به گزارش راهبرد معاصر؛ این روزها در شرایط خاصی به سر میبریم از یک طرف درگیر کرونا و شیوع گسترده آن هستیم و از یک طرف افزایش قیمت ناشی از قیمتهای بی ثبات دلار، سکه و طلا را بر دوش میکشیم. مسئلهای که امروز بسیاری از مردم را از ترس ابتلای به کووید 19 در خانه نگه داشته و هزینههای دیگری چون ارتباطات آنلاین و اینترنت را بر دوش همه انداخته است؛ اما به گفته سازمان بهداشت جهانی ماندن در خانه، کم شدن ارتباطات اجتماعی در محیط خارج از خانه، انجام دورکاریها و به عبارتی فاصله گذاریهای اجتماعی مهمترین عامل در کنترل شیوع بیماری کرونا و قطع زنجیره آن است. همین امر سبب شده تا به ویژه کار آموزش و پرورش و آموزش عالی و بسیاری دیگر به آموزشهای آنلاین بکشد و مردم هم برای آنکه خود را سرگرم کنند به سمت استفاده گسترده تر از اینترنت بروند.
حالا قطع زنجیره کرونا دانش آموزان و دانشجویان را خانه نشین کرده و آموزشها را آنلاین و به خانهها و اتاقهای منازل پای تبلت و گوشی و سیستمهای خانگی کشانده است؛ ارتباطی که استفاده از اینترنت به ویژه اینترنت همراه را به شدت بالا برده و سبب شده خانوادهها هزینه دیگری به نام خرید بستههای اینترنتی را آن هم در این اوضاع نابسامان اقتصادی که بسیاری یا شغل خود را از دست دادهاند یا درآمدشان پایین آمده را متحمل شوند. اما حالا اپراتورهای تلفن همراه در اقدامی ناجوانمردانه قیمت بستههای اینترنت را افزایش دادهاند و مطابق بررسیها این افزایش قیمتها تا دو برابر و در مواردی هم سه برابر قیمت مشاهده شده است.
امری که در پی اعتراض کاربران از چند روز قبل سبب واکنش معاون وزیر ارتباطات شد و فلاح جوشقانی آن را تخلف دانست و متذکر شد این مبالغ باید اصلاح شود و اضافه دریافتها از مشترکان باید به آنها برگردانده شود. اما مسئله اینجاست این افزایش قیمتها پیش از این هم آرام تر و چراغ خاموش تر از اکنون روی داده است اما چون تغییرات خیلی محسوس نبوده اعتراضی هم نشده است.
اما چطور ممکن است مسئولان و آن سازمان و وزارتی که وظیفه نظارت بر تعرفههای اینترنت همراه را دارند متوجه این تخلف نشده باشند؟ اصلا افزایش قیمتها چطور و طبق کدام مصوبه و قانونی رخ میدهد؟ و مهمتر از همه آنکه انتظار میرفت در این شرایط کرونایی دولت و مسئولان به سبب نیاز خانوادهها به اینترنت آن هم در شرایطی که برخی از خانوادهها حتی در تهیه تبلت و گوشی هم برای فرزندانشان به منظور شرکت در کلاسهای آنلاین مشکل دارند، تدبیری میاندیشید و این نیاز امروز دنیای مدرن را سهل الوصول تر و ارزان تر در اختیار آنها میگذاشت!
اما برخلاف تصور بسیاری از مردم نه تنها اینترنت ارزان تر در اختیار مردم قرار نگرفته بلکه از چند روز قبل قیمت بستههای اینترنتی به شدت افزایش مییابد و حالا دغدغه دیگری بر دغدغه های مالی خانواده ها افزوده میشود و «اینترنت» نامی که در کنار هزینه آب مصرفی، برق و گاز در این روزها از ملزومات به حساب میآید.
اما طبق بررسیهای رسانه ای افزایش قیمت بسته های اینترنت اپراتورهای تلفن همراه درحالی اتفاق افتاده که این اپراتورها پیش از این بارها اعلام کردهاند که طبق قیمت کف و سقف تعیینشده در مصوبه تعرفه اینترنت از سمت رگلاتوری اقدام به تغییر قیمت بستههای خود میکنند.
افزایش نرخ بستههای اینترنتی چهارشنبه 11 تیرماه انجام شد که واکنشها و اعتراضات شدیدی در شبکه های اجتماعی داشت و نوک پیکان آن هم متوجه وزارت ارتباطات بود و سبب شد سرانجام صبح شنبه 14 تیر مسئولان مربوطه نسبت به آن واکنش دهند و این افزایش تعرفه را غیر قانونی خواندند.
اما مسئله قابل توجه در این اعتراضات و واکنش مسئولان جای خالی آذری جهرمی وزیر ارتباطات بود در حالیکه سایر مسئولان از غیر قانونی خواندن تا اولتیماتوم برگرداندن این نرخ ها به قبل از خود واکنشهایی نشان دادند. تا جاییکه مدیرکل دفتر نظارت بر سرویس ارتباطی و فناوری ارتباطات گفته است: «اپراتورها باید ظرف ٢٤ساعت قیمت بستههای اینترنتی را به نرخ گذشته بازگردانند و درصورت عدم اجرای اپراتورهای متخلف با جریمه مواجه خواهند شد.» معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز گفته: «کاربرانی که طی این مدت بسته اینترنت فعال کردهاند نیز، بستههای اینترنت آنها با مبالغ قبلی برایشان اصلاح شده و مبالغ به حسابشان عودت داده میشود.»
حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم در پستی در توئیتر می نویسد: «بالابردن قیمت در برخی اپراتورهای تلفنهمراه، درحالی که مردم به دلیل شیوع کرونا وابستگی بیشتری به فضای مجازی پیدا کردهاند، غیرمنطقی و غیرمعقول است و سازمان تنظیم مقررات با آن مخالفت کرده است. برخورد قانونی با اپراتورهای متخلفبا ارسال اخطار آغاز شد. قیمتها باید به قبل بازگردد.» امامی، مدیرکل دفتر نظارت بر سرویس ارتباطی و فناوری ارتباطات نیز در اظهارنظری گفته است: «افزایش قیمت بستههای اینترنت تلفنهمراه از سوی اپراتورها برابر با مقررات نیست و باید به نرخ گذشته برگردد و این اقدام مطابق مصوبات ۲۶۶ کمیسیون تنظیم مقرارت تخلف محسوب میشود. ظرف ۲۴ساعت آینده اپراتورها باید با هماهنگی سازمان تنظیم مقررات قیمت بستههای اینترنتی را به نرخ گذشته بازگردانند و درصورت عدم اجرای اپراتورهای متخلف با جریمه مواجه خواهند شد.»
هر چند به گفته این مقام مسئول تعرفه ها باید به قبل برگردانده میشد و مشترکانی هم که در این بازه و با این قیمتها اقدام به خرید بستههای اینترنتی کردهاند اضافه پرداختی به آنها عودت میشود اما تا این لحظه هنوز خبری از این استرداد مبالغ اضافی یا پیامکی مبنی بر بازگشت تعرفهها به قبل از سوی هیچ اپراتوری اطلاع رسانی نشده
است.
اما ماجرای پشت پرده این افزایش نرخها چیست؟ چرا اپراتورها نامحسوس و چراغ خاموش اقدام به افزایش نرخ بسته های اینترنتی کرده اند؟ برخی گمانه زنیها به اعتراض اپراتورهای ثابت نسبت به اختلاف قیمتی هزینه اینترنت ثابت و همراه اشاره میکند و هر چند مجید حقی، معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفته است: «تخلف افزایش قیمت تنها در اپراتورهای موبایل اتفاق افتاده است و ما گزارشی مبنی بر گرانی اینترنت ثابت دریافت نکردهایم.» اما اعتراض مربوطه در خصوص گرانی اینترنت ثابت بوده و این تصور را متبادر میسازد که شاید قرار است این نرخها به هم نزدیک تر شود که تعرفهها به یکباره و بدون اطلاع رسانی افزایش مییابد!
حالا این سوال پیش میآید که آیا این سر و صدا ها مانند سر و صداهایی که پیش از گرانی خودرو رخ داد و قیمتها را خیلی قانونی بالا برد پروپاگاندایی برای افزایش تعرفههای اینترنت همراه است؟ هر چند امامی، مدیرکل دفتر نظارت بر سرویس ارتباطی و فناوری ارتباطات گفته است: «درحال حاضر برنامهای برای افزایش تعرفه بستههای اینترنتی وجود ندارد و اپراتورها نیز در صورت درخواست افزایش باید موضوع را در کمیسیون مربوطه اعلام کنند.» اما به نظر میرسد این گمانه بیش از همه به واقعیت پشت پرده این افزایشهای در ظاهر غیر قانونی نزدیک است و شاید باید در آینده ای نزدیک منتظر افزایشی در این تعرفهها هم باشیم!
ایرانسل در توضیحی کوتاه و مبهم اعلام کرده که عرضه همه بستههای اینترنت با قیمت سابق ادامه خواهد داشت؛ اما هنوز کدهای دستوری این اپراتور و قیمتهای جدید اصلاح نشده، این واکنش در حالی است که همراه اول حتی زحمت همینقدر واکنش را به خود نداده و توضیحی به مشترکان خود نداده است؛ شواهد نشان میدهد اپراتورهای موبایل تغییری در روند ارائه بستههای اینترنت نداشته و قیمتها به شرایط قبل بازنگشته و مبالغ به کاربرانی که بستهها را با قیمت گران خریداری کرده اند نیز، عودت داده نشده است! اما این یک سر ماجرا است و سر دیگر ماجرا به کم کاریها و بی تدبیریهای مسئولان آن هم در این شرایط کرونایی نسبت به تسهیلات مناسب با شرایط برای مردم بر میگردد در حالیکه از مردم خواسته میشود قطع کننده زنجیره باشند مانند بسیاری از دولتها تدبیری برای تشویق مردم به این امر نمیکنند و این امر در حالی است که هزینهها هر روز بیشتر دارد کمر خانوارها را خم میکند از گرانیهای هر روزه و پی در پی در همه اقلام از کالاهای اساسی مصرف خانوار تا کالاهای غیر اساسی و سرمایه ای و خانه و خودرو و سکه و طلا و غیره.