اقتدار نظامی در چهل سالگی انقلاب

به گزارش "راهبرد معاصر"؛ قریب به ۴۰ سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی می‌گذرد و در طول این چهار دهه علی‌رغم توطئه‌های بی‌شمار دشمنان و معاندان داخلی و خارجی در همه حوزه‌ها و ابعاد، اما نظام اسلامی با اقتدار به سمت قله‌های تعالی و پیشرفت مادی و معنوی حرکت کرده است.

در طول سالیان اخیر، همواره یکی از اهداف دشمنان، کوچک‌انگاری و یا انکار دستاورد‌های بی‌بدیل نظام جمهوری اسلامی بوده است. در همین رابطه، دشمنان جنگ  وسیعی را با اختاپوس رسانه‌ای خود علیه ملت ایران با هدف تضعیف روحیه و از بین بردن اعتماد ما تدارک دیده‌اند. نکته آشکار گزاره فوق‌الذکر، اکاذیب و تحریفاتی است که این روز‌ها به کرات در فضای مجازی و کانال‌های تلگرامی وابسته به سرویس‌های جاسوسی بیگانه نشر داده می‌شود؛ از برجسته سازی هزینه های تقویت بنیه نظامی تا زیر سوال بردن دستاوردهای نظامی جمهوری اسلامی، اقداماتی که هدفی جزء منحرف کردن اذهان عمومی جامعه و تضعیف روحیه و اعتماد مردم ندارند.

اساسا کشورهای جهان هزینه‌های فراوانی را صرف تقویت بنیه دفاعی خود می‌کنند و این به معنای آن است که بقیه کشورها از جمله کشورهای غیرهمسو با جریان قدرت در جهان هم برای مصون ماندن از هرگونه تعرض از سوی این کشورها، باید به تقویت بیش از پیش بنیه دفاعی خود بپردازند.

ششمین کشور منطقه از نظر بودجه دفاعی، اولین از نظر قدرت دفاعی

اما جالب است بدانید که جمهوری اسلامی ایران برخلاف همه‌ فشارهای سیاسی و اقتصادی و با تاکیدات مکرر فرمانده کل قوا مبنی بر تقویت بنیه دفاعی کشور، صرف بودجه نظامی رو به رشدی تاکنون داشته است اما با این حال، ایران که در میان کشورهای منطقه با توجه به تهدیدات مضاعف‌تری از جمله خطرات وقوع احتمالی جنگ، حملات تروریستی، اقدامات خرابکارانه تحت مدیریت بیگانگان و غیره را دارد،‌ هزینه بسیار کمتری به نسبت بسیاری از کشورهای منطقه صرف تقویت حوزه دفاعی خود می‌کند که این نشان می‌دهد که تقویت بنیه دفاعی کشور در شرایط حاضر، امری بسیار ضروری است. ایران درحالی در رتبه ششم منطقه از نظر بودجه نظامی با 12 میلیارد دلار و پس از عراق قرار دارد که از نظر بنیه نظامی در حوزه های مختلف براساس آمارهای موجود حرف اول را در منطقه می زند.

جالب است بدانید که کشوری مانند کره جنوبی برای سال‌های 2016 و 2020 پیش بینی کرده که باید 214.7 میلیارد دلار بودجه برای فعالیت‌های نظامی خود اختصاص دهد که از این میزان، فقط قرار است مبلغ 5.5 میلیارد دلار را صرف تقویت بنیه پدافند هوایی خود کند. کشور روسیه هم طبق برنامه ریزی‌های انجام شده خود، پیش بینی کرده که تا سال 2020 باید 400 میلیارد دلار فقط صرف بهینه سازی تجهیزات نظامی خود کند. آمریکا هم در سال 2015 فقط 10.9 میلیارد دلار صرف برنامه موشکی خود کرده است و این یعنی آمریکایی‌ها رقمی معادل 90 درصد بودجه دفاعی ایران را در سال 2015، صرف برنامه موشکی خود کرده‌اند.

ایران 21امین قدرت نظامی برتر دنیا

با این حال سایت «گلوبال فایر پاور» سالیانه قدرت های نظامی برتر جهان را با بررسی ده‌ها پارامتر ارزیابی می‌کند.در پارامترهایی که سایت گلوبال فایر پاور مورد بررسی قرار می‌دهد، مواردی همچون قدرت رزم زمینی، تعداد نیروی انسانی خط مقدم برای جنگ، نیروهای نظامی آماده به رزم، تعداد تانک، سامانه‌های توپخانه‌ای، سامانه‌های موشک انداز و راکت انداز در رزم زمینی، جنگنده و هواپیمای جاسوسی و غیره به چشم می‌خورد.

کشورهای صنعتی جهان عمدتا در این رنکینگ گلوبال جایگاه‌های قابل توجهی دارند که از جمله این کشورها می توان به امریکا، روسیه، چین، فرانسه ، آلمان، ژاپن، کره جنوبی و غیره اشاره کرد. در جدید ترین رنکینگی که سایت گلوبال در سال 2018 اعلام کرده است ایران با شاخص نزدیک به 4دهم در رتبه بیست و یکم جهان قرار گرفته است.

براساس گزارش گلوبال فایر پاور در این رتبه‌بندی ایران با تعداد 1616 تانک، 137 جنگنده، بیش از 3 هزار سامانه‌های رزم توپخانه ای و موشکی و بودجه نظامی 6 میلیارد و 300 میلیون دلاری در جایگاه  21 جهان قرار گرفته است. نکته قابل توجه اینکه سعودی ها و کشورهای مرتجع منطقه چند برابر بیشتر از ایران بودجه نظامی دارند؛ اما در عمل از نظر بازدارندگی حرفی برای گفتن ندارند.

در رنکینگ گلوبال فایر پاور نکات قابل تاملی وجود دارد. در حقیقت در رنکینگ این وبگاه  قدرت موشکی و توان نیروی انسانی نیروهای مسلح ایران به طور کامل بیان نشده است و این موضوع جای انتقاد جدی را باقی گذاشته است. تحلیلگران و کارشناسان حوزه دفاعی و امنیتی معتقدند که قدرت موشکی ایران بخشی از قدرت نظامی ایران است که بازدارندگی قابل توجهی را ایجاد کرده است و در صورت بروز هرگونه حمله ای آماده پاسخ است.

توان موشکی ایران قدرت بازدارنده در منطقه غرب آسیا 

جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن انواع موشک های زمین به زمین، ساحل به دریا، زمین به هوا ، هوا به هوا ، هوا به زمین و ... پتانسیل های گسترده ای را در جهت بازدارندگی از هرگونه حمله نظامی ایجاد کرده است.  مرداد ماه سال ۸۹ بود که برای اولین بار جدیدترین موشک بالستیک میان برد ایرانی با نام «قیام» باموفقیت تست و شلیک شد. قیام از جدیدترین موشک‌های ایرانی است که دارای ویژگی‌های فنی جدید و قدرت تاکتیکی منحصر به فردی است که باید آن را آخرین نمونه ساخته و معرفی شده از موشک‌های بالستیک سوخت مایع ایرانی دانست.کارشناسان نظامی «قیام» را دروازه ورود ایران به عرصه جدید ساخت موشک‌های بالستیک می‌دانند و عنوان می‌کنند که تجربه ۲۵ ساله صنعت دفاعی کشور در عرصه هوافضا در این موشک خلاصه شده است.

از ویژگی‌های بارز موشک قیام این است که احتمال ردیابی، شناسایی و مورد اصابت قرار گرفتن آن توسط سیستم‌های ضد موشک (مانند پاتریوت، ارو و ...) به علت سرعت بالا هنگام پرتاب، چرخشی‌شدن، استفاده از آلیاژ خاص و جذب امواج رادار و به احتمال زیاد استفاده از کلاهک ۳ تکه MIRV به شدت کاهش یافته است.

سیلو‌های موشکی؛ مایه اقتدار و امنیت
اواسط دی ماه ۹۴ بود که از دومین شهر موشکی نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حضور رئیس مجلس رونمایی شد و بازتاب بسیار وسیعی در رسانه‌های بین‌المللی پیدا کرد. پیش‌تر در مهرماه ۹۴ نیز برای نخستین بار از یکی از شهر‌های موشکی سپاه رونمایی و تصاویری از آن توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منتشر شد. اما روند ساخت این شهر‌ها و تونل‌های زیرزمینی موشکی که به گفته فرمانده هوافضای سپاه حتی در مقابل بمب اتم هم مقاوم است، از سال ۱۳۶۳ که اولین موشک‌ها از لیبی وارد کشور شدند، آغاز شد. در آن سال پس از آنکه ۳۰ فرند موشک و دو سکوی پرتاب وارد کشور شدند؛ حفاری اولین تونل زیرزمینی و موشکی توسط نیرو‌های سپاه آغاز شد. امروز با گذشت ۳۳ سال، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اکثر نقاط کشور، شهر‌های موشکی بزرگی احداث کرده که از دید و تیر دشمن در امان هستند و با قرار داشتن در اعماق ۵۰۰ متری کوه‌های بلند، برای هر متجاوزی به مثابه یک کابوس تلقی می‌شوند.

"سجیل"، مهلک‌ترین موشک ایرانی

همه‌ی این موشک‌ها از سوخت مایع برای حرکت به سوی هدف بهره می‌بردند ولی تکنولوژی روز دنیا، سوخت جامد بود و کشورهای معدودی در جهان از این تکنولوژی برخوردار بودند، لذا پروژه جدیدی به نام "عاشورا" تعریف شد و موشک بالستیک سجیل با برد 2000 کیلومتر که دو مرحله‌ای عمل می‌کرد، به عنوان محصول این پروژه در نیمه دوم دهه 80 شمسی رونمایی شد.

سجیل در دو نمونه ساخته شده است البته هنوز سجیل 2 رونمایی نشده اما نمونه دوم سجیل که قطعا ارتقا یافته سجیل 1 خواهد بود، همان موشکی است که سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه اخیرا در باره آن گفته بود که، "موشک سجیل جدید نیز نسبت به سجیل یک شرایط بهتری دارد و دارای هدایت پایانه مسیر است؛ موشک‌های سوخت جامد سجیل که نوع جدیدی از موشک‌های دوربرد است، به‌زودی وارد ظرفیت سپاه می‌شود."

نکته قابل توجه درباره سجیل این است که، سرعت بازگشت به جو زمین و سقوط روی هدف این موشک بالستیک، حدود 13 ماخ است و این یعنی انهدام این موشک قبل از اصابت به هدف، تقریبا غیرممکن است. علاوه بر این، سوخت جامد در موشک سجیل، عمر انبارداری این موشک را نیز به‌طرز قابل توجهی بالا برده است.

سجیل جزو موشکهای از مجموعه موشک های بالستیک کشور است که با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود 10 تا 12 ماخ(حدود3400 تا 4080 متر بر ثانیه) به سوی هدف سرازیر می شود که انهدام آنرا برای تمام سامانه های دفاع هوایی موجود ناممکن کرده است.

این نکته نشانگر پیشرفت فناوری موشکی کشور در رسیدن به چنین دستاورد مهمی است. همچنین فناوری سوخت جامد مرکب که در این موشک استفاده شده علاوه بر ویژگی های رانشی مطلوب، عمر انبارداری بالایی را نیز برای این موشک به دنبال دارد. موشک 23623 کیلوگرمی سجیل، طولی در حدود 17.57 متر، 1.25 متر قطرو سر جنگی به جرم 500 کیلوگرم از نوع جدا شونده دارد.

این موشک در زمان 835 ثانیه(13 دقیقه و 55 ثاینه) به بیشینه برد خود می رسد. سامانه های هدفگیری ناوبری و هدایت سجیل دقت بسیار بالایی را برای آن به ارمغان آورده اند که برای این موشک ارزش عملیاتی زیادی را ایجاد کرده است.سامانه هدایت موشک های بالستیکی که به آنها اشاره داشتیم از نوع کنترل بردار رانش است که با استفاده از تیغه هایی در خروجی پیشران موشک اقدام به تغییر جهت گازهای خروجی از موشک کرده و جهت موشک را تصحیح می‌نمایند.

این سامانه بسیار بهتر از سامانه های متکی به سطوح کنترلی بالک عمل کرده و یکی از عوامل دقت بالای موشک‌های ایرانی، بهینه سازی این سامانه در کشور است. موشک های سوخت مایع با توجه به نیاز به شارژ شدن سوخت در مخازن پیش از پرتاب، زمان آماده سازی زیادی دارند. در این حالت امکان شناسایی موشک پیش از پرتاب وجود دارد.

برای رفع این مشکل از سالها پیش سیلوهای زیرزمینی برای پرتاب موشک های بالستیک در نقاط مختلف کشور ساخته شده می‌توان موشک شارژ شده و آماده شلیک را تا چند ماه در آنها نگاه داشت. با توجه به تعداد زیاد این سیلوها پس از رسیدن زمان تخلیه هر موشک، تعداد زیادی موشک دیگر در سایر سیلوها وجود دارند که آماده پرتاب هستند.

موشک شهاب ۳
موشک شهاب ۳، با برد ۱۱۵۰ کیلومتری، طول ۱۵ متر (حدود ۴ متر بیشتر از شهاب ۲)، وزن مسلح ۱۵ تنی و وزن سرجنگی ۶۷۰ کیلوگرمی و تک مرحله‌ای، جزو بهترین و البته مشهورترین موشک‌های بالستیک ایران به شمار می‌رود. این موشک قابلیت حمل کلاهک‌های مختلف را دارد. در آخرین نمونه، موشک شهاب ۳ به کلاهک‌های بارانی مجهز شده و قادر است اهداف پهن شده در نقاط مختلف را با دقت و توان بالا هدف قرار دهد. کلاهک‌های بارانی می‌توانند حجم انبوهی از ادوات و مواضع پهن شده دشمن را با رهاسازی انبوهی از بمب‌های کوچک، منهدم کرده و آسیب جدی به آن‌ها وارد کنند.

موشک عماد
عماد نخستین موشک بالستیک دوربرد ایران که قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه اصابت به هدف را دارد، همان نسل جدید موشک‌های ساخت متخصصان داخلی است که جهانیان را به حیرت واداشته است و هیئت حاکمه کشور‌های غربی بویژه آمریکا را در اواخر سال ۹۴ به تکاپو انداخته بود که چنین القاء کنند رونمایی و آزمایش موشک عماد نقض برجام بوده است؛ ادعایی که از سوی مسئولان کشورمان با استناد به متن برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل رد شد.

موشک عماد موشکی سوخت مایع، دوربرد، زمین به زمین است؛ این موشک که به دست کارشناسان داخلی طراحی و ساخته شده است، اولین موشک ایرانی است که قابلیت هدایت تا لحظه اصابت به هدف را دارد از این رو دقت این موشک بسیار بالاست و شاید ضریب خطایی زیر ۱۰ متر داشته باشد.

این موشک قریب به ۱۷۰۰ کیلومتر برد و بیش از ۷۰۰ کیلوگرم سرجنگی دارد و یک موشک هدایت شونده بردبلند سطح به سطح بوده که دارای پتانسیل‌های منحصر به فردی است.

ناوشکن جماران
جماران نخستین نمونه از کشتی‌های جنگی کلاس‌موج ساخت ایران است که به موشک‌های هدایت‌شونده دریا به دریا و دریا به هوا، اژدرانداز، توپ پدافندی، ابزار ناوبری الکترونیکی نوین و امکانات جنگ الکترونیک مجهز است. این کشتی با طول ۹۴ متر، ظرفیت ۱۴۲۰ تُن و سرعت ۳۰ گره دریایی (۵۶ کیلومتر بر ساعت)، توانایی حمل ۱۴۰ ملوان و حمل بالگرد و سوخت‌گیری آن‌ها را نیز دارد.

موارد ذکر شده در بالا، تنها بخش کوچکی از پیشرفت‌ها و دستاوردهایی است که مردم ما به برکت انقلاب اسلامی، طعم آنرا چشیده‌اند. همچنین افق‌های بسیار روشن‌تری در انتظار دانشمندان و متخصصان ما قرار دارد.

رتبه پنجم جهانی در ساخت بالگرد

ساخت انواع بالگرد(مانند، بالگردهای شاهد، شباویز ۲۰۷۵ و۲۰۶۱ و بالگرد ضد تانک ۲۰۹۱) و تعمیر انواع هواپیما و بالگرد با کسب رتبه پنجم جهانی بخشی از دستاوردهای صنعت هوایی است. ساخت انواع رادار با بُرد بیش از یک هزار کیلومتر و پرتاب چندین ماهواره با سرنشین و بدون سرنشین به فضا از جمله مواردی هستند که کسب رتبه هفتم جهان در سامانه کامل پرتاب ماهواره و رتبه دوازدهم جهان در طراحی و ساخت ماهواره را برای یازدهمین عضو باشگاه فضایی جهان یعنی ایران به ارمغان آورده است.  ساخت زیر دریایی، ساخت و تعمیر انواع ناو و ناوچه ساخت هاور گرافت (قایقهای دوزیست) ساخت انواع قایقهای تندرو و قایق پرنده ، ساخت و تعمیر انواع زره پوش و تانک ، خودکفایی در ساخت انواع تجهیزات و سلاحهای سبک، نیمه سنگین و سنگین مانند: انواع خمپاره انداز و توپهای مدرن، انواع سامانه‌ها و سلاحهای پدافند ضد هوایی و مهمات سبک و سنگی و همچنین  توسعه صنایع مخابراتی و ساخت انواع بی سیم و تقویت و توسعه صنایع اپتیک و ساخت انواع دوربین های معمولی و دید در شب و صدور برخی از این محصولات به ۳۲ کشور جهان تنها بخشی از دستاوردهای نظامی جمهوری اسلامی است.

بهره سخن

به جرأت می­ توان گفت شناخت و آگاهی دشمنان از توانمندی­ ها و ظرفیت های ایران و ایرانی برای دستیابی به جایگاه برتر و کسب همین موفقیت ­ها نگرانی آنان را در پی­‌داشته است و ریشه تمام عداوت های بیگانگان را باید در این نکته یعنی انسجام مردم برای الگوسازی و رشد و پیشرفت همه جانبه کشور جستجو نمود.

مصداق عینی اعتراف دشمنان جمهوری اسلامی به پیشرفت­ های نظامی دفاعی ایران را می ­توان در گزارش پنتاگون مشاهده کرد که در این گزارش آمده است: "ایران در تلاش است نیروی دفاع هوایی و نیروی هوایی خودش را مدرنیزه کند. هرسال ایران سامانه‌های ساخت ایران را رونمایی می‌کند؛ از جمله این سامانه‌ها می‌توان به سامانه‌های موشکی، رادارها و پهپادها اشاره کرد.... ایران همچنان در تلاش است به سامانه‌های موشکی پیشرفته دوربرد زمین به هوا دست پیدا کند."

در این گزارش همچنین اذعان شده است: "ایران به قدری پیشرفت کرده که می‌تواند اهدافی را در سراسر منطقه و در شرق اروپا هدف قرار بدهد. ایران علاوه بر فناوری‌های موشکی و راکتی فزاینده‌اش، در تلاش است میزان کارایی سامانه های موجودش را تقویت کند. ایران در حال ساخت موشک بالستیک ضدکشتی به نام خلیج فارس است. وسیله پرتاب فضایی سیمرغ ایران نشان دهنده عزم این کشور برای توسعه فناوری­ های موشک های بالستیک قاره پیماست."

کلام آخر اینکه تداوم این پیشرفت­ها همچون گذشته، در گرو همدلی، مشارکت عمومی و حضور فعال آحاد مردم در تمامی عرصه های سازندگی و توسعه کشور و خنثی سازی توطئه دشمنان میسر خواهد بود، دشمنانی که تمام تلاش خود را معطوف مقابله با پیشرفت ­های جمهوری اسلامی ایران نموده‌اند تا جایی که دو تن از مقامات ارشد آمریکا با نگارش مقاله‌ای در مجله «تایم» به دونالد ترامپ پیشنهاد کردند برای جلوگیری از قدرت‌ ایران در منطقه خاورمیانه اقدامات سخت‌گیرانه‌تری را علیه تهران اتخاذ کند