده نسل ششم یعنی سیستم هوایی رزمی آینده (FCAS)، که قرار است یک سیستم جامع و یکپارچه باشد، این پروژه را در آستانه شکست قرار داده است.
FCAS در واقع قرار است یک سیستم واقعاً اروپایی باشد که با مدل‌های توسعه یافته توسط ایالات متحده، بلکه توسط چین، روسیه، بریتانیا، ایتالیا و ژاپن نیز برابری کرده و خودکفا باشد.
این پروژه فرانسوی-آلمانی-اسپانیایی از زمان آغاز آن در سال 2017 تحت رهبری فرانسه بوده است، و سهم صنعتی و حق رأی کشورهای شرکت‌کننده در آن تاکنون برابر بوده است.
با این حال، فرانسوی‌ها اکنون تمایل دارند سهم خود را با ادعای رهبری به رقمی حدود 80 درصد گسترش دهند. به اعتقاد فرانسوی ها این رقم با توجه به توافق‌نامه آخن 2019 بین دو کشور و معاهدات مرتبط منطقی است.
بر اساس اظهارات افراد آگاه دلایل اختلاف بین فرانسه و آلمان بر سر این پروژه نه تنها فنی بلکه سیاسی و اقتصادی نیز هست.
تلاش اخیر آلمان برای تأمین مالی سلاح‌های آمریکایی توسط اروپا برای اوکراین به عنوان بخشی از کمک‌هایش به این کشور احتمالاً بار دیگر فرانسوی‌ها را نسبت به برلین بدبین کرده است.
فرانسه بر این عقیده است که اگر فشار از سوی ایالات متحده به اندازه کافی زیاد باشد و بخواهد سیستم جت جنگنده نسل ششم خود را که در مارس سال جاری به بوئینگ اعطا شده است، در آینده به خارج از مرزهای خود صادر کند، برلین تا چه حد امروز یا فردا در این راستا تسلیم واشنگتن خواهد شد؟
به زعم پاریس نگرش فعلی برلین نسبت به فشار ایالات متحده نشان می‌دهد که یکی از اهداف اصلی اولیه پروژه FCAS یعنی دستیابی به برابری فناوری بلندمدت با جت‌های جنگنده ایالات متحده و در نتیجه استقلال بیشتر از واشنگتن می‌تواند با مواضع آلمانی‌ها به خطر بیفتد.
در اینجا یک مسئله واضح است و آن این است که در یک پروژه دفاعی هرچه تعداد شرکا بیشتر باشند، اثرات هم‌افزایی بالقوه بیشتر و هم زمان اما مشکلات نیز بیشتر می شود.
کل هزینه‌های توسعه این سیستم موشکی مشترک در حال حاضر حدود 100 میلیارد یورو تا سال 2040 تخمین زده می‌شود. از آن زمان به بعد، FCAS قرار است جایگزین جت جنگنده رافال فرانسوی، یوروفایتر در آلمان و اسپانیا و احتمالاً اف 35 آمریکایی شود.
تنش‌ها بین برلین و پاریس بر سر این پروژه از سال 2021 وجود داشته است. حتی در آن زمان، فرانسوی‌ها از این بیم داشتند که اگر آلمان و اسپانیا روی هم رفته دو سوم قراردادها را در اختیار داشته باشند، نقش رهبری خود را از دست بدهد.
یک گزارش محرمانه از وزارت دفاع آلمان از سال 2021 هم بیان کرد که موضع قوی فرانسه مانعی برای توسعه هواپیمای جنگنده نسل ششم اروپایی است.
سباستین لکورنو، وزیر دفاع فرانسه، چند هفته پیش به کمیته دفاع مجلس ملی کشورش گفت: ما به یک بحث صادقانه در مورد رهبری این پروژه نیاز داریم. ساخت یک هواپیمای جنگنده با سه کشور بسیار دشوار است.
انجمن صنایع هوافضای آلمان (BDLI) هم از تلاش یک‌جانبه فرانسه برای تسلط بر این پروژه سخن گفته است.
با این حال، این اختلاف فقط در سطح صنعتی و بین شرکت‌های مشارکت‌کننده در این پروژه در جریان نیست. از آنجایی که FCAS در درجه اول یک پروژه سیاسی است، بالاترین سطوح دولت در پاریس و برلین را درگیر کرده است.
راه‌حل‌ها و تصمیمات مشخص در مورد آینده این پروژه قرار است تا پایان سال نهایی شود.
بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان البته در دیداری با همتای فرانسوی خود گفته است: من بر این عقیده ام که تقویت آمادگی دفاعی اروپا تنها از طریق همکاری نزدیک آلمان و فرانسه می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.
اما اینکه آیا می‌توان یک راه‌حل قطعی ارائه داد یا خیر، جای سوال دارد. به نظر می‌رسد یک مشکل اساسی، دیدگاه‌های سیاسی و اقتصادی متفاوت دو کشور است که از زمان روی کار آمدن مرتس در آلمان آشکارتر شده است.
در حالی که رئیس جمهور فرانسه در مورد استقلال استراتژیک و فزاینده از ایالات متحده آمریکا جدی است، سخنان مرتس در مورد دستیابی به استقلال گام به گام از ایالات متحده بیشتر شبیه چاپلوسی به نظر می‌رسد.
نویسنده در ادامه با اشاره به همکاری های گسترده تسلیحاتی آلمان با آمریکا که نسبت به فرانسه بسیار گسترده تر است نوشت: شاید دقیقاً به همین دلیل باشد که فرانسه از به اشتراک گذاشتن داده‌های حساس در FCAS با شرکای خود از جمله آلمان خودداری می‌کند./تسنیم