کلیات بودجه 99 به چه شکل تصویب شده است؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ علی رغم آنکه در طی روزهای اخیر کارشناسان مختلف نسبت به تبعات تصویب بودجه 99 هشدار داده بودند، شب گذشته کمیسیون تلفیق این کلیات بودجه را تصویب کرد، این تصویب اما حواشی ناشنیده ای دارد که در این گزارش به آن پرداخته ایم.

مخالفت های گسترده کارشناسی

دکتر سید علی روحانی مدیر دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس در مصاحبه ای گفته بود لایحه بودجه 99 برنامه وادار کردن کشور به مذاکره با آمریکاست، همچنین او از مجلس درخواست کرده بود که این بودجه رد شود، در اعداد و ارقام بودجه سال 99 چند قسمت حباب جدی وجود دارد. یکی بحث میزان فروش نفت است که دولت پیش‌­بینی کرده سال آینده روزانه 1 میلیون بشکه خواهد فروخت؛ در حالی که سازمان برنامه و بودجه، دولت و دیگران می­‌دانند که این مساله قطعا محقق نخواهد شد.

روحانی گفته است؛ قسمت نفت با پیش‌­بینی درآمد 48 هزار میلیارد تومانی بسته شده که نیمی از این رقم با تصمیم 4200 تومانی که دولت گرفته، محقق نمی­‌شود. همچنین در بودجه نزدیک به 50 هزار میلیارد تومان به اسم مولدسازی دارایی­‌ها در نظر گرفته شده که در واقع بحث واگذاری اموال دولتی است، این رقم هم حباب بزرگی محسوب می­‌شود زیرا در دولت توانایی فروش این مقدار اساسا وجود ندارد. همچنین بازار سرمایه و املاک هم کشش خرید آن را ندارد.

روحانی در ادامه تصریح کرد: نشانه آن هم عدم تحقق واگذاری اموال دولتی تا رقم 4 هزار میلیارد تومان بود. سال جاری کمتر از یک دهم عدد بودجه 99 برای واگذاری‌ها پیش‌­بینی شده بود که دارایی­های دولت به فروش برود. اما در پایان 6 ماهه نخست کمتر از 400 میلیارد تومان آن به دست آمده است. بنابراین سال آینده هم قرار نیست اتفاق ویژه­‌ای رخ دهد و به طور قطع این پیش­‌بینی هم اجرایی نخواهد شد. تمام کارشناسان بودجه متفق­‌القول هستند که رقم مذکور حباب است و صرفا برای ایجاد تراز در قسمت درآمدهای بودجه گذاشته شده است.

او همچنین از سیاستهای ارز 4200 انتقاد کرده و گفته بود: « اتفاقی که می­‌افتد این است که باید دلار را از بازار با نرخ 11 یا 12 هزار تومان بخرد و به قیمت 4200 تومان به واردکننده بفروشد. مابه­ التفاوت به وجود آمده، کسری مضاعفی به بودجه کشور تحمیل می­کند که برای تامین این کسری تصمیم گرفته شده از بانک مرکزی استقراض کنند که نتیجه آن افزایش تورم خواهد بود.»

یکی دیگر از مخالفان سید احسان خاندوزی از مدیر سابق دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس بود که شش ایراد اساسی را بر بودجه وارد میدانست، او در یادداشتی گفته بود «ثمره درآمدهای غیرواقعی در لایحه بودجه آن است که بلافاصله با کاهش درآمد محقق شده در سال ۱۳۹۹، دولت ناچار است از هزینه عمرانی خود بکاهد (زیرا بخش زیاد مخارج جاری، غیرقابل‌اجتناب است). اگر بدانیم که هزینه عمرانی، عمده‌ترین بخش بودجه دولت است که خاصیت تحریک رشد و اشتغال را دارد، نتیجه می‌گیریم که به‌احتمال‌زیاد بودجه سال آتی، کمک ویژه‌ای به رشد تولید و اشتغال نخواهد کرد. این در حالی است که به لحاظ اقتصاد کلان، خروج سریع‌تر از رکود موجود، تنها با محرک‌های بودجه‌ای و مالی یا اصلاحات طرف عرضه صورت خواهد گرفت که نشانه‌ای از شروع هیچ‌کدام از دودسته اصلاحات رؤیت نمی‌شود.»

بودجه ان شاالله ماشالایی

هادی قوامی سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 99 از تصویب کلیات لایحه بودجه سال 99 در کمیسیون متبوعش خبر داد و گفت: برای رفع کسری بودجه سال آینده مقرر شد؛ کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 99 هنگام بررسی جزئیات درآمدی، بیش برآوردها را اصلاح کرده و هزینه ها را نیز کاهش دهد. سخنگوی کمیسیون تلفیق در مورد اینکه اداره کشور با ان‌شاءالله و ماشاءالله نمی‌شود و باید برای بودجه عملکرد سال جاری را در نظر بگیرند، اظهار داشت: دیگر 40 سال است که با ان‌شاءالله و ماشاءالله اداره شده از این به بعد هم می‌شود.

کاهش اتکا به نفت تا سقف 48 هزار میلیارد تومان از ویژگی های بودجه سال 99 است. حداقل استفاده و وابستگی به  نفت در بودجه پیش بینی شده است اما میزان درامدهای مالیاتی 175 هزار میلیارد تومان است که  نسبت به سال 98 رشد خواهد داشت.

انتشار 47 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت از  دیگر ردیف های بودجه است. همچنین در لایحه بودجه برای حقوق کارکنان دولت رشد 15 درصدی پیش بینی شده است.

لایحه بودجه 99 کل کشور از لحاظ هزینه ها و درامد ها تابع کمی و کیفی برنامه ششم توسعه خواهد بود.

علی‌اصغر یوسف‌نژاد نائب رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس هم با بیان اینکه ۴ نماینده مخالف و ۴ نماینده موافق درباره کلیات بودجه به اظهارنظر پرداختند، اظهار داشت: در این جلسه آقای زنگنه راجع به نفت، میزان وابستگی، فروش، قیمت، تولید فرآورده‌های نفتی و هدفمندی توضیحاتی ارائه داد.

وی افزود: آقای نوبخت هم درباره نقاط قوت، امتیازات، نحوه تنظیم، محورهای بودجه، غیر متمرکز بودن آن، هدفمندی یارانه‌ها، درآمدها و مالیات توضیحاتی دادند و سرپرست مرکز پژوهشهای مجلس هم گزارشی از نقاط قوت و ضعف بودجه، تحریم، شرایط بین المللی، تولید، اشتغال، معیشت و نرخ ارز را ارائه کرد

نمایندگان نظرات خود را در نشست مطرح کردند و آقای نوبخت نیز درباره سوالات و ابهامات آنها توضیحاتی داد.

یوسف‌نژاد همچنین تصریح کرد: در ادامه کلیات لایحه بودجه به رای اعضا گذاشته شد که نمایندگان با ٢١ رای موافق از مجموع ٣٩ نماینده حاضر با آن موافقت کردند.

تصویب با تهدید

 آنچه از مجموعه جلسه دیشب کمیسیون تلفیق بیرون آمد اخبار بدی بود، دولت برای تصویب این کلیات تهدید به استعفا کرده است و شخص نوبخت نیز گفته بود اگر تصویب نشود دولت تمایلی به ادامه ندارد، همچنین در این جلسه گفته شده است که رهبری خواسته اند با دولت همکاری حداکثری شود. این در حالیست که چنین اظهاراتی در چنین موقعیتی یک بهتان به رهبری انقلاب است.