روایت «رتبه بندی» از افزایش حقوق تا گلایه‌های معلمان

به گزارش راهبرد معاصر؛ روایت رتبه بندی معلمان از آن دست طرح‌هایی که خبرهایش بیشتر از اقدامات اجرایی آن برای فرهنگیان و جامعه پررنگ بوده است؛ به‌گونه‌ای که کمتر کسی است که از رتبه‌بندی معلمان بی‌خبر باشد و نداند که معلمان رتبه‌بندی می‌شوند.

اما این طرح در بین خود معلمان با کاستی‌ها و مشکلاتی همراه بود و موجب شد که گلایه‌هایی را به همراه داشته باشد و حالا بعد از گذشت. 

سوم آذر ماه امسال هیأت وزیران، نظام رتبه‌بندی معلمان را با هدف استقرار نظام پرداخت حقوق فرهنگیان بر اساس صلاحیت، شایستگی و تجربه تصویب کرد و حدود یک ماه بعد یعنی چهارم دی ماه، وزیر آموزش و پرورش شیوه‌نامه اجرایی نظام رتبه‌بندی معلمان را ابلاغ کرد.

در این شیوه‌نامه 5 رتبه وجود دارد؛ شرایط اخذ رتبه (۱) شامل داشتن حداقل ۲ سال تجربه و گذراندن ۱۲۰ ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت و تخصصی، کسب میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد به میزان حداقل ۷۵ درصد در طول دو سال منتهی به نتایج ارزیابی. (امتیاز هر سال نباید کمتر از ۷۰ باشد) و کسب حداقل ۶۰ درصد امتیازات شاخص‌های صلاحیت‌های معلمی (امتیاز هر یک صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای نباید کمتر از ۵۰ درصد باشد) است.

شرایط اخذ رتبه (۲) شامل داشتن حداقل ۶ سال تجربه و حداقل ۴ سال توقف در رتبه (۱)، گذراندن ۱۸۰ ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت و تخصصی در طول دوره علاوه بر دوره‌های آموزشی مربوط به رتبه (۱)، کسب میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد به میزان حداقل ۸۰ درصد در طول سه سال متوالی منتهی به رتبه‌ بعدی (امتیاز هر سال نباید کمتر از ۷۵ باشد) و کسب حداقل ۶۵ درصد امتیازات شاخص‌های صلاحیت‌های معلمی (امتیاز هر یک از صلاحیت‌های عمومی تخصصی و حرفه‌ای نباید کمتر از ۵۵ درصد باشد) است.

شرایط اخذ رتبه (۳) شامل داشتن حداقل ۱۲ سال تجربه و حداقل ۳ سال توقف در رتبه (۲)، گذراندن ۱۵۰ ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت و تخصصی در طول دوره بین دو رتبه، کسب میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد به میزان حداقل ۸۵ درصد در طول دوره بین دو مرتبه (امتیاز هر سال نباید کمتر از ۸۰ امتیاز باشد) و کسب حداقل ۷۰ درصد امتیازات شاخص‌های صلاحیت‌های معلمی (امتیاز هر یک از صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای نباید کمتر از ۶۵ درصد باشد) است.

شرایط اخذ رتبه (۴) شامل داشتن حداقل ۱۸ سال تجربه و حداقل ۳ سال توقف در رتبه (۳)، گذراندن ۱۲۰ ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت و تخصصی در طول دوره بین دو رتبه، کسب میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد به میزان حداقل ۹۰ درصد در طول دوره بین دو مرتبه (امتیاز هر سال نباید کمتر از ۸۵ باشد) و کسب حداقل ۷۵ درصد امتیازات شاخص‌های صلاحیت‌های معلمی (امتیاز هر یک از صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای نباید کمتر از ۷۰ درصد باشد) است.

شرایط اخذ رتبه (۵) شامل داشتن حداقل ۲۴ سال تجربه و حداقل ۳ سال توقف در رتبه (۴)، گذراندن ۱۰۰ ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت و تخصصی در طول دوره بین دو رتبه، کسب میانگین امتیاز ارزیابی عملکرد به میزان حداقل ۹۰ درصد در طول دوره بین دو رتبه (امتیاز هر سال نباید کمتر از ۸۰ باشد) و کسب حداقل ۸۵ درصد از امتیازات شاخص‌های صلاحیت‌های معلمی (امتیاز هر یک از صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای نباید کمتر از ۸۰ درصد باشد) است.

حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش با اشاره به متوسط دریافتی فرهنگیان در طرح رتبه‌بندی، بیان کرد: کسانی که در رتبه اول هستند بین 200 تا 300 هزار تومان افزایش حقوق خواهند داشت و این نسبت به‌تناسب سابقه و تجربه افزایش پیدا خواهد کرد و متوسط دریافتی معلمان براثر اجرای رتبه‌بندی بر اساس آنچه محاسبه‌شده است 420 هزار تومان خواهد بود که تعدادی کمتر از 420 هزار تومان و تعدادی بیشتر از 420 هزار تومان دریافت خواهند کرد.

در این شیوه‌نامه بر اساس جدولی امتیاز حق شغل، حق شاغل و فوق‌العاده شغل مشمولان نظام رتبه‌بندی دوره ابتدایی و متوسطه درج شده بود.

سوابق تجربی معلمان در ارتقای طبقه و رتبه شغلی، بر اساس ضوابط دستورالعمل ساعت تدریس هفتگی شاغلان مشاغل طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان کشور قابل محاسبه خواهد بود. همچنین نظام رتبه‌بندی معلمان از تاریخ  اول مهر ۱۳۹۸ لازم‌الاجرا است و از این تاریخ ارتقای رتبه‌بندی مشمولان بر اساس مفاد این شیوه‌نامه انجام می‌شود.

همچنین مدت تحصیل در دانشگاه‌های فرهنگیان و شهیدرجایی و همچنین طول تحصیل مشمولان قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش مصوب ۱۳۶۹ و دوره مهارت‌آموزی موضوع ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان تجربه مربوط محسوب نمی‌شود.

بعد از کش و قوس فراوان در نهایت رتبه‌بندی در حقوق دی ماه معلمان اعمال شد؛ علی الهیار ترکمن معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در نشست 30 دی خود در جمع خبرنگاران با بیان اینکه دولت به حقوق دی معلمان حدود ۱۴۰۰ میلیارد تومان اضافه کرد، گفت: رتبه‌های ۲ تا ۵ را تطبیق دادیم و آنها حقوق دی خود را با اعمال رتبه‌بندی دریافت کردند و همچنین معوقات رتبه‌بندی نیز پرداخت شد و تنها احکام رتبه‌های یک در بهمن صادر می‌شود و بر اساس مفاد آیین‌نامه و شیوه‌نامه اقدام می‌کنیم.

اما اجرای رتبه‌بندی با گلایه‌هایی همراه بود؛ به عنوان مثال، حق «تعجیل» در قانون رتبه‌بندی حذف شده بود؛ درباره تعجیل باید گفت در سال ۱۳۸۹  از طرف سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بخشنامه‌ای ابلاغ شد تا فرهنگیانی که در مناطق کمتر توسعه یافته خدمت می‌کنند هر سال خدمتشان معادل ۲ سال محاسبه شود؛ این بخشنامه برای برخورداری این افراد از برخی مزایا مانند گرفتن طبقات و گروه‌ها بود و در حقیقت منظور از تعجیل، محاسبه هر سال خدمت معادل 2 سال است.

مورد بعدی احکامی بود که بعد از اول مهر صادر شده بود؛ تعدادی از معلمان که ورودی مهر 91 دانشگاه فرهنگیان بودند، پس از تمام شدن تحصیل در اول مهر 95، تدریس در مدرسه را آغاز کردند؛ روز سوم مهر 95 به آنها اعلام شد که دو واحد دیگرشان مانده است و معرفی به استاد شدند؛ آنها پیش استاد رفتند و همزمان با کلاس درس، امتحان آن درس را دادند و در نهایت استاد مربوط هم نمره را 14 مهر در سامانه وارد کرد و این شد که تاریخ حکم کاری آنها از 14 مهر شد؛ به عبارت دیگر به رغم اینکه تاریخ کار آنها از اول مهر بود اما از14 مهر حکم زده بود و همین شد که در رتبه‌بندی دچار مشکل شدند.

فرهنگیانی که از فروردین تا مهرماه سال جاری بازنشسته شده‌ بودند مشمول این رتبه‌بندی نشدند و  معلمی که مثلا در دوم مهر 98 یعنی تنها یک روز پس از اجرای طرح جدید و اما پس از ۶ سال، منتظر صدور حکم رتبه خود طبق شیوه نامه قبلی بود، طبق بخشنامه جدید که اعلام کرده بود، بخشنامه قبلی لغو است، از دریافت آن رتبه محروم می‌شد.

و معلمان اداری نیز از امتیاز رتبه‌بندی برخوردار نمی‌شدند مگر اینکه تصمیم بگیرند به مدرسه بازگردند.

گلایه‌ها به وزارت آموزش و پرورش منتقل شد و برخی از موارد اصلاح شده است. در اطلاعیه 84-98 مورخ 98.11.16 با موضوع روند ارتقای رتبه بعد از تاریخ 98.07.01 مشمولین طرح نظام رتبه بندی معلمان آمده است: 

بر اساس مصوبه شماره 118501/ ت 55724 ه مورخ 1398.09.17هیأت وزیران موضوع شیوه نامه شماره 185179 مورخ  1398.10.4  برای ارتقای رتبه معلمان اقدامات ذیل صورت گرفته است:

از تاریخ 1398.07.01 دارندگان رتبه‌های پایه حرفه‌ای، ارشد حرفه‌ای، خبره حرفه ای و عالی حرفه‌ای به ترتیب در رتبه‌های 2 ، 3 ، 4 و 5 تطبیق وضع یافته‌اند؛ دارندگان رتبه مقدماتی با رعایت ضوابط مربوط و احراز شرایط  در رتبه (1) قرار گرفته و حکم ایشان صادر می‌شود.

نحوه ارتقای رتبه معلمان بعد از تاریخ اول مهر1398

افرادی که در رتبه‌های حرفه‌ای و مقدماتی قرار دارند در صورتی که بعد از تاریخ اول مهر 1398 مشمول ارتقا به رتبه بالاتر شوند، با در نظر گرفتن سنوات تجربی کسب شده قبل (رتبه 1: 2 سال سابقه تجربی -  رتبه 2 : 6 سال سابقه تجربی - رتبه 3 : 12 سال سابقه تجربی - رتبه 4: 18 سال سابقه تجربی - رتبه 5 : 24 سال سابقه تجربی) و اخذ گواهینامه صلاحیت معلمی از طریق سامانه ltms  و سازوکارهایی که در شیوه‌نامه ارتقای رتبه پیش‌بینی شده و با احراز شرایط لازم به رتبه بالاتر ارتقا خواهند یافت.

معلمان ذینفع با هماهنگی اداره کارگزینی منطقه نسبت به تکمیل فرم‌های صلاحیت معلمی از طریق ایکن " نظام رتبه بندی" در سامانه  ltms اقدام کنند؛ فرم‌های صلاحیت معلمی در سه مرحله (صلاحیت عمومی، صلاحیت تخصصی و صلاحیت حرفه‌ای ) برای معلمان واجد شرایط در  سامانه ltms قرار داده خواهد شد لذا همکاران ابتدا خود اظهاری کرده و سپس با تأیید مقام مسؤول می توانند از روز چهار شنبه مورخ 16. 11. 1398 نسبت به دریافت محتوا اقدام کنند؛

آزمون معلمان ذینفع در روز یکشنبه مورخ 1398.11.27 مطابق با زمان‌بندی که از روی سامانه ltms اعلام خواهد شد، اجرا می‌شود.

معلمانی که در نظام رتبه‌بندی، امتیاز لازم را کسب کنند، صدور حکم ارتقای آنها دقیقا بر اساس سوابق تجربی مکتسبه قبل خواهد بود.

مشمولین رتبه 1  بر اساس مصوبه مذکور باید 2 سال سابقه تجربی داشته باشند؛ سوابق تجربی معلمان در ارتقای طبقه و رتبه شغلی، براساس ضوابط دستورالعمل ساعت تدریس هفتگی شاغلین مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور  قابل محاسبه خواهد بود.

تجارب غیر مربوط تمام وقت دولتی (غیر آموزشی) مستخدمین مشمول این طرح در ارتقای طبقه و رتبه به میزان یک دوم تجارب آموزشی مربوط محاسبه می‌شود. بر اساس دستورالعمل مذکور معادل سوابق آموزشی (تجربه مربوط) از سوابق غیرآموزشی (غیر مربوط)اعم از تحصیل ،سربازی و...قابل محاسبه خواهد بود .

مثال: فردی که بر اساس سنوات درج شده در  حکم کارگزینی وی در تاریخ 1399.01.01 دارای 6 سال سابقه خدمت است به شرطی می تواند  به رتبه پایه ارتقا یابد که 3 سال از این مدت سابقه  تدریس تمام وقت یا مدیریت ومعاونت واحد آموزشی باشد.

مدت تحصیل در دانشگاه های فرهنگیان، شهید رجایی و همچنین طول تحصیل مشمولان قانون متعهدین خدمت و دوره مهارت آموزش موضوع ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان تجربه غیر مربوط محسوب خواهد شد.

امتیاز تعجیل برای ارتقا به رتبه‌های بالاتر برای مشمولانی که در مناطق کمتر توسعه یافته موضوع فهرست پیوست تصویب نامه شماره 76294/ت 40996ﻫ مورخ 88.04/10 هیأت وزیران اشتغال به خدمت دارند ملحوظ نظر قرار خواهد گرفت.

حمیدرضا حاجی‌بابایی رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس چندی پیش به خبرنگار فارس گفت: قبلا نامه‌ای را به وزیر آموزش و پرورش داده بودیم و مواردی را عنوان کرده بودیم که این اشکالات در نظام رتبه‌بندی که شما اجرا می‌کنید که البته ما نظام رتبه‌بندی نمی‌دانیم، مطرح است؛ وزیر آموزش و پرورش آن موارد را بررسی کرده بود و گزارشی ارائه داد که موارد مطرح شده را اصلاح می‌کند به عنوان مثال مورد تعجیل حل شد و قرار شد دوباره به حکم معلمان مناطق مرزی بازگردد.

وی اضافه کرد: مورد دیگر درباره معلمانی بود که 6 ماهه اول سال بازنشسته شدند که مشمول رتبه‌بندی نشدند؛ تعداد این افراد حدود 34 هزار نفر است و آنها دو سال بیشتر کار کردند و با 32،33 سال بازنشسته شده بودند و منتظر نظام رتبه‌بندی بودند؛ عنوان کردیم عدد آن هم خیلی بالا نمی‌شود و در نهایت وزیر آموزش و پرورش قبول کرد که این کار انجام شود.

رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس گفت: درباره پرسنل اداری هم، آن دسته که معلم بوده و مأمور به اداره شده‌اند، مشمول رتبه‌بندی می‌شوند؛ همچنین موضوع رتبه‌های قبلی هم حل شد.

 هنوز برخی از مواردی که عنوان شده، حل شده است مانند رتبه‌بندی بازنشستگان 6 ماهه اول امسال و مشکل پرسنل اداری رفع نشده است و باید دید وزارتخانه قرار است چه راهکاری را اجرا کند تا همه فرهنگیان یا لااقل اکثر فرهنگیان از رتبه‌بندی رضایت داشته باشند.