به گزارش راهبرد معاصر؛ علی الهیار ترکمن درباره رتبهبندی معلمان اظهار کرد: در نظامهای آموزشی ارتقای حرفهای و مهارتهای تدریس از اصلیترین مولفههایی است که یک معلم باید از آنها برخوردار باشد تا بتواند کیفیت آموزش را تضمین و به بهترین وجه معلومات و دانش را به دانشآموزان منتقل کند.
وی افزود: یکی از اصلیترین ابزارهای رتبهبندی معلمان براساس سطح دانش، تواناییهای تخصصی، حرفهای و عمومی است که از اصلیترین ابزارهای مدیریت در آموزشو پرورش محسوب میشود. قبلاً در وزارت آموزشوپرورش این موارد را به شکلهای مختلف اجرا میکردیم اما در ماده 63 برنامه ششم توسعه به صراحت بر تهیه و اجرای نظام رتبهبندی مبتنی بر شایستگیهای حرفهای، رقابت و مهندسی نیروی انسانی تاکید شده و این وظیفه بر عهده دولت است که این کار را انجام دهد.
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش گفت: با پیگیری در یک سال گذشته و بررسی تجارب مختلف، نظام رتبهبندی معلمان را تعریف و به تصویب هیئت وزیران رساندیم، در این طرح که مشمولان طبقهبندی مشاغل معلمان را شامل میشود، معلم، آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی، مشاور، مراقب سلامت، مدیر و معاون واحد آموزشی مشمول هستند که براساس صلاحیت در حوزههای عمومی، حرفهای و تخصصی براساس شاخصهایی ارزیابی میشوند، در یکی از طبقات پنجگانه نظام رتبهبندی قرار گرفته و متناسب با امتیازات کسب شده مابه ازای مالی در احکام حقوقی آنها اعمال میشود.
دو سال سابقه کار ملاک ورود به رتبهبندی
الهیار ترکمن بیانکرد: افرادی که مطابق طرح طبقهبندی مشاغل معلمان بالای دو سال سابقه کار داشته باشند وارد فرآیند رتبهبندی میشوند، رتبه نخست برای افرادی است که دو سال سابقه دارند، 120 ساعت دوره ضمن خدمت را طی کرده و 60 درصد امتیازات مربوط به ارزیابی عملکرد را کسب کردهاند.
وی ادامه داد: برای ورود به رتبه دوم باید 4 سال بگذرد یعنی سابقه خدمت افراد به 6 سال برسد، کسب 70 درصد از نمرات ارزیابی عملکرد و کسب حدنصاب شاخصهای صلاحیتهای عمومی حرفهای و تخصصی نیاز است از طبقه سوم تا طبقه پنجم هر 6 سال یک بار ارتقای طبقه اتفاق میافتد؛ به عنوان مثال افراد بعد از 12 سال وارد رتبه سوم، بعد از 18 سال وارد رتبه چهارم و بعد از 24 سال وارد رتبه پنجم خواهند شد و امتیازات به آنها تعلق میگیرد.
تفاوت رتبههای یک تا 5 چیست؟
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش درباره تفاوت رتبهها بیان کرد: سالهای سنوات، درصدی که افراد باید در نمرات ارزیابی کسب کنند و شاخصهایی که در سه صلاحیت عمومی، حرفهای و تخصصی بدست میآورند ملاک کسب رتبهها است.
الهیار ترکمن درباره رتبهبندی نیروهای اداری اظهار کرد: در وزارت آموزش و پرورش به استناد مصوبه شورای انقلاب در سال 58 اجازه داشتیم از نیروهای آموزشی در مشاغل اداری استفاده کنیم و بخشنامهای به نام 230 در آموزش و پرورش وجود دارد که میتوانیم نیروهای آموزشی را در مشاغل اداری به کار بگیریم و حضور آنها در مشاغل اداری نافی سنوات قابل قبول در حوزه آموزش نمیشود و میتوانیم انتقال را بین بخش اداری و آموزشی انجام دهیم.
رتبهبندی نیروهای اداری فقط تا مهر 99
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش افزود: با توجه به اینکه نیروهای نظام آموزشی باید تفکیک شوند و ساختار منسجم و مشخصی داشته باشند که بتوان روی نیروها سرمایهگذاری و زمینه ارتقای حرفهای آنها را فراهم کرد، در مصوبه تصریح شده است که وزارت آموزش و پرورش باید تفکیک نیرو را بین بخش اداری و آموزشی انجام دهد یعنی نیرو باید انتخاب کند که به عنوان نیروی اداری در ستادهای وزارت آموزش و پرورش در مراکز و استانها فعالیت میکند یا اینکه به مدارس برگشته و به شغل تدریس ادامه میدهد.
وی بیانکرد: به نیروهای اداری اجازه دادیم تا مهر سال آینده از مزایای رتبهبندی برخوردار شوند ولی تا مهر باید انتخاب کنند که نیروی اداری مانده و از مزایای شغل اداری بهرهمند میشوند یا به مدارس برگشته و به تدریس مشغول شده و از امتیازات این حوزه بهرهمند میشوند و همکاران اداری ما باید این انتخاب را انجام دهند.
یا اداره یا تدریس در مدرسه!
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش گفت: نیروهایی که اداری میمانند دیگر مشمول طرح رتبهبندی نمیشوند، فعلاً تا اول مهرماه سال 99 اجازه داریم که رتبهبندی را برای مشمولین بخشنامه 230 یعنی نیروهای اداری اعمال کنیم ولی از اول مهر به بعد نیروهای اداری باید انتخاب کنند که میخواهند در این حوزه بمانند یا به تدریس برگردند به صورت کلی نیروهای اداری مشمول طرح رتبهبندی نمیشوند.
الهیار ترکمن افزود: از کل نیروهایی که در اختیار داریم حدود 40 هزار نفر در مشاغل اداری هستند و بعد از آن اگر تصمیم بگیرند به مدارس میروند و ما برای تأمین نیروهای اداری از سازمان اداری و استخدامی مجوز میگیریم یا اینکه این افراد در ادارات مانده و به کار خود را ادامه میدهند.
صدور احکام رتبهبندی تا 45 روز دیگر
وی عنوانکرد: برای اینکه بتوانیم امتیازات رتبهبندی را به روزآوری کرده و چک لیستی که از شاخصهای صلاحیتهای عمومی تخصصی و حرفهای نیاز است را تهیه و به هیئتهای ممیزه در سطح شهرستانها و استانها ارسال کنیم، مقدمات کار آغاز شده است و بخشنامههایی را به استانها ارسال کردهایم که بتوانیم براساس آن معلمان را وارد بحث امتیاز بندی کنیم، پیش بینی ما این است کمتر از 45 روز بتوانیم احکام معلمان را براساس نظام رتبهبندی اصلاح کرده و امتیازات را به روز کنیم.
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش در شبکه خبر گفت: این نکته قابل توجه است چون تاریخ اجرای مصوبه رتبه بندی از اول مهر ماه 98 است هر زمان که حکم افراد اصلاح شود پرداخت آن از اول مهر است و معوقات به آنها پرداخت میشود.
وی ادامهداد: شیوه نامه اجرای رتبهبندی تهیه شده است و دیروز به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ شد و آن را این هفته به استانها ارسال خواهیم کرد گرچه مقدمات کار آماده شده و برای اجرا نگرانی نداریم، با توجه به اینکه حدود 870 هزار نفر باید وارد این فاز شوند سنگین بودن عدد کمی زمان میبرد اما هیچ مانع اجرایی نداریم.
الهیار ترکمن ادامهداد: سعی میکنیم کمتر از 1.5 ماه رتبهبندی را در فرآیند اجرا قرار دهیم اما هر زمان که احکام اصلاح شد تاریخ اجرا را از اول مهرماه 98 قرار خواهیم داد.
فاز نخست رتبهبندی سال 94 با 5 هزار میلیارد تومان
وی با اشاره به اینکه سال 94 با تصویب هیئت وزیران آموزشوپرورش مجاز شد با افزایش امتیازاتی که در فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری وجود دارد معلمان را رتبهبندی حرفهای کند و این کار انجام شد، افزود: نقد به آموزشوپرورش این است که رتبهبندی را در بستر قانون مدیریت خدمات کشوری انجام داد و این افزایش حقوق است نه رتبهبندی اما واقعاً اینگونه نیست، اگر وزارت آموزشوپرورش بخواهد رتبهبندی را اجرا کند باید در بستر قانون این کار را انجام دهد و رتبهبندی مجزا از قانون نیست چرا که به نظام جبران خدمت و پرداخت پرسنلی وصل میشود که قوانین حدود و صغور آن را مشخص میکند.
تا زمانی که تحت پوشش قانون مدیریت هستیم رتبهبندی در این بستر اجرا میشود
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش ادامهداد: تا زمانی که آموزشو پرورش تحت قانون مدیریت خدمات کشوری است باید از امتیازات این قانون استفاده کند، در طرح رتبهبندی چه آنچه در سال 94 اجرا شد و گام نخست بود که 5 هزار میلیارد تومان بار مالی برای آموزشوپرورش داشت و چه هماکنون، از ظرفیت فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری استفاده میکنیم اما امتیازاتی در حق شغل، شاغل و فوقالعاده شغل معلمان ایجاد میکنیم که سایر مشمولان قانون مدیریت این امتیازات را ندارند و افزایشهای رتبهبندی از این طریق به معلمان منتقل میشود.
الهیار ترکمن در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند سال 94 توانمندی معلمان به درستی ارزیابی نشد، گفت: قبول ندارم و باید مصداق مشخص ارائه شود؛ آنجا هم امتیازاتی مشخص، مجموعهای از شاخصها تدوین و مصوبه شورای توسعه مدیریت اخذ شد تا کمیتههای ارزیابیکننده که صلاحیت دارند وارد شده و معلمان را براساس صلاحیتها دستهبندی کنند.
وی افزود: مبنای کار رتبهبندی برخورداری از صلاحیت است و نمیتوان به صرف معلم بودن وارد رتبهبندی شد و به صرف وارد رتبهبندی شدن، حداکثر امتیاز را گرفت، ماهیت رتبهبندی برخورداری از امتیازات صلاحیتهای عمومی، تخصصی و حرفهای است و هر معلمی که بیشترین امتیاز را داشته باشد گواهینامه صلاحیت حرفهای برای او صادر، در رتبههای مختلف قرار گرفته و از امتیازات بهره مند میشود.
ارزیابی معلمان دشوارترین مرحله رتبهبندی
الهیار ترکمن در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند هماکنون یعنی ارزیابی معلمان، سختترین مرحله رتبه بندی است، گفت: بله، واقعاً کار سخت و پیچیدهای است و ارزیابی جامع و گستردهای باید انجام شود، در 6 ماهه دوم سال جاری سعی میکنیم روی افزایش امتیازات و سنوات خدمتی که معلمان دارند و میتوانیم افزایشها را براساس شواهد موجود انجام دهیم متمرکز شویم و از ابتدای سال 99 زمانی که تمام کمیتههای ارزیابی در سطح کشور، استان و شهرستان تشکیل شد میتوانیم دقیقاً وارد فاز صدور گواهینامه صلاحیت معلمی شویم که تمام موارد را شامل شده و هر چند سال یکبار به روز میشود و مرحله ارزیابی را با دقت و صحت پشت سر خواهیم گذاشت.
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش افزود: طبیعی است اولین مرحله ارزیابی معلمان بسیار سخت است، هم پذیرش آن از سوی جامعه مخاطبان و هم اینکه ما بتوانیم دقت و صحت را رعایت کنیم، دشوار است اما بعد از اینکه کار شکل گرفت، خیلی راحتتر ادامه مییابد.
وی درباره شیوه انتقاد معلمان به نتایج ارزیابیها گفت: در کمیتههای شهرستانها و مناطق کار انجام میشود و هر اعتراضی که وجود دارد باید به کمیتههای استانی منتقل شود، اعتراض به کمیتههای استانی نیز به سطح کشور منعکس میشود، در آئیننامه رتبهبندی پیشبینی شده است یک گروه ناظر متشکل از وزارت آموزش و پرورش و سازمان اداری و استخدامی ورود پیدا کرده، عملکردها را ارزیابی و گزارشها را به مراجع ذی صلاح ارائه دهند ما سعی کردیم نظارت بر اجرای کار را به حد اعلا افزایش دهیم.
معلمان به عوامل امتیازآور توجه داشته باشند
الهیار ترکمن بیانکرد: خواهشم از فرهنگیان این است که به عوامل امتیازآور توجه زیادی داشته باشند و این عوامل به عنوان شواهد عینی ما را مجاز میکند که آنها را در یکی از رتبهها قرار دهیم. فرهنگیان مجموعه عملکرد خود را مستندسازی کرده و در درجه اول روی عملکرد خود یک خودارزیابی دقیق داشته باشند و بدانند که واقعاً به کدام یک از رتبهها میتوانند اختصاص پیدا کنند و اینگونه نباشد که فکر کنند چون معلم هستند میتوانند به بالاترین رتبه بروند؛ ما حتماً براساس شواهد عینی و مستندات معلمان را در یکی از رتبهها طبقه بندی میکنیم تا هر فردی بتواند در جایگاه واقعی خود رتبهبندی شود.
وی گفت: تلاش میکنیم با خود فرهنگیان مرحله اول این کار را که ارائه امتیازات است، انجام دهیم و طبیعی است که در مرحله اول اعتراضات بیشتر است و به تدریج که مستندات کاملتر شود و فرهنگیان سوابق و مستندات خود را کامل کنند اعتراضات کمتر خواهد شد اما طبیعی است که اعتراضات در هر زمانی اتفاق بیفتد ما نیز پاسخگو هستیم. با کمک فرهنگیان و مساعدتی که در این زمینه اتفاق میافتد و تلاش همکاران ما در ادارات کل آموزش و پرورش استانها امیدواریم تا قبل از مهرماه 99 رتبهبندی را در فاز کامل و صحیح خود قرار داده و هر کدام از فرهنگیان را متناسب با امتیازات و صلاحیتها در جایگاه واقعی خود قرار دهیم.
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش در پاسخ به این پرسش که آیا در کشورهای دیگر نیز رتبه بندی معلمان انجام میشود، افزود: پایه کار ورود به معلمی در بیشتر کشورها براساس صلاحیتهای حرفهای تدریس است، معلمی که از دانشگاه تربیت معلم یک کشور فارغالتحصیل میشود و به شغل معلمی ورود پیدا می کند با گواهینامه صلاحیت یا پروانه کار وارد این حوزه میشود و باید تمام صلاحیتهای خود را در عمل به اثبات برساند و به ناظرهایی که در مدارس هستند اثبات کند که از صلاحیتها برخوردار است، این اولین مرحله ورود به رتبهبندی در بیشتر کشورهای دنیا است و بعد از آن با سابقه و تجربهای که به مرور زمان اتفاق میافتد و صلاحیتهایی که برای خود ایجاد میکنند از طریق دورههای ضمن خدمت یا شرکت در دورههای تخصی و کارگاههای آموزشی، نوآوریها، ترجمه، تألیفات و کارهای علمی امتیازاتی را فراهم میکنند که معلم را ارتقا میدهد و میتوانند جایگاه خود را تثبیت و از امتیازات بیشتری بهره مند شوند.
الهیار متذکر شد: رتبه بندی روشی برای ایجاد انگیزه در معلمان است تا از درون مکانیزم کنترلی برای خود ایجاد کنند و صلاحیتها را در خود ارتقا دهند تا از آن طریق به امتیازات دست پیدا کنند. هدف اولیه رتبهبندی ایجاد کیفیت است و هدف افزایش حقوق نیست گرچه از طریق رتبهبندی به افزایش حقوق هم دست پیدا میکنیم چون یکی از مشوقها، مالی است و در تمام دنیا نیز این اتفاق میافتد به همین دلیل از تمام فرهنگیان میخواهم در مسیر رتبهبندی به ارتقای کیفیت کمک کنند و از طریق ارتقای کیفیت بحث مشوقهای مالی شکل میگیرد.
وی ادامهداد: با رتبهبندی در روشهای یاددهی و یادگیری، عملکرد و کیفیت آموزش و پرورش، ارتقا رخ میدهد حتی در سند تحول بنیادین بحث رتبه بندی معلمان در راستای ارتقای کیفیت و بهبود صلاحیتهای حرفهای تعریف شده است.
رتبه اول 225 هزار تومان افزایش حقوق؛ رتبه پنجم 680 هزار تومان
الهیار ترکمن درباره افزایش حقوق معلمان با اجرای رتبهبندی گفت: براساس جدولی که ضمیمه مصوبه دولت است و امتیازاتی که برحق شغل، شاغل و فوقالعاده شغل افراد مشمول اعمال میشود اولین رتبه ما که رتبه یک است، 225 هزار تومان افزایش حقوق و رتبه 5 که بالاترین رتبه است حدود 680 هزار تومان افزایش حقوق را شامل و افزایش سنواتی بر روی آن اعمال میشود و با سایر موارد از جمله طرح معلم تمام وقت که در آن شرکت میکنند نیز افزایش دیگری بر حقوق معلمان اتفاق میافتد که در مجموع عدد پایینی نیست، یکی از برنامههای اصلی وزارت آموزش و پرورش تغییر در معیشت فرهنگیان است اما یک برنامه تدریجی است چرا که در ظرفیت دولت و آموزش و پرورش نیست که یکباره این کار اتفاق بیفتد و باید در یک فرآیند تدریجی به این هدف دست پیدا کنیم.
وی تأکیدکرد: رتبهبندی بدون کمک فرهنگیان و نگاه علمی به موضوع امکان پذیر نیست و ما در کنار هم با کمک معلمان میتوانیم نظام رتبه بندی را کامل اجرا کنیم و هر خبری درباره رتبهبندی را صرفاً از طریق وزارت آموزش و پرورش دنبال کنند؛ برخی دخالتهای بیرونی که در وزارت آموزش و پرورش اتفاق میافتد برای شتاب زدگی در اجرای طرح رتبه بندی، مخل و آفت سلامت اجرای این طرح است به همین دلیل در داخل مجموعه آموزش و پرورش همه کمک کنند تا به هدف نهایی رتبهبندی برسیم.
طرح ویژه برای معلمان ابتدایی و وام 50 میلیونی مسکن به فرهنگیان
معاون برنامهریزی و توسعه منابع وزارت آموزشوپرورش گفت: با تقدیم بودجه سال 99 به مجلس پیشبینی افزایش حقوق برای سال 99، 15 درصد است و غیر از آن موارد ویژهای که در وزارت آموزش و پرورش دنبال کردیم بحث معلم تمام وقت بود که اجرا شده است و حدود 64 هزار نفر از معلمان وارد این طرح شدهاند همچنین طرحی را برای معلمان ابتدایی دنبال میکنیم تا آنها هم بتوانند از برخی مزایای معلمان تمام وقت استفاده کنند.
وی افزود: اقدام دیگر در راستای معیشت فرهنگیان، مبادله تفاهم نامه با وزارت راه و شهرسازی برای تأمین مسکن 170 هزار نفر از فرهنگیان فاقد مسکن بود و تمام زمینههای اجرا دنبال شده است، سامانه مسکن در وزارت آموزش و پرورش فعال شده و متقاضیان برای ثبت نام باید به پورتال این وزارتخانه مراجعه کنند علاوه بر تسهیلات مسکن که از طریق بانک مسکن به متقاضیان داده میشود ما نیز دنبال این هستیم که وامهای ثانویه برای فرهنگیان داشته باشیم، یعنی وامهایی که بانک مسکن به پروژههای شهرسازی میدهد هرچقدر که بود تا 50 میلیون تومان از بانکهای عامل دریافتی داشته باشیم و با سود کمتر از سودهای متعارف به فرهنگیان فاقد مسکن ارائه شود.
این همه در مورد رتبه بندی بحث شده خودش یک دوره 1000ساعت ضمن خدمت است. امید وارم فکر هم برای باز نشستگان فرهنگی بنماید . و معوقات این بزرگوران را پرداخت کنید . رتبه بندی هزار لایه را هم در باره این زحمت کشان منظور کنید. خدا خیرتان دهد. بیش از 3000ساعت فقط ضمن خدمت دارم .180 مقام کشوری . استانی و منطقه ای .دو سال است باز نشسته شده ام . بااین حساب حق ما پایمال می شود . انشالله که موفق باشید.