
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پس از گذشت یک هفته دیگر از حملات غیرقانونی ایالات متحده به کشتیها در حوزه کارائیب و اقیانوس آرام، گزارشها نشان می دهند ایالات متحده در حال آماده شدن برای هدف قرار دادن سایتهای نظامی ونزوئلاست. این حملات با محکومیت گسترده بینالمللی، ازجمله اظهارات ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه مواجه شد که هفته گذشته ایالات متحده را به قوانین بینالمللی و قانون دریاها پایبند ندانست.
لفاظیهای واشنگتن در زمینه «مبارزه با مواد مخدر» در حال حاضر به افزایش احتمال تقابل نظامی، خطرات قابل توجه دیپلماتیک، اقتصادی و سیاسی منجر شده است
اما لابی نومحافظهکار در دولت دونالد ترامپ همچنان بیتحرک است. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه از طرفداران اصلی تغییر نظام ونزوئلا، در حال پیشبرد اقداماتی است و ادعا میکند بخشی از تلاش جدی علیه کارتلهای مواد مخدر هستند و در تلاش است این ملت آمریکای لاتین را «تروریسم مرتبط با باندهای تبهکار» به تصویر بکشند. این روند که اکنون به وسیله واشنگتن اتخاذ شده است، پیش تر سال ۲۰۲۰ با کیفرخواست وزارت دادگستری ایالات متحده علیه نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا آغاز شده بود که وی را به تروریسم مرتبط با کارتلهای مواد مخدر متهم میکرد، اما به نظر میآید کیفرخواستهای فعلی ایالات متحده با آن روایت قبلی متفاوت است.
در بُعد راهبردی، این طبقهبندی اهداف را با ابزارها همسو نمیکند. این طبقهبندی از راهحلهای نظامی برای مشکلاتی حمایت میکند که اداره مبارزه با مواد مخدر و گارد ساحلی ایالات متحده هنوز آنها را در اولویت موضوعات مربوط به اجرای قانون میدانند. همچنین تصویر پیچیده ژئوپلیتیکی را بیش از حد ساده میکند و خطر کشاندن ایالات متحده را به درگیری آشکار در نیمکره غربی به همراه دارد.
اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده در ارزیابی تهدید خود برای سالهای 2024-2025، فنتانیل را جدیترین تهدید کشور معرفی کرد. فنتانیل عمدتاً در مکزیک با استفاده از مواد اولیه وارداتی از چین تولید میشود. در همین حال، دادههای دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد نشان میدهد سطح کشت کوکا و تولید کوکائین در کلمبیا رکورد زده است و ونزوئلا عمدتاً به عنوان مسیر ترانزیت آن عمل میکند.
با وجود این، لفاظیهای واشنگتن در زمینه «مبارزه با مواد مخدر» در حال حاضر به افزایش احتمال تقابل نظامی، خطرات قابل توجه دیپلماتیک، اقتصادی و سیاسی منجر شده است. افزایش تنش میتواند منافع انرژی ایالات متحده، به ویژه مجوز محدود شرکت شورون برای واردات نفت خام ونزوئلا را که شریان حیاتی پالایشگاههای ساحل خلیج مکزیک است و هنوز به نفت خام سنگین منحصر به فرد ونزوئلا متکی هستند، تهدید کند.
افزایش تنش همچنین میتواند به جای تضعیف، موقعیت مادورو را تقویت کند. برای رهبری که شعارهایش مبتنی بر «مبارزه با امپریالیسم» است، این موضوع مشروعیت داخلی اش را تقویت میکند. کاراکاس، به نوبه خود، استقرار نیروی دریایی اش را در امتداد مسیرهای کلیدی ساحلی افزایش داده، نیروهای حمایتی را بسیج و به صراحت این اقدامات را به تقویت نظامی ایالات متحده در کارائیب مرتبط کرده است.
در حالی که نباید درباره اثرات بیثباتکننده افزایش تنشها با ونزوئلا به وسیله ایالات متحده شکی وجود داشته باشد، استدلالی مخالف ادعا میکند اگر واشنگتن تصمیم به حمله زمینی بگیرد، نیروهای مسلح ونزوئلا حریف ارتش ایالات متحده که پیشرفتهترین ارتش جهان است، نخواهند بود. نیروهای مسلح ونزوئلا چنین نیستند و وفاداری به رئیس جمهور مادورو بر مبنای منافعی نیست که به وسیله امتیازات خاص خریداری شود، بلکه بر تعهد به آرمان ها و حمایت مردمی از نظام بولیواری استوار است.
ایالات متحده به خوبی میداند برتری نظامیاش لزوماً به موفقیت سیاسی منجر نمیشود، همانطور که تجربیاتش در عراق و افغانستان به طرز دردناکی نشان داده است. حتی اگر نظام مادورو سقوط کند، ایجاد ثبات در ونزوئلا پس از وی مستلزم سالها مشارکت پرهزینه ایالات متحده خواهد بود، موضوعی که به نظر نمیآید مردم آمریکا و رهبرانش بپذیرند یا اراده و ظرفیت سیاسی لازم برای انجام آن وجود داشته باشد.
ایالات متحده به خوبی میداند برتری نظامیاش لزوماً به موفقیت سیاسی منجر نمیشود
هرگونه مداخله آمریکا، حتی محدود، ونزوئلا و منطقه را بیثبات خواهد کرد. این خطر وجود دارد این موضوع به فراتر از مرزهای ونزوئلا سرایت کند و کلمبیا و حتی خطوط کشتیرانی اقیانوس آرام را به صحنه وسیعتری از عملیات بکشاند. این روند میتواند خلاءهای انسانی و امنیتی ایجاد کند و موج جدیدی از مهاجرت به سمت شمال به سمت ایالات متحده را برانگیزد.
سازمانهای بینالمللی پناهندگان اکنون بیش از ۶.۸ میلیون پناهنده و مهاجر ونزوئلایی را در سراسر آمریکای لاتین و کارائیب زیر نظر دارند و این جابجاییها همچنان ادامه دارد. هرگونه وخامت اوضاع امنیتی در ونزوئلا میتواند جریان مهاجرت به سمت شمال را تسریع کند و سامانه های پذیرش منطقهای که از قبل با چالش مواجه بودند را بیش از پیش زیر فشار قرار دهد.
در بُعد منطقهای، مکزیک و برزیل علنی از حملات دریایی و استقرار نیروهای آمریکایی انتقاد کردهاند، در حالی که کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد هشدار دادهاند، «جنگ علیه کارتل های مرتبط با مواد مخدر» حق حیات را نقض میکند و هزینه اقدامات یکجانبه را برای دولت آمریکا بیشتر افزایش میدهد. علاوه بر این، اختلاف اخیر میان رئیس جمهور آمریکا و گوستاوو پترو، همتای کلمبیایی اش محاسبات منطقهای را پیچیده خواهد کرد.
روند «تروریسم مرتبط با مواد مخدر» موضوع جدیدی نیست، اما استفاده از کشتیهای جنگی ایالات متحده و عملیات رهگیری مرگبار، خطر تبدیل شدن ابزار لفظی به افزایش تنش نظامی را به جای همکاری امنیتی در چارچوب فعالیت های پلیس برجسته میکند.
ثبات پایدار به وسیله افزایش تنشها به دست نخواهد آمد، بلکه به وسیله دیپلماسی، اشتراکگذاری اطلاعات و همکاری با شرکا و نهادهای منطقهای مانند اینترپل برای رسیدگی به علل ریشهای، و نه فقط علائم، مشکل را حل خواهد کرد.