جایی برای فرشته‌ها نیست جوایز جشنواره سینما حقیقت را درو کرد
به گزارش راهبرد معاصر؛ سینماحقیقت، جشنوارهٔ فلیم‌های مستند است که در ایران برگزار می‌شود. اولین دوره جشنواره سینما حقیقت در سال ۱۳۸۶ در شهر تهران برگزار شد.
آیین پایانی سیزدهمین جشنواره مستند ایران (سینما حقیقت) شامگاه دوشنبه ۲۵ آذرماه در تالار وحدت با اجرای محمدرضا شهیدی‌فر و حضور علی ربیعی سخنگوی دولت، سردار احمد نوریان معاون اجتماعی نیروی انتظامی و حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی برگزار شد.
برگزیده جایزه هنر و تجربه
ابتدای این مراسم با معرفی برگزیدگان جایزه هنروتجربه آغاز شد که بابک بهداد و آرمین ایثاریان برای اهدای این جایزه روی صحنه حضور پیدا کردند.
تندیس هنر و تجربه مشترکاً به سام کلانتری، کارگردان جایی برای فرشته‌ها نیست و فرزاد خوشدست، کارگردان خط باریک قرمز اهدا شد و به هر مستندساز ۴۰ میلیون ریال تعلق گرفت.
فرزاد خوشدست بعد از دریافت جایزه اش، گفت: ساخت این فیلم ۵ سال طول کشید. فیلم خط باریک قرمز راهی را پیشنهاد می‌دهد که امیدوارم جدی گرفته شود. می‌دیدم که این ایده را در جشنواره آسیاپاسیفیک که فیلمم نامزد بود نیز دوست داشتند.
برگزیده جایزه آسیب‌های اجتماعی
سردار احمد نوریان برای اهدای جایزه این بخش روی صحنه حضور پیدا کرد و لوح تقدیر و جایزه نقدی این بخش، از طرف معاونت اجتماعی نیروی انتظامی به خط باریک قرمز به کارگردانی فرزاد خوشدست تقدیم شد.
خوشدست بعد از دریافت جایزه آسیب‌های اجتماعی با حضور پشت تریبون از رییس سازمان زندان ها و پورمحمدی تقدیر کرد و گفت: از این دو عزیز برای این که ۵ ماه یک زندان را به عنوان لوکیشن در اختیار فیلم خط باریک قرمز قرار دادند، تشکر می کنم.
وی با اشاره به این که پیشنهاد فیلم او در دولت بررسی خواهد شد، بیان کرد: خوشحالم توانستم به بچه های داخل زندان کمک کنم و خوشحالم زندگی شان تغییر کرده است و از شبکه سه سیما و کارکنان این شبکه نیز تشکر می کنم.
برگزیده جایزه شبکه مستند
سیدسلیم غفوری، مدیر شبکه مستند برای اهدای جایزه شبکه مستند روی صحنه آمد. لوح افتخار و جایزه نقدی شبکه مستند سیما به مهدی فارسی کارگردان فیلم صد سال تنهایی اهدا شد.
برگزیده جایزه مستندهای کارآفرینی
بخش بعدی اهدای جوایز به مستندهای کارآفرینی اختصاص داشت که با حضور خوانساری رییس اتاق بازرگانی تهران نیز همراه بود.
جایزه سوم این بخش به محمد ثقفی برای فیلم خودکار تعلق گرفت.
جایزه دوم به محمد واعظی برای فیلم رویای آب اهدا شد.
جایزه اول این بخش نیز به مهدی گنجی برای ساخت فیلم من می‌خوام شاه بشم تعلق گرفت.
گنجی هم پس از دریافت جایزه گفت: آقای شهیدی‌فر گفتند از خانواده تشکر نکنید، من چند وقت پیش فکر کردم این جایزه را در جشنواره سینماحقیقت می گیرم اما نگرفتم، می‌خواستم از تهیه کننده فیلمم تشکر کنم که نشد اما از او الان در جایگاه همسرم قدردانی می کنم که کم حوصلگی های من و سختی ها را تحمل کرد.
در این بخش اعلام شد که از دو شخصیت این سه فیلم برای همراهی شان تقدیر می‌شود و این تقدیری‌ها شامل علی اکبر رفوگران در فیلم خودکار و محمد قائم پناه در فیلم رویای آب بودند.
برگزیدگان بخش بین الملل
بهمن نورایی اجرای این بخش را برعهده داشت. هیات داوران بخش مستندهای کوتاه و نیمه‌بلند مسابقه بین‌الملل که عبارتند از رائد فریدزاده (ایران)، وتون نورکلاری (کوزوو)، منگ شیه (چین) برای اهدای جایزه روی صحنه حضور پیدا کردند.
جایزه ویژه هیات داوران بخش مستند کوتاه، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی این بخش به فیلم و آنگاه شب فرا می‌رسد ساخته مایا نواکوویچ تولید کشورهای صربستان و بوسنی اهدا شد.
نواکوویچ با ابراز خرسندی از دریافت این جایزه گفت: کاش در جمع تان بودم و دوستت دارم ایران.
جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه نیز شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و مبلغ ۳۰۰۰ دلار به فیلم آشو به کارگردانی جعفر نجفی از ایران اهدا شد.
جعفر نجفی پس از دریافت جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه گفت: خیلی خوشحالم این جایزه را در بخش بین الملل می گیرم، به عوامل تبریک می گویم. جا دارد از یک فردی که برایم دانشگاه، سینما و همه کاره بوده است، فریدون نجفی برادرم قدردانی کنم.
جایزه ویژه هیات داوران در بخش مستند نیمه بلند به قاشق ساخته لیلآ پاکالنینا تولید کشورهای لتونی، نروژ، لیتوانی رسید.
لیلآ پاکالنینا کارگردان قاشق در پیامی ویدئویی به مخاطبان جشنواره بین المللی سینماحقیقت بیان کرد: خوشحالم که سینما می تواند میان فرهنگ ها پل بزند. زبان سینما ارتباط را برای ما ساده تر می کند
جایزه بهترین مستند نیمه‌بلند
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و مبلغ ۴۰۰۰ دلار به لی‌لی، کارگردان فیلم حیوانات از نفس افتاده از آمریکا و چین رسید. مگ از کشور چین به نمایندگی از لی لی کارگردان فیلم حیوانات از نفس افتاده جایزه این فیلمساز را دریافت کرد.
برگزیدگان بخش مستند بلند بین‌الملل
مهرداد اسکویی (ایران) و زلاتینا روسووآ (بلژیک) برای اهدای جوایز بخش مستند بلند بین الملل روی صحنه حضور پیدا کردند.
لوح تقدیر هیات داوران در این بخش به فیلم خسوف به کارگردانی محسن استادعلی از ایران تعلق گرفت.
استادعلی به دلیل کسالت نتوانسته بود در مراسم حضور یابد و مصطفی شیری جایزه این کارگردان را دریافت کرد.
جایزه ویژه هیات داوران در بخش مستند بلند به تون فان زانتفورت برای فیلم قهرمان گله از هلند اهدا شد.
تون فان زانتفورت در پیام ویدئویی که برای جشنواره فرستاده بود، گفت: خیلی خوشحالم که این فیلم دیده شد، من هفت سال روی فیلم کار کردم و همه من را به واسطه سوژه آن مسخره می‌کردند، به همین ترتیب تامین کمک مالی برای ساخت فیلم دشوار بود و پروسه سختی را پشت سر گذاشتم. با افتخار در این جشنواره حضور دارم و خوشحالم که توانستم در این جشنواره که رقابت بسیار داغ بود برگزیده شوم و ناراحتم که نتوانستم به دلیل مشغله کاری در این رویداد حضور پیدا کنم.
دیگر جایزه ویژه هیات داوران در این بخش به سام کلانتری برای مستند جایی برای فرشته‌ها نیست تعلق گرفت.
سام کلانتری هم پس از دریافت جایزه گفت: در این ۱۳ سال برگزاری جشنواره سینماحقیقت سال هایی داور بودم یا فیلم داشتم اما هیچ وقت این جایزه را دریافت نکرده بودم، فکر می کنم این جایزه بسیار مهمی برای هر فیلمسازی است. از صمیم قلب این جایزه را به همه اعضای تیم ملی هاکی بانوان ایران تقدیم می کنم.
جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند جشنواره نیز شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و مبلغ ۵۰۰۰ دلار اهدا شد به فیلم کنار رینگ به کارگردانی آندره هورمان و تولیدکشورهای آلمان و آمریکا اختصاص یافت.
آندره هورمان که در سالن حضور داشت، بعد از دریافت جایزه اش از دعوت به جشنواره سینماحقیقت تشکر کرد و گفت: از دریافت این جایزه واقعا غافلگیر شدم. نمی دانم آیا مستند می تواند دنیا را تغییر دهد یا نه اما خوشحالم که افتخار حضور در سینماحقیقت به کشورم داده شد. امیدوارم مستندها به هر چه بهتر ارتباط برقرار کردن گفت و گو میان ملت ها کمک کنند و از جشنواره و هیات داوران این بخش تشکر می کنم.
برگزیدگان جایزه شهید آوینی
هیات داوران بخش جایزه شهید آوینی متشکل از سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد، مسعود فراستی، مهدی قربان‌پور برای اهدای جوایز روی صحنه آمدند.
تندیس برنز شهید آوینی و دیپلم افتخار به حامد سعیدی‌راد کارگردان فیلم کاست رسید.
همچنین تندیس نقره شهید آوینی و دیپلم افتخار به امیرحسین نوروزی کارگردان فیلم خاطرات موتورسیکلت تعلق گرفت.در نهایت تندیس طلا شهید آوینی و دیپلم افتخار به امیر اُصانلو کارگردان فیلم پیرمرد و خواننده تقدیم شد.
اصانلو بعد از دریافت جایزه اش گفت: اگر برای ساخت فیلم پیرمرد و خواننده به منطقه ای جنگی رفتم به دلیل دوست داشتن جنگ نبوده است. بلکه می خواستم بخشی از واقعیت را به تصویر بکشم.
برگزیدگان بخش مسابقه ملی
اعضای هیات داوران بخش مسابقه ملی شامل یونس شکرخواه، سیف‌الله صمدیان، پیروز کلانتری، حبیب احمدزاده، محمدحسین مهدویان و مونا زندی حقیقی برای اهدای جوایز روی صحنه حاضر شدند و کامران شیردل دیگر عضو هیات داوران به دلیل کسالت نتوانست به مراسم بیاید.
شهیدی فر پیش از آغاز اهدای جوایز به نمایندگی از جشنواره سینماحقیقت خبر داد که پرهام دانشی کاراکتر اصلی فیلم ایران وود می تواند فیلم بعدی اش را راحت تر بسازد.
در رشته بهترین نویسنده گفتار متن یا گوینده، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار مشترکاً به امیرمهدی حکیمی و حجت بامروت، نویسندگان فیلم مهدی که به دنیا آمد تقدیم شد.
همچنین در رشته بهترین صدا، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار انسیه ملکی صداگذار فیلم کاغذپاره‌ها اهدا شد.
انسیه ملکی پس از حضور روی صحنه و دریافت جایزه گفت: من از کارگردان فیلم آقای بهزاد نعلبندی که واقعا یک تنه برای این پروژه زحمت کشیدند و در صداگذاری بسیار به من کمک کردند ممنونم.
علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در این بخش برای همراهی هیات داوران در اهدای جوایز به روی سن رفت.
جایزه بهترین موسیقی بخش مسابقه ملی نیز شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به حبیب خزایی‌فر آهنگساز فیلم جایی برای فرشته‌ها نیست تعلق گرفت.
در رشته بهترین پژوهشگر تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به بابک گودرزی‌نژاد طهران، پژوهشگر فیلم ناگفته‌های شهر شلوغ اهدا شد.
در رشته بهترین فیلمبرداری، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به مرتضی پورصمدی فیلمبردار فیلم خط باریک قرمز رسید.
در رشته بهترین تدوین، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به مرتضی پایه‌شناس، تدوینگر فیلم گلوله‌باران تعلق گرفت.
خوشدست کارگردان فیلم مستند خط باریک قرمز که به دلیل عدم حضور مرتضی پورصمدی در ایران جایزه او را به نمایندگی دریافت کرد، پیام صوتی پورصمدی را برای حاضران پخش کرد.
پورصمدی در پیام صوتی اش گفت: از جسارت فرزاد خوشدست و مدیران تلویزیون که بر یک موضوع حساس اجتماعی دست گذاشتند و از فرزین خسروشاهی، حمید کیوان فر برای همراهی شان و آرش زاهدی برای تلاش در تدوین این مستند تقدیر کنم.
در ادامه نوبت به اعلام برگزیده بهترین کارگردانی فیلم مستند کوتاه رسید و هیات داوران با تقدیر از مستند تنها چند متر به کارگردانی حجت طاهری، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار را به علی شهابی‌نژاد، کارگردان فیلم آبشار تقدیم کرد.
مرتضی پایه شناس پس از دریافت جایزه بهترین تدوین گفت: من یادم نمی آید در هیچ اختتامیه ای حرف زده باشم اما الان فکر کنم جبران کنم، اول اینکه من فکر می کنم اکثر کسانی که در سالن نشستند معتقدند سینمای مستند ایران در قله است و نیازی نداریم سینمای مستند را به سینمای داستانی برسانیم.
وی ادامه داد: دوم اینکه از صداگذار کار، حسین ابراهیمی تشکر می کنم چون واقعا زحمت کشید، من دوست داشتم همیشه با فرزندانم روی صحنه بروم چون معتقدم برای این دو عزیز کار می کنم و نگران آینده این دو هستم.
جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه‌بلند شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به طور مشترک به مرتضی پایه‌شناس و حسین مؤمن کارگردانان فیلم گلوله‌باران اهدا شد.
سپس در رشته بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به محسن استادعلی کارگردان خسوف تقدیم شد.
در ادامه محمد حمیدیمقدم دبیر جشنواره برای اهدای جایزه ویژه هیات داوران و جایزه ویژه دبیر جشنواره به روی سن رفت.
این جایزه شامل تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال با سپاس ویژه از سازندگان دو فیلم مهمانشهر ساخته مهدی سقط‌چی و تارهای ممنوعه ساخته حسن نوری به خاطر تلاش در مسیر همگرایی فرهنگی و اجتماعی به محمدصادق اسماعیلی کارگردان فیلم آدور تعلق گرفت.
در ادامه منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما و مرتضی رزاق کریمی قائم مقام مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برای همراهی در این بخش روی سن آمدند.
ناصر زوری کاراکتر فیلم مهمانشهر که فیلمی در ترویج روحیه امید و پویایی بود پیش از اهدای جایزه ویژه دبیر جشنواره مورد تقدیر قرار گرفت. علی نظری تهیه کننده این اثر به نمایندگی از وی این لوح را دریافت کرد.
همچنین در این بخش از محسن اسلام‌زاده کارگردان فیلم مستند زندگی میان پرچم های جنگی هم بابت ریسک پذیری در ساخت فیلم مستند تقدیر به عمل آمد.
شخصیت اول فیلم بانو عصمت که مادر ۵ شهید است هم در این بخش از اختتامیه سیزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت مورد تقدیر قرار گرفت. حاضران در سالن ایستاده به تشویق این مادر شهید پرداختند.
سپس عصمت احمدیان از همه حضار خواست تا چشمان خود را ببندند و گفت: شما اکثرا متاهل و صاحب فرزند هستید و با بستن و باز کردن چشمان خود می بینید گذر زمان چه میزان سریع است. شما مستندسازان به جوانان امید دهید، این مملکت برای جوانان است. کاری کنید که جوانان پای فیلم های خارجی ننشینند و با دیدن فیلم های شما لذت ببرند.
در ادامه نیز جایزه ویژه دبیر جشنواره شامل تندیس، دیپلم افتخار و مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال به فرزاد خوشدست کارگردان فیلم خط باریک قرمز اهدا شد.
حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی نیز در ادامه به جمع حاضران روی سن برای اهدای نشان فیروزه بهترین فیلم مستند جشنواره اضافه شد.
نشان فیروزه بهترین فیلم مستند، تندیس جشنواره، دیپلم افتخار به مرتضی شعبانی تهیه‌کننده فیلم گلوله‌باران تقدیم شد.
شعبانی نیز جایزه اش را به همه مستندسازانی که نظیر شهید هادی باغبانی که در مسیر فیلمسازی به شهادت رسیده اند، تقدیم کرد.
در ادامه این مراسم مهدی شامحمدی دبیر اجرایی و عضو شورای سیاستگذاری آرای مردمی، سه فیلم پرمخاطب سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت را به این ترتیب اعلام کرد: جایی برای فرشته ها نیست رتبه اول، پروژه ازدواج رتبه دوم و صحنه هایی از یک جدایی رتبه سوم را به خود اختصاص دادند.
همچنین به گزارش سینماتیکت سه مستند پرفروش به این ترتیب اعلام شدند. جایگاه اول جایی برای فرشته نیست، جایگاه دوم واکس چه و جایگاه سوم صحنه هایی از یک جدایی.
سپس نوبت به اهدای جایزه ویژه تماشاگران رسید و علیرضا حسینی نماینده ویژه انجمن صنفی تهیه‌کنندگان سینمای مستند به منوچهر شاهسواری روی سن ملحق شد.
جایزه تماشاگران، تندیس، دیپلم افتخار و مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال به محمد شکیبانیا و محسن شاه محمد میراب سرمایه‌گذار فیلم جایی برای فرشته ها نیست اهدا شد.
همچنین عنوان برترین ها بر اساس اعلام ستاد آرای مردمی به فیلم های مستند جایی برای فرشته ها نیست، صحنه هایی از یک جدایی، تارهای ممنوعه، خط باریک قرمز، آدور به ترتیب اول تا پنجم تعلق گرفت.
مهدی شامحمدی دبیر اجرایی و عضو شورای سیاستگذاری آرای مردمی هم درباره سه نوع آمار پرمخاطب ترین ها، پرفروش ترین ها و برترین ها توضیحاتی را ارائه کرد و گفت: در دوره سیزدهم در بخش مسابقه ملی ۲۱ هزار نفر در ۱۶۰ سانس به تماشای فیلم‌ها نشستند و از این بین ۷۱ درصد، ۱۵ هزار برگه رای به صندوق ها ریخته شد.
وی افزود: البته با توجه به بلیت فروشی آمار تماشاگران نسبت به سال گذشته تغییر چشمگیری نداشته است.
سیزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت به دبیری محمد حمیدی مقدم در پردیس سینمایی چارسو و موزه سینما برگزار شد. این جشنواره در بخش مسابقه ملی شامل ۶۲ فیلم بود. از این تعداد ۲۷ فیلم به گونه مستند کوتاه، ۱۵ فیلم به گونه مستند نیمه‌بلند و ۲۰ فیلم به گونه مستند بلند اختصاص داشت که کامران شیردل، یونس شکرخواه، سیف‌الله صمدیان، پیروز کلانتری، حبیب احمدزاده، محمدحسین مهدویان و مونا زندی داوری برای انتخاب برترین مستندها را در این بخش به عهده داشتند.
همچنین در بخش مسابقه بین‌الملل امسال که حدود شش هزار فیلم از بیش از ۱۰۰ کشور جهان متقاضی شرکت در آن بوده اند، ۵۴ فیلم در ۷ بخش مسابقه و غیررقابتی پذیرفته شدند. زلاتینکا روسوا، کارول پیشاروک و مهرداد اسکویی داوران این بخش بودند. در بخش مسابقه بین‌الملل به تفکیک ۸ مستند کوتاه، ۸ مستند نیمه‌بلند و ۸ مستند بلند نمایش دارند که منگ شیه، رائد فریدزاده و وتون نورکلاری داور بخش کوتاه و نیمه‌بلند بودند. همچنین نمایش‌های ویژه ۸ فیلم و پرتره شامل ۸ فیلم می شود.
جایزه شهید آوینی ویژه نمایش و تقدیر از فیلم‌های مستند منتخب حوزه انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت در منطقه نیز برای ششمین سال متوالی، به عنوان بخش ویژه جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت برگزار شد و امسال ۲۹ فیلم در آن شرکت داشتند و داوری این بخش به عهده محمدمهدی طباطبایی نژاد، مسعود فراستی و مهدی قربان‌پور بود.
حسین انتظامی در تالار وحدت و در آیین اختتامیه سیزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، اظهار داشت: خوشبختانه سینمای مستند مسیر رو به تعالی دارد و یکی از جلوه‌های آن هم خود جشنواره است که سال به سال موفق تر برگزار می‌شود و خط بطلان مجددی بر تمامی باورهای غلط می کشد.
وی افزود: کمیت و کیفیت آثار نسبت به سال گذشته ارتقا یافته است و وظیفه خود می‌دانم از زحمات دبیر چند دوره گذشته این جشنواره یعنی محمدمهدی طباطبایی‌نژاد تشکر کنم چون بخش عمده فیلم‌های جشنواره محصول تلاش‌های وی در زمان حضورشان در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی بوده است.
رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: اینکه وی به ما در سازمان سینمایی پیوستند نشان می‌دهد فعالان حوزه سینمای مستند تا چه اندازه می‌توانند در حوزه سیاست گذاری کمک کنند.
انتظامی با بیان اینکه فیلم‌های امسال از نظر جغرافیای فیلمسازی تنوع خوبی داشتند، گفت: بخش‌های جدیدی به جشنواره اضافه شده بود که از آنها استقبال شد. همچنین نقطه عطف دیگر این دوره از جشنواره حضور صنوف در بخش سیاستگذاری جشنواره است.
رییس سازمان سینمایی با بیان این که مدتی است فرهنگ مستند دیدن رواج یافته است، اظهار داشت: این خبر خوبی برای مستندسازان است. این روزها صرفا مستند را در قاب تلویزیون نمی‌بینیم. همه ما باید همت کنیم که این فرهنگ بیش از پیش رواج یابد.
وی با اشاره به اینکه برای سال آینده بودجه های حمایتی برای سینمای مستند همچنان که در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ افزایش یافته بود، افزایش می یابد، گفت: اگر مسئولی سیاستی را اعلام و نتیجه اش در عمل ثابت نشود، خوب نیست. بنابراین این تصمیم را در برنامه و بودجه که اعلام می شود خواهیم دید. همچنین در حوزه پخش و عرضه مستند نیز باید بودجه ای را برای سامانه‌های درخواستی درنظر بگیریم.
رییس سازمان سینمایی با تاکید بر اینکه تداوم رایزنی با دستگاه ها برای همکاری و مشارکت در تولید مستند که جلوه‌اش در همکاری با اتاق بازرگانی اتفاق افتاد، نیز شاهد هستیم، خاطرنشان کرد: ورود دستگاه‌هایی از این دست به خلق ارزش افزوده به شیوه‌ای که در منافع اثر نیز دخیل باشند، نیز کمک می‌کند.
انتظامی در پایان به همه برگزیدگان سیزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت تبریک گفته و برایشان آرزوی موفقیت کرد.