ابهامات دیدار ترامپ و پینگ

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ دیدار میان دونالد ترامپ و شی جین‌ پینگ، رؤسای جمهور آمریکا و چین در کره جنوبی که در بحبوحه یکی از پرتنش‌ترین دوره‌های جنگ تجاری دو کشور برگزار شد، بلافاصله به وسیله رئیس‌جمهور آمریکا به عنوان پیروزی قاطع و موفقیت شگفت‌انگیز معرفی شد [۱]. ترامپ تلاش کرد روایتی از موفقیت دیپلماتیک و پایان قریب‌الوقوع اختلافات تجاری را به رسانه‌ها و افکار عمومی مخابره کند.

با وجود توافقات، عمق ابهامات و سؤالات بی‌پاسخ به حدی است که پایداری آتش‌بس را به شدت زیر سؤال می‌برد

این رویکرد تبلیغاتی مشخصه بارز دیپلماسی ترامپ، با هدف نمایش قدرت و توانایی اش در دستیابی به معاملات بزرگ طراحی شده بود. با وجود این، بررسی دقیق‌تر نتیجه این دیدار، تصویری بسیار پیچیده‌تر و مملو از ابهام به نمایش می‌گذارد که با قطعیت و خوش‌بینی اعلام‌شده از سوی کاخ سفید در تضاد است. در حقیقت، نشست بیش از آنکه توافق جامع و پایدار باشد، آتش‌بسی شکننده است که تنها توانسته از سقوط دو اقتصاد بزرگ جهان به ورطه جنگ تجاری تمام‌عیار جلوگیری کند، اما ریشه‌های اصلی منازعه را دست‌نخورده باقی گذاشته است.

این یادداشت به بررسی دو وجه اصلی این دیدار می‌پردازد:

 ابتدا، توافقات مشخصی که به صورت رسمی یا نیمه‌رسمی اعلام شدند و سپس، ابهامات کلیدی و سؤالات بی‌پاسخی که آینده این آتش‌بس را در هاله‌ای از تردید قرار می‌دهد. این تحلیل نشان می‌دهد چگونه لفاظی‌های رسانه‌ای ترامپ برای بزرگنمایی دستاوردها، شکاف عمیق میان ظاهر و واقعیت توافق را پنهان می‌سازد.

توافقات اصلی: عقب‌نشینی از لبه پرتگاه

مهم‌ترین دستاورد نشست، عقب‌نشینی هر دو طرف از اقداماتی بود که می‌توانست جنگ تجاری را به مرحله‌ای غیرقابل بازگشت بکشاند. این توافقات که عمدتاً ماهیت موقت و تاکتیکی دارند، در جدول زیر خلاصه شده‌اند:

ابهامات کلیدی: پایه‌های لرزان آتش‌بس

با وجود توافقات فوق، عمق ابهامات و سؤالات بی‌پاسخ به حدی است که پایداری آتش‌بس را به شدت زیر سؤال می‌برد. ابهامات نشان می‌دهند که توافقات عمدتاً سطحی بوده و موضوعات ساختاری و راهبردی که هسته اصلی جنگ تجاری چین و آمریکا را تشکیل می‌دهند، به طور کامل نادیده گرفته شده‌اند.

۱. کلی‌گویی در تعهدات چین: مهم‌ترین ابهام، فقدان جزئیات و سازوکارهای راستی‌آزمایی در تعهدات طرف چینی است. به عنوان نمونه، در حالی که مقام های آمریکایی از حجم دقیق خرید سویا صحبت می‌کنند، بیانیه رسمی وزارت بازرگانی چین تنها به گسترش تجارت کشاورزی پرداخته است و هیچ عدد مشخصی را تأیید نمی‌کند [۵]. این کلی‌گویی که در مورد همکاری برای مقابله با فنتانیل و حل موضوع TikTok نیز تکرار شده، به پکن فضای مانور گسترده‌ای برای تفسیر و اجرای تعهدات به نفع خود می‌دهد. تحلیلگران پایگاه Piper Sandler  به درستی معتقدند، چین در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ نیز وعده‌های مشابهی در مورد سویا و فنتانیل داده بود که هرگز به طور کامل محقق نشدند. بنابراین، این تردید جدی وجود دارد که ترامپ در ازای کاهش واقعی تعرفه‌ها، چیزی جز وعده‌های مبهم دریافت نکرده باشد[5]

۲. سرنوشت فناوری‌های پیشرفته:  شاید خطرناک‌ترین ابهام، مربوط به آینده رقابت فناورانه باشد. ترامپ اعلام کرد در مورد فروش تراشه‌های شرکت انویدیا (Nvidia) به چین صحبت کرده، اما بلافاصله تأکید کرد که این شامل تراشه‌های پیشرفته نسل جدید مانند (Blackwell)  نمی‌شود [۲]. این موضع دوگانه نشان می‌دهد آمریکا همچنان قصد دارد از دستیابی چین به فناوری‌های راهبردی که می‌تواند برتری نظامی و اقتصادی واشنگتن را به چالش بکشد، جلوگیری کند. اما همزمان، فشار لابی‌های قدرتمند شرکت‌های فناوری آمریکایی برای از دست ندادن بازار بزرگ چین، دولت ترامپ را در موقعیت متناقض قرار داده است. نبود خط مشی روشن در این زمینه، به معنای ادامه جنگ سرد فناورانه زیر پوست آتش‌بس تجاری است.

ترامپ اعلام کرد در مورد فروش تراشه‌های شرکت انویدیا (Nvidia) به چین صحبت کرده، اما بلافاصله تأکید کرد که این شامل تراشه‌های پیشرفته نسل جدید مانند (Blackwell)  نمی‌شود

۳. موضوعات راهبردی مسکوت‌مانده: نگران‌کننده‌تر از ابهامات، موضوعاتی هستند که به طور کامل در دستور کار این نشست غایب بودند. به گفته خود ترامپ، موضوع تایوان، که پکن آن را «استان جدایی‌طلب» و «خط قرمز» خود می‌داند، هرگز مطرح نشد. [2]  این سکوت در حالی است که چین در حال مدرن‌سازی ارتش خود برای تهاجم احتمالی است و آمریکا مهم‌ترین حامی بین‌المللی تایوان به شمار می‌رود. علاوه بر این، هیچ تأکیدی بر پایبند نبودن چین به توافق تجاری مرحله نخست  (امضا شده در دوره نخست ترامپ) یا نگرانی‌های آمریکا در مورد یارانه‌های دولتی چین به شرکت‌های خود و سرقت مالکیت معنوی نشد. نادیده گرفتن این اختلافات بنیادین به این معناست که آتش‌بس فعلی تنها مسکّن موقت برای دردهای بیماری ای مزمن و عمیق است.

نتیجه‌گیری

دیدار ترامپ و پینگ نمایشی از دیپلماسی مدرن بود که در آن هر دو طرف توانستند به اهداف کوتاه‌مدت خود دست یابند. ترامپ با بزرگنمایی توافقات و استفاده از لفاظی‌های تبلیغاتی توانست روایتی از پیروزی را برای مخاطبان داخلی خود بسازد و از تشدید بحرانی که می‌توانست به اقتصاد آمریکا در آستانه انتخابات آسیب بزند، جلوگیری کند. از سوی دیگر، ‌پینگ با دادن امتیازات تاکتیکی و زمان‌بندی‌شده، توانست اهرم فشار قدرتمند خود را به رخ بکشد، آمریکا را وادار به عقب‌نشینی از تعرفه‌ها کند و مهم‌تر از همه، بدون دادن امتیازات ساختاری، زمان بخرد. عنوان آتش‌بس شکننده بهترین توصیف برای وضعیتی است که در آن، شعله‌های جنگ تجاری به طور موقت فروکش کرده، اما خاکستر اختلافات راهبردی همچنان داغ و آماده شعله‌ور شدن مجدد است. این توافق، بیش از آنکه راه‌حل باشد، تعویق بحران است.

___________________________________________________________________________________________________________________________________

[۱] 6 takeaways from Trump’s meeting with Chinese leader Xi (PBS News), https://www.pbs.org/newshour/world/6-takeaways-from-trumps-meeting-with-chinese-leader-xi

 [۲] Five key takeaways from Donald Trump’s meeting with Xi Jinping (The Guardian), https://www.theguardian.com/us-news/2025/oct/30/five-key-takeaways-donald-trump-meeting-xi-jinping-china-us-trade-talks

 [۳] Experts react: What does the Trump-Xi meeting mean for trade, technology, security, and beyond? (Atlantic Council)

https://www.atlanticcouncil.org/blogs/new-atlanticist/experts-react/experts-react-what-does-the-trump-xi-meeting-mean-for-trade-technology-security-and-beyond/

 [۴] Analysis: Whatever the outcome, the Xi-Trump meeting is a win for China (CNN) https://edition.cnn.com/2025/10/28/china/xi-trump-meeting-analysis-intl-hnk

 [۵] What Trump and Xi agreed to in the U.S.-China trade truce (CNBC) https://www.cnbc.com/2025/10/30/trump-xi-south-korea-rare-earth-tariff-trade-war-nvidia.html