تله برجامی برای مجلس یازدهم
چرا اصلاح‌طلبان به دنبال تحریک مجلس برای خروج از برجام هستند؟
تنها برگه‌ای که برای اصلاح‌طلبان در دو انتخابات پیش‌رو باقی مانده، ناکارآمدی مجلس یازدهم است. اگر اصلاح‌طلبان بتوانند افکار عمومی چنین القا کنند که رفتارهای هیجانی مجلس باعث تشدید اوضاع شده است، امید زیادی برای بازشت به عرصه سیاسی از مسیر انتخابات 1400 دارند. بنابراین باید از این تاکتیک با عنوان «تله برجامی» یاد کرد!
به گزارش راهبرد معاصر؛ عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت اصلاحات در جدیدترین پست توییتری خود در واکنش به حواشی حضور محمدجواد ظریف در مجلس و موضع برخی نمایندگان مبنی بر خروج از برجام نوشت: «خانم ها و آقایان عضو مجلس که مدعی مخالفت با برجام هستید و آن را خیانت می دانید، اگر صادق هستید و جرات دارید با ارائه طرح از آن خارج شوید. محک صداقت مجلس انقلابی و جهادی».
گرچه در نگاه اول می‌توان این اظهارنظر را شخصی قلمداد کرد ولی نگاهی به رفتار اصلاح‌طلبان در قبال مجلس یازدهم، نشان‌دهنده طراحی یک تله خطرناک برای آن است.
نگاه اصلاح‌طلبان به مجلس یازدهم
بعد از شکست سنگین کاندیداهای اصلاح‌طلب در اسفند سال گذشته که برای بسیاری از کارشناسان نیز دور از انتظار بود، فعالان این جریان دو رویکرد برای مدیریت این شکست انتخاب کردند؛ آنان از سویی با تاکید بر میزان مشارکت سعی کردند مجلس یازدهم را نمیانده اقلیت مردم خوانده و به عبارتی از آن اعتبارزدایی کنند. این رویکر به دلیل تضاد اساسی با شعارهای دموکراسی‌گرایانه آنها مدت کمی دوام پیدا کرده و از دستور کار آنان خارج شد. در دومین رویکرد سعی شد با تکیه برحواشی داخلی و خارجی ایجاد شده پیرامون مجلس، آن را درگیر بازی رسانه‌ای خود و ناکارآمد سازد. بازگشت موضوع املاک نجومی به صدر رسانه‌های اصلاح‌طلب را باید بخشی از این رویکرد دانست. همچنین سعی شد تا تفاوت دیدگاه میان دولت و مجلس به تقابل عملی تبدیل شود و از این طریق ضمن اثبات گزاره تبلیغی خود یعنی «شکل‌گیری مجلس براساس هیجان ضددولتی»، تمرکز نمایندگان را از مسئله اصلی یعنی اقتصاد و معیشت منحرف کنند. بطور کلی باید گفت که اصلاح‌طلبان برای جبران شکست خود سعی دارند با درگیر کردن مجلس یازدهم به انواع حواشی، از کارآمدی آن کاسته تا در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 بر آن تکیه کنند.
«تله برجامی» چیست؟
یکی از جریان‌هایی که از شکست دولت در مدیریت وضعیت موجود صدمه اصلی را خورده، اصلاحات است. از دید افکار عمومی رییس دولت اصلاحات با «تکرار»، فراکسیون امید با سکوت و وزرای اصلاح‌طلب با عملکرد خود، سهم بزرگی در شکل‌گیری بحران‌های فعلی دارند. همچنین برجام که روزی به عنوان شاخص‌ترین عملکرد دولت به عنوان چماق علیه منتقدان استفاده می‌شد، عملا از بین رفته و بود و نبود آن در حل معضلات تاثیری ندارد. اما باید به این نکته توجه کرد که به علت سازوکار ضدایرانی این قرارداد، خروج کشورمان از آن سبب بازگشت رسمی ساختار تحریمی به عرصه سیاسی و تاثیر روانی آن بر تشدید وضعیت موجود خواهد شد؛ از این‌رو شاهد مدارا کردن حاکمیت با آن و تلاش برای رفع محدویت‌ها در چارچوب برجام هستیم.
فهم این موضوع از چرایی اصرار اصلاح‌طلبان بر خروج کشورمان از برجام به وسیله مجلس رمزگشایی می‌کند. همانگونه گفته شد، تنها برگه‌ای که برای اصلاح‌طلبان در دو انتخابات پیش‌رو باقی مانده، ناکارآمدی مجلس یازدهم است. اگر اصلاح‌طلبان بتوانند افکار عمومی چنین القا کنند که رفتارهای هیجانی مجلس باعث تشدید اوضاع شده است، امید زیادی برای بازشت به عرصه سیاسی از مسیر انتخابات 1400 دارند. بنابراین باید از این تاکتیک با عنوان «تله برجامی» یاد کرد!
اصلاحات با برجام چه خواهد کرد؟
سران اصلاحات خوب می‌دانند که در افکار عمومی برجام با نام سیدمحمد خاتمی و حسن روحانی کلید خورده است، بنابراین هرگونه اقدامی از سوی دولت در این خصوص به ضرر آنها تمام خواهد شد؛ اگر دولت الغای برجام را اعلام کند، باید گفت که حیات سیاسی حامیان دولت به صورت موقت پایان می‌گیرد و اگر دولت کماکان بر آن تاکید کند، مردم نسبت به آن واکنش منفی خواهد داشت. بنابراین بهترین تاکتیک این است که با تحریک برخی نمایندگان برای لغو آن به وسیله مجلس، از از شر برجام خلاص شوند و هم هزینه آن بر دوش جریان رقیب بیفتد. اصلاح‌طلبان باید تکلیف خود با این قرارداد را مشخص کنند چون ادامه وضعیت فعلی ظرفیت مانور رسانه‌ای جریان رقیب برای کاهش جایگاه آنان در افکار عمومی را حفظ خواهد کرد که البته مورد پسند اصلاح‌طلبان نیست.
آنچه در این میان بی‌پاسخ می‌ماند، چرا اصلاح‌طلبان با علم به تبعات خروج از برجام بر آینده سیاسی خود، سال 94 تمام ظرفیت رسانه‌ای خود را برای تصویب و اجرای آن بسیج کردند؟ چرا اکنون که برجام به زندگی نباتی دچار شده، آنان حاضر به پذیرش مسئولیت خود نیستند؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که برجام و قراردادهایی شبیه آن برای جریان اصلاحات بالذات اصالت ندارد، بلکه کارکرد آنها مهم است. از دید اصلاح‌طلبان، برجام در آن سال‌ها ظرفیت نرمال‌سازی جمهوری اسلامی در عرصه سیاست خارجی و تسری آن به سیاست داخلی را داشت که تحقق اهداف ذاتی اصلاحات یعنی استحاله جمهوری اسلامی را موجب می‌شد؛ بنابراین در آن مقطع به شدت از برجام حمایت می‌کردند.
در این روزها نیز خروج از برجام زمینه‌ساز تشدید وضعیت بحرانی فعلی شده است که تحقق آن می‌تواند برنامه دشمن مبنی بر وقوع آشوب سراسری از مجرای اقتصاد را تسریع بخشد. این نکته کلید رمزگشایی رفتار اصلاح‌طلبان در تحریک مجلس یازدهم برای خروج از برجام است. در واقع اگر روزی بودن برجام به تحقق اهداف اصلاحات کمک می‌کرد، امروز خروج از آن اولویت دارد!